Stop Expansionism - Chống Bành Trướng

Là một cựu bác sĩ có xuất thân khiêm tốn, ông Lai được coi là người hòa hợp với tâm trạng của người dân Đài Loan hơn là những sắc thái nguy hiểm khi đối phó với Bắc Kinh.

Chris Buckley, Amy Chang Chiến Và John Liu

Tờ Times đã phỏng vấn 20 người ủng hộ, đồng nghiệp, nhà phê bình và quan sát lâu năm của ông Lai để hiểu rõ hơn về ông.

Ngày 14 tháng 1 năm 2024 Đã cập nhật 10:53 sáng giờ ET

Vào năm 2014, khi Lai Ching-te còn là một ngôi sao chính trị đang lên ở Đài Loan, ông đã đến thăm Trung Quốc và bị công chúng chất vấn về vấn đề gây bức xúc nhất đối với các nhà lãnh đạo ở Bắc Kinh: lập trường của đảng ông đối với nền độc lập của hòn đảo.

Những người biết ông nói rằng phản ứng lịch sự nhưng cương quyết của ông là đặc điểm của người được bầu làm tổng thống hôm thứ Bảy và hiện đang chuẩn bị lãnh đạo Đài Loan trong 4 năm tới.

Phát biểu trước các giáo sư tại Đại học danh tiếng Phúc Đán ở Thượng Hải, một khán giả mà các thành viên của họ, giống như nhiều người Trung Quốc đại lục, gần như chắc chắn tin rằng đảo Đài Loan thuộc về Trung Quốc. Ông Lai đã nói.

Đối với cả những người ủng hộ lẫn những người phản đối ông, tình tiết này tiết lộ niềm tin thẳng thắn, đôi khi phẫn nộ của ông Lai, một phẩm chất quan trọng của chính trị gia xuất thân từ bác sĩ này, người sẽ nhậm chức vào tháng 5, kế nhiệm Tổng thống Thái Anh Văn.

Pan Hsin-chuan, một quan chức của Đảng Dân chủ Tiến bộ ở Đài Nam, thành phố phía nam nơi ông Lai làm thị trưởng vào thời điểm ông đến thăm Đại học Phúc Đán năm 2014, cho biết: “Ông ấy phân biệt rõ ràng giữa thiện và ác”. “Ông ấy khẳng định đúng là đúng, sai là sai.”

Là con trai của một thợ mỏ than, ông Lai, 64 tuổi, nổi tiếng là một chính trị gia lành nghề, chăm chỉ và coi xuất thân khiêm tốn của mình là điều giúp ông đáp ứng được nhu cầu của người dân bình thường ở Đài Loan. Tuy nhiên, khi nói đến việc điều hướng các sắc thái loại nguy hiểm khi đối phó với Bắc Kinh, ông có thể kém lão luyện hơn.

Ông Lai có thể phải chú ý đến xu hướng thỉnh thoảng đưa ra những nhận xét thiếu suy nghĩ, điều mà Bắc Kinh có thể lợi dụng và biến thành khủng hoảng.

“Tôi không nghĩ Lai thực sự sẽ theo đuổi nền độc lập về mặt pháp lý,” David Sacks, một thành viên tại Hội đồng cho biết về Quan hệ đối ngoại người nghiên cứu Đài Loan. “Nhưng điều tôi lo lắng là Lai không có nhiều kinh nghiệm về chính sách đối ngoại và quan hệ hai bờ eo biển – vốn cực kỳ phức tạp – và ông ấy dễ lỡ miệng, điều mà Bắc Kinh sẽ lợi dụng.”

Trong các cuộc phỏng vấn với những người biết ông Lai, “cứng đầu” hay “cứng rắn” là những từ thường được dùng để miêu tả về ông. Nhưng với tư cách là tổng thống Đài Loan, ông Lai có thể phải thể hiện sự linh hoạt nhất định khi đối phó với một cơ quan lập pháp do các đảng đối lập thống trị đã thề sẽ xem xét kỹ lưỡng các chính sách của ông.

Với tư cách là người lãnh đạo đưa Đảng Tiến bộ Dân chủ lên nắm quyền nhiệm kỳ thứ ba, ông Lai sẽ phải rất chú ý đến tâm trạng của công chúng ở Đài Loan, Wang Ting-yu, một nhà lập pháp có ảnh hưởng của Đảng Dân tiến, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trước cuộc họp bầu cử.

Ông Vương nói: “Làm thế nào để giữ được niềm tin của người dân, làm thế nào để giữ cho nền chính trị trong sạch và minh bạch: đó là điều mà một đảng chính trị trưởng thành phải đối mặt”. “Bạn phải luôn nhớ rằng công chúng sẽ không cho phép có nhiều sai lầm.”

Trong chiến dịch bầu cử, một trong những quảng cáo thành công nhất của ông Lai đã chiếu cảnh ông và Tổng thống Thái cùng nhau lái xe đi khắp đất nước, trò chuyện thân thiện về thời gian họ làm việc cùng nhau. Thông điệp được nêu rõ khi bà Tsai giao chìa khóa xe cho ông Lai, người phó chủ tịch của bà từ năm 2020, là sẽ có sự tiếp tục yên tâm nếu ông thắng.

Cho dù tính liên tục có thể thống nhất cả hai trong chính sách hay không, bà Tsai và ông Lai đều là những nhà lãnh đạo khá khác nhau với nền tảng rất khác nhau. Tổng thống Thái, người đã lãnh đạo Đài Loan trong 8 năm, vẫn được nhiều người yêu mến và kính trọng. Nhưng bà cũng cai trị theo kiểu dè dặt kỹ trị, hiếm khi tổ chức các cuộc họp báo.

Bà Thái nổi lên với tư cách là người chính thức đàm phán các thỏa thuận thương mại và xây dựng chính sách đối với Trung Quốc. Ngược lại, xuất thân của ông Lai là thị trưởng thành phố khiến ông nhạy cảm hơn với các vấn đề như chi phí nhà ở tăng cao và thiếu cơ hội việc làm, những người ủng hộ ông nói.

Tseng Chun-jen, một nhà hoạt động lâu năm của D.P.P., cho biết: “Lai Ching-te đã đi lên từ cấp cơ sở – với tư cách là đại biểu quốc hội, nhà lập pháp, thị trưởng, thủ tướng – từng bước leo lên” ở Đài Nam. “Anh ấy đã trải qua cái lạnh và nghèo đói nên anh ấy hiểu rất rõ những khó khăn mà nhân dân chúng tôi đã trải qua ở cơ sở thời đó”.

Bà Tsai và ông Lai không phải lúc nào cũng là đồng minh. Bà Tsai đã mang D.P.P. trở lại nắm quyền vào năm 2016 sau khi trước đó đã phải chịu thất bại nặng nề trong các cuộc bầu cử. Ông Lai là thủ tướng của bà — cho đến khi ông từ chức sau kết quả bầu cử kém cỏi và táo bạo thách thức bà trong cuộc bầu cử sơ bộ trước cuộc bầu cử năm 2020.

“Tsai Ing-wen đã gia nhập D.P.P. với tư cách là một người ngoài cuộc, khi D.P.P. cần một người ngoài cuộc,” Jou Yi- Cheng, một cựu quan chức cấp cao của đảng, người quen biết ông Lai khi ông bắt đầu tham gia chính trường, cho biết. “Nhưng Lai Ching-te thì khác. Anh ấy đã lớn lên trong D.P.P.”

Ông Lai trải qua những năm đầu đời ở Vạn Lý, một thị trấn phía bắc Đài Loan. Cha ông qua đời vì ngộ độc khí carbon monoxide khi xuống hầm mỏ khi ông Lai còn nhỏ, để lại mẹ ông Lai một mình nuôi sáu người con.

Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Lai đã coi những khó khăn trong quá khứ như một phần trong bản sắc chính trị của mình.

Anh ấy nói trong một video rằng gia đình anh ấy từng sống tại nhà nghỉ của một thợ mỏ ở thị trấn, bị dột khi trời mưa, khiến họ che mái nhà bằng những tấm chì – điều này không phải lúc nào cũng đáng tin cậy. Ông nói: “Khi một cơn bão đến, những thứ che phủ mái nhà sẽ bị thổi bay.

Ông Lai tiếp tục học tập và theo học trường y. Sau khi thực hiện nghĩa vụ quân sự, ông làm bác sĩ ở Đài Nam. Đó là thời điểm Đài Loan đang vứt bỏ hàng thập kỷ cai trị độc tài dưới thời Quốc Dân Đảng, các nhà lãnh đạo của đảng này đã trốn đến hòn đảo này từ Trung Quốc sau khi bị Mao Trạch Đông và lực lượng Cộng sản của ông ta đánh bại.

Ông Lai tham gia vào thời điểm đó, một đảng đối lập mới yếu kém, Đảng Dân chủ Tiến bộ, và sau đó ông nhớ lại rằng mẹ ông đã rất thất vọng khi ông quyết định gác lại ngành y để dành toàn thời gian cho chính trị.

Yuhkow Chou, một nhà báo Đài Loan, đã viết trong cuốn tiểu sử gần đây về ông Lai: “Ông ấy nhận được sự ủng hộ bất đắc dĩ của mẹ mình”. Khi ông lần đầu tiên quyết định tranh cử một ghế trong Quốc hội vào năm 1996, bà Chu, mẹ ông Lai đã nói với con trai bà rằng: “Nếu con không trúng cử, hãy quay lại làm bác sĩ”.

Tuy nhiên, ông Lai hóa ra lại là một chính trị gia có tài. Ông Jou cho biết, anh thăng tiến nhanh chóng nhờ ham muốn làm việc chăm chỉ cũng như vẻ ngoài trẻ trung và khả năng hùng biện, đặc biệt là tiếng Đài Loan, ngôn ngữ đầu tiên của nhiều người dân trên đảo, đặc biệt là ở các khu vực phía nam như Đài Nam, ông Jou cho biết. cựu quan chức đảng.

Ông Lai trở thành thành viên cơ quan lập pháp Đài Loan và sau đó, vào năm 2010, là thị trưởng Đài Nam. Sau đó, ông giữ chức thủ tướng rồi phó tổng thống cho bà Thái. Trên đường đi, ông ấy đã bộc lộ tính cách hiếu chiến khiến những người chỉ trích có thêm đạn để tấn công nhưng cũng thu hút được những người hâm mộ trong đảng của ông.

D.P.P. những người ủng hộ trích dẫn một đoạn clip của ông vào năm 2005, đả kích các thành viên Quốc dân đảng đối lập trong cơ quan lập pháp vì đã ngăn chặn đề xuất ngân sách để mua tàu ngầm, máy bay phản lực và hỏa tiễn của Hoa Kỳ . “Đất nước đã bị ngươi hủy diệt!” ông ấy chửi rủa một lúc. “Các bạn đã chặn mọi thứ.”

Với tư cách là thủ tướng vào năm 2017, ông Lai đã đưa ra nhận xét thường được các nhà phê bình trích dẫn nhiều nhất. Trước những câu hỏi từ các nhà lập pháp Đài Loan, Mr. Lai tự mô tả mình là một “người thực dụng vì nền độc lập của Đài Loan”.

Vào thời điểm đó, văn phòng chính phủ Trung Quốc phụ trách các vấn đề Đài Loan đã lên án bình luận; kể từ đó, Bắc Kinh và những người chỉ trích ông Lai ở Đài Loan đã coi đó là bằng chứng cho sự theo đuổi độc lập liều lĩnh của ông. Nhưng lời nói của ông Lai phù hợp với nỗ lực rộng lớn hơn của đảng ông nhằm kiềm chế căng thẳng về vấn đề quy chế của Đài Loan bằng cách lập luận rằng hòn đảo này đã giành được độc lập trên thực tế vì đây là một nền dân chủ tự trị.

Tuy nhiên, ông Lai sẽ phải chịu áp lực rất lớn trong việc tránh những nhận xét như vậy trên cương vị tổng thống của một nước. Trung Quốc đã phát triển mạnh mẽ hơn về mặt quân sự và dưới thời Tập Cận Bình, ngày càng sẵn sàng sử dụng lực lượng đó để gây áp lực với Đài Loan. Trong bài phát biểu mừng chiến thắng trong đêm bầu cử, ông Lai nhấn mạnh hy vọng mở ra đối thoại với Bắc Kinh.

“Ông ấy nói điều đó một cách mơ hồ và theo tai tôi, ông ta không nói bất kỳ cụm từ nào mà Bắc Kinh cho là không thể chấp nhận được,” Kharis Templeman thuộc Viện Hoover, người nghiên cứu về Đài Loan và theo dõi cuộc bầu cử. “Ông ấy đã tự cho mình một cơ hội chiến đấu để tránh, hoặc ít nhất là trì hoãn, phản ứng gay gắt nhất từ ​​Bắc Kinh.”

Bài này viết bởi:

Chris Buckley, trưởng phóng viên Trung Quốc của The Times, đưa tin về Trung Quốc và Đài Loan từ Đài Bắc, tập trung vào chính trị, thay đổi xã hội cũng như các vấn đề an ninh và quân sự.

Amy Chang Chien đưa tin tức ở Trung Quốc đại lục và Đài Loan. Cô ấy sống ở Đài Bắc.Thông tin thêm về Amy Chang Chien

John Liu đưa tin về Trung Quốc và công nghệ cho The Times, tập trung chủ yếu vào sự tương tác giữa chính trị và chuỗi cung ứng công nghệ. Anh ấy sống ở Seoul.Thông tin thêm về John Liu

Theo New York Times – HD Press lược dịch.

---

Tags: Hoa kỳ, tin tức thế giới, Trung cộng, Đài Loan