Thời sự Thứ Ba 12/9/2023: *Kim Jong Un tới Nga, Mỹ cảnh báo *Đài Loan tố TQ tăng cường không quân dọc bờ biển *Mỹ tưởng niệm vụ 11/9 *Trudeau bác bỏ nối lại với Trung Quốc *Apple sẽ ra mắt iPhone 15 *Google bị bộ tư pháp Mỹ kiện *Mùa lập pháp của Mỹ bắt đầu

Thời sự Thứ Ba 12/9/2023: Kim Jong Un tới Nga, Mỹ cảnh báo Đài Loan tố TQ tăng cường không quân dọc bờ biển Mỹ tưởng niệm vụ 11/9 Trudeau bác bỏ nối lại với Trung Quốc Apple sẽ ra mắt iPhone 15 Google bị bộ tư pháp Mỹ kiện *Mùa lập pháp của Mỹ bắt đầu

Võ Thái Hà tổng hợp

Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un tới Nga, Mỹ cảnh báo chớ bán vũ khí

12/9/2023

Ông Kim Jong Un khởi hành đi Nga.

Một nguồn tin nói với Reuters hôm 12/9 rằng lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un đã đến Nga để như Điện Kremlin nói là sẽ thảo luận toàn diện với Tổng thống Vladimir Putin trong lúc Washington cảnh báo rằng họ không nên thỏa thuận mua bán vũ khí.

Truyền thông nhà nước Triều Tiên hôm 12/9 đưa tin ông Kim rời Bình Nhưỡng đến Nga trên chuyến tàu riêng của ông ngày 10/9, cùng với các quan chức quân sự và công nghiệp vũ khí hàng đầu.

Một nguồn tin Nga am hiểu về chuyến đi nói với Reuters rằng ông Kim đến Nga vào sáng ngày 12/9. Ông rời khỏi tàu và gặp các quan chức địa phương ở Khasan, cửa ngõ đường sắt chính dẫn vào miền Viễn Đông của Nga, trước khi ông lên tàu đi tiếp.

Sự xuất hiện của ông Kim cũng được truyền hình nhà nước Nga Rossiya 1 đưa tin hôm 12/9, trong đó chiếu hình ảnh một đoàn tàu được cho là chở nhà lãnh đạo Triều Tiên – với màu sơn màu xanh ô liu đặc trưng – đi qua một cây cầu.

Ông Kim thường không đi ra nước ngoài. Trong 12 năm cầm quyền, ông chỉ đi ra khỏi nước 7 lần, bao gồm hai lần bước qua biên giới liên Triều, một lần tới Việt Nam, và bốn lần tới đồng minh chính trị chính của Bình Nhưỡng là Trung Quốc.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết: “Đây sẽ là một chuyến thăm chính thức”. “Sẽ có các cuộc đàm phán giữa hai phái đoàn và sau đó, nếu cần thiết, các nhà lãnh đạo sẽ họp riêng”.

Các quan chức Nga cho biết, các cuộc thảo luận cũng có thể bao gồm viện trợ nhân đạo cho Triều Tiên và các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc áp đặt đối với Bình Nhưỡng.

Các quan chức Mỹ, những người đầu tiên cho biết chuyến thăm sắp diễn ra, nói rằng các cuộc đàm phán vũ khí giữa Nga và Triều Tiên đang tiến triển mạnh và ông Kim và ông Putin có thể sẽ thảo luận về việc Triều Tiên cung cấp vũ khí cho Nga đánh Ukraine.

Hãng thông tấn TASS của Nga cho biết ông Putin đã đến Vladivostok hôm 11/9. Ông đã tham dự phiên họp toàn thể của Diễn đàn Kinh tế phương Đông cho đến 13/9.

Ông Peskov nói rằng cuộc gặp của ông Putin với ông Kim sẽ diễn ra sau diễn đàn này và không có cuộc họp báo nào của hai nhà lãnh đạo được lên kế hoạch, theo các hãng tin Nga.

Chưa có xác nhận nào về địa điểm của cuộc họp hoặc liệu ông Kim có tham dự diễn đàn kinh tế này hay không.

Hãng tin Kyodo của Nhật Bản dẫn lời một quan chức Nga giấu tên cho biết, đoàn tàu của ông Kim đang đi xa hơn về phía bắc tới khu vực Amur và có thể ông Kim sẽ họp với ông Putin tại sân bay vũ trụ Vostochny ở đó.

Bình Nhưỡng và Moscow phủ nhận việc Triều Tiên sẽ cung cấp vũ khí cho Nga, nước đã sử dụng hết kho vũ khí khổng lồ trong hơn 18 tháng chiến tranh với Ukraine.

Washington và các đồng minh bày tỏ quan ngại trước những dấu hiệu gần đây về sự hợp tác quân sự chặt chẽ hơn giữa Nga và Triều Tiên, quốc gia có trang bị vũ khí hạt nhân. Đây sẽ là cuộc họp thượng đỉnh thứ hai của ông Kim với ông Putin, sau lần gặp thứ nhất vào năm 2019 trong chuyến ra nước ngoài sau cùng của ông Kim.

Ông Peskov cho biết lợi ích quốc gia của Nga sẽ quyết định các chính sách của nước này.

Truyền thông Nga dẫn lời ông Peskov nói: “Như quý vị biết, trong khi thực hiện mối quan hệ của chúng tôi với các nước láng giềng, bao gồm cả Triều Tiên, lợi ích của hai nước là quan trọng đối với chúng tôi chứ không phải những cảnh báo từ Washington”.

https://www.voatiengviet.com

Đài Loan tố Trung Quốc tăng cường không quân dọc bờ biển đối diện hòn đảo

12/9/2023

Reuters

Bản đồ Đài Loan

Trung Quốc đang tăng cường không quân dọc bờ biển đối diện với Đài Loan bằng việc triển khai thường xuyên các máy bay chiến đấu và máy bay không người lái mới tại các căn cứ không quân mở rộng, Reuters dẫn báo cáo của Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết hôm 12/9.

Trung Quốc, nước tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình, đã tăng cường các hoạt động quân sự gần hòn đảo này trong những năm gần đây để đáp lại điều mà Bắc Kinh gọi là “sự thông đồng” giữa Đài Loan và Hoa Kỳ.

Trung Quốc tổ chức các cuộc tập trận xung quanh Đài Loan vào tháng 8 năm ngoái và một lần nữa vào tháng 4, và các hoạt động quân sự quanh đảo Đài Loan gần như hàng ngày.

Trong Báo cáo Quốc phòng, Bộ Quốc phòng Đài Loan nói Trung Quốc “thực tập các bài tập chiến đấu thực tế để tăng cường khả năng sẵn sàng chống lại Đài Loan”.

“Cộng sản Trung Quốc đã và đang hoàn thành việc mở rộng các sân bay dọc theo bờ biển của Bộ chỉ huy chiến khu miền Đông và miền Nam, triển khai máy bay chiến đấu và máy bay không người lái mới thường xuyên ở đó,” báo cáo cho biết.

Bộ này cho biết thêm rằng các cuộc tập trận thường xuyên của Trung Quốc ở phía bắc và phía nam Đài Loan và ở Thái Bình Dương cho thấy nỗ lực của Bắc Kinh nhằm “đe dọa” Đài Loan từ cả phía đông và phía tây.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Đài Loan, nơi lực lượng của họ bị lấn át bởi Trung Quốc, đã theo đuổi chiến lược phòng thủ bất đối xứng bằng cách cải thiện khả năng trí tuệ nhân tạo, chính xác, không người lái, cơ động và tầm xa.

Bộ này cho biết trong trường hợp có dấu hiệu rõ ràng về một cuộc xâm lược của Trung Quốc, họ có thể “tấn công phủ đầu lực lượng xâm lược của Trung Quốc” bằng vũ khí chính xác.

Báo cáo vạch ra “vùng xám”, các phương pháp có vẻ như phi quân sự mà Trung Quốc cũng sử dụng để chống lại Đài Loan, bao gồm cả các khinh khí cầu khí tượng xung quanh eo biển Đài Loan thực chất là dành cho mục đích do thám và máy bay dân sự được sử dụng để giám sát.

Việc Trung Quốc đe dọa Đài Loan đã làm dấy lên mối lo ngại trong khu vực và ở các nước phương Tây về một cuộc xung đột có thể xảy ra.

https://www.voatiengviet.com

Mỹ tưởng niệm vụ tấn công ngày 11/9

12/9/2023

VOANews

Lực lượng cứu hỏa trong giây phút thinh lặng tại lễ tưởng niệm 22 năm vụ tấn công khủng bố ngày 11/9 vào ngày 11 tháng 9 năm 2023, tại New York.

Nước Mỹ hôm thứ Hai tưởng niệm 22 năm vụ tấn công khủng bố ngày 11/9 khiến gần 3.000 người thiệt mạng.

Tổng thống Joe Biden dự kiến sẽ có bài phát biểu trước các quân nhân, những người ứng cứu đầu tiên và gia đình của họ tại căn cứ quân sự ở Anchorage, Alaska.

Điểm dừng chân ở Alaska của ông Biden diễn ra khi ông trở về sau chuyến công du nước ngoài, bao gồm hội nghị thượng đỉnh G20 ở Ấn Độ và gặp gỡ các lãnh đạo ở Việt Nam.

Mặc dù thứ Hai sẽ là ngày tưởng niệm hiếm hoi 11/9 mà không có tổng thống nào xuất hiện tại các buổi lễ tại các địa điểm máy bay rơi ở New York, Pennsylvania hoặc Lầu Năm Góc, nhưng điều đó không phải là không có tiền lệ.

Tổng thống George W. Bush năm 2005 đã tổ chức lễ tưởng niệm trong sân vườn ở Nhà Trắng, trong khi Tổng thống Barack Obama vào năm 2015 đã dành một phút mặc niệm tại Nhà Trắng trước khi tham dự một sự kiện tôn vinh công việc của quân đội ở Fort Meade gần đó.

Phó Tổng thống Kamala Harris sẽ tham dự một buổi lễ vào thứ Hai tại Đài tưởng niệm và Bảo tàng Quốc gia hôm 11/9 ở New York. Những kẻ khủng bố Al-Qaida đã cướp hai máy bay thương mại và đâm chúng vào tòa tháp đôi của Trung tâm Thương mại Thế giới, khiến cả hai tòa nhà này sụp đổ.

Chồng bà, ông Doug Emhoff, dự kiến đến thăm Shanksville, bang Pennsylvania, để đặt vòng hoa tại đài tưởng niệm nơi một chiếc máy bay bị cướp khác đã lao xuống cánh đồng sau khi các hành khách chiến đấu với những kẻ tấn công họ.

Đệ nhất phu nhân Jill Biden, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Mark Milley, đều sẽ tham gia lễ đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm quốc gia ở Lầu Năm Góc về vụ 11/9. Những kẻ khủng bố đã đâm một chiếc máy bay bị cướp vào tòa nhà, nơi đóng vai trò là trụ sở của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ.

Ngày 11/9 là Ngày Tưởng niệm và Phục vụ Quốc gia được liên bang công nhận ở Hoa Kỳ, nhằm mục đích biến một ngày bi kịch thành một ngày làm việc thiện nhằm tôn vinh những ký ức về các nạn nhân và những người phản ứng với các cuộc tấn công khủng bố.

https://www.voatiengviet.com/a/7263411.html

Nga ‘bất ngờ’ ca ngợi Tuyên bố chung của G20

https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2023/09/f5rycc2wiaaafwu.jpeg

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (ảnh: Twitter).

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã ca ngợi tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo G20 ở Delhi nhằm tránh lên án Mát-xcơ-va về cuộc chiến chống Ukraina.

Tuyên bố kết thúc của G20 tố cáo việc sử dụng vũ lực để giành lãnh thổ nhưng không đề cập đến hành động gây hấn của Nga, khiến Ukraina chỉ trích.

Hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai ngày cũng đã giới thiệu một thành viên thường trực mới là Liên minh châu Phi.

Khối gồm 55 thành viên tham gia theo lời mời của nước chủ nhà Ấn Độ, một trong những mục tiêu chính của nước này khi còn là chủ tịch là làm cho G20 trở nên hòa nhập hơn với sự tham gia nhiều hơn của các quốc gia được gọi là Nam toàn cầu.

Các nền kinh tế lớn nhất thế giới đã đạt được các thỏa thuận quan trọng khác ở Delhi, bao gồm thỏa thuận về khí hậu và nhiên liệu sinh học – mặc dù có những chỉ trích về việc hội nghị thượng đỉnh không cam kết loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch.

Năm thứ 2 liên tiếp G20 không có “ảnh gia đình” chính thức Không có lý do nào được đưa ra nhưng có tin cho biết nhiều nhà lãnh đạo đã từ chối chụp ảnh, chỉ ra sự hiện diện của Nga tại hội nghị thượng đỉnh.

Rất ít người mong đợi một tuyên bố chung tại G20 năm nay – nhất là vào ngày đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh. Nhóm này bị chia rẽ sâu sắc về cuộc xâm lược Ukraina của Nga năm ngoái. Cả Vladimir Putin của Nga và Tập Cận Bình của Trung Quốc đều không đến Delhi mà thay vào đó cử các phái đoàn cấp thấp hơn.

Vì vậy, thật bất ngờ khi chỉ vài giờ sau khi hội nghị thượng đỉnh bắt đầu, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tuyên bố, đã đạt được sự đồng thuận về cách diễn đạt phần Ukraina trong tuyên bố, trong đó những lời chỉ trích trực tiếp đối với Nga năm ngoái đã giảm bớt.

Tại Bali năm ngoái, hầu hết các thành viên đã lên án “bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất về hành động gây hấn của Liên bang Nga chống lại Ukraina”. Ngược lại, tuyên bố Delhi nói về “những đau khổ của con người và những tác động tiêu cực gia tăng của cuộc chiến ở Ukraina liên quan đến an ninh lương thực và năng lượng toàn cầu”.

Nó kêu gọi các quốc gia “kiềm chế đe dọa hoặc sử dụng vũ lực để tìm kiếm lãnh thổ”, điều này có thể được coi là nhằm vào Nga, nhưng cũng lưu ý “những quan điểm và đánh giá khác nhau về tình hình”.

Liên Thành

Chính quyền Trung Quốc muốn cấm mặc đồ ‘gây tổn thương cảm xúc dân tộc’, cư dân mạng phản đối

https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2023/09/anh-man-hinh-2023-09-09-luc-174241.png

Cảnh sát Trung Quốc (ảnh: (GOH CHAI HIN/AFP/Getty).

Cơ quan lập pháp Trung Quốc gần đây đã công bố dự thảo luật, theo đó cấm phát biểu và ăn mặc được cho là “gây tổn hại đến tinh thần của người dân Trung Quốc”. Dự thảo này làm dấy lên cuộc tranh luận gay gắt ở Trung Quốc. Các nhà quan sát chỉ trích chính quyền ĐCSTQ đàn áp quyền tự do dân sự, từ chà đạp quyền tự do ngôn luận đến kiểm soát quyền tự do mặc quần áo của người dân.

Dự thảo luật quy định rằng, những người mặc hoặc ép buộc người khác mặc trang phục và biểu tượng bị cho là “làm xói mòn tinh thần hoặc làm tổn thương tình cảm của đất nước Trung Quốc” có thể bị giam giữ tới 15 ngày và bị phạt tới 5.000 nhân dân tệ (680 USD).

Tuy nhiên, cư dân mạng đặt câu hỏi: làm thế nào những người thực thi pháp luật có thể đơn phương xác định khi nào thì “tình cảm” của dân tộc bị “tổn thương”.

Các học giả Trung Quốc cũng bày tỏ lo ngại về dự luật của chính quyền. Học giả nổi tiếng Trung Quốc, ông Trương Minh (张鸣) nói trên weibo: “Ý các vị là gì khi nói trang phục làm tổn hại đến tinh thần dân tộc Trung Quốc? Bộ vest có được tính không? Quần jean có tính không? Mọi thứ từ phương Tây có tính không? Vậy thì chúng ta còn có thể mặc gì nữa?”.

Nhà bình luận độc lập Trung Quốc Từ Lâm nói với đài VOA: “Việc mặc quần áo có phải là quyền tự do cá nhân không? Ngay cả khi anh ta thể hiện một ý nghĩa nhất định, nó có thuộc phạm vi quyền tự do ngôn luận không? Mọi người đều có quyền bày tỏ quan điểm và ý kiến riêng của mình”.

Nhiều cư dân mạng đã chế những bức ảnh để mỉa mai dự luật của chính quyền Trung Quốc.

Nhà tâm lý học Ngô Thông 吴桐 đã đăng một bức ảnh về trang phục của các sĩ quan cảnh sát Trung Quốc cổ đại và cho biết: “Đồng phục của cảnh sát cũng mang phong cách phương Tây”.

Tuy nhiên, ông Trần Kiến Cương (Chen Jiangang), một luật sư nhân quyền ở Hoa Kỳ, nói với Đài VOA rằng, ĐCSTQ thực ra đã xử phạt người dân liên quan đến trang phục trước khi đưa ra bản thảo sửa đổi.

Vào ngày 10/8/2022, một người phụ nữ mặc kimono đã chụp ảnh trên phố Hoài Hải ở Tô Châu. Một video trực tuyến cho thấy người phụ nữ bị cảnh sát địa phương quát mắng: “Cô là người Trung Quốc, nhưng cô lại mặc kimono!” Cảnh sát bắt người phụ nữ này đi với cáo buộc gây rối. Trong hơn 5 giờ đồng hồ, người phụ nữ này đã bị giáo huấn, phải xóa ảnh chụp trang phục, và bị tịch thu kimono.

Truyền thông cũng đưa tin, vào ngày 6/9, một số thanh niên nam nữ đã đến công viên để chụp ảnh trong trang phục nhà Đường. Các nhân viên đã đuổi họ đi ba lần và nói: “Đừng mang trang phục Nhật Bản đến đây”. Mặc dù họ giải thích rằng đây không phải quần áo Nhật Bản nhưng các nhân viên công viên vẫn đuổi họ đi.

Một số cư dân mạng còn đăng một bức ảnh trên mạng xã hội X cho thấy cựu tổng bí thư ĐCSTQ Đặng Tiểu Bình đã đến thăm Nhật Bản vào năm 1978 và cúi đầu chào người Nhật trong lễ đón tại Nhà khách. Ông cũng đề nghị các công ty Nhật Bản như Panasonic và chính phủ Nhật Bản hãy giúp đỡ Trung Quốc. Dòng tweet có nội dung: “Ông ấy có phạm tội làm tổn thương tình cảm của dân tộc Trung Quốc không? Ông ấy nên bị trừng phạt như thế nào?”

Người Nga bị cấm mang nhiều loại vật dụng cá nhân vào EU

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/09/passort-cua-nga-700x480.jpg

Tuần này, Ủy ban châu Âu đã xác nhận rằng công dân Nga bị cấm mang theo nhiều đồ dùng cá nhân khi du lịch đến các nước thuộc khối EU. Việc mang những vật dụng bao gồm xe ô tô riêng, điện thoại thông minh cho đến xà phòng và thậm chí cả giấy vệ sinh, dù là vì mục đích cá nhân hay các chuyến du lịch ngắn ngày, đều bị xử phạt.

Phần trả lời mới nhất trong mục ‘các câu hỏi thường gặp’ do Ủy ban châu Âu ban hành hôm thứ Sáu (8/9) đặc biệt tập trung vào vấn đề ô tô. Ủy ban cho hay: “Không quan trọng việc dùng những phương tiện này cho mục đích cá nhân hay thương mại” miễn là chúng thuộc danh mục vật dụng bị xử phạt.

Theo tuyên bố của Ủy ban, lệnh cấm bao gồm “các phương tiện mang biển số Nga” và “được đăng ký tại Nga”, không xét đến thời gian phương tiện lưu lại EU. Việc làm rõ này được đưa ra sau một loạt vụ việc trong đó cơ quan hải quan Đức đã tịch thu các xe ô tô tư nhân của Nga vào nước này ít nhất kể từ tháng 7/2023.

Moscow sau đó cáo buộc Berlin đã “ăn cắp” xe và cảnh báo công dân của mình không được mang ô tô vào Đức. Chính quyền Đức giải thích cho hành động của mình bằng cách viện dẫn các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga từ năm 2014 và lệnh mở rộng sau khi Moscow tiến hành cuộc chiến ở Ukraine vào tháng 2/2022.

Đại sứ quán Nga tại Helsinki đã kêu gọi công dân không sử dụng ô tô mang biển số Nga khi đến Phần Lan. Cơ quan này tuyên bố trên trang web hôm Chủ nhật (10/9): “Cân nhắc về những rủi ro tiềm ẩn, chúng tôi khuyến nghị công dân Nga tránh đến Phần Lan bằng ô tô mang biển số Nga.”

Việc xác nhận của Ủy ban châu Âu thậm chí còn đi xa hơn khi nói rằng không chỉ ô tô mà nhiều loại vật dụng cá nhân khác cũng phải chịu lệnh trừng phạt nếu chúng có nguồn gốc từ Nga. Khi được hỏi liệu công dân Nga có thể tạm thời mang hàng hóa và phương tiện cá nhân vào EU hay không, kể cả khi đi du lịch, Brussels đã đưa ra câu trả lời là “không”, và nói thêm rằng bất cứ điều gì được liệt kê trong Phụ lục XXI thuộc quy định của EU về các lệnh trừng phạt đối với Nga đều bị cấm.

Phụ lục XXI liệt kê hơn 180 loại hàng hóa, ngoài phương tiện di chuyển cá nhân còn có điện thoại thông minh cũng như bất kỳ loại điện thoại nào khác, máy ảnh, quần áo phụ nữ, các loại túi xách, giày dép, xà phòng, nước hoa và thậm chí cả giấy vệ sinh.

Các quốc gia NATO và EU lần đầu tiên áp đặt lệnh trừng phạt đối với Moscow vào năm 2014, khi Crimea bỏ phiếu rời Ukraine và trở thành một phần của Nga sau cuộc đảo chính Maidan ở Kyiv. Các biện pháp trừng phạt này đã được mở rộng đáng kể từ khi Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine vào tháng 2/2022.

Phía Moscow khẳng định rằng các hạn chế thương mại và việc tịch thu tài sản của người Nga là bất hợp pháp và tương đương với hành vi trộm cắp, đồng thời khẳng định sẽ có các biện pháp trả đũa.

Vy An

Thủ tướng Trudeau bác bỏ khả năng nối lại tình hữu nghị với Trung Quốc

Thủ tướng Justin Trudeau tham gia cuộc thảo luận trên ghế bành với ông Erik Schatzker, Tổng Biên tập chuyên trang New Economy của Bloomberg tại chi nhánh Singapore của Bloomberg hôm 07/09/2023. (Ảnh: Sean Kilpatrick/The Canadian Press)

Thủ tướng Justin Trudeau nói rằng khả năng nối lại tình hữu nghị chính trị với Trung Quốc hiện là điều bất khả thi, trích dẫn việc Trung Quốc đưa ra các quyết định chính trị khiến các mối bang giao trên toàn cầu của nước này thêm căng thẳng.

“Nối lại tình hữu nghị ư? Không. Chắc chắn không phải vào thời điểm cụ thể này,” ông Trudeau nói trong cuộc phỏng vấn với tổng biên tập Erik Schatzker của hãng thông tấn Bloomberg tại Singapore hôm 07/09. “Trong những năm qua, Trung Quốc đã đưa ra những quyết định khiến việc kết giao [với họ] trở nên khó khăn hơn — không chỉ cho Canada, mà còn cho các quốc gia khác.”

Ông nhấn mạnh việc Bắc Kinh giam giữ tùy tiện hai công dân Canada là ông Michael Kovrig và ông Michael Spavor. Việc họ bị giam giữ hơn 1,000 ngày được nhiều người xem là một ví dụ về chính sách ngoại giao con tin của Trung Quốc, nhằm đáp trả việc Canada bắt giữ giám đốc điều hành cao cấp của Huawei Mạnh Vãn Chu.

Ông Trudeau cũng lưu ý rằng mối liên hệ giữa Canada và Trung Quốc vẫn căng thẳng, ngay cả sau khi hai công dân Canada được trả tự do hồi tháng 09/2021. Ông cho rằng tình trạng căng thẳng đang diễn ra này một phần là do “những lo ngại thực sự xung quanh sự can thiệp của ngoại quốc.”

Các tin tức về hoạt động được cho là can thiệp ngoại quốc của Bắc Kinh vào Canada đã trở thành chủ đề nổi bật trong những tháng gần đây, với các cáo buộc bao gồm sự can dự của Bắc Kinh vào hai cuộc bầu cử liên bang năm 2019 và năm 2021.

Hồi tháng 11/2022, tờ Global News đưa tin về nỗ lực được cho là của Bắc Kinh nhằm tác động đến cuộc bầu cử năm 2019, trích dẫn các nguồn tin an ninh quốc gia cho biết các quan chức tình báo Canada đã cảnh báo ông Trudeau về chiến dịch can thiệp của Trung Quốc, vốn liên quan đến việc tài trợ cho một mạng lưới bí mật gồm ít nhất 11 ứng cử viên liên bang. Trong các bài báo phát hành hồi tháng Hai, The Globe and Mail đã đưa tin về các chiến lược của Bắc Kinh nhằm can thiệp vào cuộc bầu cử liên bang năm 2021 của Canada.

Nhiều tháng sau khi những bản tin này xuất hiện, hôm 07/09, chính phủ liên bang được cho là đã chỉ định thẩm phán Marie-Josée Hogue của Tòa Phúc thẩm Quebec dẫn dắt một cuộc điều tra công khai về sự can thiệp của các quốc gia ngoại bang.

Chính phủ Đảng Tự Do đã phản đối việc tổ chức một cuộc điều tra công khai để điều tra hành vi can thiệp bầu cử, mà thay vào đó họ đã bổ nhiệm cựu Toàn quyền David Johnston làm báo cáo viên đặc biệt về sự can thiệp của ngoại quốc hồi tháng Ba. Sau khi ông Johnston từ chức vào tháng Sáu, chính phủ đã tiến hành đàm phán với các đảng đối lập để xác định phạm vi của một cuộc điều tra.

Hành động

Bình luận của ông Trudeau về khả năng khó có thể xảy ra việc nối lại tình hữu nghị với Trung Quốc được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Bộ trưởng Môi trường Steven Guilbeault tham dự diễn đàn môi trường do Bắc Kinh chủ trì tại thủ đô của Trung Quốc, được tổ chức từ ngày 26 đến ngày 31/08.

Chính phủ Đảng Tự Do xem môi trường là lĩnh vực cần hợp tác với Bắc Kinh, và ông Guilbeault cho biết chuyến đi cũng sẽ được sử dụng như một cơ hội để nối lại liên hệ ngoại giao. Mặc dù diễn đàn môi trường này cũng chiếm được nhiều mặt báo phiên bản Anh ngữ của truyền thông nhà nước Trung Quốc, nhưng những bản tin đó không bao gồm các bình luận của ông Guilbeault, ngoại trừ một bài báo của Tân Hoa Xã.

Ngoài việc chống lại một cuộc điều tra công khai, chính phủ Đảng Tự Do còn phải đối mặt với sự chỉ trích từ các nhà phân tích Trung Quốc vì sự chậm trễ trong việc thông qua luật thành lập cơ quan ghi danh đại diện ngoại quốc ở Canada. Cơ quan ghi danh này nhằm mục đích nâng cao tính minh bạch liên quan đến hoạt động của các cá nhân và tổ chức vận động hành lang thay mặt cho các chính quyền ngoại quốc ở Canada.

Trong khi điều trần trước Ủy ban Thường vụ Hạ viện về Thủ tục và Nội vụ hồi tháng Năm, ông Christian Leuprecht, giáo sư tại Đại học Quân sự Hoàng gia Canada, cho rằng sự chậm trễ trong việc thành lập cơ quan ghi danh đại diện ngoại quốc là do hoạt động “thu hút giới tinh hoa” của nhà cầm quyền Trung Quốc, vốn liên quan đến việc nhắm mục tiêu vào các chính trị gia Canada.

Khi được hỏi về việc chính phủ Đảng Tự Do miễn cưỡng ban hành luật thành lập cơ quan ghi danh đại diện ngoại quốc, ông Trudeau nói với Bloomberg rằng đây là một “vấn đề phức tạp” cần được xem xét cẩn thận. Ông dường như cũng ám chỉ đến Đạo luật Nhập cư Trung Quốc lịch sử của Canada, còn được gọi là Đạo luật Loại trừ Người gốc Trung Quốc, trên thực tế là cấm người nhập cư Trung Quốc nhập cảnh vào Canada.

Chính phủ Đảng Tự Do đã kết thúc một cuộc tham vấn cộng đồng hồi tháng Năm về giải pháp thành lập cơ quan ghi danh đại diện ngoại quốc. Khi được hỏi về tiến độ của hoạt động này hôm 07/09, ông Trudeau từ chối đưa ra mốc thời gian cụ thể.

Hồng Ân biên dịch

Apple chuẩn bị ra mắt iPhone 15

Thứ Ba này CEO Tim Cook của Apple sẽ ra mắt iPhone 15. Các tính năng mới thú vị bao gồm camera cải tiến và chip xử lý nhanh hơn. Buổi công bố đến đúng lúc Apple đón nhận hàng loạt tin xấu từ Trung Quốc, quốc gia chiếm 1/5 doanh thu và 1/5 thu nhập hoạt động của hãng.

Hồi cuối tháng 8, Huawei đã ra mắt phiên bản Mate mới, một dòng sản phẩm cao cấp nhằm cạnh tranh với iPhone. Đây là một bước đột phá đối với công ty công nghệ Trung Quốc, trong bối cảnh hãng bị hạn chế tiếp cận các công cụ sản xuất chip do lệnh trừng phạt thương mại của Mỹ. Một số cơ quan chính phủ Trung Quốc cũng đã cấm sử dụng iPhone.

Cả hai sự kiện đều không có khả năng gây tổn hại cho Apple trong ngắn hạn. Nhưng nhà đầu tư lo ngại chúng mở đầu cho sự thay đổi mang tính dân tộc chủ nghĩa ở Trung Quốc. Ông Cook hy vọng iPhone mới sẽ đủ sức hấp dẫn người mua Trung Quốc và khiến các nhà đầu tư của Apple hài lòng.

Google bị bộ tư pháp Mỹ kiện

Vào thứ Ba, bộ tư pháp Hoa Kỳ sẽ bắt đầu vụ kiện chống lại Google với cáo buộc tập đoàn này thống trị một cách bất hợp pháp trên thị trường tìm kiếm. Cốt lõi của vụ kiện là câu hỏi liệu một thỏa thuận giữa Google và Apple có trái luật hay không. Để đổi lấy 15 tỷ USD mỗi năm, Apple chọn Google là công cụ tìm kiếm mặc định trên tất cả các thiết bị của họ. Trong khi đó Google cũng được mặc định trên điện thoại thông minh và máy tính bảng chạy Android và trình duyệt Chrome. Kết quả là Google, DoJ tuyên bố, thống trị thị trường tìm kiếm ở phương Tây.

Google lập luận rằng người dùng chỉ cần vài cú nhấp chuột để chuyển sang công cụ tìm kiếm đối thủ và người tiêu dùng đều yêu thích dịch vụ của họ. Có thể sẽ chưa có phán quyết cho đến năm sau. Nhưng nếu thẩm phán ra phán quyết chống lại Google, họ có thể bị phạt nặng hoặc phải chấm dứt các thỏa thuận như với Apple.

Khủng hoảng hiến pháp ở Israel

Vào thứ Ba, Tòa án Tối cao Israel sẽ bắt đầu xem xét vụ kiện có thể được coi là quan trọng nhất trong lịch sử 75 năm của nước này. Tòa bắt đầu xét xử các kiến nghị chống lại chính phủ của thủ tướng Binyamin Netanyahu và một sửa đổi được quốc hội Israel đưa ra hôm 24 tháng 7, theo đó bỏ luật cho phép toà án lật ngược các quyết định của chính phủ trên cơ sở “hợp lý”.

Israel không có hiến pháp chính thức. Thay vào đó, quốc hội trong nhiều năm đã thông qua “luật cơ bản” thiết lập các quyền. Luật được thông qua hồi tháng 7 là nhằm sửa đổi luật cơ bản và là một phần của gói cải cách pháp lý gây tranh cãi của chính phủ. Tòa án Tối cao Israel từng hủy bỏ nhiều đạo luật, nhưng đây là lần đầu tiên tòa có thể loại bỏ một luật cơ bản.

Bên khởi kiện cho rằng sửa đổi làm xói mòn sự cân bằng quyền lực vốn là nền tảng của bất kỳ nền dân chủ nào. Trong khi đó chính phủ khẳng định việc tòa ngăn chặn luật của quốc hội là bằng chứng cho thấy các thẩm phán cần phải được kiềm chế. Bất kể kết quả ra sao, Israel rõ ràng đang tiến tới một cuộc khủng hoảng hiến pháp.

Mùa lập pháp bận rộn của Mỹ bắt đầu

Hạ viện Hoa Kỳ sẽ họp trở lại vào thứ Ba với rất nhiều công việc phía trước. Trước mùa hè, nó chỉ thông qua một trong 12 dự luật ngân sách cần được phê duyệt trước ngày 30 tháng 9 để ngăn chính phủ đóng cửa. Nhưng giữa hai đảng có những bất đồng nhất định. Các thành viên bảo thủ nhất của phe Cộng hòa, vốn chiếm đa số mỏng ở Hạ viện, đã mạnh tay thúc đẩy các điều khoản chống phá thai, trong khi phe Dân chủ nỗ lực kiềm chế các đề xuất cắt giảm, bao gồm đối với các chương trình thực phẩm, vốn có thể khiến chi tiêu xuống dưới mức quy định trong thỏa thuận trần nợ hồi tháng 5.

Ngay cả khi các dân biểu tỏ ra hợp tác hơn, vẫn có khả năng các dự luật không được phê duyệt kịp thời. Nếu quá thời hạn, họ sẽ phải thông qua các biện pháp tài trợ tạm thời. Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy muốn chính phủ có đủ ngân sách đến đầu tháng 12. Nhưng một số hạ nghị sĩ cứng rắn của đảng Cộng hòa từ chối trừ khi họ nhận được những nhượng bộ đáng kể, bao gồm cả về chi tiêu và nhập cư. Ông McCarthy sẽ cần phải có sức thuyết phục lớn, hoặc đạt được thoả thuận với đảng Dân chủ và chấp nhận phản ứng dữ dội từ chính đảng của mình.

XEM THÊM: