Thế giới hôm nay 30/03/2023 (Economist – VOA tiếng Việt – NHK…): * 2 trực thăng rơi ở Kentucky, 9 qn thiệt mạng * Bà Thái Anh Văn dừng chân ở New York, TC nổi giận…



Bầu cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Sergio Ermotti quay lại làm giám đốc điều hành UBS sau khi ngân hàng này tiếp quản Credit Suisse. Ông Ermotti từng lãnh đạo ngân hàng lớn nhất Thụy Sĩ này trong 9 năm trước khi từ chức vào năm 2020. Hiện là chủ tịch đương nhiệm của Swiss Re, một công ty tái bảo hiểm, ông sẽ lên thế chỗ Ralph Hamers, một người Hà Lan. Thương vụ 3,25 tỷ đô la đã khép lại sự sụp đổ đáng kinh ngạc của Credit Suisse, khi người gửi tiền và các đối tác rút khỏi ngân hàng này chỉ trong một tuần làm việc của tháng 3.

Tên lửa Ukraine đã tấn công các khu vực do Nga chiếm đóng, phá hủy một trạm đường sắt và làm mất điện ở thành phố Melitopol miền nam. Đòn tấn công diễn ra trong bối cảnh ngày càng có nhiều đồn đoán Ukraine sớm mở cuộc phản công mùa xuân. Trong khi đó, ông Rafael Grossi, người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc, đã đến nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, hiện do Nga nắm giữ, và kêu gọi một thỏa thuận bảo vệ nhà máy.


Thượng viện Mỹ bãi bỏ hai nghị quyết cho phép nước này xâm lược Iraq vào năm 1991 và 2003. Đặc biệt, Ủy quyền Sử dụng Lực lượng Quân sự năm 2002 trên thực tế trao cho tổng thống quyền lực lớn để tiến hành chiến tranh, vốn sau đó được dùng để biện minh cho các cuộc không kích Nhà nước Hồi giáo và cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào một vị tướng của Iran. Tiếp theo dự luật sẽ phải được Hạ viện thông qua.


Sau ba ngày đàm phán căng thẳng, liên minh cầm quyền của Đức đã đưa ra một loạt chính sách mới về bảo vệ khí hậu và đầu tư cơ sở hạ tầng. Thỏa thuận bao gồm kế hoạch hiện đại hóa mạng lưới đường sắt của đất nước và đánh thuế carbon đối với xe tải Đức. Nhưng lệnh cấm sử dụng máy sưởi dầu và khí đốt được đảng Xanh đặt nhiều kỳ vọng đã bị gác lại, trong khi ngân sách năm tới vẫn chưa được thống nhất.


Trung Quốc đe dọa trả đũa nếu tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn gặp chủ tích Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy. Bà Thái sẽ chuyển tiếp ở New York trước khi đến Belize và Guatemala, hai trong số ít các quốc gia còn duy trì quan hệ ngoại giao với hòn đảo. Bà có thể gặp ông McCarthy trên đường trở về. Trung Quốc cho biết một cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo “sẽ làm tổn hại đến chủ quyền [của Trung Quốc].”


Một nhóm các chuyên gia trí tuệ nhân tạo và Elon Musk, chủ sở hữu Tesla, đã ký một bức thư ngỏ kêu gọi ngừng phát triển AI trong sáu tháng. Họ lập luận rằng các hệ thống AI chỉ nên được phát triển nếu chúng có tác động tích cực. Việc phát hành ChatGPT, chatbot cực kỳ phổ biến của OpenAI, vào năm ngoái đã thổi bùng một cuộc chạy đua giữa các phòng thí nghiệm AI, mà bức thư cho rằng đang vượt quá tầm kiểm soát.


Chính phủ của Serdar Berdymukhamedov, tổng thống Turkmenistan, tuyên bố chi 5 tỷ đô la để xây dựng thành phố mới vinh danh người tiền nhiệm và cha ruột của ông, Gurbanguly Berdymukhamedov. Được đặt tên là Arkadag, hay “người bảo vệ,” một danh hiệu của Berdymukhamedov cha, các kiến ​​trúc sư của dự án dường như không tiếc bất kỳ chi phí nào. Họ được chỉ đạo đưa Arkadag vào “Sách kỷ lục Guinness.”


Con số trong ngày: 77kg, là lượng gạo trung bình mà người châu Á  tiêu thụ một năm, theo Liên Hợp Quốc.


TIÊU ĐIỂM


Lộ diện bốn ứng viên trong bầu cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ

Cuộc đua tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ chính thức bắt đầu sau khi ủy ban bầu cử xác nhận bốn ứng viên vào thứ Hai. Họ bao gồm người đương nhiệm Recep Tayyip Erdogan và ứng viên chung của phe đối lập, Kemal Kilicdaroglu. Diễn ra vào ngày 14 tháng 5 tới, đây có thể là cuộc bầu cử khó khăn nhất trong sự nghiệp của ông Erdogan, khi thăm dò dư luận cho thấy ông Kilicdaroglu dẫn trước tới ít nhất bốn điểm.

Ông gần đây đón tin xấu khi đảng chính của người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố không đưa ra ứng viên tổng thống, qua đó ngầm tán thành ông Kilicdaroglu. Hy vọng lớn nhất của ông Erdogan để chia rẽ phiếu bầu của phe đối lập do đó sẽ là Muharrem Ince, lãnh đạo đảng Tổ quốc dân tộc chủ nghĩa mới thành lập và là cựu ứng viên Đảng Nhân dân Cộng hòa của ông Kilicdaroglu trong cuộc bầu cử tổng thống 2018. Năm nay ông Ince không có cơ hội chiến thắng, nhưng vẫn có thể làm loãng phiếu của Kilicdaroglu trong vòng đầu tiên.


Các ngân hàng Trung Quốc sắp công bố kết quả kinh doanh

Các ngân hàng Trung Quốc đã trải qua một năm 2022 đầy khó khăn. Chính sách zero covid khiến người tiêu dùng ít mua sắm hơn và các doanh nghiệp giảm đi vay. Hồi tháng 7, nhiều người mua nhà đã ngừng trả tiền thế chấp vì tiến độ bàn giao nhà bị trì hoãn. Đến cuối năm, lãi suất thấp đã thôi thúc nhiều người trả nợ sớm các khoản thế chấp, qua đó làm mất nguồn thu nhập ổn định dài hạn cho các ngân hàng.

Những áp lực này sẽ được phản ánh trong báo cáo thu nhập của bốn ngân hàng quốc doanh lớn của Trung Quốc, liên tiếp vào thứ Tư, Năm và Sáu. Các ngân hàng lớn nhất Trung Quốc có nguồn vốn tốt và không phải đối mặt với những thách thức đang làm rung chuyển một số đối tác của họ ở Mỹ và châu Âu. Nhưng chính sách tiền tệ ôn hòa là một trong nhiều yếu tố có thể khiến họ bị giảm lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, một thước đo khả năng sinh lời, trong năm nay. Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của Ngân hàng Trung Quốc, báo cáo vào thứ Năm, có thể giảm từ 11,1% năm 2022 xuống 10,5% trong năm nay.

Cựu tổng thống Bolsonaro quay về Brazil

Cựu tổng thống Brazil Jair Bolsonaro sắp về nước. Sau gần ba tháng tự lưu vong ở Mỹ, có thể do các vấn đề pháp lý ở quê nhà, nhà lãnh đạo cực hữu theo chủ nghĩa dân túy sẽ về đến thủ đô Brasília vào thứ Năm. Tân tổng thống cánh tả Luiz Inácio Lula da Silva đã nhậm chức trong khi ông đi vắng. Còn nhớ hồi đầu tháng 1 hàng nghìn người theo chủ nghĩa Bolsonaro đã biểu tình phản đối chiến thắng của Lula và xông vào Quốc hội cũng như dinh tổng thống. Vì vụ này ông Bolsonaro đang bị Cảnh sát Liên bang điều tra tội kích động nổi dậy. Ngoài ra ông còn vướng vào nhiều cuộc điều tra khác, bởi cả Tòa Tối cao và các cơ quan bầu cử, chẳng hạn như liên quan đến truyền bá thông tin sai lệch trong bầu cử.

Ông Bolsonaro nói ông sẽ lãnh đạo phe đối lập. Một trong các con trai của ông, một thượng nghị sĩ, cũng nói việc ông Bolsonaro tái tranh cử tổng thống vào năm 2026 là “điều tự nhiên.” Nhưng nếu bị kết tội cố gắng lật ngược cuộc bầu cử vừa qua, kế hoạch của ông xem như hỏng. Hiện ông vẫn còn nhiều ảnh hưởng: hai người con trai khác của ông cũng là chính trị gia cực hữu, trong khi vợ ông là chủ tịch nhóm phụ nữ trong đảng của ông. 58 triệu người Brazil đã bỏ phiếu cho ông vào năm ngoái có thể sớm có một Bolsonaro khác cho lần tới.


Senegal đàn áp đối lập

Danh tiếng của Senegal như một ngọn hải đăng dân chủ và ổn định ở Tây Phi đang nhanh chóng bị xói mòn. Vào thứ Năm, nhân vật đối lập Ousmane Sonko, người phản đối các hành vi trốn thuế và chỉ trích ảnh hưởng của Pháp, sẽ​​ ra hầu tòa trong vụ kiện phỉ báng do một bộ trưởng chính phủ đệ trình. Việc bị kết án, hoặc cáo buộc khác về tội hiếp dâm một nhân viên tiệm mát-xa, có thể khiến ông bị mất tư cách tranh cử tổng thống trong cuộc bầu cử tháng 2 tới.

Những người ủng hộ ông Sonko cho rằng các vụ kiện trên, tương tự như những trường hợp nhắm vào các đối thủ khác trong cuộc bầu cử năm 2019, mang động cơ chính trị. Họ nói tổng thống Macky Sall không thích có đối thủ và muốn bẻ gãy hiến pháp để ngồi tiếp nhiệm kỳ ba. Ông Sall, người có công xây dựng cơ sở hạ tầng nhưng không thể chế ngự nạn thất nghiệp, cho rằng nhiệm kỳ đầu của ông không nên tính vào giới hạn hai nhiệm kỳ, vì hiến pháp sửa đổi sau đó đã giảm thời hạn nhiệm kỳ từ bảy năm xuống còn năm năm.

Trong khi đó đàn áp gia tăng. Cảnh sát đã bắt giữ nhiều nhà báo và có lẽ là khoảng 400 đảng viên đối lập, dẫn đến biểu tình và đụng độ dữ dội với cảnh sát. Sẽ còn nhiều bất ổn hơn ở phía trước.


XEM THÊM:

VOA Tiếng Việt

BẢN TIN VOA TIẾNG VIỆT HẰNG NGÀY
30.03.2023Nếu không đọc được bản tin, xin quí vị dùng đường dẫn: https://vn3000.com
Tổng thống Ukraine: Bất kỳ chiến thắng nào của Nga cũng sẽ là thảm họa
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm 28/3 cảnh báo trừ khi đất nước ông giành chiến thắng trong trận chiến kéo dài ở một thành phố quan trọng phía đông, Nga có thể bắt đầu gầy dựng sự hỗ trợ quốc tế cho một thỏa thuận có thể đòi Ukraine thực hiện những thỏa hiệp không thể chấp nhận được. Xem thêm
 Mỹ nhắn Trung Quốc: Chớ kiếm chuyện từ chuyến đi của TT Đài Loan
Tòa Bạch Ốc ngày 29/3 kêu gọi Trung Quốc chớ vịn vào việc quá cảnh Hoa Kỳ “thông thường” của tổng thống Đài Loan làm cái cớ để gia tăng hoạt động gây hấn chống lại Đài Loan. Xem thêm
 Mỹ hỗ trợ thành lập tòa án quốc tế truy tố Nga xâm lược
Chính quyền Biden đề nghị hỗ trợ thành lập một tòa án quốc tế để truy tố các tội ác xâm lược của Nga đối với Ukraine. Xem thêm
 WHO chỉnh sửa khuyến nghị vắc-xin COVID cho kỷ nguyên Omicron
Tổ chức Y tế Thế giới điều chỉnh các khuyến nghị tiêm vắc-xin COVID cho giai đoạn mới của đại dịch, đề nghị trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh có thể không nhất thiết phải tiêm tăng cường nhưng các nhóm lớn tuổi hơn, có nguy cơ cao thì nên tiêm tăng cường sau lần chủng ngừa cuối cùng Xem thêm
 TT Biden và TBT Nguyễn Phú Trọng điện đàm, bàn việc ‘củng cố và mở rộng quan hệ song phương’
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden vừa có cuộc điện đàm với Tổng bí thư Việt Nam Nguyễn Phú Trọng vào tối 29/3, theo giờ Việt Nam. Hai nhà lãnh đạo trao đổi về việc nâng cấp mối quan hệ hai nước lên thành đối tác chiến lược và thoả thuận mới về hợp tác quốc phòng, theo nguồn tin am tường nói với VOA. Xem thêm
 Bộ trưởng Việt Nam khen hải quan, công an về vụ 4 tiếp viên hàng không xách tay ma túy
Các cơ quan chức năng đã xác định thêm một người khác có liên quan đến vụ việc là một tiếp viên, người được cho là đã cung cấp số điện thoại đầu mối gửi hàng tại Pháp để 4 tiếp viên kể trên chia nhau cầm mang về Việt Nam Xem thêm
 Tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong quý 1 chậm lại do xuất khẩu sụt giảm
“Lạm phát toàn cầu mặc dù đã hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao”, Tổng cục Thống kê cho biết, viện dẫn sự phục hồi chậm và suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn của Việt Nam cho lý do mức sụt giảm về GDP của quý đầu năm nay Xem thêm
 Reuters: Vincom Retail tại Việt Nam đang đàm phán bán phần lớn cổ phần
Tập đoàn lớn nhất Việt Nam Vingroup đang thảo luận để bán đi cổ phần của hãng thành viên chuyên về mảng trung tâm mua sắm, đồng thời tìm cách thu hút các nhà đầu tư chiến lược, Reuters dẫn năm nguồn tin cho biết hôm 29/3. Xem thêm
 Đài Loan vớt 16 thi thể, nghi toàn người Việt trong đường dây buôn người
Cảnh sát biển Đài Loan vừa báo cáo đã phát hiện 16 thi thể dọc theo bờ biển phía tây nước này trong tháng 3, nghi toàn bộ là người Việt Nam trong đường dây buôn người. Xem thêm
 Nhật, Australia lo ngại việc chính quyền Myanmar giải tán đảng của bà Suu Kyi
Hôm 29/3, Nhật Bản và Australia bày tỏ quan ngại về việc chính quyền Myanmar giải tán đảng cầm quyền cũ và kêu gọi chính quyền quân sự áp dụng một quá trình dung nạp hơn để đưa đất nước trở lại chế độ dân chủ. Xem thêm
 Tỷ phú Elon Musk và những người khác kêu gọi tạm dừng AI, với lý do ‘rủi ro cho xã hội’
Trong một thư ngỏ viện dẫn những rủi ro tiềm ẩn đối với xã hội và nhân loại, ông Elon Musk cùng một nhóm các chuyên gia trí tuệ nhân tạo và các giám đốc điều hành trong ngành này kêu gọi tạm dừng 6 tháng việc phát triển các hệ thống mạnh hơn GPT-4 mới ra mắt của OpenAI. Xem thêm
 TT Biden sắp công bố tài trợ mới thúc đẩy dân chủ; giới phê bình hoài nghi về hiệu quả
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ công bố khoản tài trợ mới để củng cố các nền dân chủ trên khắp thế giới vào ngày 29/3 trong bối cảnh bị chỉ trích rằng chính quyền của ông đã đạt được rất ít tiến bộ trong việc thúc đẩy nhân quyền và dân chủ. Xem thêm
 JPMorgan: Các ngân hàng có nguy cơ nhất ở Mỹ mất 1.000 tỷ USD tiền gửi trong một năm
Các nhà phân tích của công ty JPMorgan Chase & Co mới ước tính rằng các ngân hàng Hoa Kỳ “dễ bị tổn thương nhất” có thể đã mất tổng cộng khoảng 1 nghìn tỷ USD tiền gửi kể từ năm ngoái, với một nửa số tiền bị rút ra trong tháng này sau vụ sụp đổ ngân hàng Silicon Valley Bank. Xem thêm
 Tổng thống Đài Loan hiên ngang sau khi Trung Quốc dọa trả đũa chuyến đi Mỹ
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm 29/3 cho biết áp lực từ bên ngoài sẽ không ngăn được Đài Loan giao thiệp với thế giới, theo Reuters. Bà nói như vậy khi khởi hành đi Hoa Kỳ, đưa ra một lời thách thức sau khi Trung Quốc đe dọa trả đũa nếu bà gặp Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy. Xem thêm
 Mỹ hạn chế thương mại 5 công ty TQ bị cáo buộc dính líu vào đàn áp người Uyghur
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Biden hôm 28/3 áp đặt các hạn chế thương mại mới đối với 5 công ty Trung Quốc bị cáo buộc hỗ trợ đàn áp người thiểu số Hồi giáo Uyghur (Duy Ngô Nhĩ) nhưng Trung Quốc bác bỏ, gọi cáo buộc này là “dối trá” nhằm kìm hãm Bắc Kinh. Xem thêm
 Ngân hàng Nhật rót 1,5 tỷ đô vào ngân hàng Việt: tác dụng thế nào?
Thương vụ đầu tư lớn nhất từ trước đến nay vào một ngân hàng Việt Nam sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng được đầu tư ‘phát triển về mọi mặt’ và gửi tín hiệu tích cực về điều kiện đầu tư, kinh doanh ở Việt Nam, một chuyên gia tài chính-ngân hàng nói với VOA. Xem thêm
 Nghiên cứu: Trung Quốc chi 240 tỷ đô giải cứu các nước ‘Vành đai – Con đường’
Trung Quốc chi 240 tỷ đô la cứu trợ 22 quốc gia đang phát triển từ năm 2008 đến năm 2021, với số tiền tăng vọt trong những năm gần đây khi nhiều quốc gia khác phải vật lộn để trả các khoản vay dành cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng “Vành đai -Con đường”, một nghiên cứu được công bố ngày 28/3 cho thấy. Xem thêm
 Tây Tạng đang ‘chết dần chết mòn’ dưới tay Trung Quốc
Tây Tạng đang “chết dần chết mòn” dưới sự cai trị của Trung Quốc, người đứng đầu tổ chức có trụ sở tại Ấn Độ được gọi là chính phủ Tây Tạng lưu vong ngày 28/3 tuyên bố trong bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội Hoa Kỳ. Xem thêm
 

NHK

Tổng thống Đài Loan dừng chân ở New York trước khi công du Trung Mỹ

Tổng thống Đài Loan dừng chân ở New York trước khi công du Trung Mỹ

Cập nhật 3 giờ trướcTổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã đến New York trong chặng dừng chân trước khi công du các nước Trung Mỹ.

Tổng thống Honduras sẽ thăm Trung Quốc

Honduran president announces visit to China days after severing ties with Taiwan

Các nước CPTPP sắp đạt đồng thuận về việc Anh gia nhập

Pacific trade pact expected to approve UK's membership

LHQ đề nghị tòa La Haye khuyến cáo về biến đổi khí hậu

World Court's opinion on climate change sought by UN resolution

Công bố kế hoạch sơ tán mới nếu núi Phú Sĩ phun trào

New evacuation plan released in case Mount Fuji erupts

‘Hành lang’ tuyết cao 6 mét ở Hakkoda, miền bắc Nhật Bản

Snow 'corridor' with 6-meter-high walls created in Hakkoda, northern Japan

Giải đáp về COVID-19 (547) Việc phân loại lại sẽ mang lại những thay đổi gì?⑤ Ai sẽ phụ trách tìm bệnh viện sẽ tiếp nhận bệnh nhân

Giải đáp về COVID-19 (547) Việc phân loại lại sẽ mang lại những thay đổi gì?⑤ Ai sẽ phụ trách tìm bệnh viện sẽ tiếp nhận bệnh nhân

Chiến dịch ký tên để hoãn nghiên cứu AI chatbot trong 6 tháng

Signature campaign calls for 6-month pause in AI chatbot research

Nghiên cứu cho thấy tuần đi bộ 1 buổi giúp giảm nguy cơ tử vong

Walking just once a week may reduce mortality risk, study finds

Tổng thống Ukraine cảnh báo về thành phố Bakhmut


BBC News

Tai nạn máy bay trực thăng ở Kentucky: 09 người thiệt mạng, các quan chức xác nhận

  • Được phát hành2 giờ trước
Cảnh sát bảo vệ hiện trường vụ tai nạn

Bởi Michael Sheils McNamee & Nadine Yousiftin tức BBC

Chín người đã thiệt mạng sau khi hai máy bay trực thăng của quân đội Hoa Kỳ bị rơi vào tối thứ Tư tại bang Kentucky, các quan chức xác nhận.

Vụ việc liên quan đến Sư đoàn Dù 101 và xảy ra trong một nhiệm vụ huấn luyện gần căn cứ quân sự.

Các quan chức quân đội xác nhận 9 quân nhân thiệt mạng, nói đây là một “mất mát thực sự bi thảm”.

Vụ tai nạn xảy ra vào khoảng 22:00 giờ địa phương (02:00 GMT), gần căn cứ quân sự Fort Campbell.

Trong một tuyên bố với BBC News trước đó, một phát ngôn viên của Quân đội Hoa Kỳ cho biết hai chiếc trực thăng HH60 Blackhawk đã bị rơi trong “một nhiệm vụ huấn luyện thường lệ”.

“Bộ chỉ huy hiện đang tập trung vào việc chăm sóc các quân nhân và gia đình của họ.”

Hiện trường gần vụ tai nạn vào sáng thứ Năm.  Trời vẫn còn tối và có thể nhìn thấy một số người đứng gần đèn cảnh sát
Chú thích hình ảnh,Cảnh sát và các dịch vụ khẩn cấp đã có mặt tại hiện trường vào sáng thứ Năm

Khi được BBC hỏi liệu hai chiếc trực thăng có đâm vào nhau hay không, người phát ngôn nói rằng “không thể xác nhận tin tức cụ thể vào lúc này”.

Theo trang web của Quân đội Hoa Kỳ , Sư đoàn Dù 101 là sư đoàn tấn công đường không duy nhất và đã được gửi đến các khu vực xung đột quốc tế.

Theo BBC News

Tags: , , , , ,

Comments are closed.