Dan Williams, Omar Tamo, Arsalan Shahla và Patrick Sykes
(more…)Posts Tagged ‘Hoa kỳ’
Máy bay chiến đấu hoạt động tự do trên bầu trời Cộng hòa Hồi giáo trong một hoạt động chưa từng có, với Israel cho biết họ đã tấn công các hệ thống phòng không, hỏa tiễn và máy bay không người lái quan trọng, để đáp trả ‘nhiều tháng tấn công’
Qua Emanuel Fabian,
Nhân viên ToI Và Các cơ quanHôm nay, 5:09 sáng Cập nhật lúc 6:40 sáng
Israel đã tấn công trả đũa Iran được mong đợi từ lâu vào sáng sớm thứ Bảy, gần bốn tuần sau khi Cộng hòa Hồi giáo này bắn loạt tên lửa đạn đạo vào nước này, với quân đội cho biết “các cuộc tấn công chính xác” của Không quân Israel nhắm vào các địa điểm quân sự chiến lược – cụ thể là các địa điểm sản xuất và phóng tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái, cũng như các khẩu đội phòng không.
Các báo cáo vụ nổ gần Tehran bắt đầu xuất hiện vào khoảng 2:15 sáng giờ địa phương, khi Lực lượng Phòng vệ Israel nhanh chóng đưa ra tuyên bố xác nhận rằng họ đang tấn công, nhằm đáp trả “nhiều tháng liên tục bị chính quyền Iran tấn công nhằm vào Nhà nước Israel”.
Các cuộc không kích được thực hiện theo nhiều đợt trong nhiều giờ, tại nhiều khu vực khác nhau của Iran, với việc Cộng hòa Hồi giáo đóng cửa không phận trong thời gian đó và dường như không có khả năng chống lại cuộc tấn công. Các cuộc không kích được báo cáo tại các khu vực Tehran, Karaj, Isfahan và Shqua.
Chiến dịch tấn công các mục tiêu cách xa khoảng 1.600 km (1.000 dặm) này đánh dấu hành động chưa từng có xét về quy mô, thời gian và sự thừa nhận trách nhiệm ngay lập tức của Israel.
Làn sóng tấn công đầu tiên dường như nhắm vào khả năng phòng không của Iran, để đảm bảo sự tự do hoạt động của IDF trong các phi vụ hôm thứ Bảy, vừa để chuẩn bị cho các cuộc tấn công tiếp theo trong trường hợp Iran trả đũa.
Khi chiến dịch đang diễn ra, truyền thông nhà nước Syria đưa tin rằng Israel đã tấn công một số địa điểm quân sự ở phía nam và trung tâm đất nước, hành động này có thể được thực hiện để cho phép Không quân Israel hoạt động tự do hơn ở Iran.
Máy bay chiến đấu F-15 của Không quân Israel chuẩn bị tiến hành không kích Iran vào đầu ngày 26 tháng 10 năm 2024. (Lực lượng Phòng vệ Israel)
Các đợt tấn công tiếp theo nhắm vào các địa điểm sản xuất máy bay không người lái và hỏa tiễn đạn đạo — những địa điểm được Iran sử dụng trong các cuộc tấn công trực tiếp vào Israel vào ngày 14 tháng 4 và ngày 1 tháng 10 — cũng như các địa điểm được sử dụng để phóng các loại vũ khí này.
Iran xác nhận cuộc tấn công của Israel đã nhắm vào các địa điểm quân sự ở thủ đô Tehran và các khu vực khác, nhưng cho biết cuộc tấn công chỉ gây ra “thiệt hại hạn chế” và các hệ thống phòng không đã chống trả thành công phần lớn các cuộc tấn công – một khẳng định bị Israel bác bỏ.
Ảnh phát tay do văn phòng của ông công bố vào ngày 26 tháng 10 năm 2024, cho thấy Thủ tướng Benjamin Netanyahu đang họp với Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và các chỉ huy IDF trong hầm ngầm bên dưới căn cứ quân sự Kirya ở Tel Aviv. (Avi Ohayun/GPO)
Quân đội Israel cho biết lúc 6 giờ sáng rằng cuộc tấn công đã hoàn tất, với “tất cả các mục tiêu đã đạt được” và tất cả máy bay đều trở về nhà an toàn. Họ gọi chiến dịch này là “Những ngày ăn năn”, ám chỉ đến ngày lễ Yom Kippur gần đây.
Báo cáo cho biết hàng chục máy bay của IAF, bao gồm máy bay chiến đấu, máy bay tiếp nhiên liệu và máy bay do thám, đã tham gia vào hoạt động “phức tạp” cách Israel khoảng 1.600 km.
Quân đội cho biết các cuộc không kích đã mang lại cho Không quân Israel “quyền tự do hoạt động trên không rộng hơn ở Iran” và có nhiều mục tiêu có thể tấn công trong tương lai nếu cần.
“Chế độ ở Iran và các lực lượng ủy nhiệm của họ trong khu vực đã liên tục tấn công Israel kể từ ngày 7 tháng 10 – trên bảy mặt trận – bao gồm cả các cuộc tấn công trực tiếp từ đất Iran,” IDF cho biết. “Giống như mọi quốc gia có chủ quyền khác trên thế giới, Nhà nước Israel có quyền và nghĩa vụ phải đáp trả.”
Sau các cuộc không kích, IDF cho biết họ đang tiến hành đánh giá về phản ứng tiềm tàng của Iran đối với cuộc tấn công, nhưng cho đến nay, vẫn chưa có thay đổi nào đối với các hướng dẫn dành cho dân thường. IDF cho biết thêm rằng “khả năng phòng thủ và tấn công của họ đã được huy động hoàn toàn” và rằng họ “sẽ làm mọi thứ cần thiết để bảo vệ Nhà nước Israel và người dân Israel”.
“Iran đã tấn công Israel hai lần… và đã phải trả giá cho điều đó,” Người phát ngôn của IDF Chuẩn đô đốc Daniel Hagari cho biết trong một tuyên bố, ám chỉ đến các cuộc tấn công trực tiếp của Iran vào Israel vào tháng 4 và đầu tháng này. “Chúng tôi tập trung vào các mục tiêu của cuộc chiến ở Gaza và Lebanon. Chính Iran là bên tiếp tục thúc đẩy leo thang khu vực rộng lớn.
Bức ảnh này cho thấy một trang trên trang web Flightradar24, được chụp tại Nicosia vào sáng sớm ngày 26 tháng 10 năm 2024, hiển thị các chuyến bay thương mại quanh không phận Iran trong thời gian diễn ra các cuộc không kích của Israel. (AFP)
“Nếu chế độ ở Iran phạm sai lầm khi bắt đầu một vòng leo thang mới — chúng tôi sẽ có nghĩa vụ phải đáp trả,” ông tiếp tục. “Thông điệp của chúng tôi rất rõ ràng: Tất cả những ai đe dọa Nhà nước Israel và tìm cách kéo khu vực vào một cuộc leo thang rộng lớn hơn sẽ phải trả giá đắt. Hôm nay, chúng tôi đã chứng minh rằng chúng tôi có cả khả năng và quyết tâm để hành động quyết đoán, và chúng tôi đã chuẩn bị — cả về mặt tấn công và phòng thủ — để bảo vệ Israel và người dân Israel.”
Ynet trích dẫn một nguồn tin từ hiểu biết vấn đề cho biết: “Tin tức tình báo do Cục Tình báo IDF cung cấp ở đây giống như khoa học viễn tưởng, vượt quá sức tưởng tượng”. Ông cho biết thông tin tình báo có độ chính xác cao này đã giúp Israel tấn công “một nhà máy không thể thay thế” đằng sau việc sản xuất hỏa tiễn đất đối đất.
Không có bình luận ngay lập tức từ các nhà lãnh đạo chính trị Israel, mặc dù văn phòng của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã công bố một bức ảnh chụp ông đang tụ tập với Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và các tướng lĩnh hàng đầu của IDF tại trụ sở IDF ở Tel Aviv khi chiến dịch được triển khai. Sau đó, văn phòng cho biết ông đã tổ chức một cuộc đánh giá an ninh với Gallant và những người đứng đầu IDF, Mossad và Shin Bet.
IDF cho biết Tham mưu trưởng Trung tướng Herzi Halevi cũng có mặt dưới căn cứ Kirya để chỉ huy các cuộc không kích từ trung tâm chỉ huy của Không quân Israel, cùng với tư lệnh IAF, Thiếu tướng Tomer Bar.
Một bức ảnh do IDF công bố ngày 26 tháng 10 năm 2024 cho thấy Tham mưu trưởng Trung tướng Herzi Halevi và Tư lệnh IAF Thiếu tướng Tomer Bar trong một boongke bên dưới căn cứ quân sự Kirya ở Tel Aviv. (Lực lượng Phòng vệ Israel)
Trong một tuyên bố, lực lượng phòng không Iran cho biết Israel đã tấn công các mục tiêu quân sự ở các tỉnh Tehran, Khuzestan và Ilam.
Đài truyền hình nhà nước đưa tin, trích lời các quan chức phòng không tỉnh Tehran, “Những tiếng nổ lớn nghe thấy xung quanh Tehran có liên quan đến việc kích hoạt hệ thống phòng không chống lại các hành động của chế độ Zionist tấn công ba địa điểm bên ngoài thành phố Tehran”.
Một nguồn tin giấu tên của Israel nói với hãng tin Ynet rằng tuyên bố của Iran về việc chặn bắt là “một lời nói dối. Đó là một thất bại hoàn toàn, [không có] vụ chặn bắt nào cả”.
Theo một quan chức Israel được NBC News trích dẫn, Israel không nhắm vào các cơ sở hạt nhân hay mỏ dầu của Iran mà tập trung vào các mục tiêu quân sự.
“Chúng tôi đang nhắm vào những thứ có thể đe dọa chúng tôi trong quá khứ hoặc có thể gây ra trong tương lai”, vị quan chức cho biết.
Chính quyền Biden đã gây sức ép buộc Israel không tấn công các cơ sở hạt nhân hoặc dầu mỏ, đồng thời ủng hộ quyền của Israel trong việc đáp trả cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo của Iran vào ngày 1 tháng 10.
Một quan chức Mỹ nói với Reuters rằng Israel đã thông báo cho Hoa Kỳ trước cuộc không kích, nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ không liên quan đến hoạt động này.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bac Sean Savett cho biết: “Chúng tôi hiểu rằng Israel đang tiến hành các cuộc tấn công có mục tiêu vào các mục tiêu quân sự ở Iran như một hoạt động tự vệ và để đáp trả cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo của Iran nhằm vào Israel vào ngày 1 tháng 10”.
Một hình ảnh chưa được xác nhận đang lan truyền trên mạng xã hội được cho là địa điểm xảy ra vụ nổ ở khu vực Tehran vào sáng sớm ngày 26 tháng 10 năm 2024, khi Israel tuyên bố đang thực hiện ‘các cuộc tấn công chính xác’ vào các mục tiêu quân sự của Iran. (Mạng xã hội: được sử dụng theo Điều 27a của Luật Bản quyền)
Hãng thông tấn bán chính thức Fars của Iran đưa tin một số căn cứ quân sự ở khu vực Tehran đã bị Israel tấn công. Hãng này nêu rõ một số căn cứ ở khu vực phía tây và phía nam thủ đô đã bị tấn công.
Các nguồn tin được hãng thông tấn Tasnim trích dẫn đe dọa rằng Iran đã chuẩn bị đáp trả bất kỳ “hành động xâm lược” nào của Israel.
Tasnim trích dẫn nguồn tin cho biết: “Không còn nghi ngờ gì nữa, Israel sẽ phải đối mặt với phản ứng tương xứng cho bất kỳ hành động nào mà nước này thực hiện”.
Iran đã chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc trả đũa của Israel sau cuộc tấn công trực tiếp mới nhất vào Israel, trong đó nước này đã bắn 200 hỏa tiễn đạn đạo khiến hầu hết người dân Israel phải vào hầm trú bom vào ngày 1 tháng 10, giết chết một người đàn ông Palestine ở Bờ Tây và gây ra thiệt hại ở các khu dân cư và căn cứ quân sự — mặc dù IDF cho biết cuộc tấn công không có tác động về mặt hoạt động.
Netanyahu cũng đổ lỗi cho “các điệp viên của Iran” về một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái do Hezbollah bắn vào thứ Bảy tuần trước đã đập vỡ một cửa sổ và gây thêm thiệt hại nhỏ tại nhà riêng của ông ở Caesarea. Thủ tướng, người không có mặt tại nhà vào thời điểm đó, đã mô tả cuộc tấn công là một nỗ lực ám sát và cảnh báo rằng bất kỳ ai làm hại người Israel sẽ phải trả “giá đắt”.
Iran cho biết vụ tấn công ngày 1 tháng 10 là nhằm đáp trả các cuộc không kích ở Lebanon khiến thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah và nhiều lãnh đạo cấp cao của nhóm khủng bố này thiệt mạng vào tháng trước, cũng như vụ giết chết thủ lĩnh bộ chính trị Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran vào tháng 7 trong một vụ nổ mà nhiều người đổ lỗi cho Israel mặc dù nước này im lặng về vấn đề này.
Theo The Times of Israel
Overlay7
Phan Minh /RFI
Nguồn : France 24, CNN
24/10/2024
Hai tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2024, khoảng 600.000 người Mỹ sinh sống tại Israel đang phải cân nhắc giữa hai ứng viên Donald Trump và Kamala Harris để bầu vào Nhà Trắng. Đối với nhiều cử tri cho đến nay vẫn luôn bỏ phiếu cho đảng Dân Chủ, tỷ phú thuộc đảng Cộng Hòa giờ đây là người duy nhất “rõ ràng ủng hộ Israel” và có khả năng bảo đảm an ninh cho Nhà nước Do Thái.
Ảnh tư liệu : Tổng thống Mỹ Donald Trump (T) và thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong khuôn viên Nhà Trắng, Washington, Hoa Kỳ, ngày 15/09/2020. AFP – SAUL LOEB
(more…)Ngày 23 tháng 10 năm 2024 – ISW Press
Bản tin cập nhật hàng tuần về Trung Quốc-Đài Loan, ngày 23 tháng 10 năm 2024
Tác giả: Matthew Sperzel, Daniel Shats, Alison O’Neil và Henry Mann thuộc Viện Nghiên cứu Chiến tranh;
Biên tập viên: Dan Blumenthal và Frederick W. Kagan của Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ
(more…)Ngày 23 tháng 10 năm 2024 – ISW Press
Cập nhật về Iran, ngày 23 tháng 10 năm 2024
Andie Parry, Johanna Moore, Siddhant Kishore, Katherine Wells, Alexandra Braverman, Ben Rezaei, Ria Reddy, Annika Ganzeveld, Avery Borens và Brian Carter
Thông tin đóng cửa: 2:00 chiều ET
Bản cập nhật Iran cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động của Iran và do Iran tài trợ ở nước ngoài làm suy yếu sự ổn định của khu vực và đe dọa các lực lượng và lợi ích của Hoa Kỳ. Bản cập nhật này cũng đề cập đến các sự kiện và xu hướng ảnh hưởng đến sự ổn định và quá trình ra quyết định của chế độ Iran. Dự án Mối đe dọa quan trọng (CTP) tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ và Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cung cấp các bản cập nhật này thường xuyên dựa trên các sự kiện trong khu vực. Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của CTP và ISW về các hoạt động trên bộ của Israel. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
(more…)Ngày 3 tháng 10 năm 2024 – ISW Press
Đánh giá Chiến dịch tấn công của Nga, ngày 3 tháng 10 năm 2024
Riley Bailey, Angelica Evans, Grace Mappes, Davit Gasparyan, Nate Trotter và Frederick W. Kagan
Ngày 3 tháng 10 năm 2024, 1:00 chiều ET
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc tấn công của Ukraine tại Tỉnh Kursk.
(more…)Tổng thống cho biết Israel có quyền đáp trả và các nhà lãnh đạo G7 đã nhất trí trừng phạt Iran về vụ tấn công bằng tên lửa; nội các cho biết sẽ hoãn phản ứng cho đến khi có sự phối hợp với Washington
Qua Jacob Magid, Theo
Nhân viên ToI VàCác cơ quan Hôm nay, 1:33 sáng
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phát biểu với các phóng viên trước khi lên chuyên cơ Không lực Một tại Căn cứ chung Andrews ở Maryland vào ngày 2 tháng 10 năm 2024. (Mandel Ngan / AFP)
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hôm thứ Tư cho biết ông phản đối việc Israel tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran để trả đũa cho cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Iran, nói với các phóng viên rằng Jerusalem có quyền đáp trả nhưng phải thực hiện “tương xứng”.
Biden đã nói rằng các lệnh trừng phạt sẽ được áp dụng đối với Iran và ông đã thảo luận về ý tưởng này với các nhà lãnh đạo của các nước G7 trong cuộc gọi chung vào đầu thứ Tư.
(more…)Bình Thiên/Sài Gòn Nhỏ
30/9/2024
(Facebook)
Đông Nam Á đang trở thành khu vực trọng điểm trong chiến lược đầu tư và ngoại giao của Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa Bắc Kinh và Washington.
(more…)Ngày 30 tháng 9 năm 2024 – ISW Press
Đánh giá Chiến dịch tấn công của Nga, ngày 30 tháng 9 năm 2024
Nhấp vào đây để đọc báo cáo đầy đủ.
Christina Harward, Kateryna Stepanenko, Karolina Hird, George Barros và Frederick W. Kagan
Ngày 30 tháng 9 năm 2024, 4:30 chiều ET
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc tấn công của Ukraine tại Tỉnh Kursk.
(more…)Ngày 29 tháng 9 năm 2024 – ISW Press
Đánh giá Chiến dịch tấn công của Nga, ngày 29 tháng 9 năm 2024
Davit Gasparyan, Christina Harward, Nicole Wolkov, Angelica Evans và Frederick W. Kagan
Ngày 29 tháng 9 năm 2024, 4:45 chiều ET
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc tấn công của Ukraine tại Tỉnh Kursk.
Nhấp vào đây để xem bản đồ địa hình kiểm soát địa hình 3D của ISW tại Ukraine. Khuyến khích sử dụng máy tính (không phải thiết bị di động) để sử dụng công cụ dữ liệu nặng này.
(more…)Ngày 23 tháng 9 năm 2024 – ISW Press
Cập nhật về Iran, ngày 23 tháng 9 năm 2024
Johanna Moore, Kelly Campa, Annika Ganzeveld, Siddhant Kishore, Carolyn Moorman, Ben Rezaei, Ria Reddy và Brian Carter
Thông tin đóng cửa: 2:00 chiều ET
Bản cập nhật Iran cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động của Iran và do Iran tài trợ ở nước ngoài làm suy yếu sự ổn định trong khu vực và đe dọa các lực lượng và lợi ích của Hoa Kỳ. Bản cập nhật này cũng đề cập đến các sự kiện và xu hướng ảnh hưởng đến sự ổn định và quá trình ra quyết định của chế độ Iran. Dự án Mối đe dọa quan trọng (CTP) tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ và Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cung cấp các bản cập nhật này thường xuyên dựa trên các sự kiện trong khu vực. Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của CTP và ISW về các hoạt động trên bộ của Israel. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
(more…)Ngày 21 tháng 9 năm 2024 – ISW Press
Đánh giá Chiến dịch tấn công của Nga, ngày 21 tháng 9 năm 2024
Angelica Evans, Grace Mappes, Kateryna Stepanenko, Davit Gasparyan, Riley Bailey và Frederick W. Kagan
Ngày 21 tháng 9 năm 2024, 9:30 tối ET
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc tấn công của Ukraine tại Tỉnh Kursk.
(more…)Ngày 20 tháng 9 năm 2024 – ISW Press
Đánh giá Chiến dịch tấn công của Nga, ngày 20 tháng 9 năm 2024
Christina Harward, Angelica Evans, Karolina Hird, Kateryna Stepanenko, Grace Mappes, Haley Zehrung và Frederick W. Kagan
Ngày 20 tháng 9 năm 2024, 7:15 tối theo giờ ET
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc tấn công của Ukraine tại Tỉnh Kursk.
(more…)Cuộc bỏ phiếu quan trọng bầu chọn cho vị trí Chủ tịch nước trong tháng 10 sẽ đánh giá quyền lực của ông cựu bộ trưởng công an.
Bài bình luận của David Hutt *
Minh họa bởi Amanda Weisbrod/RFA
Nguồn ảnh: AP, Wikimedia Commons
Khác với Trung Quốc nằm dưới sự lãnh đạo tối cao của ông Tập Cận Bình, Việt Nam – quốc gia Cộng sản anh em không bị cai trị bởi một nhà lãnh đạo duy nhất.
Trong bốn thập kỷ qua, Việt Nam đã được điều hành bởi hệ thống “tứ trụ”, bao gồm bốn vị trí: Tổng bí thư Đảng Cộng sản (ĐCS), Chủ tịch nước, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội.
Cơ cấu này – được thiết kế để ngăn ngừa việc thể thâu tóm quyền lực vào một người – đã phục vụ tốt quốc gia độc Đảng cho đến tận hôm nay khi cụm từ “đảo chính cung đình” đang được xì xào khắp Hà Nội.
Cựu bộ trưởng công an Tô Lâm đã được bầu làm Chủ tịch nước vào tháng 4 năm nay sau khi ông này buộc hai người tiền nhiệm của mình là ông Nguyễn Xuân Phúc và Võ Văn Thưởng phải từ chức trong vòng hai năm.
Một thành viên của lực lượng vũ trang Việt Nam mang di ảnh cố Tổng Bí thư ĐCSVN Nguyễn Phú Trọng trong tang lễ của ông tại Hà Nội ngày 26/7/2024. Nguồn ảnh: Nhac Nguyen/Pool via AFP
Sau đó, ông trở thành Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) vào tháng 8 sau khi ông Nguyễn Phú Trọng – người giữ chức vụ này từ năm 2012 – qua đời.
Khi còn là Bộ trưởng Công an, ông Tô Lâm đã nhanh chóng nổi lên với vai trò là người thực thi các chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn của ông Trọng – một chiến dịch đã hạ bệ hàng chục ngàn quan chức, trong đó có rất nhiều lãnh đạo cấp cao trong hệ thống của Đảng.
Ông Lâm đã tập hợp các “hồ sơ bẩn” về các thành viên cấp cao khác của Đảng. Ông được ông Trọng cho quyền làm trong sạch Đảng nhưng đã dành phần lớn thời gian để dọn đường cho việc tiếp quản [chức Tổng bí thư] của mình.
Ông bước vào cuộc tranh giành quyền lực với một thứ mà ông Trọng không có, đó là quyền kiểm soát Bộ Công an – thể chế với quyền lực ghê gớm. Không có sự kiểm soát thể chế này, ông Trọng đã phải dựa vào sự thuyết phục.
Không giống như ông Trọng, người quan tâm nhiều đến đạo đức xã hội chủ nghĩa và đạo đức cá nhân, ông Lâm đã tập trung nhiều vào sự ổn định chế độ và quyền lực cá nhân.
Người chống tham nhũng cơ hội
Đối với ông Tô Lâm, các nỗ lực chống tham nhũng là một công cụ chứ không phải là một chiến dịch đạo đức. Tờ The Economist gần đây đã gọi ông là một “người cứng rắn, nhà tư bản, người theo chủ nghĩa khoái lạc” – có ý ám chỉ đến vụ tai tiếng khi ông này bị quay phim đang ăn bít tết dát vàng tại một nhà hàng cao cấp ở London.
Tuy nhiên một thuật ngữ có thể phù hợp hơn là “người có khả năng thay hình đổi dạng” hoặc thậm chí là “cơ hội.”
Người ta nói rằng cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã xuất hiện tại một buổi tụ họp riêng của các vị tai to mặt lớn để chúc mừng ông Lâm được bổ nhiệm làm Tổng bí thư.
Đối với những người thân cận với ông Trọng, họ rất không ưa ông Dũng – một người đứng đầu trục lợi, cho phép tham nhũng hoành hành và bỏ xó hệ tư tưởng.
Chiến thắng của ông Trọng đối với ông Dũng trong cuộc đấu tranh quyền lực năm 2016 đã đánh dấu một bước ngoặt, cho phép ông Trọng phát động các chiến dịch chống tham nhũng và củng cố hệ tư tưởng.
Tuy nhiên, trong ông Tô Lâm có vẻ giống ông Dũng nhiều hơn giống ông Trọng.
Từng là một cựu cảnh sát giống ông Tô Lâm, ông Dũng là một người thực dụng trong các vấn đề đối ngoại và kinh tế. Một cách cơ hội, ông nhìn thấy việc cho phép tham nhũng như một cách để củng cố đảng cầm quyền đang bị chia rẽ.
Cựu Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm, người ngồi giữa trong bức ảnh bên trái và bên phải trong bức ảnh kế bên, đang được đầu bếp nổi tiếng Nusret Gökçe “Salt Bae” (đeo kính râm) bón cho ăn món bít tết phủ vàng tại nhà hàng sang trọng Nusr-E London của đầu bếp này ngày 3/11/2021. Nguồn ảnh: nusr_et trên TikTok)
Các quan chức từ trên xuống dưới trong hệ thống quyền lực có thể gắn kết với nhau bởi cùng động cơ làm giàu cá nhân trong khi bộ máy trung ương của Đảng có thể gây ảnh hưởng tới các tỉnh thông qua những bảo trợ của mình.
Ngược lại, ông Trọng đã chứng minh rằng chống tham nhũng là một cách tốt hơn để gắn kết Đảng, thông qua sự sợ hãi và tấm gương đạo đức.
Trong khi ông Trọng được kính trọng vì sống giản dị và trung thực – đúng theo những gì ông áp đặt lên người khác – thì không thể nói điều tương tự về ông Tô Lâm.
Ông Tô Lâm hứa rằng chiến dịch chống tham nhũng sẽ tiếp tục. Nhưng thiếu vắng sự chính trực đạo đức của ông Trọng, tất cả những gì còn lại chỉ là nỗi sợ hãi.
Cuộc thanh trừng có hệ thống
Khi sức khỏe của ông Trọng giảm sút vào cuối năm 2022, ông Tô Lâm bắt đầu thanh trừng các đối thủ, loại bỏ một nửa số thành viên Bộ Chính trị được bầu chọn vào năm 2021. Ngay cả những người được ông Trọng bảo trợ cũng bị bật bãi.
Ông Vương Đình Huệ, người có thể kế nhiệm ông Trọng, đã bị bãi nhiệm khỏi vị trí Chủ tịch Quốc hội vào tháng 5 năm nay. Ông Võ Văn Thưởng, một ứng cử viên khác, đã bị miễn chức Chủ tịch nước vào tháng 3 và sau đó ông Tô Lâm đã ngồi vào chiếc ghế này.
Sự tích tụ quyền lực của ông Tô Lâm sau đó đã nhanh chóng tăng tốc. Hiện tại, 6 trong số 15 thành viên của Bộ Chính trị – cơ quan ra quyết định cao nhất của Đảng – đến từ Bộ Công an.
Tháng 6, ông Lâm đưa ông Lương Tam Quang, người được ông bảo trợ và cũng là đồng minh Hưng Yên, làm Bộ trưởng Bộ Công an, rồi dành một ghế ở Bộ Chính trị cho ông này.
Ông Lê Minh Hưng, hiện là Trưởng ban Tổ chức Trung ương và có chân trong Bộ Chính trị, là con trai của một cựu bộ trưởng công an – người đã nuôi dưỡng sự đi lên của ông Lâm.
Ông Nguyễn Duy Ngọc, một trong những cấp phó của ông Lâm ở Bộ Công an, giờ trở thành người đứng đầu Văn phòng Trung ương Đảng và đã được bầu vào Ban Bí thư, một cơ quan phụ trách công việc hàng ngày của Đảng.
Ông Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam, hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (không có mặt trong hình) trong cuộc gặp tại Hà Nội ngày 13/12/2023. Nguồn ảnh: Minh Hoang/Pool via AFP
Các cuộc thăng quan tiến chức khác được dành cho người thân hoặc các mối quan hệ thuộc phe cánh Hưng Yên – một tỉnh phía bắc Đồng bằng sông Hồng. Người ta nói rằng bố của ông Lương Tam Quang từng là vệ sĩ riêng của bố ông Lâm trong Chiến tranh Việt Nam.
Đã có một số phản ứng chống lại Lâm nhưng không thành công.
Trong khoảng thời gian sau khi được bổ nhiệm làm Chủ tịch nước và trước khi trở thành Tổng bí thư, ông Lâm đã tìm cách duy trì chức Bộ trưởng Công an. Phản ứng lại, một vài nhân vật trong Đảng đã cố gắng đưa ông Trần Quốc Tỏ, em trai của cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang, một lãnh đạo phe cánh, vào vị trí này nhưng đã không thành công.
Chuyến đi Mỹ quan trọng
Cuộc tranh giành cho thấy ông Tô Lâm vẫn cần phải làm hài lòng các phe phái khác trong Đảng Cộng sản.
Trong chuyến thăm Trung Quốc vào tháng 8, trước khi đến Bắc Kinh, ông Tô Lâm đã đến thăm Quảng Châu – nơi cách đây một thế kỷ – ông Hồ Chí Minh đã khởi xướng tổ chức tiền thân của ĐCSVN. Điều này chắc chắn làm hài lòng các nhà tư tưởng của Đảng.
Ông Tô Lâm cũng sẽ đi thăm Mỹ vào cuối tháng này, làm hài lòng phe cánh ủng hộ mối quan hệ gần cận hơn với Washington trong Đảng.
Trong cuộc họp đầu tiên với tư cách Tổng bí thư, ông đã nói với các công chức tại các bộ và ủy ban kinh tế rằng chiến dịch chống tham nhũng sẽ không ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – điều đã xảy ra trong những năm gần đây.
Bộ trưởng Công an Trung Quốc Vương Tiểu Hồng (bên phải) gặp Bộ trưởng Công an Việt Nam Lương Tam Quang, tại Bắc Kinh, ngày 20/8/ 2024. Nguồn ảnh: Li Tao/Xinhua via Getty Images
Theo lời đồn thổi về cuộc “đảo chính cung đình”, ông Tô Lâm vẫn còn các đối thủ, đặc biệt là từ các cơ quan, tổ chức khác.
Một trong số đó là Ủy ban Kiểm tra Trung ương do ông Trần Cẩm Tú đứng đầu.
Một số nhà phân tích cho rằng có sự “thù ghét” giữa ông Tô Lâm và ông Tú và tin rằng việc ông Tô Lâm gần đây dựng ông Vũ Hồng Văn – một thiếu tướng công an cũng xuất thân từ tỉnh Hưng Yên – làm cấp phó của ông Tú là nhằm gài “tai mắt” trong ủy ban này.
Một đối thủ mang tính thể chế khác là bộ máy chính quyền trung ương đứng đầu là Thủ tướng Phạm Minh Chính – người cũng từng là một quan chức công an.
Trước khi ông Trọng qua đời, ông Chính được cho là đối thủ chủ chốt của ông Tô Lâm trong cuộc đua giành chiếc ghế Tổng bí thư tại Đại hội Đảng toàn quốc sẽ diễn ra vào đầu năm 2026. Khó có ai có thể đánh bật được ông Tô Lâm vào lúc này nhưng các bộ kinh tế sẽ phản đối nếu việc tiếp quản Đảng của “nhà an ninh trị” này (ông Tô Lâm) ” gây hại cho nền kinh tế.
Sự chú ý dồn vào phía quân đội
Có lẽ thể chế mạnh nhất có thể kiểm soát quyền lực của ông Tô Lâm hiện giờ là quân đội – lực lượng từ lâu đã cạnh tranh với Bộ Công an của ông.
Quân đội hiện là khối lớn nhất trong Ban Chấp hành Trung ương Đảng, chiếm khoảng 13% số thành viên.
Điều này cho thấy chúng ta có thể thấy một cuộc tranh giành quyền lực mới giữa Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương, giống như khi ông Trọng và Dũng so găng cách đây một thập kỷ.
Ông Tô Lâm gần đây đã cắt cử một số người thuộc phe Hưng Yên của mình vào các vị trí quân sự quan trọng ở phía Bắc, nhưng có tin đồn rằng phía quân đội đang thử thách quyết tâm và sự cứng rắn của ông.
Có một số cáo buộc lan truyền vào đầu tháng này rằng Đại học Fulbright Việt Nam do Hoa Kỳ tài trợ đang giảng dạy các khóa học về việc thay đổi chế độ.
Các cáo buộc này bắt đầu từ một kênh tin tức của quân đội và được tuyên truyền bởi Lực lượng 47, một lực lượng dư luận viên khổng lồ trên không gian mạng của quân đội.
Tin đồn tại Hà Nội cho rằng phía quân đội đang cố khuấy động tâm lý bài Mỹ trước chuyến đi New York dự họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc của ông Tô Lâm trong tháng này. Trong các cuộc họp song phương tại Hoa Kỳ, giới chức Hoa Kỳ dự kiến sẽ hối thúc tăng cường hợp tác an ninh mạnh mẽ – điều mà không phải ai trong quân đội cũng mong muốn.
Thử thách đầu tiên đối với quyền lực của ông Tô Lâm
Tháng tới sẽ là thử thách lớn đầu tiên đối với quyền lực của ông Tô Lâm khi Quốc hội dự kiến sẽ bầu chọn một tân Chủ tịch nước.
Hiện vẫn chưa rõ liệu ông Tô Lâm có bị gây áp lực phải từ bỏ một trong hai vị trí lãnh đạo cấp cao của mình hay không – hoặc ông có sẵn sàng từ bỏ vai trò Chủ tịch nước, vốn chủ yếu mang tính nghi lễ – một công việc đòi hỏi ông phải công du nước ngoài và điều này có thể ảnh hưởng đến việc củng cố quyền lực trong nước của ông.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tổ chức lễ đón Tổng Bí thư ĐCSVN Tô Lâm tại Bắc Kinh ngày 19/8/2024. Nguồn ảnh: Zhai Jianlan/Xinhua qua Getty Images
Cho phép khôi phục hệ thống “tứ trụ” được Đảng ưa chuộng có thể là một nhượng bộ chiến lược ít gây thiệt hại mà lại khiến ông Lâm lấy được lòng của người trong Đảng. Mục tiêu chính của ông Tô Lâm là giữ được chức Tổng bí thư, chứ không phải chức Chủ tịch nước sau năm 2026.
Đã có những gợi ý rằng tướng Lương Cường, người đã rời khỏi quân ngũ và đang giữ chức Thường trực Ban Bí thư từ tháng 5 năm nay, có thể là ứng cử viên tốt cho chức Chủ tịch nước.
Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang, người nhận được nhiều phiếu tín nhiệm nhất trong cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội vào tháng 10/ 2023, cũng có thể được phía quân đội hậu thuẫn.
Nhượng bộ chức Chủ tịch nước cho phía quân đội có thể là một cách thông minh để ông Tô Lâm làm hài lòng thể chế đầy quyền lực này. Nhưng cũng có thể ông đã trong đầu một ứng cử viên của riêng mình để duy trì quyền lực.
Các yếu tố tác động và các mối quan hệ phức tạp liên quan đến việc nắm giữ quyền lực của ông Lâm sẽ trở nên rõ ràng hơn khi Quốc hội đưa ra quyết định vào tháng 10.
Bộ trưởng Quốc phòng, Đại tướng Phan Văn Giang (bên trái), Tổng Tham mưu trưởng, Thượng tướng Nguyễn Tân Cương và các quan chức tham dự lễ tang cấp nhà nước dành cho ông Nguyễn Phú Trọng tại Hà Nội, ngày 26/ 7/2024. Nguồn ảnh: Minh Hoang/AP
*David Hutt là nghiên cứu viên tại Viện nghiên cứu Trung Âu về các vấn đề châu Á (CEIAS) đồng thời là một cây viết chuyên mục cho tờ The Diplomat. Ông viết bản tin Watching Europe In Southeast Asia. Các quan điểm trong bài viết là của riêng ông và không phản ánh quan điểm của RFA.
Overlay7
Ngày 15 tháng 9 năm 2024 – ISW Press
Cập nhật về Iran, ngày 15 tháng 9 năm 2024
Andie Parry, Annika Ganzeveld, Siddhant Kishore, Ria Reddy và Brian Carter
Thông tin đóng cửa: 2:00 chiều ET
Bản cập nhật Iran cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động của Iran và do Iran tài trợ ở nước ngoài làm suy yếu sự ổn định trong khu vực và đe dọa các lực lượng và lợi ích của Hoa Kỳ. Bản cập nhật này cũng đề cập đến các sự kiện và xu hướng ảnh hưởng đến sự ổn định và quá trình ra quyết định của chế độ Iran. Dự án Mối đe dọa quan trọng (CTP) tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ và Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cung cấp các bản cập nhật này thường xuyên dựa trên các sự kiện trong khu vực. Nhấp vào đây để xem bản đồ tương tác của CTP và ISW về các hoạt động trên bộ của Israel. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.
(more…)