Carl O. Schuster là một sĩ quan Hải quân đã nghỉ hưu sau 25 năm công tác, với những năm cuối cùng phục vụ trong ngành tính báo quân sự. Hiện sống ở Honolulu, Schuster tham gia giảng dạy chương trình Ngoại giao và Khoa học Quân sự tại Hawaii Pacific University.
Ngày 11/01/1974, các sĩ quan Nam Việt Nam nhận được báo cáo về những động thái của Trung Quốc trên hai hòn đảo của Nam Việt Nam thuộc quần đảo Hoàng Sa. Hai ngày sau, Bộ tư lệnh Hải quân Sài Gòn phái hai tàu khu trục Lý Thường Kiệt HQ-16 và Trần Khánh Dư HQ-4 tới thám sát.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Đại tướng Mark Milley.
Tướng Mỹ Mark Milley và người đồng cấp phía Ukraine họp tại một căn cứ quân sự ở Ba Lan hôm 17/1 trong cuộc họp trực diện đầu tiên, một tín hiệu cho thấy sự phối hợp ngày càng cao giữa hai nước Mỹ và Ba Lan ủng hộ quốc phòng của Ukraine trước cuộc xâm lược của Nga kéo dài 11 tháng nay.
Tướng Milley, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ và Tướng Valerii Zaluzhnyi của Ukraine thảo luận trong hai giờ đồng hồ tại một địa điểm không được tiết lộ gần biên giới Ba Lan-Ukraine.
Ảnh minh họa, ghép những chiếc tách in hình tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà độc tài xô-viết Josef Stalin. Ảnh chụp ngày 08/09/2021. AP – Dmitri Lovetsky
Le Figaro có bài điều tra dài chia làm hai phần,mang tựa đề « Bí mật xung quanh sức khỏe của Putin, người kế thừa các Sa hoàng đỏ », và « Brejnev, Andropov : Những người bệnh hoạn đứng đầu Liên Xô ».
Những căn bệnh của Lênin, Stalin được giấu kín
Không nơi nào mà tình trạng sức khỏe của các nhà lãnh đạo lại phải chịu « luật im lặng » khắt khe như ở Nga. Thời Liên Xô, thông tin về thể trạng của Lênin, Stalin…được giấu kín như bưng, và Putin tiếp tục truyền thống này. Tình báo Ukraina từng khẳng định Vladimir Putin bị « ung thư giai đoạn cuối ». Washington, Luân Đôn, Paris đều tỏ ra thận trọng, nhưng những tin đồn về sức khỏe của ông chủ điện Kremlin vẫn thường xuyên được tung ra. Tại những nước khác, các nguyên thủ cũng giấu những chứng bệnh của mình, nhưng ở Nga mang tính đặc thù, nhằm buộc những nhân vật có tham vọng soán ngôi phải tránh sang một bên, và các quan chức khác luôn vâng lời.
Nhà chức trách cho biết số người chết trong vụ nổ nhà máy hóa dầu ở đông bắc Trung Quốc hôm thứ Hai đã tăng lên 5 người, với 8 nạn nhân vẫn còn mất tích.
Hơn 30 người bị thương khi nhà máy lọc dầu ở Panjin, tỉnh Liêu Ninh, bốc cháy gây ra một vụ nổ lớn vào khoảng 13h30 giờ địa phương ngày 15/1, theo đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV, dẫn lời các quan chức địa phương.
Lần đầu tiên trong sáu thập kỷ, số ca tử vong nhiều hơn số ca sinh vào năm ngoái. Các chuyên gia nhìn thấy những tác động lớn đối với Trung Quốc, nền kinh tế và thế giới.
Mọi người băng qua một ngã tư ở Bắc Kinh vào tháng trước.Tín dụng…Ng Han Guan / Associated Press
Quốc gia đông dân nhất thế giới đã đạt đến một thời điểm quan trọng: dân số Trung Quốc đã bắt đầu giảm, sau khi tỷ lệ sinh giảm liên tục trong nhiều năm mà các chuyên gia cho rằng sẽ không thể đảo ngược.
Chính phủ cho biết hôm thứ Ba rằng 9,56 triệu người được sinh ra ở Trung Quốc vào năm 2022, trong khi 10,41 triệu người đã chết. Đây là lần đầu tiên số ca tử vong nhiều hơn số ca sinh nở ở Trung Quốc kể từ đầu những năm 1960, vào lúc Đại nhảy vọt, cuộc thử nghiệm kinh tế thất bại của Mao Trạch Đông, dẫn đến nạn đói và chết chóc lan rộng.
Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy (R-Calif.) phát biểu trong cuộc họp báo ở Washington vào ngày 30 tháng 9 năm 2020. (Tasos Katopodis/Getty Images) NGHĨ VỀ TRUNG QUỐC
Nathan Su Ngày 16 tháng 1 năm 2023 Cập nhật: ngày 16 tháng 1 năm 2023
bình luận
Việc Hạ viện thành lập một Ủy ban Trung Quốc mới tại Quốc hội Hoa Kỳ được nhiều người xem là chiến thắng đầu tiên của Chủ tịch Hạ viện thuộc đảng Cộng hòa Kevin McCarthy. Nhưng hầu hết mọi người đã không nhận ra rằng ủy ban này lẽ ra phải được thành lập từ lâu.
Ủy ban mới được gọi là “Ủy ban Lựa chọn Hạ viện về Cạnh tranh Chiến lược giữa Hoa Kỳ và Đảng Cộng sản Trung Quốc.” Ủy ban sẽ tập trung vào các mối đe dọa liên tục leo thang từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cầm quyền của Trung Quốc.
Tổng cộng 365 thành viên của Hạ viện Hoa Kỳ khóa 118 đã bỏ phiếu ủng hộ việc thành lập Ủy ban Tuyển chọn này gồm tất cả các đảng viên Cộng hòa và 146 đảng viên Đảng Dân chủ. Quốc hội Hoa Kỳ đã không có được sự ủng hộ áp đảo nào của lưỡng đảng trong nhiều năm.
Tại sao cần phải thành lập một ủy ban mới đặc biệt giải quyết các vấn đề liên quan đến ĐCSTQ?
Câu trả lời cho câu hỏi này rất rõ ràng: Người Mỹ cần phải hành động ngay lập tức nếu họ không muốn thấy các thế hệ tương lai của họ trở thành nô lệ cho ĐCSTQ.
Nền kinh tế Trung Quốc đã tăng trưởng gấp 10 lần kể từ khi nước này gia nhập WTO vào năm 2001. Một so sánh đơn giản về năm khía cạnh sau đây giữa ĐCSTQ ngày nay và bất kỳ chế độ nào trong quá khứ cho thấy rõ ràng rằng ĐCSTQ hiện là mối đe dọa lớn nhất đối với hòa bình và nhân loại trong lịch sử nhân loại:
Tổng sức mạnh kinh tế ĐCSTQ hiện có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Hoa Kỳ tính theo GDP. Nếu bạn so sánh GDP của hai quốc gia này theo giá mua tương đương (PPP), thì GDP (PPP) của Trung Quốc là 27,31 nghìn tỷ USD, cao hơn khoảng 18,7% so với mức 23 nghìn tỷ USD của Hoa Kỳ, theo thống kê từ báo cáo năm 2021 của Ngân hàng Thế giới.
Tổng lực quân sự ĐCSTQ hiện sở hữu quân đội lớn thứ hai thế giới. Báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội năm 2022 chỉ ra rằng hải quân Trung Quốc đã vượt qua Hải quân Hoa Kỳ về số lượng tàu tác chiến.
Công nghệ hiện đại ĐCSTQ đang nhanh chóng bắt kịp thế giới phương Tây về công nghệ nhờ các tập đoàn Hoa Kỳ đầu tư mạnh vào Trung Quốc.
Tổng dân số dưới sự kiểm soát trung ương Trung Quốc ngày nay có tổng dân số 1,4 tỷ người, lớn nhất so với bất kỳ quốc gia nào trong lịch sử.
Một nghiên cứu lịch sử về diệt chủng nội địa Nghiên cứu về lịch sử diệt chủng trong nước đã chỉ ra rằng ĐCSTQ đã giết chết khoảng 80 triệu người dân Trung Quốc kể từ khi nắm quyền kiểm soát dất nước vào năm 1949.
Nhìn lại thế kỷ qua, Hoa Kỳ đã có hai chiến lược khác nhau nhằm đối phó với các chế độ cộng sản. Một đã thành công, còn một chế độ khác đã thất bại.
Chiến lược thành công là chiến tranh lạnh, đã đẩy Liên Xô vào sự sụp đổ kinh tế một cách hiệu quả, sau đó dẫn đến sự thay đổi chế độ.
Một thất bại là chính sách đối với Trung Quốc dựa trên ảo tưởng rằng ĐCSTQ cuối cùng sẽ thực hiện cải cách chính trị ở Trung Quốc sau khi người dân trở nên giàu có hơn, với dân số tầng lớp trung lưu lớn hơn. Phương Tây cho phép Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào năm 2001. Đến năm 2021, tổng đầu tư trực tiếp từ Hoa Kỳ vào Trung Quốc đã lên tới gần 120 tỷ USD. Tổng đầu tư trực tiếp từ toàn bộ Thế giới phương Tây lên tới hàng trăm tỷ đô la.
Trong khi Hoa Kỳ liên tục mất công việc làm và các ngành công nghiệp vào tay Trung Quốc trong hai thập kỷ qua, thật không may, thậm chí không ai buồn đặt một câu hỏi đơn giản: Trong thời kỳ chiến tranh lạnh giữa Liên Xô và thế giới tự do, nếu phương Tây đã đầu tư hàng trăm tỷ đô la cho kẻ thù của mình, liệu Liên Xô có bao giờ sụp đổ? Liệu hệ thống chính trị của Liên Xô có thể có được một nhà lãnh đạo cải cách chính trị như Mikhail Gorbachev?
Điều gì đã xảy ra sau khi chế độ ĐCSTQ cuối cùng trở nên giàu có và quyền lực hơn?
Trong hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung ở Alaska vào tháng 3 năm 2021, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Dương Khiết Trì đã nhìn thẳng vào mắt Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và nói: “Mỹ không có tư cách nói rằng họ muốn nói chuyện với Trung Quốc. từ một vị trí của sức mạnh.
Chính quyền Trung Quốc bắt đầu xây các đảo nhân tạo ở Biển Đông vào năm 2013. Đến năm 2022, ba trong số bảy hòn đảo nhân tạo đã bị quân đội Trung Quốc chiếm đóng. Tháng 6 năm 2021, chính quyền Bắc Kinh chính thức tuyên bố Trung Quốc có đầy đủ chủ quyền đối với eo biển Đài Loan.
Trên lục địa Âu-Á, một liên minh chống Mỹ đang nhanh chóng thành hình xung quanh các chế độ cầm quyền tại Trung Quốc, Nga, Bắc Triều Tiên, Iran và Afghanistan. Khi GDP của Trung Quốc gấp hơn 10 lần của Nga, rõ ràng Bắc Kinh đã nắm vai trò lãnh đạo trong liên minh này.
Chính quyền Trung Quốc đã trở thành mối đe dọa lớn nhất đối với hòa bình và ổn định của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Các nhà lập pháp Hoa Kỳ trước đây chỉ phải đối phó với Trung Quốc về các vấn đề liên quan nhân quyền, thương mại, quyền sở hữu trí tuệ. Nhưng giờ đây, khi mối đe dọa từ ĐCSTQ đang leo thang nhanh chóng, các thành viên quốc hội sẽ phải xem xét nhiều vấn đề phức tạp hơn nhiều.
Trong những thập kỷ tới, Ủy ban về Trung Quốc của Hạ viện Hoa Kỳ mới được thành lập sẽ phải là một công cụ hiệu quả khi đối phó với chế độ cộng sản Trung Quốc.
Quan điểm thể hiện trong bài viết này là của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Nathan Su Nathan Su là cây bút của The Epoch Times từ năm 2018.
NATO hé lộ phương Tây sẽ cung cấp thêm vũ khí hạng nặng cho Ukraine
Press conference by NATO Secretary General Jens Stoltenberg following the first day of meetings of NATO Ministers of Foreign Affairs
Ngày 15/1, NATO cho biết Kyiv có thể nhận được nhiều đợt chuyển giao vũ khí hạng nặng hơn nữa từ các nước phương Tây, trong bối cảnh Tổng thống Vladimir Putin cực lực ca ngợi lực lượng của mình sau khi họ tuyên bố chiếm được một thị trấn của Ukraine.
Theo Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, Ukraine có thể sẽ nhận được nhiều vũ khí hạng nặng hơn, sau khi Kyiv yêu cầu các đồng minh cung cấp phương tiện, pháo và tên lửa mà Kiev cho là chìa khóa để tự vệ.
Tân Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương. (Ảnh: AFP).
Tần Cương tuyên bố ‘lấy lòng’ châu Phi, bị chủ tịch Liên minh Châu Phi đáp trả làm ê mặt.
Trong chuyến thăm châu Phi ngày 11 tháng 1, tân Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương tuyên bố sẽ tăng cường tính đại diện và quyền phát ngôn của các nước châu Phi tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế khác, rõ ràng là đang lôi kéo lấy lòng Châu Phi. Không ngờ, ông Faki, Chủ tịch Ủy ban Liên minh Châu Phi, đã trực tiếp trả lời tại hiện trường, nói rằng điều quan trọng đối với Châu Phi là ĐCSTQ cho phép Châu Phi có một ghế thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, trái, đã giành được sự ủng hộ từ nhiều đảng viên Đảng Dân chủ vào thứ Ba trong việc thành lập một ủy ban mới để xem xét sự cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. (Ảnh AP/Andrew Harnik/Tệp)
Hạ viện Cộng hòa và Dân chủ hôm thứ Ba đã đoàn kết bỏ phiếu ủng hộ một ủy ban mới để xem xét cạnh tranh chiến lược của Hoa Kỳ dối với cộng sản Trung Quốc, sau khi Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy tuyên bố tại Hạ viện rằng cả Cộng hòa và Dân chủ đều không còn tin tưởng vào Trung Quốc nữa.
Ủy ban Hạ viện Mỹ về vụ 6/1/2021 công bố báo cáo điều tra tại Điện Capitol, ở thủ đô Washington.
Ủy ban của Hạ viện Mỹ điều tra về vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 quyết định hủy trát triệu tập cựu Tổng thống Donald Trump khi họ chấm dứt công việc và chuẩn bị giải thể vào tuần tới.
Dân biểu Bennie Thompson của bang Mississippi, đảng viên Dân chủ và là chủ tịch của ủy ban, viết trong thư gửi luật sư của ông Trump, David Warrington, hôm thứ Tư 28/12 rằng ông chính thức rút lại trát triệu tập.
Thủ tướng Lý Khắc Cường và nhân vật số 2 mới Lý Cường đều đang ở đằng sau tay lái.
Sau khi dần dỡ bỏ chính sách zero-COVID hà khắc vào tháng 11, Trung Quốc đã chứng kiến sự gia tăng đột biến số lượng ca nhiễm virus. Tốc độ lây lan nhanh hơn dự đoán, khiến cho hệ thống chăm sóc y tế và các chức năng quan trọng khác gần như bị tê liệt.
Tổng thống Ukraine V. Zelenskyy thăm Mỹ – Bình Phương – 20 tháng 12, 2022
Tổng thống Ukraine V. Zelenskyy đến thăm “điểm nóng” là thành phố Bakhmut – nơi quân Nga và quân Ukraine đang đánh nhau ác liệt – hôm 20 tháng Mười Hai, ngay trước khi lên đường đi thăm Hoa Kỳ. Ảnh Ukrainian Presidency / Handout/Anadolu Agency via Getty Images
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy sẽ đến thăm thủ đô Washington vào ngày mai thứ Tư 21 tháng Mười Hai 2022 trong chuyến đi đầu tiên của ông ra ngoài nước kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu hồi tháng Hai.
Hãng tin AP dẫn nguồn từ hai thành viên Quốc hội và một người quen thuộc với vấn đề này cho biết như trên nhưng đồng thời khẳng định chuyến thăm của ông Zelenskyy, vẫn có thể bị hủy vào phút chót do những lo ngại về an ninh.
Chuyến thăm Washington của ông Zelenskyy dự kiến sẽ bao gồm một bài phát biểu trước Quốc hội Hoa Kỳ và một cuộc gặp Tổng thống Joe Biden.
Chuyến thăm diễn ra khi các nhà lập pháp Mỹ đang chuẩn bị bỏ phiếu về gói chi tiêu cuối năm, trong đó có khoản chi $45 tỷ hỗ trợ khẩn cấp cho Ukraine. và khi Mỹ chuẩn bị gửi tên lửa đất đối không Patriot đến Ukraine để giúp ngăn chặn cuộc xâm lược của Nga.
Đợt tài trợ $45 tỷ mới nhất sẽ là khoản viện trợ lớn nhất của Mỹ cho Ukraine, thậm chí vượt yêu cầu khẩn cấp trị giá $37 tỷ mà chính quyền Biden đưa ra.
Trong thư gửi các đồng viện hôm nay thứ Ba 20 tháng Mười Hai, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi khuyến khích các nhà lập pháp có mặt trong phiên họp tối mai thứ Tư.
Ông Zelenskyy đã phát biểu gần như hàng ngày trước quốc hội các nước và các tổ chức quốc tế khác nhau qua video và ông đã cử đệ nhất phu nhân Ukraine đi đến các thủ đô nước ngoài để kêu gọi hỗ trợ.
Hôm thứ Ba, ông Zelenskyy đã thực hiện một chuyến đi táo bạo và nguy hiểm tới thành phố Bakhmut thuộc tỉnh Donetsk, điểm nóng nhất trên tiền tuyến dài 1,300 km (800 dặm) của cuộc chiến Nga-Ukraine. Trong một video do văn phòng của ông công bố về chuyến thăm Bakhmut, ông Zelenskyy đã được trao một lá cờ Ukraine với đề nghị chuyển nó cho các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ.
“Các chiến binh đã trao cho tôi lá cờ Ukraine tuyệt đẹp cùng với chữ ký của họ để chúng tôi chuyển đi. Chúng ta đang trong một tình thế không dễ dàng. Kẻ thù đang gia tăng quân đội. Nhân dân ta dũng cảm hơn và cần nhiều vũ khí mạnh hơn. Chúng tôi sẽ chuyển nó từ các chiến binh đến Quốc hội, đến Tổng thống Hoa Kỳ. Chúng tôi rất biết ơn sự hỗ trợ của họ, nhưng sự hỗ trợ đó là chưa đủ. Đó là một gợi ý – nó không đủ”, ông Zelenskyy nói trong video.
Mỹ đã cam kết hỗ trợ gần $20 tỷ cho Ukraine từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược vào ngày 24 tháng Hai 2022, theo số liệu của Bộ Quốc phòng. Mỹ cũng đang cung cấp thông tin tình báo cho các lực lượng Ukraine và giúp Ukraine chống lại các cuộc tấn công mạng cũng như các nỗ lực phá hoại của Nga.
Chuyến thăm của ông Zelenskyy diễn ra vào một thời điểm quan trọng khi Tòa Bạch Ốc chuẩn bị đối mặt với sự thay đổi quyền kiểm soát Hạ Viện. Đảng Cộng hòa, chiếm vị thế đa số của Hạ Viện trong ngày đầu năm tới, đã báo hiệu rằng họ sẽ xem xét kỹ lưỡng hơn việc viện trợ cho Ukraine. Lãnh đạo Cộng hòa Kevin McCarthy – người có tham vọng làm Chủ tịch Hạ Viện thay bà Pelosi của đảng Dân chủ – đã nói rằng đảng ông sẽ không viết một “tấm séc khống chỉ” cho Ukraine.
Hai ông Biden và Zelenskyy thường xuyên điện đàm để phối hợp công bố các đợt hỗ trợ quân sự mới cho Ukraine. Các cuộc trò chuyện chủ yếu diễn ra nồng nhiệt, trong đó ông Biden ca ngợi Ukraine đã kiên định chống lại người Nga còn ông Zelenskyy cảm ơn sự hỗ trợ của tổng thống Hoa Kỳ.
Đầu tháng này, một số quan chức Ukraine, bao gồm Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Maria Mezentseva và các thành viên quốc hội Olena Khomenko và Lesia Zaburanna – đã tới Washington gặp các nhà lập pháp Hoa Kỳ để cảm ơn vì sự hỗ trợ của Mỹ.
Hồi tháng Ba ông Zelenskyy đã phát biểu trước Quốc hội Mỹ qua video. Mặc chiếc áo thun màu xanh quân đội có cờ Ukraine phía sau, ông nói rằng Hoa Kỳ và Ukraine có chung ước mơ và mục tiêu. “Dân chủ, độc lập, tự do và quan tâm đến mọi người, vì mọi người, vì mọi người làm ăn cần mẫn, sống lương thiện, thượng tôn pháp luật. Chúng tôi ở Ukraine cũng muốn điều tương tự cho người dân của mình. Tất cả những điều đó là một phần bình thường trong cuộc sống của bạn,” ông Zelenskyy nói.
Tin giờ chót: TT Zelensky đã đến tòa Bạch Ốc lúc 2 giờ chiều Thứ Tư và đã có cuộc hội đàm với TT Biden trong vòng 2 giờ.
TT Zelenskyy đến Tòa Bạch Ốc lúc 2 giờ chiều
Úc và Trung Quốc khởi động lại quan hệ song phương – 21/12/2022
Nữ ngoại trưởng Úc Penny Wong bắt tay đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị tại Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 21/12/2022. AP – Sarah Friend
Thanh Hà /RFI
Trong khuôn khổ Đối Thoại Ngoại Giao và Chiến Lược giữa Canberra và Bắc Kinh lần thứ 6, hôm nay, 21/12/2022 ngoại trưởng Úc Penny Wong và đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị đã đề cập đến các hồ sơ nhằm khởi động lại bang giao sau nhiều tháng bị đóng băng.
Reuters ghi nhận: Trước khi khai mạc cuộc họp, ngoại trưởng Úc Penny Wong cho biết bà sẽ nêu lên một loạt vấn đề từ thương mại đến nhân quyền và kể cả các « chuẩn mực quốc tế » hàm ý bao gồm luôn cả vế an ninh.
Về phía chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình đã gửi đến thủ tướng Úc Anthony Albanese một thông điệp nhấn mạnh : Phát triển quan hệ giữa Trung Quốc và Úc mang ý nghĩa « rất quan trọng ». Bắc Kinh mong muốn « cùng với Úc » củng cố bang giao theo hướng này và đi đến « một quan hệ lành mạnh có lợi cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung trong khu vực cũng như cho toàn thế giới ».
Úc và Trung Quốc là những đối tác thương mại quan trọng của nhau, thủ tướng Albanese trong cuộc họp báo tại Sydney hôm nay cũng đánh giá đôi bên « cần cải thiện quan hệ thương mại trong tương lai ».
Cuộc họp lần này tại Bắc Kinh giữa ngoại trưởng Penny Wong và đồng cấp Vương Nghị diễn ra đúng vào lúc hai nước kỷ niệm 50 thiết lập bang giao. Tuy nhiên quan hệ song phương đã xấu đi đáng kể từ khi Úc dưới thời thủ tướng Scott Morrison đòi mở điều tra độc lập về nguồn gốc dịch Covid xuất phát từ Vũ Hán, và về trách nhiệm của Bắc Kinh không ngăn chận kịp thời để dịch lan ra toàn thế giới. Để trả đũa, Trung Quốc đã ban hành một loạt biện pháp trừng phạt thương mại nhắm vào hàng của Úc xuất khẩu sang Hoa Lục.
Biển Đông : Philippines quan ngại việc Trung Quốc cải tạo bốn thực thể ở Trường Sa – 21/12/2022
Hôm nay, 21/12/2022, Philippines cho biết « vô cùng quan ngại » về một báo cáo mới cho thấy Trung Quốc đã cải tạo ít nhất 4 thực thể ở Biển Đông. Hôm qua, hãng tin Mỹ Bloomberg đưa tin Trung Quốc đang tìm cách lập nguyên trạng mới khi bồi đắp nhiều đảo nhân tạo quanh quần đảo Trường Sa đang có tranh chấp, dù chưa rõ Bắc Kinh có tìm cách quân sự hóa các đảo đó hay không.
Theo một số chuyên gia được Bloomberg trích dẫn, lực lượng tầu dân quân, dưới sự chỉ đạo của chính quyền Bắc Kinh, đã tiến hành hoạt động xây dựng tại bốn thực thể không có người ở tại quần đảo Trường Sa trong một thập niên qua. Một số khu vực đã được mở rộng diện tích gấp 10 lần trong những năm gần đây.
Tại khu vực Đá Én Đất (Eldad Reef, phía bắc quần đảo Trường Sa), nhiều khối đất mới đã xuất hiện. Hình ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy nhiều lỗ lớn, các đống đất đá và dấu vết của máy xúc thủy lực, được cho là hoạt động từ năm 2014 ở khu vực này. Trung Quốc cũng tiến hành những hoạt động tương tự ở bãi Anh Nhơn (Lankiam Cay), nơi một thực thể đã được gia cố với một bức tường rào mới chỉ trong vài tháng. Một số hình ảnh khác cho thấy những thay đổi rõ ràng ở Đá Ba Đầu (Whitsun Reef) và Đá Hoài Ân (Sandy Cay), hai khu vực trước đây thường xuyên chìm dưới nước khi thủy triều lên.
Trong thông cáo ngày 20/12, bộ Ngoại Giao Philippines bày tỏ « quan ngại sâu sắc vì những hoạt động như vậy đi ngược lại với cam kết kềm chế trong Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông và Phán quyết của Tòa Trọng tài La Haye năm 2016 », đồng thời yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền khác điều tra thêm. Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila hôm nay khẳng định những thông tin của Bloomberg là « sai sự thật ».
Philippines “không từ bỏ một cm2 lãnh thổ”
Theo AFP, sự kiện này diễn ra chỉ một tuần sau khi bộ Quốc Phòng Philippines bày tỏ quan ngại về việc nhiều tầu Trung Quốc xuất hiện ở Đá Khúc Giác (Iroquois Reef) và Bãi Sa Bin (Sabina Shoal), hai khu vực mà Manila đều khẳng định chủ quyền. Lúc đó, quyền bộ trưởng Quốc Phòng Jose Faustino khẳng định, « chỉ thị » của tổng thống Marcos Jr « rất rõ »: « Chúng tôi sẽ không từ bỏ một cm2 lãnh thổ nào của Philippines ». Dù thừa nhận có « bất đồng » với Manila, nhưng đại sứ quán Trung Quốc không đề cập trực tiếp đến hoạt động của số tầu trên.
Trước đó, bộ Ngoại Giao Philippines đã gửi công hàm ngoại giao đến Bắc Kinh để phản đối tầu của hải cảnh Trung Quốc vào tháng 11/2022 « dùng vũ lực » để thu giữ các mảnh vỡ từ một tên lửa Trung Quốc và được tầu Philippines vớt lên. Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã bác bỏ cáo buộc « sử dụng vũ lực », khẳng định chỉ thu hồi các mãnh vỡ nói trên sau khi « tham vấn hữu nghị ».
Sau hai sự cố đó, người phát ngôn bộ Ngoại Giao Mỹ tái khẳng định sự ủng hộ của Washington với Manila và kêu gọi Bắc Kinh « tôn trọng luật pháp quốc tế ». Trung Quốc thì cáo buộc Hoa Kỳ sử dụng tranh chấp ở Biển Đông để « gây rắc rối ».
Mỹ và Trung Quốc đấu khẩu về Biển Đông – 21/12/2022 – Reuters
Tàu tuần duyên Trung Quốc tại Biển Đông, ngoài khơi Philippines, (ảnh chụp ngày 5/4/2017)
Tòa đại sứ Trung Quốc tại Manila ngày 20/12 cáo buộc Hoa Kỳ gây chia rẽ giữa Philippines với Bắc Kinh, lên án “những cáo buộc vô căn cứ” của Washington mà Bắc Kinh cho là tìm cách khuấy động rắc rối ở Biển Đông.
Biển Đông đã trở thành một trong nhiều điểm nóng trong mối quan hệ đầy thử thách giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, với việc Washington bác bỏ điều mà họ gọi là yêu sách lãnh thổ phi pháp của Bắc Kinh ở vùng biển giàu tài nguyên này.
Phát biểu của sứ quán Trung Quốc tại Manila là phản hồi trước tuyên bố hôm 19/12 của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Ned Price bày tỏ lo ngại về “những leo thang mạnh mẽ” được báo cáo của các tàu Trung Quốc trong vùng biển tranh chấp và một sự cố liên quan đến một mảnh tên lửa nổi trên biển.
Ông Price nói các hành động của Trung Quốc “phản ánh việc tiếp tục coi thường các bên tranh chấp khác ở Biển Đông và các quốc gia hoạt động hợp pháp trong khu vực.” Ông nhắc lại rằng Hoa Kỳ sát cánh cùng Philippines trong việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Trong một tuyên bố, tòa đại sứ Trung Quốc tại Manila nói “các nước láng giềng có sự khác biệt là điều tự nhiên”, nhưng nói thêm rằng: “Mỹ tiếp tục can thiệp vào các tranh chấp ở Biển Đông và cố gắng chia rẽ các nước trong khu vực, tạo ra căng thẳng và làm tổn hại đến hòa bình và ổn định của khu vực.”
“Những gì Hoa Kỳ đã làm không phải để giúp đỡ bất cứ ai mà để phục vụ lợi ích địa chính trị của chính mình,” tòa đại sứ Trung Quốc nói.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với những vùng rộng lớn ở Biển Đông chồng lấn với vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Malaysia, Brunei, Indonesia và Philippines. Hàng nghìn tỷ đô la thương mại chảy qua tuyến đường thủy này hàng năm, nơi cũng có các ngư trường và mỏ khí đốt phong phú.
Philippines tuần trước đã bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về việc “các tàu Trung Quốc được cho là tập trung đông đảo” tại một rạn san hô và bãi cạn bên trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này.
Điều đó xảy ra vài ngày sau khi Bộ Ngoại giao gửi công hàm phản đối về việc một tàu tuần duyên Trung Quốc mà quân đội Philippines cho rằng đã sử dụng vũ lực để lấy một mảnh tên lửa trôi nổi trên biển mà một tàu Philippines đang lai dắt ở Biển Đông.
Trung Quốc đã phủ nhận việc họ dùng vũ lực để giành lấy mảnh vật thể mà hồi tháng trước họ nói là mảnh vỡ từ vỏ bảo vệ phần mũi của một con tàu vũ trụ do Bắc Kinh phóng.
Hoa Kỳ: Thẩm phán chấp thuận khoản dàn xếp 10 triệu USD cho các nhân viên y tế bị sa thải vì quy định chích ngừa – Tác giả Zachary Stieber – 21/12/2022
Nhân viên y tế phản đối quy định bắt buộc chích ngừa của Hệ thống Y tế Đại học NorthShore bên ngoài Bệnh viện Evanston ở Evanston, Illinois, vào ngày 12/10/2021. (Ảnh: Cara Ding/The Epoch Times)
Hôm 19/12, một thẩm phán Hoa Kỳ đã chấp thuận khoản bồi thường trị giá hàng triệu USD cho các nhân viên bị sa thải tại một hệ thống chăm sóc sức khỏe ở Illinois vì từ chối chích vaccine COVID-19.
Khoảng 500 nhân viên đã bị chấm dứt hợp đồng, hoặc đã chích vaccine COVID-19 sau khi chứng kiến đơn xin miễn chích ngừa của họ bị từ chối, sẽ nhận được tiền bồi thường như một phần của thỏa thuận dàn xếp trị giá 10.3 triệu USD. Phiên bản sơ bộ của thỏa thuận này được công bố lần đầu tiên hồi tháng Bảy.
Thẩm phán Địa hạt Liên bang John Kness, một người được ông Trump bổ nhiệm hiện đang giám sát vụ kiện do các nhân viên này đưa ra, đã chấp thuận bằng lời cho thỏa thuận dàn xếp này trong một phiên điều trần, luật sư của tổ chức pháp lý Liberty Counsel và Hệ thống Y tế Đại học NorthShore cho biết. Thẩm phán Kness dự định sẽ ra phán quyết bằng văn bản trong tuần tới (26/12-01/01).
Trong một tuyên bố ngắn gửi qua thư điện tử cho The Epoch Times sau khi ông Kness có lời chấp thuận, NorthShore viết: “Chúng tôi hài lòng với việc Tòa án chấp thuận một giải pháp hỗ trợ cho vấn đề này và tiếp tục ưu tiên sức khỏe và sự an toàn của bệnh nhân và các thành viên trong nhóm của chúng tôi.”
Ông Harry Mihet, phó chủ tịch đặc trách các vấn đề pháp lý của Liberty Counsel, cho biết trong một tuyên bố rằng nhóm “rất vui khi cuối cùng đã nhận được sự chấp thuận cuối cùng của tòa án đối với thỏa thuận dàn xếp tập thể này dành cho những nhân viên y tế đã bị phân biệt đối xử một cách bất hợp pháp và bị từ chối miễn chích ngừa vì lý do tôn giáo đối với quy định bắt buộc chích ngừa COVID.”
Ông nói: “Vụ kiện này nên trở thành một tiền lệ cho những người sử dụng lao động khác, những người đã vi phạm luật bằng cách từ chối miễn chích ngừa vì lý do tôn giáo cho nhân viên của họ.”
Liberty Counsel, một nhóm pháp lý chuyên làm việc về các vụ kiện được cho là bị phân biệt đối xử về niềm tin tôn giáo, đại diện cho 13 nguyên đơn có tên trong vụ kiện này. Nhóm đã thành công có được chứng nhận tập thể dành cho tất cả những nhân viên bị từ chối miễn chích ngừa vì lý do tôn giáo, một nhóm ban đầu được cho là có 499 nhân viên cũ và nhân viên hiện tại nhưng sau thỏa thuận dàn xếp sơ bộ đã tăng lên ít nhất là 519 người.
Tính đến hôm 12/12, 493 thành viên của nhóm đã gửi yêu cầu nhận một phần của số tiền bồi thường này.
Mỗi nhân viên bị sa thải sẽ nhận được 24,225 USD. Mỗi nhân viên ở lại công ty sẽ nhận được 3,725 USD.
Các nguyên đơn được nêu tên sẽ nhận thêm 20,000 USD. Các khoản thanh toán đó, được mô tả là phần thưởng dịch vụ, sẽ cung cấp thù lao cho các nguyên đơn giúp tư vấn về hồ sơ tòa án, thu thập tài liệu, và đóng vai trò là nguyên đơn chính “trong một vụ án nhạy cảm liên quan đến các lựa chọn sức khỏe cá nhân và niềm tin tôn giáo trong một vấn đề gây tranh luận gay gắt trong công chúng, ngay cả khi không chắc liệu họ có phải tiết lộ danh tính của mình cho công chúng hay không,” theo một hồ sơ gần đây.
Có ba nhân viên đã phản đối thỏa thuận dàn xếp này, nhưng cả hai bên đều kêu gọi thẩm phán bỏ qua những phản đối này, vì các phản đối đa phần dựa trên phần tiền lương mà bộ ba cảm thấy họ vẫn còn bị nợ sau khi bị sa thải.
Cô Marzena Novak, một trong những người phản đối, cho biết thiệt hại thực tế của cô do bị sa thải và mất lương lên tới 140,000 USD.
Cô Novak viết, “Mặc dù khoản tiền tạm tính 25,000 USD này là hữu ích và sẽ được đón nhận, nhưng nó không tương ứng với mức thiệt hại thực tế mà những người mà họ đã đối xử tệ bạc phải gánh chịu.”
Quy định chích ngừa bắt buộc
Giống như nhiều hệ thống chăm sóc sức khỏe, NorthShore áp đặt quy định bắt buộc chích ngừa cho nhân viên trong năm 2021.
NorthShore nói với nhân viên rằng họ có thể gửi đơn xin miễn chích ngừa vì lý do tôn giáo bằng cách sử dụng một biểu mẫu. Biểu mẫu này yêu cầu nhân viên được đề cập cung cấp “một mô tả về nguyên tắc hoặc thực hành tôn giáo mà tôi chân thành theo đuổi đã dẫn đến việc tôi phản đối chích ngừa bắt buộc.” Northshore đã hướng dẫn rõ ràng những người nộp đơn không điền vào các câu trả lời dài dòng.
NorthShore ban đầu chấp thuận một số yêu cầu miễn trừ nhưng sau đó đảo ngược các quyết định này và từ chối “tất cả hoặc hầu như tất cả mọi yêu cầu,” theo đơn đệ trình của các nguyên đơn. Các quan chức cho biết các nhân viên không đáp ứng tiêu chuẩn miễn chích ngừa vì lý do tôn giáo.
Những nhân viên muốn được xét duyệt lại lần thứ hai được yêu cầu nộp một đơn kháng nghị kèm theo lịch sử chích ngừa của họ kể từ khi họ 18 tuổi. NorthShore sau đó nói rằng bất kỳ phản đối tôn giáo nào dựa trên “dòng tế bào thai nhi bị phá bỏ, tế bào gốc, mô, hoặc vật liệu phái sinh” sẽ dẫn đến việc bị từ chối vì những thành phần đó “không có trong các loại vaccine mà NorthShore chích ngừa” [cho nhân viên]. Tất cả các loại vaccine COVID-19 hiện có ở Hoa Kỳ đều có liên quan đến các dòng tế bào thai nhi bị phá bỏ.
Tại một thời điểm, một trong những nguyên đơn cho biết, người quản lý của cô đã nói rằng “chúng tôi sẽ không chấp thuận cho bất kỳ ai” được miễn trừ, mặc dù ít nhất là một vài người đã được chấp thuận.
“Thay vì khiến các Nguyên đơn tham gia một cách thiện chí, NorthShore đã từ chối hàng loạt yêu cầu miễn chích ngừa vì lý do tôn giáo của các Nguyên đơn, không cung cấp gì hơn là sao chép và dán các câu trả lời, thông báo cho họ rằng họ thiếu ‘các tiêu chí dựa trên bằng chứng,’ bất kể điều đó có nghĩa là gì,” một hồ sơ viết. “Do không thể khiến bất kỳ Nguyên đơn cũng như nhiều nhân viên phản đối vì lý do tôn giáo của mình tham gia một cách thiện chí, NorthShore không thể nào biết liệu một phương án điều chỉnh [theo niềm tin tôn giáo] thỏa đáng là có phù hợp hay không. Câu trả lời duy nhất mà các Nguyên đơn và nhân viên của NorthShore nhận được là những lời từ chối chung chung.”
Các nguyên đơn cho biết cách đối xử này đã vi phạm Đạo luật Dân quyền, đạo luật này yêu cầu người sử dụng lao động phải đối xử tương đương giữa những người lao động với nhau cũng như vi phạm Đạo luật Quyền Chăm sóc Sức khỏe theo Lương tâm của Illinois, đạo luật cấm phân biệt đối xử dựa trên cơ sở “quyền lương tâm” (quyền được từ chối dịch vụ chăm sóc sức khỏe vì lý do tôn giáo của các nhân viên y tế).
NorthShore liên tục phủ nhận việc họ vi phạm đạo luật này.
Hệ thống y tế này cũng tuyên bố rằng việc để nhân viên chưa chích ngừa làm việc tại NorthShore thực sự là “một thử thách cam go” và rằng “ban đầu họ đã từ chối nhiều đơn yêu cầu miễn chích ngừa và khi nhận được đơn kháng nghị, họ đã xem xét lại một số quyết định và quyết định không phản đối rằng các yêu cầu đó được đưa ra dựa trên việc theo đuổi tín ngưỡng tôn giáo chân thành.”
Tại sao hầu hết người dân trên hòn đảo không muốn có một tuyên bố độc lập chính thức?
Đối với người dân Đài Loan, việc thống nhất với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa chưa bao giờ kém hấp dẫn như lúc này. Theo một cuộc khảo sát theo dõi của Đại học Quốc lập Chính trị, tỷ lệ cư dân Đài Loan muốn thống nhất ngay lập tức với đại lục luôn rất nhỏ, thường xuyên dưới 3%. Nhưng tỷ lệ phần trăm cho rằng Đài Loan cuối cùng nên tiến tới thống nhất – nghĩa là không nhất thiết phải thống nhất với chế độ Trung Quốc (cộng sản) hiện nay – đã giảm đáng kể, từ 20% năm 1996 xuống còn 5% ở thời điểm hiện tại. Trong hai cuộc bầu cử tổng thống vừa qua, Quốc Dân Đảng, đảng có truyền thống ủng hộ thống nhất, đã phải hứng chịu những thất bại nặng nề, cả hai lần đều không thể giành được 40% số phiếu bầu.
Cũng dễ hiểu vì sao thống nhất lại không được ưa chuộng. Trong bốn thập niên qua, Đài Loan đã chuyển mình thành một nền dân chủ tự do, khoan dung, đa nguyên trong khi Trung Quốc vẫn là một chế độ chuyên chế khắc nghiệt, phát triển một nhà nước giám sát xâm phạm quyền công dân, và còn tiến hành một cuộc diệt chủng nhắm vào chính người dân của mình. Thống nhất với Trung Quốc có nghĩa là chấm dứt gần như tất cả các quyền tự do chính trị mà Đài Loan khó khăn mới giành được, điều đã được thể hiện khi Trung Quốc cưỡng chế sáp nhập Hong Kong vào đại lục bất chấp lời hứa cho phép lãnh thổ này duy trì quyền tự trị theo một công thức gọi là “một quốc gia, hai chế độ.” Nhiều, hoặc có lẽ là hầu hết, người dân Đài Loan sẽ không muốn thống nhất với Trung Quốc bất kể bản chất của chính phủ nước này. Bởi Đài Loan có lịch sử, văn hóa, bản sắc, và cảm giác tự hào dân tộc riêng.
Tuy nhiên, dù dữ liệu dư luận cho thấy rõ rằng đại đa số người dân Đài Loan không muốn bị Bắc Kinh cai trị, nhưng điều đó không có nghĩa là họ muốn tuyên bố độc lập chính thức. Trong cả công chúng và giới tinh hoa chính trị, định nghĩa nền độc lập đã phát triển đáng kể trong thế hệ vừa qua. Trong những thập niên trước, người ta tin rằng nền độc lập đòi hỏi một sự cắt đứt rõ ràng, chính thức với mọi ràng buộc pháp lý hoặc tuyên bố từ Trung Quốc. Nhưng ngày nay, một động thái như vậy được coi là không cần thiết. Đối với hầu hết mọi người, Đài Loan đã là một quốc gia có chủ quyền hoàn toàn, không chỉ đơn thuần là một hòn đảo tự trị tồn tại trong tình trạng lấp lửng. Không cần phải làm xáo trộn tình hình bằng cách tuyên bố độc lập chính thức, đặc biệt là vì Bắc Kinh chắc chắn sẽ có phản ứng dữ dội với một hành động như vậy. Và vì các chính trị gia Đài Loan phải đáp ứng được dư luận, giới tinh hoa chính trị ủng hộ độc lập phần lớn đã đi đến kết luận giống như người dân nước này; thay vì thách thức nguyên trạng, hầu hết trong số họ đã quyết định rằng chẳng có khác biệt nào đáng kể giữa tình trạng lý tưởng và nguyên trạng – nên đây không phải là việc đáng để tranh đấu.
CON ĐƯỜNG ĐỘC LẬP
Nhiều người phương Tây ngạc nhiên khi biết rằng nền độc lập của Đài Loan không chỉ bắt nguồn từ tình cảm chống Trung Quốc, và rằng nó không phải là một ý tưởng chỉ nảy sinh sau năm 1949 – thời điểm nhà lãnh đạo Trung Hoa Dân Quốc Tưởng Giới Thạch và một triệu rưỡi người ủng hộ ông chạy đến hòn đảo sau khi thua trong Nội chiến Trung Quốc. Năm 1895, khi Bắc Kinh nhượng Đài Loan cho Nhật Bản sau khi bị Tokyo đánh bại trong một cuộc chiến, cũng có tầm quan trọng như năm 1949. Ý thức về bản sắc dân tộc Đài Loan đã bắt đầu hình thành từ lúc đó, và đã có những lời kêu gọi tự trị và độc lập cho Đài Loan trong suốt thời kỳ là thuộc địa Nhật. Nhà hoạt động ủng hộ độc lập người Đài Loan Sử Minh thậm chí còn đẩy mốc thời gian đi xa hơn. Trong tác phẩm nổi tiếng năm 1962 của mình, Lịch sử 400 năm của Đài Loan, ông lập luận rằng Đài Loan đã là một quốc gia và xã hội riêng biệt kể từ khi người Hán di cư quy mô lớn đến hòn đảo này kể từ đầu những năm 1600. Đối với Sử Minh, lịch sử của Đài Loan được đánh dấu bằng những cuộc xâm lược và bóc lột lặp đi lặp lại của các thế lực ngoại bang khi người Hà Lan, Tây Ban Nha, những kẻ tranh giành ngai vàng của triều đại nhà Minh đang trên đà suy yếu, triều đại nhà Thanh, Nhật Bản, và Quốc Dân Đảng của Tưởng đều thiết lập các chế độ ở Đài Loan vì mục đích riêng – theo đó từ chối quyền kiểm soát vận mệnh của người dân Đài Loan.
Chế độ của Tưởng ở Đài Loan dựa trên ý tưởng rằng Trung Hoa Dân Quốc đã không thua trong nội chiến và vẫn là chính phủ chính danh của toàn bộ Trung Quốc. Dù Trung Hoa Dân Quốc đã định vị mình là một nền dân chủ, nhưng Quốc Dân Đảng không thể mạo hiểm trước các thách thức công khai đối với lập luận trên, và do đó, họ đã tuyên bố thiết quân luật. Các đại diện cấp quốc gia được giữ nguyên chức vụ mà không cần phải tái tranh cử, và chính phủ đã bịt miệng phe đối lập chính trị một cách có hệ thống. Quốc Dân Đảng kiểm soát toàn bộ nền chính trị của đất nước thông qua việc kiểm soát bộ máy nhà nước, đặc biệt là quân đội. Bất kỳ lời kêu gọi nào lấy Đài Loan làm trung tâm, đặc biệt là đòi độc lập cho Đài Loan, đều bị coi là sự chống đối trực tiếp đến tính chính danh của chế độ và đều bị đàn áp tàn nhẫn. Trong suốt thời kỳ chuyên chế của Quốc Dân Đảng, chính phủ Trung Hoa Dân Quốc là trở ngại chính đối với quyền lực chính trị và quyền tự trị của Đài Loan.
Kết quả là, những người theo chủ nghĩa dân tộc Đài Loan kết luận rằng, cách giải phóng người dân Đài Loan là phá bỏ toàn bộ cấu trúc chính trị này. Quốc Dân Đảng, Trung Hoa Dân Quốc, và bất kỳ mối quan hệ nào với Trung Quốc đều phải biến mất. Nhưng khi Đài Loan dân chủ hóa vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990, những nhà hoạt động này phát hiện ra rằng tầm nhìn của họ chỉ có sức hấp dẫn hạn chế. Năm 1991, các quan chức lão thành cuối cùng đã bị buộc phải nghỉ hưu, và lần đầu tiên Đài Loan có thể bầu lại toàn bộ cơ quan đại diện cấp quốc gia vì mọi ghế đều trống trong Quốc hội, cơ quan có quyền bầu tổng thống và sửa đổi hiến pháp. (Cơ quan này sau đó đã bị bãi bỏ.) Đảng Dân Tiến – đảng đối lập chính của Quốc Dân Đảng – tự tin kêu gọi thay thế Trung Hoa Dân Quốc bằng một nước Cộng hòa Đài Loan chính thức độc lập. Đó là một thảm họa; Đảng Dân Tiến chỉ giành được 23% số phiếu bầu. Phán quyết của cử tri là: tuyên bố độc lập chính thức là hành động quá cực đoan, và suốt một thế hệ sau đó, về chính trị, cả đất nước đều ngầm hiểu rằng, kêu gọi độc lập cho Đài Loan là “thuốc độc nơi thùng phiếu.”
Tất nhiên, vào thời điểm đó, vẫn có khả năng Đài Loan cuối cùng sẽ thống nhất với đại lục. Suốt hàng chục năm, chế độ chuyên chế đã dạy người dân rằng sự thống nhất là đáng mong muốn và không thể tránh khỏi. Quá trình dân chủ hóa dần dần của Đài Loan không có sự tách biệt đột ngột với quá khứ, vì vậy Quốc Dân Đảng vẫn nắm quyền ngay cả sau khi người dân có thể bỏ phiếu, và những người theo chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc ủng hộ thống nhất vẫn giữ được ảnh hưởng lớn về văn hóa và chính trị. Trong khi đó, Trung Quốc đang trải qua kiểu tăng trưởng kinh tế nhanh chóng mà Đài Loan đã trải qua trong nhiều thập niên trước đó – kiểu tăng trưởng đã giúp Đài Loan dân chủ hóa. Nhiều người Đài Loan tin rằng đại lục chắc chắn sẽ trải qua những cải cách chính trị tương tự với đất nước mình khi nền kinh tế của họ tiếp tục mở rộng. Những người theo chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc ở Đài Loan kỳ vọng rằng, một khi Trung Quốc thay đổi và hai quốc gia tái thống nhất, Đài Loan sẽ đóng một vai trò có ảnh hưởng (và có lẽ chiếm ưu thế) trong việc định hình tương lai chung của họ. Các phái đoàn không chính thức của hai bên thậm chí đã gặp nhau vào năm 1992 và 1993, thực hiện những bước đầu tiên để hướng tới việc thiết lập các kênh liên lạc thường xuyên. Câu hỏi chủ quyền vừa cho thấy niềm hy vọng về sự hợp tác thực tế, vừa minh chứng cho những khó khăn khi thỏa hiệp. Vì cả hai bên đều chấp nhận rằng không thể đưa ra một tuyên bố bằng văn bản, nên một cách không chính thức, các đại biểu đã đồng ý sẽ tự phát biểu theo ý mình trong sự kiện mà sau này (trớ trêu thay) được gọi là Đồng thuận năm 1992. Mỗi bên đều tuyên bố bằng miệng phiên bản của mình về nguyên tắc “một Trung Quốc”, giả vờ không nghe thấy ý kiến của bên kia, và từ chối thừa nhận rằng có thể có một cách giải thích khác.
Nhưng niềm tin rằng hai bên sẽ dần dần trở nên tương đồng hơn và sẽ tiến tới một liên minh chính trị đồng thuận với nhau là một niềm tin bị đặt nhầm chỗ. Khi nền dân chủ của Đài Loan dần phát triển sâu rộng, những lời kêu gọi của chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc ngày càng không được người dân trên đảo đón nhận. Đồng thời, thay vì dân chủ hóa khi trở nên giàu có và quyền lực hơn, Trung Quốc lại trở nên cứng nhắc và độc đoán hơn.
Tình hình sau Đồng thuận năm 1992 đã minh họa cho những hy vọng thất bại này. Sau khi thua Đảng Dân Tiến trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2000, Chủ tịch Quốc Dân Đảng Liên Chiến đã xây dựng lại đảng của mình với tầm nhìn làm cho Đài Loan trở nên giàu có, và đảm bảo hòa bình bằng cách hội nhập nền kinh tế của Đài Loan vào nền kinh tế của Trung Quốc. Để đảm bảo rằng các quan chức Trung Quốc sẵn sàng tiếp xúc với các đối tác Đài Loan của họ, Liên đã nghĩ ra một công thức dựa trên những gì hai bên được cho là đã đồng ý vào năm 1992: “Một Trung Quốc, nhưng mỗi bên có cách giải thích của riêng mình.” Các cử tri bình thường của Đài Loan đã được trấn an rằng hiện trạng sẽ được giữ nguyên, vì Đài Loan giải thích “một Trung Quốc” có nghĩa là Trung Hoa Dân Quốc. Công thức này đã đặt nền móng cho nhiệm kỳ tổng thống của chính khách Quốc Dân Đảng Mã Anh Cửu, thời kỳ diễn ra rất nhiều liên hệ chính thức với Trung Quốc và tương tác kinh tế. Nhưng Trung Quốc ngày càng nhấn mạnh rằng Đồng thuận năm 1992 đơn giản là có “một Trung Quốc” – tức Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa – và yêu cầu một tiến trình cụ thể hướng tới thống nhất. Họ không bao giờ thừa nhận phần “mỗi bên có cách giải thích của riêng mình” trong công thức, và vì vậy, thống nhất có nghĩa là Trung Hoa Dân Quốc không còn tồn tại. Điều này không chỉ bóp chết sự đồng thuận bằng cách tước đi tính mơ hồ hoặc linh hoạt, mà còn cho thấy rõ rằng Quốc Dân Đảng và Trung Hoa Dân Quốc không phải là đối tác bình đẳng – thậm chí không phải đối tác không bình đẳng – với Đảng Cộng sản Trung Quốc và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trong việc xác định tương lai của Trung Quốc. Giấc mơ của Quốc Dân Đảng về việc tạo ra một Trung Quốc thống nhất hòa bình, thịnh vượng, và dân chủ đã hoàn toàn bị mất uy tín, và sự không tương thích giữa lập trường của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa với việc duy trì Trung Hoa Dân Quốc đã khiến thống nhất trở thành thứ thuốc độc mới nơi thùng phiếu.
GIỮ NGUYÊN TRẠNG
Kể từ thất bại trong cuộc bầu cử năm 1991, Đảng Dân Tiến đã dần xa rời tuyên bố độc lập chính thức. Đến năm 2000, họ cho rằng Đài Loan đã là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, được đặt tên là Trung Hoa Dân Quốc, và không cần tuyên bố độc lập. Tổng thống Đài Loan hiện tại Thái Anh Văn, một thành viên Đảng Dân Tiến, đã phát triển ý tưởng về chủ quyền của Đài Loan một cách đầy đủ hơn: né tránh nền độc lập chính thức không phải là cách duy nhất khiến bà khác biệt với các nhà hoạt động đòi độc lập trước đó. Thái nhấn mạnh lịch sử chung, độc đáo của người dân Đài Loan, bao gồm cả giai đoạn “khủng bố trắng” (đàn áp bạo lực do chế độ chuyên chế của Quốc Dân Đảng thực hiện), bế tắc quân sự với Bắc Kinh, tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, dân chủ hóa, thành tích thể thao, và thiên tai. Tuy nhiên, tầm nhìn của bà về người dân Đài Loan được xây dựng dựa trên 70 năm chứ không phải 400 năm trải nghiệm chung, vì vậy nó rõ ràng đã xem những người nhập cư thời hậu chiến như là một bộ phận cấu thành của dân số chứ không phải những kẻ thực dân. Bà thậm chí còn tự coi mình là người ủng hộ quân đội, thúc đẩy lại một thể chế từng là nền tảng của chế độ chuyên chế và là kẻ thù không đội trời chung của chủ nghĩa dân tộc Đài Loan, xem quân đội như người bảo đảm cho sự toàn vẹn và chủ quyền của hòn đảo.
Ý tưởng của Thái đã không được lòng các nhà hoạt động vì độc lập truyền thống; có rất nhiều người ủng hộ Đảng Dân Tiến mơ về một cuộc trưng cầu dân ý về độc lập và cảm thấy hơi khó chịu khi bà tạo dáng với lá cờ Trung Hoa Dân Quốc. Nhưng quan điểm của bà là một quan điểm khá phù hợp với những gì mà hầu hết người dân Đài Loan mong muốn. Cuộc khảo sát của Đại học Quốc lập Chính trị về thái độ của công chúng đối với thống nhất và độc lập cho thấy, dù sự ủng hộ dành cho độc lập đã tăng lên theo thời gian, nhưng đa số người dân Đài Loan lại thích nguyên trạng hơn. Các cuộc thăm dò khác gợi ý rằng các cuộc khảo sát của Đại học Quốc lập Chính trị có thể đã đánh giá thấp mức độ ủng hộ nguyên trạng. Hai cuộc khảo sát sau bầu cử, một từ năm 1996 và một từ năm 2020, đã hỏi những người thích giữ nguyên hiện trạng liệu họ có ủng hộ thống nhất nếu các điều kiện chính trị, kinh tế, và xã hội ở Trung Quốc và Đài Loan là tương tự nhau (ví dụ, nếu Trung Quốc trở thành một nền dân chủ thịnh vượng), hoặc liệu họ có ủng hộ tuyên bố độc lập nếu hành động đó sẽ không kích động sự trả đũa từ Bắc Kinh. Tỷ lệ những người ủng hộ nguyên trạng sẵn sàng thống nhất, ngay cả trong những điều kiện giả tưởng trên đây, đã giảm mạnh từ 58% xuống 22%. Tỷ lệ những người ủng hộ nguyên trạng sẵn sàng tuyên bố độc lập được giữ ổn định, dao động từ 57% đến 54%.
Cả cuộc khảo sát theo dõi và phản hồi của những người ủng hộ nguyên trạng đều cho thấy rõ rằng: ngày nay có ít người muốn thống nhất hơn. Nhưng trước việc người ta ngày càng ủng hộ độc lập, điều quan trọng cần nhớ là ý nghĩa của nền độc lập đã thay đổi. Trên thực tế, một nghiên cứu năm 2020 cho thấy, hơn 70% người Đài Loan tin rằng đất nước của họ đã là một quốc gia có chủ quyền, và chỉ một phần rất nhỏ cảm thấy cần phải chính thức cắt đứt quan hệ với Trung Quốc. Do đó, sự ủng hộ ngày càng tăng đối với nền độc lập trong những thập niên vừa qua không nhất thiết chỉ ra rằng ngày càng có nhiều công dân kêu gọi tuyên bố độc lập.
Sự thay đổi quan điểm này không phải lúc nào cũng dẫn đến thành công trong bầu cử cho Đảng Dân Tiến. Trong hai cuộc bầu cử địa phương vừa qua, đảng này đã có kết quả thảm hại. Ngày 26/11, Thái buộc phải từ chức chủ tịch đảng sau khi Đảng Dân Tiến chỉ có thể thắng 5 trong số 22 cuộc bầu cử thị trưởng. Nhưng sẽ là một sai lầm nếu diễn giải những kết quả này là một sự thay đổi trong thái độ của công chúng: ủng hộ thống nhất, hoặc né tránh độc lập. Bầu cử địa phương chỉ xoay quanh các vấn đề của chính quyền địa phương như xây dựng đường xá, các chương trình phúc lợi và ứng phó với đại dịch – chứ không phải vấn đề Trung Quốc. Hiểu đúng nhất, hầu hết các cuộc bỏ phiếu này là các cuộc trưng cầu dân ý về thành tích của những thành viên Quốc Dân Đảng đương nhiệm đang tái tranh cử. Đáng chú ý, chủ quyền hoặc cách đối phó với Trung Quốc hầu như không có trong các cuộc thảo luận sau bầu cử của Đảng Dân Tiến về lý do dẫn đến kết quả tranh cử tồi tệ. Tương tự, không ai trong Quốc Dân Đảng tuyên bố rằng kết quả này có nghĩa là họ không còn phải lo lắng về việc bị tấn công với tư cách là một đảng ủng hộ thống nhất.
Dù Thái Anh Văn có thể không còn là chủ tịch đảng, nhưng tầm nhìn lớn của bà về tương lai Đài Loan – đưa Đài Loan vào cộng đồng dân chủ quốc tế, củng cố quân đội của đất nước và tăng cường hợp tác với các quân đội khác, dần dần đa dạng hóa nền kinh tế của Đài Loan, theo đuổi các chính sách phúc lợi xã hội tiến bộ, bảo vệ chủ quyền của Đài Loan, và một loạt các biện pháp khác – vẫn không bị thách thức bên trong nội bộ Đảng Dân Tiến. Trung Quốc chắc chắn sẽ xuất hiện trong cuộc bầu cử tổng thống và cơ quan lập pháp vào năm 2024. Trừ phi Đảng Dân Tiến liều lĩnh theo đuổi nền độc lập chính thức và đánh mất vị trí thống trị của mình với tư cách là người bảo vệ hiện trạng, nếu không thì một lần nữa đảng này sẽ có lợi thế bầu cử rõ rệt.
Nathan F. Batto là Nghiên cứu viên tại Viện Khoa học Chính trị, Academia Sinica, Đài Loan.
Total Hits : 1475183
