Võ Thái hà tổng hợp
Mỹ đề nghị Trung Quốc hợp tác ngăn chặn ma túy fentanyl – khó
Hiếu Chân/SGN
24/7/2023
Một bảng quảng cáo ven xa lộ 57 ở California hôm 6 tháng Tư 2023 cảnh báo “fentanyl là nguyên nhân số 1 gây tử vong cho người Mỹ từ 18 đến 45 tuổi”. Ảnh Paul Bersebach/MediaNews Group/Orange County Register via Getty Images
Để ngăn chặn nguồn cung cấp lậu thuốc fentanyl vào Mỹ, Washington có thể phải cân nhắc một thỏa thuận với Bắc Kinh, gỡ bỏ biện pháp cấm vận một cơ quan của Bộ Công an Trung Quốc can tội vi phạm nhân quyền.
Bản tin độc quyền của báo The Wall Street Journal ngày thứ Bảy 24 tháng Bảy 2023 dẫn những nguồn tin quen thuộc với vấn đề nói rằng chính quyền Biden đang thảo luận việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt Viện Pháp y của công an Trung Quốc nhằm đổi lấy sự hợp tác của Bắc Kinh trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng fentanyl ở Mỹ.
Fentanyl là một loại thuốc giảm đau cực mạnh, được coi là loại ma túy tổng hợp từ hóa chất chứ không tinh chế từ thực vật như heroine hoặc cocaine. Theo Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Bệnh (CDC), fentanyl có tác dụng gây nghiện mạnh gấp 50 lần heroin, hơn 100 lần morphine. Chỉ cần 2 miligam fentanyl là đủ để giết chết một người trưởng thành. Trên thị trường bất hợp pháp, fentanyl thường được bán lén lút dưới tên viên Apache, Dance Fever, Friend, Goodfellas, Jackpot, Murder 8, hoặc Tango & Cash.
Theo CDC, fentanyl là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho người Mỹ từ 18 đến 45 tuổi, năm ngoái có 110,000 ca tử vong do dùng fentanyl quá liều. Tại thành phố New York, tình trạng dùng fentanyl quá liều đã tăng vọt, với 2,668 ca tử vong năm 2021, tăng 78% so với năm 2019. Bà Anne Milgram, giám đốc Cơ Quan Phòng Chống Ma Túy (DEA), gọi fentanyl là “mối đe dọa lớn nhất đối với người Mỹ hiện nay.”
Cuộc khủng hoảng fentanyl của Mỹ có nguồn gốc sâu xa từ Trung Quốc. Các công ty Trung Quốc sản xuất ra các loại hóa chất, được gọi là tiền chất (precursor), vận chuyển chúng đến các băng đảng ở Mexico như băng Sinaloa của trùm ma túy El Chapo, tại đó chúng được tổng hợp thành fentanyl và buôn lậu vào Mỹ.
Trong sự kiện mới nhất, cơ quan Quan thuế và Biên phòng Mỹ (CBP) tại cửa khẩu Otay Mesa gần San Diego, California hôm 26 tháng Sáu đã phát hiện 858,000 viên thuốc màu xanh đựng trong 12 gói nhựa, nặng tổng cộng 190 pound giấu trong hai chiếc bồn rửa tay bằng sứ được vận chuyển từ Mexico vào Mỹ trên một chiếc xe van màu trắng. Kết quả xét nghiệm cho thấy đây là thuốc fentanyl. Hôm 17 tháng Tư 2023, cũng tại cửa khẩu Otay Mesa, CBP đã ngăn chặn một lô hàng đậu que từ Mexico, phát hiện và tịch thu 3.5 triệu viên ma túy fentanyl, trị giá khoảng $21.1 triệu. Từ đầu năm đến nay, CBP đã tịch thu hơn 19,800 pound fentanyl (tương đương với 9 tấn ma túy).
Hôm 23 tháng Sáu, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã buộc tội bốn công ty hóa chất Trung Quốc sản xuất và cung cấp “tiền chất” cho các băng đảng ma túy Mexico. Đó là các công ty Hubei Amarvel Biotech, Anhui Rencheng Technology, Anhui Moker New Material Technology, và Hefei GSK Trade. Tám nhân viên cấp cao của bốn công ty này cũng bị buộc tội, trong đó hai giám đốc điều hành người Trung Quốc là Qingzhou Wang và Yiyi Chen, làm việc cho Amarvel Biotech, bị bắt tại quần đảo Fiji hôm 8 Tháng Sáu và bị dẫn độ sang Mỹ để xét xử. Ngoài việc cung cấp nguyên liệu cho các băng đảng Mexico, hai bị cáo Wang và Chen còn bị buộc tội buôn lậu hơn 200 kg tiền chất ma túy vào Mỹ, lượng hóa chất đủ để giết chết 25 triệu người, theo Bộ Tư pháp.
Ma túy giấu trong các thùng chứa đậu que nhập cảng từ Mexico bị CBP phát hiện ở cửa khẩu Otay Mesa hôm 17 tháng Tư 2023. Ảnh CBP
Ngăn chặn dòng chảy fentanyl hiện là ưu tiên hàng đầu của chính quyền Biden; một số nhà lập pháp trong Quốc hội thậm chí còn đưa ra ý tưởng đưa quân đội Mỹ sang Mexico để tấn công các băng đảng ma túy.
Trong chuyến thăm Bắc Kinh vào tháng trước Ngoại trưởng Antony Blinken đã đề nghị lập một nhóm làm việc mới giữa chuyên viên hai nước và nối lại các cuộc đàm phán bị đình trệ về việc chống lại fentanyl. Hợp tác Mỹ và Trung Quốc về chống ma túy đã bị Bắc Kinh đơn phương hủy bỏ nhằm trả đũa chuyến viếng thăm Đài Loan của cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tháng Tám năm ngoái.
Nhưng đề nghị của ông Blinken không được Trung Quốc đón nhận; Bắc Kinh đặt điều kiện chỉ nối lại hợp tác sau khi Mỹ bãi bỏ lệnh cấm vận Viện Khoa học Pháp y thuộc Bộ Công an Trung Quốc.
Viện Pháp y Trung Quốc bị chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump trừng phạt ba năm trước vì chính quyền Trump cho rằng cơ quan này có vai trò quan trọng trong chiến dịch giám sát, bỏ tù hàng loạt và vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số khác ở vùng Tân Cương. Theo lệnh cấm vận, Viện này bị hạn chế quyền tiếp cận các công nghệ tiên tiến của Mỹ trong lĩnh vực giảo nghiệm và khoa học hình sự. Phía Trung Quốc nói rằng biện pháp cấm vận đã ảnh hưởng đến khả năng chống buôn bán ma túy của chính phủ Trung Quốc. “Nếu Mỹ thực sự muốn giải quyết vấn đề ma túy trong nước thì nên tôn trọng sự thật, rút lại các biện pháp trừng phạt, đồng thời ngừng bôi nhọ và biến Trung Quốc thành vật tế thần,” Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết.
Chưa có dấu hiệu Washington sẽ chấp nhận đòi hỏi của Bắc Kinh gỡ bỏ lệnh cấm vận Viện Pháp y Trung Quốc. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói trong thời gian ở Bắc Kinh, ông Blinken chưa bao giờ đề nghị dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với các đơn vị Trung Quốc. “Không thành viên nào trong phái đoàn Hoa Kỳ đề nghị dỡ bỏ bất kỳ biện pháp trừng phạt nào đối với các thực thể của CHND Trung Hoa hoặc nói rằng chúng tôi sẽ xem xét làm như vậy,” ông Miller cho biết.
Bất kỳ hành động nào nhằm dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu đối với một cơ quan chính phủ Trung Quốc bị cáo buộc vi phạm nhân quyền đều có nguy cơ gây ra phản ứng dữ dội ở Washington và đẩy chính quyền Biden vào thế khó xử. Ông Biden hiện cũng đang khó xử khi phải quyết định tiếp tục hay bãi bỏ biện pháp cấm vận đối với ông Lý Thượng Phúc, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, có hiệu lực từ năm 2018. Bắc Kinh thẳng thừng từ chối đề nghị gặp gỡ trực tiếp giữa Bộ trưởng Lý và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, từ chối nối lại liên lạc cấp cao giữa quân đội hai nước chừng nào ông Lý vẫn còn nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ.
Nhưng một nguồn tin am hiểu cho biết ít nhất từ cuối năm ngoái đã có những cuộc thảo luận nội bộ trong chính quyền Biden về một sự nhượng bộ nào đó với Trung Quốc trong nỗ lực đạt được tiến bộ ở một lĩnh vực ưu tiên của tổng thống: ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ. Nguồn tin này cho rằng việc bãi bỏ cấm vận một cơ quan hoặc cá nhân Trung Quốc là có thể xảy ra nhưng sẽ không xảy ra sớm vì còn phụ thuộc vào các bước đi của Trung Quốc và các cuộc thương lượng giữa hai bên.
Dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu của IMF
Khi Quỹ Tiền tệ Quốc tế cập nhật dự báo kinh tế lần cuối vào tháng 4, nước Mỹ còn đang trong một cuộc khủng hoảng ngân hàng và lạm phát toàn cầu tỏ ra dai dẳng. Họ cảnh báo về một “cuộc phục hồi khó khăn” ở phía trước. Nhưng quỹ có thể sẽ tích cực hơn trong bản cập nhật vào thứ Ba, khi kể từ tháng 5 không có ngân hàng Mỹ nào phá sản, thị trường tài chính đang bùng nổ và lạm phát, mặc dù vẫn cao, đã giảm nhanh hơn dự kiến.
Song kinh tế toàn cầu có chậm lại vì thắt chặt tiền tệ. Cục Dự trữ Liên bang và Ngân hàng Trung ương châu Âu dự kiến tăng lãi suất lần lượt vào ngày 26 và 27 tháng 7. Nhiều nhà kinh tế lo ngại chặng cuối cùng của quá trình giảm phát sẽ là khó khăn nhất, với tỷ lệ thất nghiệp sẽ phải tăng đáng kể để các ngân hàng trung ương có thể đưa giá cả năm xuống mức mục tiêu 2%. Và không phải tất cả các tin tức gần đây đều tốt. Kinh tế Trung Quốc đặc biệt tỏ ra chậm chạp dù được kỳ vọng bùng nổ trong năm nay.
Kinh tế Đức chậm đi
Vào năm 1999, The Economist từng gọi nền kinh tế Đức là “Âu châu bệnh phu.” Nhưng chỉ sau một vài năm cải cách, kinh tế Đức phục hồi và đi vào 15 năm hoàng kim với tỉ lệ có việc làm kỷ lục và tăng trưởng tốt đẹp.
Nhưng giờ đây, Đức đang nằm trong nhóm đội sổ về tăng trưởng kinh tế ở châu Âu, với triển vọng phía trước không hề sáng sủa. Đợt công bố dữ liệu tháng 7 vào thứ Ba của IFO, một chỉ số về sức khỏe nền kinh tế Đức, sẽ cho thấy bức tranh tổng quan về hướng đi của đất nước.
Chỉ số quản lý mua hàng được công bố hôm thứ Hai cũng không dự báo điềm tốt. Nó cho thấy ngành chế tạo tiếp tục giảm mạnh hơn dự kiến. Còn nhớ hồi tháng 3, thủ tướng Đức Olaf Scholz đã mạnh dạn dự đoán “một giai đoạn tăng trưởng cao” cho nền kinh tế. Những tuần gần đây người ta không còn nghe ông nói như vậy nữa.
Trump gây quỹ ở Louisiana
Vào thứ Ba, Donald Trump sẽ đáp máy bay tới Louisiana để gặp các nhà tài trợ. Vé tham dự buổi gây quỹ tư nhân của ông, do hai nhà tài chính nổi tiếng nhất của đảng Cộng hòa tổ chức, sẽ có giá hơn 23.000 đô la. Dù còn lâu mới tới bầu cử, nhưng rõ ràng là người dân Louisiana rất đánh giá cao cựu tổng thống. Trong cả hai năm 2016 và 2020, ông đều đánh bại đối thủ Dân chủ ở bang này với cách biệt 20 điểm.
Cuộc gây quỹ diễn ra khi ông Trump có thể sớm đối mặt với một bản cáo trạng hình sự khác: tội kích động bạo lực trong cuộc bạo động Đồi Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Nhưng không như hầu hết các chính trị gia khác, đây có thể là cơ hội gây quỹ cho ông Trump. Hồ sơ từ Ủy ban Bầu cử Liên bang cho thấy các khoản quyên góp cho chiến dịch tranh cử của ông đã tăng mạnh vào tháng 4, thời điểm ông bị truy tố và buộc tội che giấu một kế hoạch chi tiền bịt miệng trong chiến dịch tranh cử 2016. Và gây quỹ cũng tăng vào tháng 6 khi ông bị buộc tội xử lý sai các tài liệu mật của Nhà Trắng. Chỉ riêng mặt tài trợ, có vẻ như không có dư luận nào là dư luận xấu đối với ông Trump.
Thị trường hào hứng với công nghệ AI
Microsoft và Alphabet, công ty mẹ của Google, sẽ báo cáo kết quả quý vào thứ Ba. Tăng trưởng doanh thu đã chậm lại ở cả hai công ty trong năm qua. Viễn cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu làm ảnh hưởng đến cả doanh số bán quảng cáo của Google và hoạt động kinh doanh phần mềm doanh nghiệp của Microsoft.
Tuy vậy, định giá của họ vẫn tăng cao nhờ trí tuệ nhân tạo. Giá cổ phiếu của Alphabet tăng 37% trong năm nay, còn cổ phiếu của Microsoft tăng 43% — vượt xa mức tăng 19% của chỉ số S&P 500. Cả hai công ty đều hy vọng tăng doanh số bán hàng bằng cách đưa AI vào các sản phẩm của họ, chẳng hạn như Google Search hay Microsoft Word. Họ cũng bán quyền truy cập vào các công cụ AI thông qua nhánh điện toán đám mây của mình.
Hồi tháng 4, Microsoft cho biết kỳ vọng AI giúp tăng trưởng doanh thu của mảng điện toán đám mây tăng thêm một điểm phần trăm trong quý này. Dù nghe có vẻ nhỏ, các nhà đầu tư tỏ ra rất hào hứng. Họ sẽ rất mong chờ tin tốt hôm nay.
17 UAV tấn công Crimea, kho đạn dược Nga bị nổ
Vụ nổ kho đạn do hỏa hoạn tại thao trường huấn luyện quân sự ở quận Kirovsky của Crimea vào ngày 19 tháng 7 năm 2023. (Ảnh: VIKTOR KOROTAYEV/Kommersant Photo/AFP via Getty Images)
Thêm một kho đạn nữa của lực lượng Nga tại Crimea bị tấn công. Quan chức Nga tại Crimea cáo buộc Ukraine đã dùng máy bay không người lái (UAV) tấn công một kho đạn dược ở thành phố Dzhankoi.
Thống đốc Crimea do Nga bổ nhiệm Sergey Aksyonov thông báo trên Telegram: “Chúng tôi quyết định sơ tán cư dân ở các ngôi làng trong bán kính 5 km quanh nơi xảy ra tình huống khẩn cấp ở quận Dzhankoi. Họ sẽ được chuyển tới các trung tâm cư trú tạm thời”.
Chưa rõ kho đạn dược bị máy bay không người lái tấn công trực tiếp hay bị thiệt hại vì mảnh vỡ rơi xuống.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết, Ukraine triển khai 17 UAV tấn công bán đảo Crimea. Trong đó, 14 UAV Ukraine bị lực lượng tác chiến điện tử ép lao xuống đất và 3 chiếc bị phòng không bắn hạ.
Phía Nga còn cho biết có 1 UAV rơi xuống tòa nhà dân sự nhưng chưa có thông tin về thương vong.
Đây là cuộc tấn công thứ hai nhằm vào kho đạn của Nga ở Crimea chỉ trong vòng ba ngày qua. Trước đó, hôm 22/7, 1 UAV đã gây ra vụ nổ ở kho đạn miền trung bán đảo Crimea. Ít nhất 2000 người ở khu vực lân cận đã phải sơ tán vì lý do an toàn.
Nga có một căn cứ không quân ở Dzhankoi. Giới chức Ukraine nói rằng thành phố này và khu vực xung quanh đã biến thành căn cứ quân sự lớn nhất của Nga trên bán đảo Crimea. Năm 2014, Nga sáp nhập Crimea sau khi tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý mà phương Tây và Ukraine bác bỏ.
Sau khi chiến tranh Nga – Ukraine bùng nổ, bán đảo Crimea thường xuyên trở thành đích đến của các cuộc tập kích. Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Nikolai Patrushev đầu tháng 7 cho biết Ukraine hơn 70 lần dùng UAV tập kích Crimea. Dù vậy Kyiv hầu như đều phủ nhận liên quan.
Viên Minh (Tổng hợp)
Gần 200 khu học chánh của Mỹ kiện Facebook, TikTok, Snapchat và YouTube
(Nguồn: Tada Images/ Shutterstock)
Hiện nay có gần 200 khu học chánh của Mỹ đang tham gia các vụ kiện chống lại các công ty mẹ của Facebook, TikTok, Snapchat và YouTube; đồng thời, có hàng trăm gia đình cáo buộc mạng xã hội gây hại cho con cái họ.
Theo WSJ, luật sư của các nguyên đơn đang đại diện cho các hội đồng trường học trên khắp nước Mỹ trong vụ kiện chống lại các công ty truyền thông xã hội, cáo buộc ứng dụng của họ dẫn đến các vấn đề về kỷ luật lớp học và sức khỏe tâm thần, gây lãng phí nguồn lực dành cho giáo dục. Các vụ kiện đã được hợp nhất tại Tòa án Quận ở Oakland, California.
Các khu học chánh cho biết, giáo viên và quản trị viên bị lãng phí thời gian quý báu để giải quyết vấn đề bắt nạt trên mạng và các vấn đề kỷ luật khác, phải bổ sung các chính sách đào tạo mới về việc sử dụng mạng xã hội và tư vấn cho thanh thiếu niên nghiện ứng dụng trực tuyến dẫn đến lo lắng, trầm cảm hoặc có ý định tự tử.
Thành viên Jill Adams của hội đồng quản trị Khu học chánh Tumwater ở bang Washington, cho biết: “Hầu hết chúng ta đều đồng ý rằng mạng xã hội nằm ngoài tầm kiểm soát. Tôi nghĩ chúng ta nên có một số quỹ để giúp đỡ các em”. Hội đồng đã bỏ phiếu với kết quả thông qua 3-2 để tham gia vụ kiện. Các thành viên hội đồng bất đồng cho biết vụ kiện đã chuyển trách nhiệm từ phụ huynh vào học khu, làm như vậy đã vượt quá thẩm quyền của mình.
Các khu học chánh và gia đình đã đệ đơn kiện cho hay rằng các công ty truyền thông xã hội để cho các bên thứ 3 công bố các sản phẩm gây nghiện, cung cấp nội dung gây tổn hại cho thanh thiếu niên, không đủ điều kiện để được bảo vệ theo Mục 230 của Đạo luật về khuôn phép trong giao tiếp (Communications Decency Act).
Mục 230 của Đạo luật về khuôn phép trong giao tiếp được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1996, quy định các công ty Internet nói chung không chịu trách nhiệm pháp lý về nội dung của bên thứ 3 trên trang web của họ. Luật này đã thúc đẩy phát triển các nền tảng truyền thông xã hội lớn như Facebook và YouTube.
Công ty mẹ của Facebook là Meta Platforms, công ty mẹ của Snapchat là Snap, công ty mẹ của Google là Alphabet, và công ty mẹ của TikTok là ByteDance đều đưa ra các động thái bác bỏ vụ kiện, cho rằng những thiệt hại mà các nguyên đơn cáo buộc vẫn được bảo vệ theo Mục 230 của Đạo luật về khuôn phép trong giao tiếp.
Trong một cuộc họp chung vào tháng trước, các công ty cho biết: “Những thiếu sót bị cáo buộc chắc chắn liên quan đến việc xuất bản nội dung của bên thứ ba”. Họ lập luận rằng việc cho phép những vụ kiện như vậy sẽ mở ra cơ hội cho nhiều vụ kiện hơn, buộc các dịch vụ trực tuyến phải hạn chế luồng thông tin để tránh trách nhiệm pháp lý.
Các công ty cũng phủ nhận cáo buộc họ đã bỏ qua những mối nguy hiểm mà trẻ em phải đối mặt trực tuyến.
Với hơn 13.000 khu học chánh ở Mỹ, số lượng nguyên đơn có thể sẽ tiếp tục tăng. Luật sư William Shinoff tại công ty luật Frantz (Frantz Law Group) ở California, cho biết ông đã tham dự hơn 100 cuộc họp hội đồng quản trị, công ty của ông đã ký vào bản cáo trạng với 500 học khu.
Gần đây, nhiều vụ kiện quấy rối cộng đồng đã được đưa ra đối với các công ty thuốc lá điện tử như Juul Labs, chính sách tương tự cũng đúng với các công ty truyền thông xã hội. Công ty thuốc lá điện tử Juul bị buộc tội tiếp thị các sản phẩm gây nghiện cho trẻ em và thanh thiếu niên, đã đồng ý trả 1,7 tỷ USD trong một thỏa thuận pháp lý hòa giải liên quan hơn 5.000 vụ kiện từ các khu học chánh.
“Tôi không thể thay đổi luật và tôi không thể tống bất kỳ ai vào tù, nhưng những gì chúng tôi có thể làm là kiện họ trong một vụ kiện lớn và cố gắng bắt họ phải trả rất nhiều tiền”, luật sư Jonathan Kieffer của Missouri nói với hội đồng Trường Công lập Brevard (Brevard Public Schools) của Florida trong một cuộc họp báo về vụ kiện mạng xã hội vào tháng 5. Hội đồng sau đó đã bỏ phiếu nhất trí đệ đơn kiện.
Thành viên Carl Persis của hội đồng trường Quận Volusia của Florida cho biết, hội đồng quyết định tham gia vụ kiện vì họ thấy có cơ hội giải quyết các tệ nạn trên mạng xã hội.
Đồng thời, có 200 người dùng mạng xã hội hoặc người đại diện của họ đã đệ đơn kiện tương tự chống lại các công ty công nghệ, vụ kiện đang chờ thụ lý tại cùng một tòa án liên bang.
Các vụ kiện riêng lẻ nhằm mục đích buộc các công ty phải chịu trách nhiệm về lỗi hoặc sơ suất trong thiết kế sản phẩm, trong trường hợp vụ kiện cáo buộc từ các trường học bị bác bỏ thì vụ kiện của họ vẫn có thể tiếp tục được thụ lý.
Các nguyên đơn tiêu biểu ví dụ như cha mẹ của một thiếu niên mắc chứng biếng ăn nghiêm trọng đã sử dụng Instagram từ năm 12 tuổi, mẹ của một cậu bé 16 tuổi đã tự bắn mình bằng súng lục ổ quay sau khi đăng video “Cò quay Nga” (Russian Roulette) trên Snapchat…
Có thể kể cha mẹ một nạn nhân đã thành công trong một vụ án tương tự. Vào tháng 5/2021, Tòa phúc thẩm Vòng 9 của Mỹ cho biết vụ kiện Snapchat được tiếp tục, vụ kiện do cha mẹ của hai cậu bé đệ trình, hai cậu bé đã chết trong một vụ va chạm ô tô ở tốc độ hơn 100 dặm/giờ. Các bậc cha mẹ kiện Snapchat vì vấn đề thiết kế sản phẩm, do các cậu bé đã sử dụng tính năng bổ sung của Snapchat cho phép người dùng ghi lại tốc độ lái xe của họ trong khi quay video.
Theo Phù Nhược, Epoch Times
Hoa Kỳ ngừng viện trợ cho Campuchia sau khi ông Hun Sen lại tuyên bố thắng áp đảo trong cuộc bầu cử
Thủ tướng Campuchia Hun Sen giơ ngón trỏ cho thấy ông đã bỏ phiếu tại một điểm bỏ phiếu ở tỉnh Kandal trong cuộc tổng tuyển cử hôm 23/07/2023. (Ảnh: Tang Chhin Sothy/AFP qua Getty Images)
Chính phủ Tổng thống Biden tuyên bố họ sẽ đình chỉ một số chương trình viện trợ ngoại quốc ở Campuchia sau khi Đảng Nhân Dân Campuchia (CPP), do Thủ tướng Hun Sen lãnh đạo, tuyên bố giành chiến thắng vang dội trong một cuộc bầu cử có kết quả nghiêng hẳn về một bên khác hôm 23/07.
Kết quả sơ bộ từ Ủy ban Bầu cử Quốc gia cho thấy CPP giành được 125 ghế, trong khi đảng ủng hộ chế độ quân chủ FUNCINPEC giành được năm ghế. Theo RFA, FUNCINPEC là một trong 16 bên được CPP cho phép tranh cử. Tuy nhiên, do các hành động của CPP nhằm bóp nghẹt bất kỳ tiếng nói đối lập chính trị nào bằng việc đe dọa và các thủ đoạn khác, nên không bên nào trong số đó được cho là sẽ thực sự thách thức CPP.
Hồi tháng Năm, Đảng Ánh Nến của Campuchia, đảng đối lập chính ở nước này với tư cách là đối thủ duy nhất của CPP, đã bị ủy ban bầu cử do CPP chỉ định này truất quyền tham gia vì không nộp các tài liệu ghi danh “thích hợp.” Đảng Ánh Nến cho biết việc truất quyền tham gia này có động cơ chính trị. Đảng Đại Quốc Khmer Thống Nhất (KNUP) cũng bị truất quyền tham gia.
Các kết quả chính thức của cuộc bầu cử dự kiến sẽ được công bố từ ngày 09/08 đến ngày 04/09, theo tin tức địa phương.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Matthew Miller tuyên bố các cuộc bầu cử của nước này là “không tự do và cũng không công bằng,” do những đe dọa và quấy rối mà phe đối lập chính trị, giới truyền thông, và các tổ chức dân sự phải đối mặt trước thềm các cuộc bỏ phiếu.
Ông Miller nói trong một tuyên bố: “Những hành động này đã tước đi tiếng nói và sự lựa chọn của người dân Campuchia để xác định tương lai của đất nước họ.”
Ông Miller tuyên bố rằng Hoa Thịnh Đốn sẽ áp đặt các hạn chế thị thực đối với những người Campuchia mà họ tin rằng đã phá hoại nền dân chủ, nhưng ông không tiết lộ danh tính của các cá nhân phải chịu những hạn chế này.
Ông kêu gọi CPP sử dụng chiến thắng của mình để cải thiện vị thế quốc tế của nước này, bao gồm cả việc khôi phục nền dân chủ đa đảng, chấm dứt các phiên tòa có động cơ chính trị, đảo ngược bản án của những người chỉ trích chính phủ, và cho phép các hãng thông tấn độc lập hoạt động mà không bị can thiệp.
Cùng với Hoa Kỳ, Liên minh Âu Châu và các quốc gia phương Tây khác đã từ chối cử quan sát viên đến các điểm bỏ phiếu, nói trước ngày bỏ phiếu rằng cuộc bầu cử này thiếu các điều kiện để được xem là tự do và công bằng. Điều đó khiến các quan chức quốc tế từ phía Nga, Trung Quốc, và Guinea-Bissau phải đến theo dõi.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen (ở giữa bên trái) bắt tay với Thủ tướng Guinea-Bissau Nuno Gomes Nabiam sau khi ông Hun Sen bỏ phiếu tại một điểm bỏ phiếu ở tỉnh Kandal trong cuộc tổng tuyển cử hôm 23/07/2023. (Ảnh: Tang Chhin Sothy/AFP qua Getty Images)
Ông Hun Sen lên kế hoạch cho con trai thừa kế quyền lực
Ông Hun Sen, 70 tuổi, nổi tiếng là nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất ở châu Á, đã cai trị Campuchia trong gần bốn thập niên kể từ năm 1998. Trước đó, ông đã tiết lộ cho truyền thông nhà nước Trung Quốc biết rằng ông có kế hoạch chuyển giao chức vụ thủ tướng cho con trai cả Hun Manet của ông trong vòng ba tuần sau khi tái đắc cử.
Ông Hun Manet, 45 tuổi, là tư lệnh quân đội Campuchia. Ông tốt nghiệp trường West Point với một tấm bằng thạc sĩ của Đại học New York và tấm bằng tiến sĩ của Đại học Bristol ở Vương quốc Anh.
Trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn địa phương Phnom Penh Post hôm 21/07, ông Hun Sen nói rằng ông sẽ đòi lại vị trí lãnh đạo đất nước nếu con trai ông không đáp ứng được kỳ vọng đặt ra cho vai trò này.
“Nếu con trai tôi không đáp ứng được kỳ vọng … tôi sẽ lại đảm đương vai trò thủ tướng của mình,” ông nói.
Khi được hỏi liệu con trai ông có thể điều hành đất nước do cộng sản cai trị theo cách khác hay không, ông Hun Sen vừa cười vừa trả lời: “Theo cách nào? Bất kỳ sự khác biệt nào như vậy đều có nghĩa là phá vỡ hòa bình và hủy hoại những thành tựu của thế hệ cũ.”
‘Trò hề bầu cử’
Ông Ros Sotha, Giám đốc điều hành của Liên minh Hành động Nhân quyền Campuchia, nói với RFA từ các điểm bỏ phiếu rằng ông và nhóm của mình đang theo dõi xem cử tri có nêu ra những lo ngại về các lựa chọn trên lá phiếu của họ.
Ông nói: “Phản ứng không hài lòng của người dân dường như là do việc đảng đối lập chính vắng mặt trong cuộc bầu cử.”
Cựu lãnh đạo phe đối lập đang sống lưu vong Sam Rainsy, người đồng sáng lập Đảng Cứu Quốc Campuchia (CNRP), đã mô tả cuộc bầu cử này là một “trò hề bầu cử,” lưu ý rằng Campuchia chỉ có một cuộc bầu cử công bằng kể từ năm 1975 — cuộc bầu cử do Liên Hiệp Quốc giám sát năm 1993 chứng kiến sự thất bại của CPP.
“Họ có thể không đạt được gì ngoài việc tạo ra tính hợp pháp cho một trò hề bầu cử mà hiểu theo cách tốt nhất là bóp méo nguyện vọng của người dân và, tệ nhất là đảo ngược nó. Đây là sự phụng sự tồi tệ nhất có thể được trao cho người dân Campuchia,” ông Rainsy viết trong một bài báo đăng trên Nikkei Asia hôm 09/05.
Trong một bài đăng trên Twitter hôm 23/07, ông kêu gọi cộng đồng quốc tế chú ý đến số lượng phiếu bầu bị hỏng trong kết quả bầu cử, lưu ý rằng nhiều người dân địa phương đang kêu gọi Liên Hiệp Quốc can thiệp vào các lá phiếu của họ.
Voters writing calls for help from the United Nations on their ballot papers. #Cambodia pic.twitter.com/CQNphDZyGj
— Rainsy Sam (@RainsySam) July 23, 2023
Ông Rainsy đã sống lưu vong ở Pháp từ năm 2015 để tránh phải ngồi tù vì nhiều tội danh phỉ báng. Năm 2017, một tòa án đã giải tán đảng CNRP của ông sau khi đảng này bị cáo buộc âm mưu lật đổ chính phủ của ông Hun Sen. Năm 2021, ông bị kết án 25 năm tù.
Đảng Ánh Nến là một phiên bản cải cách của Đảng Sam Rainsy, vốn cũng bao gồm các cựu thành viên của CNRP. Đảng này đã là mục tiêu của nhiều cuộc tấn công ở Campuchia. Tháng 10/2022, một người ủng hộ Đảng Ánh Nến được cho là đã bị một kẻ tấn công không rõ danh tính bắn hạ giữa ban ngày.
Cẩm An biên dịch
XEM THÊM (HD Press)
- ‘So sánh súng và bơ’: Nga trên bờ vực khi chiếc tủ chiến tranh của Putin trống rỗngJuly 25, 2023
- Cập nhật (2) chiến tranh Ukraine-Nga: *Kênh tin tức Nga bị loại sau khi ‘làm mất uy tín điện Kremlin’ *Nga ‘cực kỳ khó khăn’ khi Ukraine tiến về Bakhmut *Moldova triệu tập đại sứ Nga * EU viện trợ 1,3 tỷ bảng để tái thiết UkraineJuly 25, 2023
- Tin ngắn Ukraine qua X (Twitter)July 25, 2023
- 30 vụ nổ rung chuyển Kakhovka, Nga chịu tổn thất đáng kể — theo cố vấn thị trưởngJuly 25, 2023
- Cập nhật chiến tranh Ukraine-Nga (ngày 25/7/2023): *Putin biết âm mưu binh biến nhưng không ngăn cản được *Nga tấn công Kiev để trả đũa vụ Moscow *Nga nói Ukraine không kích tàu Hạm đội Đen *Ước tính có 3.500 lính Wagner ở Belarus *không còn Wagner ở Ukraine vào tháng 8 *Mìn bên ngoài nhà máy điện hạt nhân…July 25, 2023
- Hoạt động Ukraine tấn công ở phía tây Zaporizhia Oblast vào ngày 24 tháng 7July 24, 2023
- ISW đánh giá chiến dịch tấn công của Nga ngày 24 tháng 7 năm 2023July 24, 2023
- Ngày Quốc Hận 20/7/1954: Ngày chia đôi đất nước (Video Diễn Đàn Liên Kết QNHN/VN)
- Tự Lực văn đoàn: Văn học và cách mạng
- Thiếu điện gây cản trở cho tham vọng môi trường của Việt Nam
- Việt Nam bị đề nghị đưa vào lại danh sách Quốc Gia Quan Tâm Đặc Biệt (CPC)
- Chuyện Việt Nam Thứ Ba 25/7/2023: *Mỹ sẽ giúp tìm thủ phạm vụ Dak Lak *Chủ tịch Hà Tĩnh nhận 1.000 cú điện thoại *Đề nghị Chùa Ba Vàng báo cáo tiền công đức *Cử nhân, thạc sĩ giấu bằng để làm công nhân
- Kinh nghiệm Hàn Quốc: Xây dựng phong thổ cho khoa học và công nghệ phát triển