Thời sự Thứ Ba 16/05/2023: *Mỹ báo cáo tự do tôn giáo quốc tế. *ByteDance: TQ có quyền truy cập người dùng Hoa Kỳ *TT Biden trì hoãn kế hoạch dầu khí ngoài khơi. *Ukraine bắn hạ tất cả hỏa tiễn siêu thanh Nga ‘bất bại’ trong đêm

Thời sự Thứ Ba 16/05/2023: Mỹ báo cáo tự do tôn giáo quốc tế. ByteDance: TQ có quyền truy cập người dùng Hoa Kỳ TT Biden trì hoãn kế hoạch dầu khí ngoài khơi. Ukraine bắn hạ tất cả hỏa tiễn siêu thanh Nga ‘bất bại’ trong đêm

Võ Thái Hà tổng hợp

Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ về Tự do Tôn giáo Quốc tế 2022 nói gì về Việt Nam? (VOA)

16/05/2023 – State Department

Cảnh sát Hà Nội ngăn giáo dân tham gia phiên kháng cáo của 8 tín đồ Công Giáo bị buộc tội vì chống nhà nước tịch thu đất của nhà thờ.

Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken ngày 15/5 công bố bản phúc trình thường niên 2022 về tình trạng tự do tôn giáo ở các nước trên thế giới, bao gồm Việt Nam.

Trong phần báo cáo về Việt Nam, phúc trình nhận định là trong năm qua có sự cải thiện đối với các tổ chức tôn giáo nào được nhà nước công nhận nhưng các nhóm tôn giáo không đăng ký với nhà nước tiếp tục bị chính quyền vi phạm quyền tự do tôn giáo và quyền tự do hành đạo.

Các vi phạm cụ thể được nêu lên chi tiết trong bản báo cáo với những dẫn chứng đính kèm từ chính sách xóa bỏ đạo Dương Văn Mình và Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên, ép các tín đồ Tin Lành người Hmong ở nhiều tỉnh miền Bắc và người Thượng ở khu vực Tây Nguyên bỏ đạo, cho tới buộc tháo dỡ các cơ sở thờ tự như chùa Thiên Quang và Sơn Linh thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.

Báo cáo nói hầu hết các lãnh đạo tôn giáo ở khu vực thành thị cho biết chính quyền thường cho phép họ hành đạo miễn là họ hợp tác với chính quyền và hành động theo các yêu cầu pháp lý và hành chính áp dụng cho các tổ chức tôn giáo. Trong khi đó, các giáo phái tôn giáo không được công nhận ở Tây Nguyên và Tây Bắc và ở một số vùng của Đồng bằng sông Cửu Long – đặc biệt là những nơi có tín đồ chủ yếu là người dân tộc thiểu số – thì báo cáo bị quấy rối bởi các quan chức chính phủ.

Nhiều thành viên của các nhóm tôn giáo bị sách nhiễu cũng tham gia vào các hoạt động vận động nhân quyền hoặc có liên hệ với các cá nhân và tổ chức chỉ trích chính quyền.

Phúc trình của Bộ Ngoại giao Mỹ nói đây là năm thứ tư liên tiếp chính quyền Việt Nam không công nhận bất kỳ tổ chức tôn giáo mới nào, kể cả chi nhánh của các nhóm lớn hơn đã được phê duyệt trước đó. Một ví dụ được viện dẫn là Giáo hội Báp-tít Việt Nam trong năm đã nộp khoảng 40 đơn đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập thể tại các tỉnh miền núi phía Bắc, nhưng rất ít đơn được duyệt.

Vẫn theo bản phúc trình, các tổ chức phi chính phủ (NGO) và các tín đồ tôn giáo đã báo cáo các trường hợp quan chức chính phủ tấn công thể chất các cá nhân thuộc các nhóm tôn giáo thiểu số, đặc biệt là các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên và Vùng Tây Bắc.

Theo báo cáo, các quan chức chính phủ ở các vùng khác nhau của đất nước vẫn tiếp tục theo dõi, thẩm vấn, giam giữ tùy tiện và phân biệt đối xử đối với một số cá nhân, ít nhất một phần là do tín ngưỡng hoặc do các liên kết tôn giáo của họ. Phần lớn nạn nhân của các vụ việc được báo cáo là thành viên của các nhóm chưa đăng ký, có tham gia vào các hoạt động vận động chính trị hoặc nhân quyền hoặc có liên hệ với các cá nhân và tổ chức ở nước ngoài thẳng thắn chỉ trích chính quyền. Đã có báo cáo về việc chính quyền địa phương cấm và phá rối các cuộc tụ họp và tịch thu các ấn phẩm của các nhóm tôn giáo khác nhau. Những tổ chức này bao gồm những tổ chức lâu đời như Giáo hội Công giáo và những tổ chức ít được biết đến và chưa đăng ký như Hòa Hảo Thuần túy ở An Giang.

Phúc trình ghi nhận giới hữu trách Việt Nam đã giám sát, ngăn chặn hoặc làm gián đoạn các cuộc tụ họp của một số nhóm chưa đăng ký và sách nhiễu các thành viên của họ, bao gồm tịch thu tài sản, đe dọa, thẩm vấn và hạn chế việc di chuyển của họ.

Đã có báo cáo về các cuộc xung đột, đôi khi là bạo lực, giữa các thành viên của các nhóm tôn giáo chưa đăng ký và đã đăng ký hoặc được công nhận, cũng như giữa những người theo tôn giáo và những người không theo đạo. Các nhà hoạt động tôn giáo tố cáo chính quyền “thao túng” các thành viên của các nhóm tôn giáo được công nhận và cáo buộc các đặc vụ chìm của nhà nước và những người được ủy nhiệm gây ra những xung đột này để đe dọa hoặc đàn áp hoạt động của các nhóm chưa đăng ký.

Theo báo cáo, các tín đồ Cao Đài độc lập ở khu vực Tây Nam Bộ đã phải đối mặt với sự sách nhiễu từ các tín đồ Cao Đài đã đăng ký và được nhà nước công nhận. Các nhà sư Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất ở Củ Chi cũng cho biết bị cộng đồng địa phương quấy rối. Trong cả hai trường hợp, công an được cho là đã không can thiệp cũng như không buộc những người quấy rối phải chịu trách nhiệm.

Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Đại sứ Hoa Kỳ, Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ và các quan chức cấp cao khác của Tòa Đại sứ và Tổng lãnh sự Hoa Kỳ cùng Đại sứ Lưu động của Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo Quốc tế thường xuyên thúc giục các cơ quan chức năng Việt Nam cho phép tất cả các nhóm tôn giáo được tự do hoạt động và giảm mức độ can thiệp của chính phủ vào công việc của các nhóm tôn giáo đã được công nhận. Họ cũng đồng thời kêu gọi chấm dứt các hạn chế và sách nhiễu đối với các nhóm chưa được công nhận hoặc chưa đăng ký. Họ nhấn mạnh với các quan chức chính phủ rằng tiến bộ về tự do tôn giáo và nhân quyền là rất quan trọng để cải thiện mối quan hệ song phương Việt-Mỹ. Báo cáo nói các quan chức chính phủ Hoa Kỳ đã nêu ra các trường hợp cụ thể về các vụ lạm dụng cũng như sách nhiễu của chính quyền đối với người Công giáo, các nhóm Tin lành, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, các nhóm Hòa Hảo độc lập, các nhóm Cao Đài độc lập và các giáo hội tư gia dân tộc thiểu số như nhóm Dương Văn Mình với Ban Tôn giáo Chính phủ, Bộ Ngoại giao, Bộ Công an và chính quyền cấp tỉnh và địa phương của Việt Nam.

Vẫn theo bản phúc trình, các quan chức chính phủ Hoa Kỳ kêu gọi tăng cường đăng ký các hội thánh, nhà thờ trên khắp đất nước và cải thiện các chính sách đăng ký bằng cách làm cho thống nhất và minh bạch hơn. Họ kêu gọi chính phủ giải quyết các tranh chấp quyền sử dụng đất còn tồn đọng một cách công bằng và hòa bình với các nhóm tôn giáo. Các quan chức chính phủ Hoa Kỳ cũng kêu gọi Việt Nam cho các tù nhân được tự do tiếp cận các tài liệu tôn giáo.

Vào ngày 30 tháng 11 năm 2022, theo Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế năm 1998 sửa đổi, Ngoại trưởng Mỹ đã đặt Việt Nam vào Danh sách Theo dõi Đặc biệt vì đã tham gia hoặc dung túng cho những vi phạm nghiêm trọng về tự do tôn giáo.

Vào tháng 12 năm ngoái, Đại sứ đã thông báo cho chính phủ Hà Nội về việc Việt Nam bị đưa vào Danh sách Theo dõi Đặc biệt và kêu gọi Hà Nội cải thiện các nỗ lực bảo vệ tự do tôn giáo.

(Nguồn: Bộ Ngoại Giao Mỹ)

VOA Tiếng Việt

Secretary Antony J. Blinken On the 2022 Report on International Religious Freedom

Remarks

Antony J. Blinken, Secretary of State

Treaty Room

Washington, D.C.

May 15, 2023

SECRETARY BLINKEN: Good morning, everyone. Twenty-five years ago, President Clinton signed the International Religious Freedom Act into law. And that gave us a range of new tools to give voice to the persecuted, to empower advocates, to promote religious freedom around the world.

At that time, President Clinton noted that freedom of religion was a bedrock American belief. And he said that, and I quote, “When we promote religious freedom, we also promote freedom of expression, conscience, and association, and other human rights.” The Universal Declaration of Human Rights affirms this same interdependence.

Religious freedom is also vital to stable, secure societies. When each person is respected for their beliefs, they are more empowered to reach their full potential, which in turn lifts entire communities and societies.

Today the State Department is releasing the 2022 International Religious Freedom Report, which provides a fact-based, comprehensive view of the state of religious freedom in nearly 200 countries and territories around the world. This report wouldn’t be possible without the contributions of our civil society partners around the globe who help to shine a spotlight on abuses and advocate for victims of religious persecution. We are grateful for their vital work.

This report assesses the actions of countries that are our partners and those with whom we have disagreements, evaluating all by the same standards. Its aim is to highlight areas where freedom of religion or belief is being repressed, to promote accountability, and ultimately drive progress toward a world where freedom of religion or belief is a reality for everyone everywhere.

Over the past year we’ve seen real progress in some parts of the world on expanding religious freedom as people demanded their rights. Civil society groups pushed for change and governments listened.

Belgium formally recognized its Buddhist minority, which entitles Buddhist religious organizations to teach their faith in state schools and eventually to apply for federal funding to do so.

Lawmakers in Brazil codified religious freedom guarantees for Afro-Brazilian indigenous communities at the municipal and state levels across the country. They also passed legislation making it a crime carry out discriminatory acts against any religious practices.

Canada and the European Union both created new offices to combat Islamophobia, while Croatia appointed its first special advisor for combatting anti-Semitism.

In the Central African Republic, the country’s special criminal court continue to prosecute cases of religious-based violence and other human rights violations against civilians since the military coup in 2003.

And more broadly, civil society and other concerned governments around the world have successfully secured the release of many who’ve been detained, even imprisoned, for exercising their freedom of religion or belief.

Now, that’s the positive news. Unfortunately, the report also documents the continuation and, in some instances, the rise of very troubling trends. Governments in many parts of the world continue to target religious minorities using a host of methods, including torture, beatings, unlawful surveillance, and so-called re-education camps. They also continued to engage in other forms of discrimination on the basis of faith or lack of faith, like excluding religious minorities from certain professions or forcing them to work during times of religious observance.

Governments use anti-conversion, blasphemy, apostasy laws, which ban the act of leaving a faith, to justify harassment against those who don’t follow their particular interpretation of a theology, often weaponizing those laws against humanists, atheists, and LGBTQI+ individuals.

Around the world, citizens and civil society organizations stepped up to counter these acts, often at great personal risk. NGOs like Campaign for Uyghurs and Uyghur Human Rights Project are documenting the genocide and crimes against humanity against predominately Muslim Uyghurs in Xinjiang, China.

Human rights defenders are sounding the alarm on attacks on the Catholic Church by the Ortega-Murillo regime in Nicaragua. Lawyer Martha Patricia Molina Montenegro’s reporting exposed more than 160 attacks against the church and its members since – in 2022, from desecrations to arbitrary arrests. One of those unjustly detained was Rolando Alvarez, a bishop who criticized the regime’s crackdown on civil and religious liberties and was promptly labeled a “traitor to the homeland” and sentenced to 26 years in jail.

People across Iran, led by young women, continue peaceful protests demanding their human rights, including freedom of religion, galvanized by the killing of Masa Amini, who was arrested by the so-called morality police because her hijab did not fully cover her hair.

Amidst the Burma military regime’s ongoing repression of religious minorities, thousands of teachers from Muslim, Buddhist, Christian, and other religious backgrounds continue to teach the importance of human rights, including religious freedom and respect between religions.

The United States will continue to stand with and support these brave advocates for religious freedom. We’ll keep advocating for religious freedom in countries where the rights are under attack, both publicly and directly in our engagement with government officials. We’ll keep working to defend and promote religious freedom here at home, including through the interagency group that President Biden created in December to combat religious bias and discrimination.

We defend the right to believe or to not believe, not only because it’s the right thing to do, but also because of the extraordinary good that people of faith can do in our societies and around the world to promote peace, to care for the sick, to protect our planet, to expand opportunity for underserved communities, and so much more.

So this is an enduring commitment of this administration. This report released today reflects the picture that we see – saw emerge in 2022, but we are acting on the findings and observations of the report every single day in our efforts around the world to advance freedom of religion and belief.

The person who is leading our efforts in that regard is Ambassador Rashad Hussain. It is my pleasure to turn the podium over to him now. Rashad. (Applause.)

AMBASSADOR HUSSAIN: Good morning. I’d like to thank President Biden, Vice President Harris, and Secretary Blinken for their sincere commitments and strong leadership of our global efforts to advance freedom of religion or belief for all people. Let me also take a moment to express my gratitude to our dedicated colleagues at the office of international religious freedom and U.S. embassies and consulates around the world for their remarkable work. They assemble and draft this report after engaging directly with governments, with civil society, and faith actors of every background, and by conducting their own meticulous research. And they are motivated by their unshakable commitment to the idea that saving even one person or improving even one life is well worth their effort.

This historic year marks a quarter century since the passage of the International Religious Freedom Act. During these 25 years, the report has served as an invaluable tool for anyone seeking to understand and address religious freedom conditions in any country around the world. So if you ever wonder whether the religious persecution of any group in any part of the world escapes our attention, the answer is in the country-by-country analysis in this report.

The role of the International Religious Freedom Office is to work with governments and civil society to expose, counter, and prevent restrictions on religious freedom. The report helps us tailor our diplomatic strategies to the circumstances in particular countries and to inform our policy decisions, and it identifies positive actions as well and trends that we will seek to support.

None of this work, of course, is possible without the tenacious leadership of civil society, including the dedicated leaders who are joining us today. So thank you so much for your partnership.

I’d like to share some key findings from this year’s report regarding religious discrimination and hatred at the governmental and societal levels and describe what we are doing to address it.

First, far too many governments continue to freely target faith community members within their borders. Russia, a Country of Particular Concern for the second year in a row, continues to target faith communities within its borders and beyond. Brave people of faith in Russia who dare to speak against its brutal war against Ukraine are targeted for repression.

The People’s Republic of China seized, imprisoned, and banished predominantly Muslim Uyghurs to re-education camps. They continue the repression of Tibetan Buddhists, Chinese Christians, and Falun Gong practitioners – many of whom are fleeing the PRC’s abuses.

In Afghanistan, members of communities that do not toe the Taliban’s narrow theological line must hide their religious identity or flee for their lives. In Saudi Arabia, we recognize the important recent moves to increase interfaith dialogue and religious tolerance. Publicly practicing any faith other than Islam, however, remains illegal.

In India, legal advocates and faith leaders from across the country’s diverse religious communities condemned a case of extreme hate speech against Muslims in the city of Haridwar, calling for the country to uphold its historical traditions of pluralism and tolerance. And the Burma military regime continues to repress the Rohingya population, causing many to flee their homes.

Our report also describes our response. We address these concerns directly with governments. We meet with and listen to victims. We partner with civil society and we also urge other countries and multilateral organizations to speak up, to build coalitions, and decry violations and abuses of the freedom of religion or belief.

As we do this work of advocating for people all around the world, we are sometimes asked: Who are you as the United States to speak to other countries about their human rights conditions? Well, I believe that we are uniquely situated to stand up for religious freedom around the world for a number of reasons. First of all, we are ourselves a country founded on religious freedom, founded by individuals fleeing religious persecution themselves. They felt so strongly about this right that they enshrined it in the First Amendment in our Constitution’s Bill of Rights. And we are a country of immigrants. People come to the United States from all around the world and demand that their elected representatives and government official promote our values in their homelands. They would have it no other way. So who are we to stand up for religious freedom around the world? In many ways we are representatives of the rest of the world gathered here in the United States. And we also don’t walk away from discussing our efforts to form a more perfect union here at home.

A second theme and trend the report highlights is the increase of government restrictions on access to holy sites and places of worship. We have all seen the sad pictures of Ukraine’s civilians sifting through the rubble of their beautiful and most historic churches destroyed by Russia’s brutal war of aggression. Uyghurs have witnessed the PRC Government destroy or repurpose their mosques or cemeteries. Authorities also destroy the monasteries of Tibetan Buddhists and expelled monks and nuns.

On my trip to Jerusalem and the West Bank last month, I joined services at al-Aqsa Mosque, attended the Holy Fire Ceremony at the Church of the Holy Sepulchre, and visited the Western Wall during the convergence of Ramadan, Orthodox Easter, and Passover. I sat down with government leaders as well as leaders of the Christian, Jewish, and Muslim communities to discuss the importance of religious coexistence and protecting access to these religious sites.

Third, many countries continue to legislate and enforce apostasy, blasphemy, and anti-conversion laws and related polices. These laws are direct attacks on the right to freedom of religion or belief. They criminalize religious expression and justify discrimination and harassment against members of minority religious groups or others who do not conform with the dictates of the approved theology.

Fourth, the report shines a light on the need for governments to ensure equal access to primary services for all, including education. Despite the near universal consensus among Islamic scholars regarding the right to education for women and girls, the Taliban in the name of religion continues to rob women and girls of this fundamental right. In Nigeria, yesterday Leah Sharibu turned 20 years old but remains captive to the Islamic State in West Africa Province after being kidnapped six years ago.

On the sidelines of last year’s UN General Assembly, I unveiled Pathways to Respect, an effort that highlights the importance of educational initiatives to prevent and combat hatred. Many of these efforts, such as the 2016 Marrakesh Declaration play a critical role in educating public broadly, not just in the formalistic classroom setting; on the rights of religious minorities. I would be remiss not to mention the countless young people who have been forced to flee their homes based on their beliefs regarding religion and find themselves locked out of any educational at all. I had the opportunity to visit some of them in Rohingya refugee camps in Bangladesh.

Finally, in addition to discriminatory laws and policies, the report describes growing bigotry at the societal level in many places around the world. Let me note the ongoing and deeply disturbing proliferation of anti-Semitism, anti-Muslim hatred, and xenophobia that target religious and non-religious communities. We are seeing increasing links between these forms of hatred and between those who propagate them at home and abroad. Earlier this year, I traveled with Second Gentleman Douglas Emhoff and Ambassador Deborah Lipstadt to the Holocaust sites on International Holocaust Remembrance Day. We continue to participate in the White House-led interagency effort to combat anti-Semitism, Islamophobia, and other forms of hatred. And on March 15th, the anniversary of the Christchurch massacre, the United States joined with countries around the world on the First International Day to Combat Islamophobia.

Despite the challenges we face, and in many ways because of these shared challenges, defenders of human rights are building a global movement to respond. The 42 members of the International Religious Freedom of Belief – or belief – Freedom of Belief Alliance[i] collaborate to call for the release of prisoners of conscience, advocate for laws promoting religious freedom, and partner with civil society to promote respect and tolerance around the world.

The International Contact Group and civil society coalitions of religious, non-religious, humanitarian, and development organizations cast light on religious freedom violations. They give voice to those who are locked away or forcibly disappeared. And in London last July, I had the honor to join thousands from countries around the world at the International Religious Freedom or Belief ministerial. The Czech Republic will serve as this year’s host.

Religion can be such a powerful force for good in the world. Societies who seek to restrict it or use it to harm others cannot achieve their full potential. We vow to redouble our efforts to ensure greater respect for freedom of religion or belief for everyone, everywhere. And we will continue to stand in solidarity every day with all of those are seeking to exercise their beliefs. Thank you so much.

(Applause.)

SECRETARY BLINKEN: Thank you very much. Thanks to everyone for being here today. Thanks for your work every single day to advance religious freedom and freedom of belief around the world. Thank you all.

(Applause.)

https://www.state.gov/secretary-antony-j-blinken-on-the-2022-report-on-international-religious-freedom/

Quản lý bị sa thải của ByteDance tuyên bố Trung Quốc có quyền truy cập vào dữ liệu người dùng Hoa Kỳ

Tác giả Aldgra Fredly

Logo TikTok được nhìn thấy trên điện thoại thông minh phía trước logo ByteDance hiển thị trong hình minh họa này được chụp vào ngày 27/11/2019. (Ảnh: Dado Ruvic/Reuters)

ByteDance là công ty mẹ của ứng dụng chia sẻ video nổi tiếng TikTok

Một cựu quản lý của ByteDance đã cáo buộc trong một vụ kiện công ty công nghệ này rằng giới chức chính quyền Trung Quốc có quyền truy cập không hạn chế vào dữ liệu của công ty khi ông làm việc ở đó, bao gồm cả dữ liệu được lưu trữ ở Hoa Kỳ.

Ông Dư Ấn Đào (Yintao Yu), 36 tuổi, từng là quản lý kỹ thuật cho các hoạt động của ByteDance tại Hoa Kỳ từ tháng 08/2017 đến tháng 11/2018. Ông đã đệ đơn kiện về việc sa thải sai trái của công ty này đối với ông tại Tòa án Tối cao San Francisco hôm 12/05.

Ông Dư cáo buộc rằng ông đã bị ByteDance — công ty mẹ của ứng dụng video Trung Quốc TikTok — sa thải sau khi báo cáo các trường hợp bị cáo buộc là hành vi sai trái tại công ty với các quản lý của mình, những người đã bác bỏ những lo ngại của ông.

Ông Dư cũng cáo buộc ByteDance đánh cắp nội dung từ các nền tảng khác, chẳng hạn như Instagram và Snapchat. Ông cho biết đại công ty công nghệ này đóng vai trò là “công cụ tuyên truyền” cho Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) bằng cách thao túng nội dung.

Ông tuyên bố đã chứng kiến các kỹ sư của ByteDance thao túng thuật toán trên Douyin, phiên bản tiếng Trung của TikTok, để quảng bá nội dung bày tỏ sự thù hận Nhật Bản và hạ cấp nội dung thể hiện sự ủng hộ đối với các cuộc biểu tình ở Hồng Kông.

Ông Dư cho biết ĐCSTQ có một đơn vị đặc biệt tại các văn phòng của ByteDance ở Bắc Kinh, cung cấp hướng dẫn về cách công ty có thể thúc đẩy “các giá trị cốt lõi của Cộng sản.”

Ông Dư cho biết các quan chức chính quyền này có khả năng vô hiệu hóa phiên bản tiếng Trung của các ứng dụng ByteDance và vẫn có quyền truy cập vào tất cả dữ liệu của công ty, kể cả thông tin được lưu trữ ở Hoa Kỳ.

Ông Dư đang yêu cầu bồi thường thiệt hại, thu nhập bị mất, và 220,000 cổ phiếu ByteDance chưa được trao vào thời điểm ông bị sa thải.

ByteDance đã không phúc đáp yêu cầu bình luận của The Epoch Times vào thời điểm phát hành bài báo này.

TikTok đã bị giám sát chặt chẽ hơn tại Hoa Thịnh Đốn vì những lo ngại về an ninh quốc gia và khả năng thông tin cá nhân của người dùng Hoa Kỳ có thể lọt vào tay ĐCSTQ, với nhiều nhà lập pháp ủng hộ lệnh cấm ứng dụng này trên toàn quốc.

ByteDance đã nhiều lần phủ nhận rằng dữ liệu TikTok được chuyển cho Bắc Kinh, công ty này tuyên bố rằng họ lưu trữ dữ liệu người dùng Hoa Kỳ trên các máy chủ bên ngoài Trung Quốc.

Luật kiểm soát TikTok

Hôm 03/05, Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) cho biết các thượng nghị sĩ sẽ xem xét dự luật nhằm tăng khả năng của Hoa Kỳ trong việc hạn chế TikTok và các ứng dụng khác do ngoại quốc kiểm soát.

Ông Schumer đang đề cập tới dự luật do các Thượng nghị sĩ Mark Warner (Dân Chủ-Virginia) và John Thune (Cộng Hòa-South Dakota) giới thiệu hồi tháng Ba, được gọi là Đạo luật HẠN CHẾ.

Theo dự luật trên, Bộ Thương mại sẽ được cấp quyền mới để “xác định, ngăn chặn, làm gián đoạn, phòng ngừa, cấm, điều tra hoặc giảm thiểu” bất kỳ rủi ro nào phát sinh từ một loạt giao dịch công nghệ và liên lạc thông tin liên quan đến các ứng dụng thuộc sở hữu ngoại quốc như TikTok.

(Từ trái qua phải) Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Mark Warner (Dân Chủ-Virginia), Thượng nghị sĩ Joe Manchin (Dân Chủ-West Virginia), Thượng nghị sĩ Michael Bennett (Dân Chủ-Colorado), Thượng nghị sĩ Mitt Romney (Cộng Hòa-Utah) và Thượng nghị sĩ Dan Sullivan (Cộng Hòa-Alaska) trong một cuộc họp báo giới thiệu Đạo luật HẠN CHẾ tại Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ ngày 07/03/2023. (Ảnh: Chip Somodevilla/Getty Images)

Ông Warner và ông Thune, cùng với 24 thượng nghị sĩ khác, đã đưa ra dự luật này vào đầu năm nay.

Hồi tháng Tư, Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo cho biết tại một phiên điều trần của Thượng viện rằng chính phủ Tổng thống Biden đang thực hiện “các hành động khẩn cấp” để giải quyết các rủi ro bảo mật do TikTok và các công ty ngoại quốc khác gây ra, bao gồm cả việc tuyển người giám sát và xác định danh tính các công ty đó.

“Tôi đã đưa hơn 200 công ty Trung Quốc vào danh sách đen trong nhiệm kỳ của mình và chúng tôi đang tích cực, liên tục điều tra các mối đe dọa bổ sung và nếu chúng tôi nghĩ rằng cần đưa các công ty nào vào danh sách này, tôi sẽ không ngần ngại làm điều đó,” bà cho biết.

Nguyễn Lê biên dịch

BẦu cử tại Thổ Nhĩ Kỳ

Tổng thống chuyên chế đương nhiệm Recep Tayyip Erdogan

Đang dẫn trước đối thủ Kemal Kilicdaroglu sau vòng bỏ phiếu đầu của cuộc bầu cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. Không ứng viên nào đạt được ngưỡng 50% cần thiết để tránh vòng hai, nhưng ông Erdogan giành được 49,5% số phiếu trong khi ông Kilicdaroglu, người đại diện cho liên minh các đảng đối lập, nhận 44,9%. Cuộc bầu cử giờ đây sẽ lần đầu tiên đi vào vòng hai vào ngày 28 tháng 5. Kết quả của ông Erdogan tốt hơn các cuộc thăm dò dư luận, vốn ghi nhận ông Kilicdaroglu dẫn trước đáng kể trong những ngày tranh cử cuối cùng.

Ủy ban châu Âu chấp thuận vụ sáp nhập trị giá 69 tỷ đô la của Microsoft với Activision Blizzard — trái ngược với quyết định ngăn chặn của cơ quan giám sát cạnh tranh của Mỹ và Anh. Uỷ viên phụ trách vấn đề cạnh tranh của EU đã phê duyệt thỏa thuận này với điều kiện Microsoft vẫn cung cấp game của Activision trên các nền tảng khác. Vụ kiện của Microsoft tại Mỹ sẽ được giải quyết tại tòa vào tháng 8, và công ty cho biết họ có kế hoạch kháng cáo phán quyết của Anh.

Washington làm gì để cứu công dân Mỹ bị Nga bắt giam?

Lê Tây Sơn

Paul Whelan trong một tòa án ở Nga (ảnh: Sefa Karacan/Anadolu Agency via Getty Images)

Hoa Kỳ để ngỏ việc thương lượng với một số quốc gia để tìm được người tương xứng trao đổi với phóng viên Evan Gershkovich bị Nga bỏ tù về một “tội nghiêm trọng” nhưng thật ra là vu cáo.

Bài toán khó giải

Các quan chức Mỹ cho biết Hoa Kỳ đang hợp tác với các quốc gia đang giam giữ công dân Nga và sẵn sàng đưa những tù nhân đó vào một thỏa thuận để trả tự do cho phóng viên tờ Wall Street Journal

và những người Mỹ khác bị giam giữ ở Nga. Một cuộc trao đổi đa phương có thể phá vỡ bế tắc. Sau thời điểm bị giam giữ (29 Tháng Ba), Gershkovich, 31 tuổi, đang sống tại nhà tù Lefortovo ở Moscow để chờ xét xử. Nga cũng đang giam Paul Whelan. Whelan, cựu lính thủy đánh bộ Mỹ, đang ở Nga để dự đám cưới của một người bạn thì bị bắt vào Tháng Mười Hai, 2018 và bị buộc tội gián điệp, bị kết án năm 2020 và hiện thụ án 16 năm tù tại một nhà tù hình sự ở Mordovia, cách Moscow khoảng 300 dặm về phía Đông Nam.

Whelan, gia đình ông và chính phủ Hoa Kỳ đều phủ nhận cáo buộc hoạt động gián điệp. Chính phủ Mỹ xem việc trao đổi tù nhân với Moscow là con đường khả thi nhất để sớm giành được tự do cho Evan Gershkovich lẫn Paul Whelan. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tuyên bố: “Do tiến trình thương lượng tìm kiếm sự hỗ trợ trong việc trả tự do trả tự do cho Paul và Evan đang diễn ra, chúng tôi sẽ không cung cấp chi tiết cụ thể. Nhưng chúng tôi đã tiếp xúc với các đối tác trên khắp thế giới để thảo luận về các trường hợp giam giữ sai trái này”.

Nhờ sự hợp tác của các nước khác

Hoa Kỳ đang vật lộn với xu hướng ngày càng tăng: các quốc gia thù địch bắt giữ vô nguyên tắc công dân Mỹ với những cáo buộc không có thật hoặc bịa đặt. Trong một số trường hợp, phía Mỹ đã thương lượng nhượng bộ để người Mỹ được trả tự do, nhưng với Nga, một siêu cường đối thủ trong bối cảnh quan hệ tiếp tục xấu đi vì cuộc chiến ở Ukraine và các vấn đề khác, việc thương lượng không đơn giản.

Một nhà quan sát Mỹ nhận xét: “Nga luôn nói họ quan tâm chủ yếu đến việc trao đổi ‘cân bằng’ tù nhân chứ không quan tâm đến những nhượng bộ khác để đổi lấy người Mỹ”. Tuy nhiên, sự cân bằng là khó khi Hoa Kỳ không giữ người Nga nào tương xứng với Gershkovich và Whelan (về mức độ nghiêm trọng của các cáo buộc Nga đưa ra, về thời hạn của bản án tù hoặc sự nổi tiếng) để trao đổi. Chỉ còn cách tìm sự cân bằng ở các quốc gia khác.

Những tháng gần đây, có một số người Nga bị bắt và bị buộc tội làm gián điệp ở các quốc gia mà Hoa Kỳ có quan hệ thân thiện như Slovenia và Brazil. Chính quyền Slovenia đã bắt giữ hai nghi can vào Tháng Mười Hai và buộc tội làm gián điệp cho Nga. Hai cá nhân, chưa được tiết lộ tên, bị kết tội điều hành một doanh nghiệp ở quốc gia Trung Âu này dưới danh tính và giấy tờ giả để hoạt động tình báo. Họ chờ xét xử với tội danh gián điệp và các thủ tục tố tụng được giữ bí mật.

Hoa Kỳ đã yêu cầu Brazil dẫn độ Serge Cherkasov, 37 tuổi, một điệp viên Nga bị chính quyền Mỹ và Brazil cáo buộc đóng giả sinh viên Brazil đến Washington học trong khi thực hiện các hoạt động gián điệp chống lại phương Tây. Cherkasov, bị bắt ở São Paulo vào Tháng Mười, 2022 và bị toà án sở tại kết án 15 năm tù vì làm giả giấy tờ tùy thân.

Năm ngoái, Cherkasov cho biết muốn được dẫn độ sang Nga sau khi thừa nhận các cáo buộc buôn bán ma túy. Chính phủ Nga yêu cầu dẫn độ ông ta về Nga để xử về tội buôn bán ma túy. Nga cũng bày tỏ sự quan tâm đến Vadim Krasikov, một người Nga đang thụ án chung thân ở Đức vì đã giết một cựu thủ lĩnh phiến quân Chechnya ở Berlin theo lệnh của Moscow. Các quan chức Mỹ cho biết sẵn sàng vận dụng những cách thức khác nhau để đưa những người Mỹ bị giam giữ trái phép về nước, kể cả đổi một người Mỹ lấy những người Nga bị các quốc gia khác giam giữ.

Nhà báo Evan Gershkovich (ảnh: Sefa Karacan/Anadolu Agency via Getty Images)

Những tiền lệ

Đã có những tiền lệ về trao đổi người giữa Mỹ và Nga với sự tham gia của nhiều cá nhân và đôi khi hơn hai quốc gia. Năm 2010, các nhân viên phản gián của Cục Điều tra Liên bang (FBI) ở New York bắt giữ 10 người làm việc cho Cơ quan Tình báo Nước ngoài Nga (KGB trước đây) dưới danh tính giả, một số đã nhiều năm thu thập thông tin thông qua các mối quan hệ trong chính phủ và doanh nghiệp Mỹ.

Nhân cuộc gặp thương mại tại Moscow, hai bên quyết định bàn việc trao đổi nhưng chính phủ Mỹ phải vất vả tìm những người có thể trao đổi cân bằng với Nga và họ tìm được ba cựu sĩ quan KGB và một nhà khoa học hạt nhân làm việc cho phương Tây. Cuộc trao đổi diễn ra trên một đường băng sân bay ở Vienna, Áo. Trong nhóm Mỹ mang về có Sergei Skripal, một cựu sĩ quan tình báo Nga, người lãnh án 13 năm tù vì chuyển bí mật cho chi nhánh tình báo nước ngoài của Anh. Sau đó, Skripal bị đầu độc ở Anh bằng chất độc thần kinh vào năm 2018 nhưng may mắn sống sót.

Thời Chiến tranh Lạnh, năm 1962, Hoa Kỳ đã trao đổi điệp viên cấp cao của Liên Xô Rudolf Abel để lấy phi công máy bay do thám Gary Powers bị bắn hạ ở Liên Xô; và Frederic Pryor, một sinh viên Mỹ ngồi tù ở Đông Đức. Năm 1985, Hoa Kỳ trao đổi một người Bungari, hai người Đông Đức và một người Ba Lan bị kết án hoặc bị cáo buộc làm gián điệp để lấy 23 người điệp viên đang ngồi tù ở Đông Đức và Ba Lan.

Cách nay vài năm, Nga đánh tiếng sẵn sàng trả tự do cho Whelan và Trevor Reed, một người Mỹ bị kết án chín năm tù vì tội hành hung vào năm 2020, để đổi lấy nhiều người Nga đang bị Mỹ giam giữ, nhưng đàm phán thất bại. Thay vào đó, hai bên đồng ý trao đổi Trevor Reed để lấy một phi công người Nga đang thụ án tù liên bang ở Mỹ.

Vào thời điểm đó, phía Mỹ cũng tìm cách trả tự do cho ngôi sao bóng rổ Brittney Griner bị bắt vì tội sử dụng ma túy (mà cô phủ nhận) khi bay tới Nga một tuần trước ngày Nga xâm lược Ukraine. Đã có lúc hy vọng về một thỏa thuận Nga nhận ba người Nga để đổi lấy Griner, Whelan và Marc Fogel (một giáo viên đang thụ án 14 năm tù sau khi bị bắt vào Tháng Tám, 2021 vì mang theo khoảng 17 gram cần sa mà một bác sĩ kê toa trị thoái hóa cột sống). Mỹ sau đó yêu cầu Moscow trả tự do cho ông Marc Fogel, một cư dân Pennsylvania vì lý do nhân đạo nhưng không được đáp ứng. Cuối cùng, Tháng Mười Hai, 2022, Griner được đổi lấy Viktor Bout, một doanh nhân người Nga bị kết tội buôn lậu vũ khí toàn cầu.

Hoa Kỳ: Quốc hội chỉ trích việc chính phủ TT Biden trì hoãn kế hoạch dầu khí ngoài khơi

Tác giả John Haughey – 16/5/2023

Một giàn khoan dầu khí ngoài khơi gần đảo Dauphin, Alabama, trong Vịnh Mexico. (Ảnh: Steve Nesius/Reuters)

Các thành viên Đảng Cộng Hòa và một số thành viên Đảng Dân Chủ trong Quốc hội cho rằng việc Bộ Nội vụ Hoa Kỳ (DOI) không rõ ràng và trì hoãn trong nhiều tháng việc tái cấp phép Chương trình Cho Thuê khoan Dầu Khí Ngoài Thềm Lục địa Quốc gia 5 năm — là một sự lừa dối về mặt luật định.

Theo quy định, chương trình cho thuê khoan ngoài khơi của liên bang giai đoạn 2017-2022 phải được cập nhật vào tháng 06/2022. Nhưng do các vụ kiện tụng đang chờ giải quyết, DOI đã bỏ lỡ thời hạn này.

Hồi tháng Ba, DOI cho biết việc tái cấp phép cuối cùng cho chương trình này sẽ sẵn sàng vào tháng Chín tới, với khả năng khai triển vào tháng 12/2023 sau một khoản thời gian 60 ngày lấy ý kiến và đánh giá từ công chúng. Gần 800,000 bình luận đã được gửi trong tháng Tư.

Cho đến lúc đó, không có hệ thống nào để điều phối việc bán hợp đồng cho thuê khoan dầu/khí đốt trong vùng biển của Hoa Kỳ. Ngay cả khi được tái cấp phép sau thời gian có thể bị đình trệ 18 tháng, việc cho phép và đánh giá về môi trường có thể mất thêm 18 tháng nữa trước khi các hợp đồng cho thuê khoan đạt được theo chương trình mới có thể có hiệu lực.

Các nhà chỉ trích nhận định rằng điều này không xảy ra một cách tình cờ. Họ cho rằng các cơ quan liên bang đang thúc đẩy các sáng kiến năng lượng xanh của Tổng thống Joe Biden trong khi làm tổn hại đến sự phát triển dầu/khí đốt và thúc đẩy các hợp đồng cho thuê khai thác phong năng ngoài khơi trong khi số phận chương trình Cho thuê khoan Dầu và Khí đốt Ngoài Thềm lục địa (Outer Continental Shelf, OCS) vẫn chưa rõ ràng.

Một con cá voi xanh quý hiếm nổi lên cách 11 dặm ngoài khơi Cảng Long Beach ở Kênh Catalina, California, gần các giàn khoan dầu ngoài khơi. (Ảnh: David McNew/Getty Images)

Một số thành viên Đảng Cộng Hòa, Đảng Dân Chủ, truy vấn DOI

Trong một tuyên bố hồi tháng Ba, Chủ tịch Ủy ban Năng lượng Thượng viện, Thượng nghị sĩ Joe Manchin (Dân Chủ-West Virginia) nói rằng bằng cách cho phép trì hoãn như vậy, DOI “một lần nữa đã làm rõ một cách đau lòng rằng họ đang đặt nghị trình cấp tiến về khí hậu lên trước an ninh năng lượng của quốc gia chúng ta, và họ sẵn sàng nỗ lực hết sức để làm điều đó.”

Ông nói, chắc hẳn việc thực hiện kế hoạch cho thuê khoan chậm 18 tháng như vậy không thể xảy ra trừ phi chính phủ cho phép điều đó.

Ông Manchin nói: “Đây là lần đầu tiên trong lịch sử quốc gia chúng ta khi chúng ta không có một chương trình cho thuê khoan 5 năm nào được đưa ra trước khi kế hoạch cũ hết hiệu lực. Mọi chính phủ khác, thuộc Đảng Dân Chủ hay Đảng Cộng Hòa, đã cố gắng tuân theo luật một cách kịp thời.”

Trong các phiên điều trần ngân sách tháng Ba và tháng Tư trước các ủy ban của Hạ viện và Thượng viện, Bộ trưởng DOI Deb Haaland và những người đứng đầu các cơ quan chịu trách nhiệm về chính sách phát triển dầu/khí đốt ngoài khơi đã thảo luận về sự trì hoãn này và về các yếu tố của dự thảo tái cấp phép được công bố trong tháng Bảy.

Chủ tịch Tiểu ban Năng lượng & Tài nguyên khoáng sản của Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên Hạ viện, Dân biểu Pete Stauber (Cộng Hòa-Minnesota), cho biết trong một phiên điều trần hôm 26/04, kế hoạch muộn màng này “gây ra một khoảng cách chưa từng có trong việc bán các hợp đồng cho thuê khoan” và “khiến việc làm và doanh thu của người Mỹ gặp rủi ro.”

Ông nói: “Nếu không có một kế hoạch kịp thời, việc đầu tư và phát triển sẽ bị đình trệ, gây nguy hiểm cho sản xuất trong tương lai.”

Chủ tịch Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên Hạ viện, Dân biểu Bruce Westerman (Cộng Hòa-Arkansas) trong một phiên điều trần hôm 20/04 đã nói với ông Haaland rằng vì DOI “đã không tuân thủ luật” nên ông không tin rằng cơ quan này sẽ ban hành một giấy phép tái cấp phép cuối cùng trong năm nay.

Ông nói: “DOI đã tuyên bố rằng kế hoạch này sẽ được hoàn thiện và công bố vào tháng 09/2023 nhưng đã đưa ra — và không giữ được — những lời hứa tương tự trước đó.”

Dầu có thể được nhìn thấy ở Vịnh Mexico, hơn 50 dặm về phía đông nam của Venice trên mũi Louisiana, khi một cột khói lớn bốc lên từ đám cháy trên giàn khoan dầu ngoài khơi Deepwater Horizon của BP vào ngày 21/04/2010. (Ảnh: AP Photo/Gerald Herbert)

Việc trì hoãn vi phạm luật, đạo luật IRA

Vốn là một đạo luật kế thừa một chương trình cho thuê khoan liên bang năm 1945, Đạo luật các vùng Đất Ngoài Thềm Lục địa (OCSLA), được thông qua vào năm 1953, quy định các hợp đồng cho thuê khoan dầu/khí đốt trên vùng biển ngoài thềm lục địa (OCS) lên đến ba dặm ngoài khơi.

Theo yêu cầu của Mục 18 của OCSLA, Cục Quản lý Năng lượng Đại dương (BOEM) của DOI phải cập nhật Chương trình Cho thuê khoan Dầu/Khí đốt Ngoài thềm Lục địa quốc gia 5 năm một lần.

Tính đến hôm 01/04, BOEM đang quản lý 2,145 hợp đồng cho thuê khoan dầu/khí đốt trên 11.5 triệu mẫu Anh trải dài khoảng 25% vùng biển OCS của quốc gia.

Cơ quan này báo cáo rằng hơn 8 triệu mẫu Anh trong số đó, tương đương 75% diện tích cho thuê khoan, không hoạt động, là một lý do tại sao DOI không vội vàng tái cấp phép kế hoạch cho thuê khoan 5 năm này.

DOI đã trao 203 hợp đồng cho thuê khoan dầu/khí ngoài khơi trong 19 tháng đầu tiên ông Biden nhậm chức. Theo các báo cáo của BOEM, trong năm 2022, các hợp đồng cho thuê khoan ngoài khơi đã sản xuất được 630 triệu thùng dầu, chiếm 14% sản lượng dầu nội địa của Hoa Kỳ; và 784 tỷ feet khối khí đốt tự nhiên, chiếm khoảng 2% sản lượng khí đốt tự nhiên trong nước.

Tháng 01/2021, ông Biden đã ban hành một sắc lệnh tạm dừng các hợp đồng cho thuê khoan dầu/khí trên bờ và ngoài khơi mới, vì vậy sản lượng dầu/khí ngoài khơi vào năm 2022 này — 99% trong số đó là từ Vịnh Mexico — là có được nhờ hành động pháp lý và, trớ trêu thay, nhờ yêu cầu luật định theo Đạo luật Giảm thiểu Lạm phát (IRA).

IRA trị giá 437 tỷ USD, được ký thành luật hồi tháng 08/2022, đã chỉ thị DOI khôi phục ba giao dịch cho thuê ngoài khơi bị đình chỉ theo sắc lệnh của ông Biden và thiết lập một điều khoản cấm BOEM phát hành hợp đồng cho thuê phát triển phong năng ngoài khơi trong thời hạn 10 năm trừ phi họ có đã cung cấp ít nhất 60 triệu mẫu Anh OCS để phát triển dầu/khí đốt trong năm trước đó.

Với 11.5 triệu mẫu Anh hiện đang được cho thuê khoan dầu/khí đốt, điều đó có nghĩa là DOI phải cung cấp bán cho thuê khoan dầu/khí đốt trên gần 50 triệu mẫu Anh OCS trước khi thúc đẩy hợp đồng thuê gió mà chính phủ TT Biden muốn đạt được mục tiêu tạo ra 30 gigawatt (GW) năng lượng gió ngoài khơi vào năm 2030 và ngành năng lượng hoàn toàn không có carbon vào năm 2035.

Tính đến tháng Tư, BOEM đã tiến hành bán ở 11 khu vực, cấp 27 hợp đồng thuê khai thác phong năng thương mại trên hơn 2.5 triệu mẫu Anh OCS. Văn phòng này cho biết họ đã bắt đầu đánh giá 14 dự án được đề nghị có thể cung cấp tới 27 GW.

Ông Manchin nói với ông Haaland trong phiên điều trần hồi tháng Ba rằng sự chậm trễ trong việc tái cấp phép kế hoạch cho thuê ngoài khơi trong 5 năm có thể gây nguy hiểm cho nỗ lực thúc đẩy năng lượng xanh của ông Biden.

Ông nói, “Tôi sẽ nhắc nhở chính phủ rằng Đạo luật Giảm Lạm phát cũng ngăn cản họ đưa ra bất kỳ hợp đồng cho thuê năng lượng tái tạo nào, như phong năng ngoài khơi hoặc quang năng trên đất liền, trừ phi có hợp đồng bán cho thuê dầu và khí đốt hợp lý đầu tiên vốn thực sự dẫn đến việc cấp hợp đồng cho thuê.”

Giàn khoan dầu Polar Pioneer được kéo về một bến tàu ở Vịnh Elliott ở Seattle, Washington. (Ảnh: AP/Elaine Thompson, Hồ sơ)

DOI: Trì hoãn, từ chối, chậm trễ

Trong các phiên điều trần về ngân sách của Quốc hội, ông Haaland, Giám đốc BOEM Liz Klein, và Phó Giám đốc Cục Thực thi Môi trường và An toàn (BSEE) Paul Huang khẳng định rằng sự trì trệ này có liên quan đến việc kiện tụng do các tiểu bang thuộc Đảng Cộng Hòa và ngành dầu/khí đốt đưa ra.

Các nhà lãnh đạo Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện và các hiệp hội trong ngành lại có quan điểm ngược lại, lưu ý rằng sự chậm trễ này là do các nhóm như Trung tâm Đa dạng Sinh học tiến hành các biện pháp pháp lý nhằm tìm cách hạn chế các dự án phát triển dầu/khí đốt bằng các vụ kiện tụng.

Trong số các hành động pháp lý quan trọng dẫn đến việc sửa đổi quy định do tòa án áp đặt là phán quyết hồi tháng 12/2020 của Tòa án Hoa Kỳ Khu vực số 9 trong án lệ Trung tâm Đa dạng Sinh học kiện Bernhardt, quy định rằng việc đánh giá dự án dầu/khí đốt phải xem xét lượng khí thải nhà kính từ việc tiêu thụ dầu của ngoại quốc và “các tác động kinh tế về các tình huống cho thuê khoan thay thế.”

DOI và các quan chức của cơ quan này cho biết sự trì trệ đó có liên quan đến việc kết hợp các yêu cầu quy định mới này vào các đánh giá về môi trường liên quan đến việc bán hợp đồng cho thuê khoan và giấy phép khoan.

“Chúng tôi đang tuân thủ luật pháp,” ông Haaland nói với Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên Hạ viện hôm 20/04. “Chúng tôi đã làm như vậy kể từ khi tôi đảm nhận vị trí này, vì vậy chúng tôi có những nhân viên chuyên nghiệp, những người rất xem trọng công việc của họ và chúng tôi đang đạt được tiến triển.”

Dân biểu Doug Lamborn (Cộng Hòa-Colorado) thì không bị thuyết phục, tuyên bố rằng các chính sách của DOI ủng hộ lập luận pháp lý của Trung tâm Đa dạng Sinh học phản đối sản xuất thêm dầu/khí đốt, bởi vì làm như vậy sẽ làm giảm chi phí dầu/khí đốt và do đó khuyến khích sản xuất nhiều dầu/khí đốt hơn.

Mặc dù việc kiện tụng đang chờ giải quyết và phán quyết về hiệu ứng nhà kính vào tháng 12/2020 được trích dẫn trong số các lý do dẫn đến sự trì hoãn này, nhưng cả hai lý do này đều không được đề cập trong bản dự thảo tái cấp phép của DOI được phát hành hồi tháng 07/2022.

Dự thảo kế hoạch ngoài khơi tháng Bảy cho giai đoạn 2023-2028 của DOI đề nghị mở ra từ không cho thuê đến 11 khu vực cho thuê khoan — 10 khu vực ở Vịnh Mexico và một khu vực ở Cook Inlet của Alaska — để phát triển dầu/khí đốt.

Ngược lại, theo đề xướng cho thuê khoan ngoài khơi ‘Sự thống trị về Năng lượng của Mỹ’ của cựu Tổng thống Donald Trump, 47 khu vực cho thuê khoan ngoài khơi mới đã được xác định ở Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, mở ra 90% vùng biển duyên hải của quốc gia — bao gồm cả ở Bắc Cực, ngoài khơi California, và ở Đại Tây Dương — để phát triển dầu/khí đốt.

Bản kế hoạch dự thảo đó ngay lập tức đã vấp phải sự chỉ trích từ Viện Dầu mỏ Hoa Kỳ (API), trong số các nhóm công nghiệp khác, vốn một mực nhấn mạnh rằng DOI phải tăng đáng kể số lượng khu vực cho thuê khoan và các hợp đồng cho thuê khoan được chào bán.

Dân biểu Stauber đồng ý, lưu ý rằng DOI đang cung cấp các hợp đồng cho thuê khoan “chỉ một phần nhỏ” — chưa đến một phần tư — diện tích OCS có thể cho thuê.

Ông nói: “Diện tích chưa được khai thác này có tiềm năng mang lại nguồn năng lượng đáng kể cũng như nguồn thu cho chính phủ liên bang và tiểu bang, nhưng sự trì trệ trong việc hoàn thành chương trình năm năm này và trì hoãn việc bán hợp đồng cho thuê khoan đã được ấn định khiến Quốc hội, giới trong ngành, và người đóng thuế không được biết đầy đủ thông tin.”

Ông Stauber cho biết việc tùy chọn “không cho thuê” tiềm năng trong dự thảo tái cấp phép này cũng sẽ là bất hợp pháp vì việc này “vi phạm ngôn ngữ của OCSLA: ‘Chương trình cho thuê khoan sẽ bao gồm một lịch trình bán hợp đồng cho thuê khoan được đề xướng nêu rõ, càng chính xác càng tốt, về quy mô, thời gian, và địa điểm hoạt động cho thuê khoan …’”

Ông nói, khi mọi chuyện đều đã xong xuôi, ngay cả khi việc tái cấp phép này được thông qua và thực hiện vào tháng Mười Hai, thì các hợp đồng cho thuê khoan mới sẽ không được thực thi cho đến ít nhất là năm 2025.

“BOEM vẫn chưa bắt đầu đánh giá môi trường cần thiết đối với việc bán hợp đồng cho thuê khoan tiềm năng trong kế hoạch mới này,” ông nói. “Những đánh giá này thường mất 14-18 tháng để hoàn thành, nghĩa là các thương vụ mua bán có thể bị trì hoãn thêm một năm nữa hoặc hơn.”

Dàn khoan Development Driller III ngoài khơi bờ biển Louisiana, Vịnh Mexico, vào ngày 11/05/2010. (Ảnh: Gerald Herbert/Pool/Getty Images)

Những rào cản quy định tiềm ẩn trong chi tiết ngân sách

Các nhà chỉ trích cho rằng, một lý do khác cho sự chậm trễ trong việc tái cấp phép này là do BOEM, BSEE, và Cục Quản lý Đất đai (BLM) — ba cơ quan thuộc DOI đặc trách các nguồn nước công cộng và cho thuê khoan dầu/khí đốt trên đất liền — đang bổ sung thêm các lớp các quy định để đáp ứng IRA và Luật Cơ sở hạ tầng Lưỡng đảng, hoặc Đạo luật Việc làm và Đầu tư Cơ sở hạ tầng (IIJA) năm 2021.

IIJA yêu cầu BOEM và BSEE hợp tác để tạo ra một chương trình cô lập carbon cho OCS. Chương trình này sẽ đặt ra các yêu cầu quy định mới đối với “bất kỳ hợp đồng cho thuê, quyền sử dụng đất, hoặc quyền địa dịch nào.”

Yêu cầu ngân sách 211.24 triệu USD cho năm tài khóa 2024 (FY24) của BOEM tìm kiếm khoản tài trợ tăng gần 36 triệu USD từ kế hoạch chi tiêu của năm nay — tăng 20.5% so với kế hoạch chi tiêu của năm nay.

Bà Klein thuộc BOEM nói với Tiểu ban Năng lượng và Tài nguyên Khoáng sản rằng ngân sách trên bao gồm tài trợ cho “các chuyên gia chuyên ngành để thực hiện và thực thi các quy định này” vốn được tạo ra theo chương trình cô lập carbon đó.

BSEE đang tìm kiếm một mức tăng 13.6% trong nguồn tài trợ hàng năm với một yêu cầu ngân sách 191 triệu USD cho năm tài khóa 2024.

Phó Giám đốc Huang nói với ủy ban thuộc Hạ viện này rằng BSEE muốn tính chi phí kiểm tra cơ sở sản xuất cho mỗi lần kiểm tra thay vì chi phí một lần hàng năm đã được áp dụng trong một thập niên và điều chỉnh các khoản chi phí hiện tại theo lạm phát.

Ông nói, “Điều này sẽ cho phép BSEE thu hồi phần lớn chi phí thực tế phát sinh trong việc giám sát các hoạt động này và giảm chi phí trực tiếp cho người đóng thuế, đồng thời khuyến khích các nhà khai thác cải thiện hiệu suất an toàn và giảm nhu cầu kiểm tra lần tới.”

Ông Huang cho biết BSEE cũng đang nghiên cứu một số “ưu tiên về quy định” khác, bao gồm các yêu cầu ứng phó với sự cố tràn dầu, quy tắc về quyền ưu tiên đường ống, và chương trình cô lập carbon.

Ông Stauber đã nêu lên “một số lo ngại” về các yêu cầu ngân sách của BOEM và BSEE. Trong số đó có “chi phí kiểm tra mới và tăng đối với các hoạt động ngoài khơi,” bao gồm cả “chi phí kiểm tra tiếp theo” đối với các giàn khoan đang hoạt động “sẽ làm tăng chi phí cho các hoạt động ngoài khơi.”

Ông cho biết ngân sách của BOEM tăng tài trợ cho việc ngừng hoạt động cho thuê khoan dầu/khí đốt thêm 900%, từ 3 triệu USD lên 30 triệu USD.

Ông Stauber nói, “Điều này chứng tỏ một sự ưu tiên rõ ràng của việc ngừng hoạt động cơ sở hạ tầng ngoài khơi so với xây mới,” chỉ trích rằng “đạo đức đáng ngờ của bà Klein và việc bà tiếp tục kịch liệt phản đối bất kỳ hình thức phát triển năng lượng có trách nhiệm nào thể hiện quan điểm cấp tiến, thực dụng của chính phủ này.”

Ông tuyên bố rằng “Các thành viên Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện sẽ quy trách nhiệm cho BOEM và phần còn lại của DOI trong khi thúc đẩy các chính sách ủng hộ năng lượng như Đạo luật Chi phí Năng lượng Thấp hơn của lưỡng đảng.”

Các dự luật đồng hành cung cấp các giải pháp khác nhau

Giàn khoan thăm dò dầu của Công ty Pennzenergy, Ship Shoal 150, ở Vịnh Mexico. (Ảnh: Ảnh lưu trữ của Getty Images)

Hôm 30/03, trong một cuộc bỏ phiếu theo đảng phái, Hạ viện đã thông qua gói dự luật năng lượng omnibus (tổng hợp nhiều dự luật khác nhau) Dự luật Hạ viện 1 (HB 1), “Đạo luật Chi phí Năng lượng Thấp hơn” được Dân biểu Steve Scalise (Cộng Hòa-Los Angeles), Lãnh đạo Đa số Hạ viện, bảo trợ.

HB 1 kết hợp hơn một chục đề xướng lập pháp để “tăng sản xuất năng lượng trong nước, cải tổ thủ tục cấp phép cho tất cả các ngành, đảo ngược các chính sách chống năng lượng do chính phủ ông Biden đưa ra, hợp lý hóa cơ sở hạ tầng năng lượng và xuất cảng, đồng thời thúc đẩy sản xuất và chế biến các khoáng sản quan trọng.”

Dự luật này sẽ yêu cầu Bộ trưởng DOI tiến hành bán hợp đồng cho thuê khoan dầu/khí đốt hàng quý ngoài khơi và trên đất liền.

Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng Hòa-Los Angeles) đang bảo trợ cho đạo luật này theo phiên bản của Thượng viện, tức là đạo luật SB 947, vốn đã được cơ quan lập pháp chung tranh luận hai lần và được chuyển đến Ủy ban Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên của Thượng viện do ông Manchin, người chỉ trích chính sách năng lượng của ông Biden thuộc Đảng Dân Chủ, làm chủ tịch.

“Trái ngược với các chính sách chống năng lượng của chính phủ ông Biden,” HR 1 là “lộ trình để phát triển năng lượng thành công, bảo đảm an ninh năng lượng lâu dài, và là nguồn thu đáng tin cậy của liên bang và tiểu bang,” ông Stauber nhận định, mặc dù việc thông qua dự luật này tại Thượng viện, nơi mà Đảng Dân Chủ chiếm đa số, vẫn còn do dự.

Trên thực tế, một dự luật đồng hành khác được đề xướng do các thành viên Đảng Dân Chủ New Jersey bảo trợ tìm kiếm một giải pháp thay thế cho cuộc tranh luận về việc cho thuê khoan dầu/khí ngoài khơi này — [đó là] cấm hoàn toàn.

Thượng nghị sĩ Cory Booker (Dân Chủ-New Jersey) và Dân biểu Frank Pallone (Dân Chủ-New Jersey) là những người bảo trợ chính của “Đạo luật Chống Khoan dầu vì Du lịch An toàn và Đại dương Sạch (COAST) được đề xướng. Đạo luật này sẽ cấm vĩnh viễn DOI ban hành hợp đồng thuê khoan dầu/khí trên OCS ở Đại Tây Dương và Eo biển Florida.

Đạo luật này theo phiên bản của Hạ viện đã được chuyển đến Tiểu ban Tài nguyên Khoáng sản & Năng lượng của Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên. Đạo luật đồng hành theo phiên bản của Thượng viện đã được tranh luận hai lần và được chuyển đến Ủy ban Tài nguyên và Năng lượng của Thượng viện.

Trước đây, dự luật này đã từng được đệ trình rồi. Trên thực tế, ông Pallone đã đệ trình sáu dự luật tương tự kể từ năm 1989.

Mặc dù dự luật này có ít cơ hội ở Hạ viện, nhưng có động lực đối với một số thành viên Đảng Cộng Hòa, trong đó có ở Florida, nơi mà cả lưỡng đảng bác bỏ việc khoan dầu/khí đốt ngoài khơi bờ biển của tiểu bang.

Dân biểu Mike Levin (Dân Chủ-California) cũng đã giới thiệu lại đề xướng của mình, “Đạo luật Khôi phục Ý kiến Đóng góp của Cộng đồng và Bảo vệ Công chúng về Cho thuê khoan dầu/khí đốt,” trong đó ông đưa ra các sửa đổi quy định cho thuê khoan ngoài khơi/trên đất liền để “giúp cho người đóng thuế hiểu được” và khôi phục sự tham gia của công chúng vào thủ tục cho thuê khoan này.

Ông đã bảo vệ IRA và việc ông Biden thúc đẩy phát triển năng lượng thay thế, tuyên bố rằng những người đóng thuế ở Mỹ đã trợ cấp cho ngành dầu khí theo các quy tắc hiện hành trong nhiều thập niên.

“IRA đã chấm dứt việc cho thuê khoan không cạnh tranh để bán dầu khí, tăng giá thuê hàng năm, và tăng giá thầu tối thiểu đối với các hợp đồng cho thuê đất công,” ông Levin nói. “Tất cả những thay đổi đó đã quá trễ, rất hợp lý, và tạo ra sự cân bằng hơn để mang lại giá [cho thuê] liên bang” phù hợp với những gì mà các tiểu bang và chủ sở hữu tư nhân đang tính chi phí.

Ông cho rằng ngay cả với một đề xướng tăng 50% chi phí nhượng quyền đối với các hợp đồng cho thuê khoan ngoài khơi và tăng gần 20% đối với các hợp đồng cho thuê khoan trong đất liền, thì tỷ lệ chi phí nhượng quyền liên bang vẫn thấp hơn so với đánh giá của “các tiểu bang nhượng quyền như Texas và Oklahoma.”

“Những gì chúng tôi đã làm trong IRA sẽ không làm tăng giá tại trạm xăng hoặc giá năng lượng tiêu dùng. Hãy để tôi nói lại lần nữa: Điều này sẽ không tăng giá xăng hoặc giá năng lượng tiêu dùng,” ông Levin nói. “Nhưng những gì mà chúng tôi làm sẽ là nâng hàng trăm triệu dollar doanh thu bổ sung có thể giúp cải thiện cơ sở hạ tầng có thể mang lại lợi ích cho tất cả mọi người, không chỉ một số công ty dầu khí.”

Vân Du biên dịch

https://www.epochtimesviet.com