Trước mối đe dọa từ Trung Quốc, Trump trao cho Boeing hợp đồng sản xuất máy bay chiến đấu tương lai bí mật

(Ảnh minh họa lấy từ TWZ)

Ngày 22 tháng 3 năm 2025

WASHINGTON (AP) — Tổng thống Donald Trump hôm thứ Sáu tuyên bố Boeing sẽ chế tạo máy bay chiến đấu tương lai cho Không quân, mà Ngũ Giác Đài cho biết sẽ có khả năng tàng hình và thâm nhập vượt xa phi đội hiện tại và rất cần thiết trong một cuộc xung đột tiềm tàng với Trung Quốc.

Được gọi là Next Generation Air Dominance, hay NGAD, máy bay phản lực có người lái sẽ đóng vai trò tiền vệ cho một đội máy bay không người lái trong tương lai được thiết kế để có thể xuyên thủng hệ thống phòng không của Trung Quốc và bất kỳ kẻ thù tiềm tàng nào khác. Hợp đồng ban đầu để tiến hành sản xuất phiên bản cho Không quân có giá trị ước tính là 20 tỷ đô la.

Tổng thống thứ 47, người đã công bố hợp đồng tại Tòa Bạch Ốc cùng với Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và lãnh đạo Không quân, đã cười tươi và nói rằng máy bay chiến đấu mới sẽ được đặt tên là F-47.

Tướng David Allvin, tham mưu trưởng Không quân, cho biết, “Chúng tôi sẽ viết nên thế hệ chiến tranh trên không hiện đại tiếp theo bằng loại máy bay này.” Và Hegseth cho biết hạm đội tương lai “gửi một thông điệp rất rõ ràng và trực tiếp tới các đồng minh của chúng tôi rằng chúng tôi sẽ không đi đâu cả.”

Những người chỉ trích đã đặt câu hỏi về chi phí và tính cần thiết của chương trình này vì Ngũ Giác Đài vẫn đang vật lộn để sản xuất đầy đủ máy bay phản lực tiên tiến nhất hiện tại của mình, F-35, dự kiến sẽ tiêu tốn của người nộp thuế hơn 1,7 nghìn tỷ đô la trong suốt vòng đời của nó. Ngoài ra, máy bay ném bom tàng hình tương lai của Ngũ Giác Đài, B-21 Raider, sẽ có nhiều công nghệ tiên tiến tương tự, AI, động cơ đẩy và tàng hình.

Hơn 1.100 máy bay F-35 đã được chế tạo cho Hoa Kỳ và nhiều đối tác quốc tế.

Một phi đội khoảng 100 máy bay ném bom tàng hình B-21 trong tương lai với tổng chi phí ước tính ít nhất là 130 tỷ đô la cũng đang được lên kế hoạch. Những chiếc máy bay B-21 đầu tiên hiện đang trong các chuyến bay thử nghiệm.

Với sự phát triển của máy bay không người lái và chiến tranh không gian có khả năng trở thành trung tâm của bất kỳ cuộc chiến nào với Trung Quốc, Dan Grazier, một nhà phân tích mua sắm quân sự, đặt câu hỏi liệu “một máy bay chiến đấu có người lái tinh xảo khác có thực sự là nền tảng phù hợp để tiến lên phía trước hay không”. Grazier, giám đốc chương trình cải cách an ninh quốc gia tại Trung tâm Stimson, cho biết 20 tỷ đô la “chỉ là tiền hạt giống. Tổng chi phí sau này sẽ lên tới hàng trăm tỷ đô la”.

Một số chi tiết về máy bay chiến đấu NGAD mới sẽ trông như thế nào đã được công khai, mặc dù Trump cho biết các phiên bản đầu tiên đã thực hiện các chuyến bay thử nghiệm trong năm năm qua. Các bản dựng của cả Lockheed Martin và Boeing đều nêu bật một máy bay phẳng, không có đuôi với mũi nhọn.

Việc lựa chọn Boeing, vốn đã phải chịu áp lực lớn từ Trump về chi phí vượt mức và sự chậm trễ của chương trình Air Force One, được đưa ra sau một cuộc phân tích độc lập của Không quân, một viên chức cho biết với điều kiện giấu tên để cung cấp thêm thông tin chi tiết về việc lựa chọn. Viên chức này cho biết, lời đề nghị của Boeing vẫn được xác định là “giá trị tổng thể tốt nhất cho chính phủ”.

Không quân không nêu rõ sẽ sản xuất bao nhiêu máy bay. Tuy nhiên, trong một tuyên bố, Allvin cho biết sẽ có nhiều máy bay F-47 được sản xuất hơn F-22, loại máy bay chiến đấu tiên tiến mà nó đang thay thế. Hiện có khoảng 180 máy bay chiến đấu F-22 đang hoạt động.

Không quân sau đó đã đưa ra một tuyên bố cho biết số 47 được chọn vì một số lý do: “Nó tôn vinh di sản của P-47, những đóng góp của nó cho ưu thế trên không trong Thế chiến II vẫn còn mang tính lịch sử. Ngoài ra, con số này còn tôn vinh năm thành lập của Không quân, đồng thời ghi nhận sự hỗ trợ quan trọng của Tổng thống thứ 47 cho sự phát triển của máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu đầu tiên trên thế giới.”

Một hợp đồng riêng của Hải quân cho phiên bản máy bay chiến đấu NGAD vẫn đang được Northrop Grumman và Boeing cạnh tranh.

Năm ngoái, Bộ trưởng Không quân dưới thời chính quyền Biden, Frank Kendall, đã ra lệnh tạm dừng chương trình NGAD để xem xét liệu máy bay này có còn cần thiết hay không hoặc liệu chương trình này, được thiết kế lần đầu tiên vào năm 2018, có cần phải được sửa đổi để phản ảnh những tiến bộ trong chiến tranh trong vài năm qua hay không.

Đánh giá đó của các nhóm nghiên cứu và học viện đã xem xét xung đột với Trung Quốc sẽ như thế nào khi có NGAD và sau đó là không có nó — và xác định rằng NGAD vẫn cần thiết. Kendall sau đó đã để lại quyết định về công ty nào sẽ chế tạo máy bay chiến đấu cho chính quyền Trump sắp tới, một quan chức quốc phòng cho biết, với điều kiện giấu tên để cung cấp thông tin chi tiết về quá trình ra quyết định.

NGAD sẽ mang lại “một mức độ quan sát thấp hoàn toàn khác”, vị này cho biết. Nó cũng sẽ có tầm bay xa hơn nhiều so với F-35 hoặc các máy bay chiến đấu hiện tại khác, do đó sẽ cần ít nhiên liệu hơn. Một phiên bản NGAD không người lái trong tương lai cũng được lên kế hoạch khi Ngũ Giác Đài cải thiện AI cho máy bay.

Theo The Inter-Mountain