Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc tăng cường cam kết an ninh chung trước sự phản đối của Bắc Kinh (AP)

1 trong 3 |

Tư liệu – Tổng thống Joe Biden, ở giữa, gặp Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, trái, và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, phải, trong hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid, Thứ Tư, ngày 29 tháng 6 năm 2022. Biden đặt mục tiêu thắt chặt hơn nữa an ninh và kinh tế mối quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, hai quốc gia đã đấu tranh để duy trì các điều khoản đàm phán, khi ông chào đón các nhà lãnh đạo của họ đến nơi nghỉ dưỡng mộc mạc của tổng thống ở Trại David vào thứ Sáu, ngày 18 tháng 8 năm 2023. (Ảnh AP / Susan Walsh, Hồ sơ)Đọc thêm

AAMER MADHANI VÀ

DARLENE SUPERVILLE Cập nhật 9:37 sáng EDT, ngày 18 tháng 8 năm 2023

CAMP DAVID, Md. (AP) — Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc đã đồng ý cam kết an ninh mới, ba nước sẽ tham khảo ý kiến trong trường hợp xảy ra khủng hoảng hoặc mối đe dọa an ninh ở Thái Bình Dương, theo quan chức chính quyền Biden.

Thông tin chi tiết về cam kết “nghĩa vụ tham vấn” mới xuất hiện khi Tổng thống Joe Biden chuẩn bị vào thứ Sáu để chào đón Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cho một hội nghị thượng đỉnh tại khu nghỉ dưỡng của tổng thống Trại David ở Maryland.

Thỏa thuận này là một trong những nỗ lực chung mà các nhà lãnh đạo dự kiến sẽ công bố tại hội nghị thượng đỉnh kéo dài một ngày, khi ba nước tìm cách thắt chặt quan hệ kinh tế và an ninh trong bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại về các mối đe dọa hạt nhân dai dẳng của Triều Tiên và các hành động khiêu khích của Trung Quốc ở Thái Bình Dương .

“Đây là một vấn đề lớn,” cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan nói với các phóng viên vào thứ Sáu ngay trước khi chính thức bắt đầu hội nghị thượng đỉnh. “Đây là một sự kiện lịch sử, và nó tạo điều kiện cho một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương hòa bình và thịnh vượng hơn, cũng như một Hợp chủng quốc Hoa Kỳ hùng mạnh và an toàn hơn,”

Kishida, trước khi rời Tokyo hôm thứ Năm, nói với các phóng viên rằng hội nghị thượng đỉnh sẽ là một “dịp lịch sử để tăng cường hợp tác chiến lược ba bên” với Seoul và Washington.

Ông nói: “Tôi tin rằng việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản-Mỹ-Hàn Quốc nơi các nhà lãnh đạo của ba nước gặp nhau là vô cùng ý nghĩa trong bối cảnh môi trường an ninh xung quanh Nhật Bản ngày càng nghiêm trọng.

Trước khi bắt đầu, hội nghị thượng đỉnh đã vấp phải sự chỉ trích công khai gay gắt từ chính phủ Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này Wang Wenbin nói với các phóng viên hôm thứ Sáu: “Cộng đồng quốc tế có phán quyết riêng về việc ai đang tạo ra mâu thuẫn và gia tăng căng thẳng.**

“Nỗ lực thành lập các nhóm và bè phái độc quyền khác nhau và đưa khối đối đầu vào khu vực châu Á-Thái Bình Dương là không được ưa chuộng và chắc chắn sẽ gây ra sự cảnh giác và phản đối ở các quốc gia trong khu vực,” ông Vương nói.

Sullivan đẩy lùi những lo ngại của Trung Quốc.

“Đó rõ ràng không phải là một NATO cho Thái Bình Dương,” Sullivan nói. “Sự hợp tác này không nhằm chống lại bất kỳ ai, mà là vì một điều gì đó. Đó là vì một tầm nhìn về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do, rộng mở, an toàn và thịnh vượng.”

Theo một quan chức cấp cao của chính quyền Biden, cam kết “nghĩa vụ tham vấn” nhằm thừa nhận rằng ba quốc gia chia sẻ “môi trường an ninh có mối liên hệ cơ bản với nhau” và mối đe dọa đối với một trong các quốc gia là “mối đe dọa đối với tất cả”. Quan chức này đã phát biểu với điều kiện giấu tên để xem trước thông báo sắp tới.

Theo cam kết, ba nước đồng ý tham khảo ý kiến, chia sẻ thông tin và sắp xếp thông điệp với nhau khi đối mặt với mối đe dọa hoặc khủng hoảng, quan chức này cho biết. Quan chức nói thêm rằng cam kết này không vi phạm quyền tự vệ của mỗi quốc gia theo luật pháp quốc tế, cũng như không làm thay đổi các cam kết hiệp ước song phương hiện có giữa Mỹ và Nhật Bản cũng như giữa Mỹ và Hàn Quốc. Hoa Kỳ có hơn 80.000 quân đóng tại hai nước.

Đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên mà Biden tổ chức trong nhiệm kỳ tổng thống của mình tại Trại David mang huyền thoại*. Yoon đến trước. Ba nhà lãnh đạo sẽ hội đàm chính thức và họp báo. Nhưng Biden hy vọng sẽ sử dụng phần lớn thời gian trong ngày với hai nhà lãnh đạo như một cơ hội thân mật hơn để thắt chặt mối quan hệ của họ.

Tổng thống Mỹ dự định đưa Kishida và Yoon đi dạo trong khu đất đẹp như tranh vẽ và mời họ—cùng một số phụ tá cấp cao— dùng bữa trưa.

Nơi nghỉ mát cách Tòa Bạch Ốc 65 dặm (104,6 km) là nơi Tổng thống Jimmy Carter gặp gỡ Tổng thống Ai Cập Anwar Sadat và Thủ tướng Israel Menachem Begin vào tháng 9 năm 1978 cho các cuộc đàm phán thiết lập khuôn khổ cho một hiệp ước hòa bình lịch sử giữa Israel và Ai Cập vào tháng 3 năm 1979 Giữa Thế chiến thứ hai, Tổng thống Franklin Roosevelt và Thủ tướng Anh Winston Churchill đã gặp nhau tại nơi nghỉ dưỡng — khi đó được gọi là Shangri-La — để lên kế hoạch cho chiến dịch của Ý nhằm loại Benito Mussolini ra khỏi cuộc chiến.

Trọng tâm của cuộc họp mặt của Biden là thúc đẩy hai đồng minh châu Á thân cận nhất của Hoa Kỳ thắt chặt hơn nữa hợp tác an ninh và kinh tế với nhau. Các đối thủ lịch sử đã bị chia rẽ bởi những quan điểm khác nhau về lịch sử Thế chiến II và sự cai trị của thực dân Nhật Bản trên Bán đảo Triều Tiên từ năm 1910 đến năm 1945.

Nhưng dưới thời Kishida và Yoon, hai quốc gia đã bắt đầu nối lại quan hệ khi hai nhà lãnh đạo bảo thủ phải vật lộn với những thách thức an ninh chung do Triều Tiên và Trung Quốc đặt ra. Cả hai nhà lãnh đạo đều khó chịu trước nhịp độ gia tăng của các vụ thử hỏa tiễn đạn đạo của Triều Tiên và các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc gần Đài Loan, hòn đảo tự trị mà Bắc Kinh tuyên bố là một phần lãnh thổ của họ, và các hành động gây hấn khác.

Yoon đã đề xuất một sáng kiến vào tháng 3 để giải quyết các tranh chấp bắt nguồn từ việc bồi thường cho những người lao động cưỡng bức của Hàn Quốc trong thời chiến. Ông tuyên bố rằng Hàn Quốc sẽ sử dụng quỹ của chính mình để bồi thường cho những người Hàn Quốc bị các công ty Nhật Bản bắt làm nô lệ trước khi Thế chiến II kết thúc.

Yoon cũng đã tới Tokyo vào tháng đó để hội đàm với Kishida, chuyến thăm đầu tiên như vậy của một tổng thống Hàn Quốc sau hơn 12 năm. Kishida đã đáp lại bằng chuyến thăm Seoul vào tháng 5 và bày tỏ sự cảm thông đối với sự đau khổ của những người lao động cưỡng bức Hàn Quốc trong thời kỳ thuộc địa của Nhật Bản,

Ba nhà lãnh đạo dự kiến cũng sẽ trình bày chi tiết trong thông cáo chung về kế hoạch đầu tư vào công nghệ cho đường dây nóng xử lý khủng hoảng ba bên và đưa ra thông tin cập nhật về tiến trình mà các nước đã đạt được trong việc chia sẻ dữ liệu cảnh báo sớm về các vụ phóng hỏa tiễn của Triều Tiên.

Các thông báo khác dự kiến sẽ được đưa ra từ hội nghị thượng đỉnh bao gồm các kế hoạch mở rộng hợp tác quân sự về phòng thủ hỏa tiễn đạn đạo và biến hội nghị thượng đỉnh thành một sự kiện thường niên. Sullivan cho biết các nhà lãnh đạo cũng sẽ cam kết vào thứ Sáu về một quá trình lập kế hoạch nhiều năm cho các cuộc tập trận quân sự chung.

Tòa Bạch Ốc đã coi cuộc gặp mặt của ba nhà lãnh đạo tại nơi ẩn dật mộc mạc ở Dãy núi Catoctin là một thời khắc lịch sử trong mối quan hệ và là cơ hội để Hàn Quốc và Nhật Bản vượt qua nhiều thập kỷ đối đầu.

Các nhà lãnh đạo cũng có khả năng thảo luận về các cuộc xung đột lãnh thổ kéo dài ở Biển Đông đang tranh chấp liên quan đến Trung Quốc, Philippines, Việt Nam, Malaysia, Đài Loan và Brunei.

Đầu tháng này, chính phủ Philippines đã triệu tập đại sứ Trung Quốc và trình bày một phản đối ngoại giao với lời lẽ mạnh mẽ về việc lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc sử dụng vòi rồng trong cuộc đối đầu với các tàu Philippines ở Biển Đông.

Cuộc đối đầu căng thẳng kéo dài hàng giờ đồng hồ đó xảy ra gần Bãi cạn Thomas thứ hai, nơi đã được lực lượng Philippines đóng trên một con tàu hải quân rỉ sét, mắc cạn chiếm giữ trong nhiều thập kỷ. Nhưng nơi này được tuyên bố chủ quyền bởi Trung Quốc.

Đại sứ Rahm Emanuel, đặc phái viên của Biden tại Nhật Bản, cho biết chính quyền một phần đang tìm cách chống lại cái mà ông gọi là chiến thuật bắt nạt của Bắc Kinh và niềm tin rằng Washington không thể khiến hai đồng minh quan trọng nhất ở Thái Bình Dương — Nhật Bản và Hàn Quốc — hòa thuận.

“Thông điệp của chúng tôi là chúng tôi là một cường quốc và sự hiện diện lâu dài ở Thái Bình Dương và bạn có thể đặt cược lâu dài vào nước Mỹ,” Emanuel phát biểu tại một sự kiện của Viện Brookings tập trung vào hội nghị thượng đỉnh. “Thông điệp của Trung Quốc: ‘Chúng tôi là cường quốc đang trỗi dậy, họ đang suy tàn. Hoặc là xếp hàng hoặc bạn sẽ nhận được sự đối xử của người Philippines.’ ”

___

Nhà báo Mari Yamaguchi của Associated Press ở Tokyo đã đóng góp báo cáo. Madhani báo cáo từ Washington.

Lời bình của tòa soạn Chống Bành Trướng

* Đã có những cuộc họp lịch sử tại đây: Camp David được đặt tên vào năm 1953 từ Tổng thống Dwight D. Eisenhower, vinh danh cha và cháu trai của ông đều tên là David. Carter làm trung gian cho Hiệp định Trại David tháng 9 năm 1978 giữa tổng thống Ai Cập Anwar al-Sadat và thủ tướng Israel Menachem Begin . ^[7]Năm 1984, TT Reagan tiếp đón thủ tướng Anh Margaret Thatcher. Tháng 7 năm 2000, ông Clinton chủ trì Hội nghị thượng đỉnh 2000 giữa thủ tướng Israel Ehud Barak và chủ tịch Palestine Yasser Arafat. TT Trump dự định tổ chức Hội nghị thượng đỉnh G7 lần thứ 46 vào ngày 10–12 tháng 6, 2020 nhưng hủy bỏ vì Covid-19. Wikipedia

** Trung Quốc đổ lỗi cho Hoa Kỳ đã gây căng thẳng trong vùng Á Châu Thái Bình Dương trong lúc chính nước này đã gây hấn khi áp dặt đường lưỡi bò lên Biển Đông và đã quân sự hóa và thay đổi các đảo ở vùng biển này.