Trung Cộng bị hơn 100 nhà đoạt giải Nobel chỉ trích


Hơn 100 nhà đoạt giải Nobel chỉ trích chính quyền Trung Quốc

Huy chương giải Nobel Hóa học. (Adam Baker/flickr/CC BY 2.0)

Đông PhÆ°Æ¡ng • 12:49, 31/07/21

Hơn 100 người đoạt giải Nobel đã ký một tuyên bố chung vào ngày 28/7, cáo buộc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) can thiệp vào Hội nghị thượng đỉnh Nobel (Nobel Summit). Đây là một hoạt động trực tuyến do Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (US National Academy of Sciences) đồng tổ chức vào tháng 4 vừa qua.

Theo tuyên bố, má»™t tháng trÆ°á»›c sá»± kiện này, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ đã gá»­i email và gọi Ä‘iện thoại yêu cầu loại bỏ hai diá»…n giả, đó là: Đức Đạt Lai Lạt Ma – người đạt giải Nobel Hòa bình và ông Lý Viá»…n Triết (Li Yuanzhe) – má»™t nhà hóa học người Đài Loan và là Giáo sÆ° danh dá»± của Đại học California tại Berkeley.

Tuyên bố nêu rõ, khi Quỹ Nobel tiếp tục mời hai diá»…n giả này, đường truyền video về má»™t số cuá»™c họp đã bị gián Ä‘oạn do “các cuá»™c tấn công mạng”.

Họ viết: â€œChúng tôi tức giận trÆ°á»›c việc chính phủ Trung Quốc cố gắng kiểm duyệt và bắt nạt cá»™ng đồng khoa học bằng cách ngăn cản hai người Ä‘oạt giải của chúng tôi (hoặc bất kỳ ai) phát biểu tại các há»™i nghị bên ngoài Trung Quốc”.

Khi đề cập đến chủ đề môi trường của sá»± kiện này “Hành tinh của chúng ta, tÆ°Æ¡ng lai của chúng ta”, những người Ä‘oạt giải cho biết, “TÆ°Æ¡ng lai của hành tinh chúng ta sẽ đòi hỏi sá»± hợp tác của tất cả các quốc gia và tất cả các nhà khoa học trên thế giá»›i”.

Họ kết luận: “Các diá»…n đàn quốc tế nhÆ° Há»™i nghị thượng đỉnh Nobel là phÆ°Æ¡ng tiện cÆ¡ bản để tìm ra giải pháp, duy trì sá»± tín nhiệm quốc tế, và đảm bảo má»™t tÆ°Æ¡ng lai công bằng và thịnh vượng hÆ¡n”.

Trong số những người ký vào bản tuyên bố, có ông Daniel Tsui – má»™t nhà vật lý gốc Hoa, Giáo sÆ° danh dá»± của Đại học Princeton, và ông Steven Chu – cá»±u Bá»™ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ, Giáo sÆ° vật lý tại Đại học Stanford.

Người ký tên cho biết, â€œNhiều người trong chúng tôi có các đồng nghiệp khoa học quý giá và bạn bè lâu năm ở Trung Quốc, và chúng tôi đã có những tÆ°Æ¡ng tác hiệu quả vá»›i họ”. Tuy nhiên, nếu các hành Ä‘á»™ng tÆ°Æ¡ng tá»± tiếp tục, nó có thể â€œáº£nh hưởng đến mức Ä‘á»™ sẵn sàng tham gia các sá»± kiện ở Trung Quốc của chúng tôi, đặc biệt là những sá»± kiện được chính phủ Trung Quốc tài trợ hoặc há»— trợ toàn bá»™ hoặc má»™t phần”.

Ông Richard Roberts, má»™t nhà hóa sinh đã giúp thiết kế bản tuyên bố, nói vá»›i tạp chí Science rằng, ông sẽ không tham dá»± bất kỳ há»™i nghị khoa học nào ở Trung Quốc cho đến khi chế Ä‘á»™ kiểm duyệt chấm dứt.

Cùng với việc các nhà đoạt giải Nobel đưa ra tuyên bố trên, thì ngày càng nhiều học giả ở nước ngoài, bao gồm cả những người từ các nước láng giềng Nhật Bản, nghi ngờ về cái gọi là “hội nhập quốc tế” của Trung Quốc, vì có vẻ như tình trạng giam giữ và kiểm duyệt tùy tiện ở nước này vẫn đang gia tăng.

TrÆ°á»›c đây, Trung Quốc đã tích cá»±c cố gắng tìm kiếm các nhà Ä‘oạt giải Nobel từ khắp nÆ¡i trên thế giá»›i về để quản lý các “Phòng thí nghiệm Nobel” và các trung tâm sáng tạo có nguồn tài trợ dồi dào của họ.

Thời báo Hoàn cầu, cÆ¡ quan ngôn luận của ĐCSTQ, đổ lá»—i cuá»™c tranh cãi này cho Hoa Kỳ. Trong đó cáo buá»™c Hoa Kỳ “đầu Ä‘á»™c nghiêm trọng nền khoa học quốc tế vì đã kêu gọi 100 nhà Ä‘oạt giải Nobel chỉ trích việc Trung Quốc cố gắng ngăn cản hai phần tá»­ ly khai phát biểu”.

Tuy nhiên, những người ký tên đến từ khắp nơi trên thế giới. Họ bao gồm nhà sinh vật học gốc Ấn Độ Venki Ramakrishnan, nhà hóa học Nhật Bản Hideki Shirakawa, và các nhà văn châu Phi nổi tiếng như Wole Soyinka, J.M. Coetzee, v.v.

Tờ Thời báo Hoàn cầu nói rằng, do Đức Đạt Lai Lạt Ma đến từ Tây Tạng và ông Lý Viá»…n Triết đến từ Đài Loan, nên việc cho phép họ tham gia hay không cÅ©ng thuá»™c quyết định của Trung Quốc.

Việc Đài Loan bị loại khỏi một số hoạt động học thuật liên quan đến Liên Hợp Quốc là một vấn đề tồn tại lâu nay. Sự việc một lần nữa trở thành tiêu điểm vào cuối năm 2020, khi một nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Stanford bị cấm tham dự các hội nghị khoa học ở Ý vì hộ chiếu Đài Loan của anh ta.

Đông Phương

Tags: , , , ,

Comments are closed.