Stop Expansionism - Chống Bành Trướng

Việt Nam lọt vào tay Đảng Cộng sản Việt Nam đã 48 năm (1975-2023).

Tính đến nay số người Việt Nam định cư tại 40 quốc gia vào khoảng hơn 5 triệu người mà đa số với lý do thoát khỏi quyền cai trị của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Hầu hết người ra đi vào những thời điểm và phương tiện khác nhau, nhưng, ai cũng vui vẻ và hãnh diện vì đã thoát khỏi sự thống trị của Đảng Cộng sản Việt Nam.

(more…)

TUYÊN CÁO VỀ CUỘC THẢM SÁT THIÊN AN MÔN NGÀY 4 THÁNG 6, 1989

Ngày 4 tháng 6 năm 1989, thế giới đã chứng kiến một biến cố vô cùng đau thương và thảm khốc chẳng những cho người dân Trung Quốc, nhất là giới trẻ, mà còn là nỗi chua xót cho toàn thể nhân loại trong bình minh của ánh sáng tự do dân chủ.

Ngày 4 tháng 6 năm 1989, còn được gọi là “biến cố Lục – Tứ”, hàng ngàn sinh viên và dân thường, tay không tấc sắt đã bị xe tăng và súng máy tàn sát, máu đã đổ loang cho ước vọng quyền làm người thực sự cho người dân đại lục.

Ngày 4 tháng 6 năm đó, cũng là ngày mà người dân Ba Lan thành công trong cuộc bầu cử tự do đầu tiên, mở màn cho làn sóng dân chủ tràn ngập Đông Âu đưa đến sự sụp đổ của Liên Xô. Trong khi đó, ước vọng tự do tương tự tại Trung Quốc đã bị dập tắt một cách tàn bạo.

Thế giới đã lên án, nhưng không đủ mạnh và bền bỉ để ngăn cản một chế độ độc tài toàn trị thống trị dân tộc Trung Hoa hiền hòa và mưu đồ bành trướng tư tưởng độc tài vô nhân này trên toàn thế giới.

Cuộc thảm sát ngày 4 tháng 6 năm 1989 đã bị nhà cầm quyền che đậy và tìm cách xóa bỏ mọi vết tích lịch sử bi hùng trong ký ức của người dân Trung hoa.

Trước Biến cố Thiên An Môn ngày 4 tháng 6 năm 1989, chúng tôi, những người yêu chuộng dân chủ tự do từ Việt Nam xin đưa ra những đề nghị sau đây với cộng đồng thế giới:

–    Không quên lòng dũng cảm của người dân, nhất là giới trẻ, đã hy sinh tính mạng vì ước vọng tự do và tự quyết của nhân loại.

–   Tố cáo những tội ác dã man của Cộng sản thế giới.

–   Nhận thức rõ ràng bản chất bạo tàn, vô nhân của chủ nghĩa và chế độ độc tài cộng sản mà loài người muốn loại bỏ.

–  Lên án sự tàn bạo của đảng Cộng Sản Trung Quốc và giúp các dân tộc bị thống trị đạt được ước vọng tự do dân chủ của họ.

–  Ngưng tiêu thụ hàng hóa từ Trung Cộng và các nước cộng sản.

Chúng tôi xin chân thành tưởng nhớ và kính yêu cầu.

---

From: Initiatives for China
Sent: Tuesday, June 13, 2023 11:35 AM
Subject: Alliance for Vietnam’s Democracy: Letter of Support to China’s Democracy and Freedom

Alliance for Vietnam’s Democracy | Letter of Support  Letter of Support to China’s Democracy and Freedom  Jun 4, 2023   Dear Dr. Yang,  On June 4, 1989, the world witnessed a painful and tragic event not only for the Chinese people, but also for the whole world right at its dawn of freedom and democracy.  On that day, also known as the “June Fourth Incident,” thousands of unarmed students and civilians were massacred by tanks and machine guns. Blood was spilled for the dream of human rights for the people of mainland China.  On that same day, the Polish people held their first free elections, ushered in a wave of democracy that swept through Eastern Europe and led to the collapse of the Soviet Union. Meanwhile, similar freedoms in China were brutally quelled.  The world has condemned, but not strongly and persistently enough to prevent a totalitarian regime from suppressing a peaceful Chinese people and plotting to spread this inhuman authoritarianism all over the world.  In China and Hongkong, the June Fourth Massacre was covered up by the authorities which sought to erase all traces of the tragic history in the memory of the Chinese people.  In commemoration of the Tiananmen Square Massacre on June 4, 1989, we, the undersigned Vietnamese pro-democracy organizations, urge the international community:  – To not forget the courage of the people, especially the young, who sacrificed their lives for humanity’s yearnings for freedom and self-determination. – To denounce the barbaric crimes of communism worldwide. – To clearly recognize the brutal, inhuman nature of communism and the communist authoritarianism that humanity wants to eliminate. – To condemn the atrocities by the Chinese Communist Party and assist the captive peoples achieve their aspiration for freedom and democracy. – To diversify our supply chains from China and other communist countries.  With sincere remembrance, we respectfully request.  Alliance for Vietnam’s Democracy Thang Nghia Society Vietnamese Nationalist Party Viet 2000 Foundation Vietnam Democracy Center Vietnam Human Rights Day May 11 Organization Vietnamese American Republicans of Georgia Minh Van Foundation Vietnamese Environmental Protection SocietyBuddhist Church of America  CPIFC | Speech Jianli Yang: The Flame of Hope Can Never Be Extinguished Speech at the Candlelight Vigil Organized by Victims of Communism Memorial Foundation to Commemorate the 34th Anniversary of the Tiananmen Massacre By: Jianli Yang – Jun 2, 2023   Dear Friends,  As we gather tonight, the flickering candlelight casting a gentle glow upon our somber faces, we mourn the fallen brave young men and women of Tiananmen Square. Thirty-four years ago on that horrific, never-to-be forgotten day as tanks rolled, thousands of young lives were cut short.   Their dreams were extinguished. Their voices were silenced.   There is a Chinese saying, “There is no greater sorrow than the gray-haired burying the dark-haired.”   Today’s remaining Tiananmen Square democracy movement participants have begun to turn gray. As we, the survivors, mourn those courageous young men and women, who sacrificed their lives on Tiananmen Square thirty four years ago, it feels as if the gray-haired were bidding farewell to the dark-haired.   The sorrow is truly immeasurable. The pain is never gone.  The fallen at Tiananmen Square were the embodiment of hope–a generation that dared to dream of a better China– a China where freedom, democracy, and human rights flourished. They believed in the power of their voices. In their ability to effect change. And in a future that would embrace the ideals they held dear.  Aspirations of now a new generation seeking change and reform are displayed in the White Paper Movement. Just as the students in Tiananmen Square did decades ago, today’s young activists are demanding transparency, accountability, and political freedoms.   The White Paper Movement echoes the spirit of Tiananmen. It serves as a powerful reminder that the fight for freedom and democracy is ongoing in China, and that the ideals of Tiananmen still resonate deeply within the hearts and minds of the Chinese people.   We must stand in solidarity with these courageous individuals and support their hopes and aspirations. Their battles are not isolated incidents. They represent a global fight for human rights and human dignity. By joining together to amplify their voices, we can create a world where the ideals of Tiananmen are realized.  May the candles we hold tonight serve as a reminder that the flame of hope must never be extinguished. Let it burn brightly in our hearts as we remember the fallen young men and women of Tiananmen Square and carry their legacy forward.  Thank You.  Source: https://www.citizenpowerforchina.org/jianli-yang-the-flame-of-hope-can-never-be-extinguished  Please support our work by donating today: Donate  Books by Citizen Power for China  For Us, the Living: A Journey to Shine the Light on Truth (Collected Speeches from 2000-2020) by Dr. Jianli YangGet Book  Examining China’s Response to the Covid-19 Outbreak (September 2019-January 2020): The Catastrophe That Could Have Been AvoidedGet Book  Secrets of the CCP’s United Front Work Department (Memoir of a United Front Cadre) by Cheng GanyuanGet Book    Citizen Power Initiatives for China 公民力量 is dedicated to a peaceful transition to democracy in China through truth, understanding, citizen power, and cooperative action.

Initiatives for China | 658 Washington Street, 2406438793, Brookline, MA 02446Unsubscribe tvphapche@gmail.comUpdate Profile | Constant Contact Data NoticeSent by dcoffice@initiativesforchina.org powered byTry email marketing for free today!

(more…)

Liên Thành 

Năm 1989, hàng vạn người Trung Quốc, chủ yếu là sinh viên đại học, tập trung tại quảng trường Thiên An Môn để đòi tự do dân chủ (ảnh: wikipedia). 

(more…)

Võ Thái Hà tổng hợp

---

Trung Quốc từ chối yêu cầu của Mỹ về cuộc gặp giữa các bộ trưởng quốc phòng

Liên Thành

Trung Quốc từ chối yêu cầu của Mỹ về cuộc gặp giữa các bộ trưởng quốc phòng. 

Theo các phương tiện truyền thông đưa tin hôm thứ Hai (30/5), Trung Quốc đã từ chối yêu cầu của Hoa Kỳ về một cuộc gặp giữa các bộ trưởng quốc phòng của hai nước tại một diễn đàn an ninh thường niên ở Singapore vào cuối tuần này, đây được xem là một dấu hiệu căng thẳng mới giữa các cường quốc.

Bộ Quốc phòng Mỹ trong một tuyên bố với tờ Wall Street Journal đã cho biết: “Đêm qua, CHND Trung Hoa đã thông báo với Hoa Kỳ rằng họ đã từ chối lời mời vào đầu tháng 5 của chúng tôi để Bộ trưởng Austin gặp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng CHND Trung Hoa Lý Thượng Phúc tại Singapore”. Ngũ Giác Đài cho biết họ tin tưởng vào giao tiếp cởi mở “để bảo đảm rằng cạnh tranh không dẫn đến xung đột”.

Tuần trước, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc John Kirby cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ đã có các cuộc thảo luận để tiến hành đàm phán giữa ông Lloyd Austin và người đồng cấp Trung Quốc Lý Thượng Phúc.

Triển vọng về một cuộc gặp giữa hai quan chức Mỹ – Trung này đang được theo dõi chặt chẽ do căng thẳng an ninh khu vực và tranh chấp thương mại đã làm hỏng kế hoạch tái hợp tác của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Tuần trước, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo và Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào đã trao đổi về các chính sách thương mại, đầu tư và xuất khẩu trong một cuộc họp ở Washington, đánh dấu cuộc trao đổi cấp nội các giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đầu tiên trong nhiều tháng sau những căng thẳng đôi bên.

Theo Ian Storey, một nhà phân tích an ninh có trụ sở tại Singapore, quyết định của Trung Quốc xa lánh ông Austin không phải là dấu hiệu tốt lành gì. Vì ông Storey cho rằng vào thời điểm căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng như hiện nay, “việc Tướng Lý từ chối gặp người đồng cấp sẽ càng làm căng thẳng khu vực hơn nữa”.

Ông Austin và ông Lý sẽ có mặt tại Singapore để tham dự Đối thoại Shangri-la lần thứ 20 sẽ khai mạc vào thứ Sáu tuần này, một cuộc gặp gỡ không chính thức của các quan chức quốc phòng các nước cùng các nhà phân tích, bên cạnh đó là một loạt các cuộc họp bên lề khác. Cả hai quan chức Mỹ – Trung dự kiến sẽ tổ chức các cuộc gặp song phương với các đối tác từ khắp khu vực.

Các quan chức Trung Quốc vẫn chưa giải thích về thái độ bị cho là nhằm làm bẽ mặt lãnh đạo quốc phòng Mỹ của ông Lý Thượng Phúc, nhưng một số nhà phân tích an ninh cho rằng việc Trung Quốc khó chịu trước lệnh trừng phạt của Mỹ đối với bộ trưởng quốc phòng nước này có thể là một lý do.

Ông Lý Thượng Phúc là thành viên của Quân ủy Trung ương, cơ quan quốc phòng hàng đầu của Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình chỉ huy.

Vào năm 2018, ông bị chính quyền Mỹ trừng phạt vì đã mua vũ khí của Nga, bao gồm máy bay chiến đấu Su-35 và hệ thống tên lửa đất đối không S-400 và thiết bị từ nhà xuất khẩu vũ khí Rosoboronexport.

---

Trung Quốc : Đụng độ giữa người Hồi Giáo và cảnh sát, hàng chục người bị bắt

Trung Quốc hôm nay, 30/05/2023, điều động hàng trăm cảnh sát bắt giữ nhiều người tại một thành phố có đông dân theo đạo Hồi sinh sống ở phía tây nam. Theo AFP, chiến dịch trấn áp này diễn ra sau những đụng độ giữa cảnh sát và người theo đạo Hồi,  có liên quan đến việc phá hủy một phần đền thờ Hồi Giáo, xảy ra hôm thứ Bảy 27/05/2023.  

Ảnh minh họa : Một đền thờ Hồi giáo ở tỉnh Cam Túc (Gansu), Trung Quốc. JOHANNES EISELE / AFP 

Minh Anh /RFI

Thông tín viên đài RFI, Stephane Lagarde tại Bắc Kinh, tường thuật : 

«  Các hình ảnh đã bị các nhà kiểm duyệt nhanh chóng xóa đi, nhưng người ta vẫn có thể tìm thấy chúng sáng thứ Hai này trên mạng xã hội Twitter – vốn bị kiểm duyệt tại Trung Quốc. Những cú đá, cú đấm, rồi ném gạch đá, những người phản đối hôm thứ Bảy tìm cách đẩy lui bức tường khiên mầu đen của cảnh sát vũ trang nhân dân. Lực lượng an ninh ngăn chặn những người này tiếp cận đền thờ Hồi Giáo Nạp Gia Doanh, ở huyện Ngọc Khê. 

Tại tỉnh Vân Nam này, trong số các sắc dân thiểu số, người Hồi chiếm số đông. Trên một đoạn video khác, một bộ phận những người phản đối tiếp cận được một bức tường bao quanh và đẩy sập giàn giáo xây dựng. Một số hình ảnh khác còn cho thấy nhiều người mặc bộ đồ rằn ri hô các khẩu hiệu. Nhiều bình luận trên mạng cũng nói đến sự hiện diện của nhiều nhân viên an ninh mặc thường phục. 

Được xây dựng từ thời nhà Minh, đền thờ Nạp Gia Doanh có mái vòm và bốn ngọn tháp. Chính phần trên cao và đặc biệt là mái vòm đã bị chính quyền địa phương nhắm đến khi cho rằng việc xây dựng là bất hợp pháp. Chiến dịch Hán hóa ở Trung Quốc những năm gần đây đã cho dỡ bỏ nhiều thánh giá khỏi nhà thờ và cuỗm mất những phần trang trí tại nhiều đền thờ. 

Tòa án và viện kiểm sát quận Thông Hải (Tonghai) hôm Chủ Nhật ra thông cáo khẳng định rằng “một vụ việc” hôm thứ Bảy 27/5 đã gây xáo trộn nghiêm trọng trật tự xã hội. Khoảng ba chục người biểu tình dường như đã bị bắt giữ. » 

---

Các nỗ lực tạo ra định chế quản lý cho AI

Các quan chức G7 sẽ gặp nhau vào thứ Ba để lần đầu tiên thảo luận về chính sách quản lý các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT. Cuộc họp này một lần nữa cho thấy cả chính phủ và các công ty công nghệ lớn đều đồng ý là cần phải làm gì đó để AI không phát triển quá nhanh đến mức mất kiểm soát. Chẳng hạn, hôm 22 tháng 5, OpenAI, công ty khởi nghiệp tạo ra ChatGPT, đã kêu gọi thành lập một cơ quan quản lý quốc tế như Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế.

Nhưng để vạch ra các bước cụ thể không hề đơn giản. Ngay cả một định nghĩa chung về AI cũng chưa có, trong khi lợi ích của các bên rất khác nhau. OpenAI, một tổ chức dù tuyên bố phi lợi nhuận nhưng đang ngày càng chạy theo lợi nhuận, muốn các quy định được áp dụng nhẹ nhàng, trong khi EU thúc đẩy kiểm soát chặt chẽ. Khi mà EU đã có “Đạo luật AI” đang được soạn thảo, họ có thể một lần nữa đặt ra các quy tắc cho thế giới — như họ từng làm về quyền riêng tư với Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung GDPR.

---

Giá nhà ở Mỹ hồi sinh

Dù lãi suất có thể còn tăng ở Mỹ, giá nhà đang tăng trở lại. Vào tháng 2, giá nhà đã tăng gần 0,2%, chấm dứt chuỗi bảy tháng giảm giá. Giới phân tích sẽ xem xét kĩ lưỡng khi chỉ số S&P CoreLogic Case-Shiller, thước đo giá nhà ở Mỹ, được công bố vào thứ Ba.

Hai yếu tố có thể duy trì đà phục hồi của giá nhà, ngay cả khi lãi suất thế chấp tiếp tục tăng. Đầu tiên là nguồn cung. Sau hơn một thập niên ngành xây dựng hoạt động dưới sức, nước Mỹ đang đối mặt tình trạng thiếu nhà ở, khiến giá nhà bị đẩy lên cao. Bên cạnh đó là sự phổ biến của “còng tay vàng” — các khoản thế chấp có lãi suất cố định thấp khiến hàng triệu chủ nhà bị ràng buộc với những ngôi nhà mà họ có thể muốn rời đi.

Yếu tố thứ hai là thị trường lao động nóng của Mỹ. Tỷ lệ thất nghiệp thấp, cùng với khoản tiết kiệm dư thừa sau đại dịch, làm tăng nhu cầu nhà mới. Và với rất nhiều người mua tiềm năng đang chờ đợi, giá có thể vẫn chưa chạm trần.

---

Tổng thống Lula muốn xây dựng lại hình ảnh Brazil lãnh đạo Nam Mỹ

Vào thứ Ba, tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đã tổ chức cuộc họp khu vực cấp cao đầu tiên trong gần một thập niên qua với mười người đồng cấp Nam Mỹ khác. Ông hy vọng sự kiện sẽ giúp hàn gắn một số rạn nứt về ý thức hệ giữa các nhà lãnh đạo trong khu vực.

Trong nhiệm kỳ tổng thống trước đây của mình từ năm 2003 đến 2010, Lula đã mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của Brazil bằng cách thay mặt cho các quốc gia bất hòa ở Mỹ Latinh trên trường quốc tế. Sau khi nhậm chức vào tháng 1, ông muốn lặp lại thành tích này. Nhưng cơ chế hợp tác của ông, Liên minh Nam Mỹ (UNASUR) do Venezuela khởi xướng vào năm 2004, đang bị suy giảm số lượng thành viên. Và hầu hết các tổng thống đều bận giải quyết các vấn đề ở quê nhà — ví dụ, Peru sẽ cử thủ tướng đến dự sau khi Pedro Castillo bị lật đổ khỏi vị trí tổng thống vào tháng 12. Khi gặp các đồng nghiệp, Lula có thể nhận ra bao nhiêu điều đã thay đổi sau mười năm.

---

Scandal đại dịch của Boris Johnson vẫn chưa chấm dứt

Thứ Ba này là hạn chót để chính phủ Anh bàn giao một loạt các tài liệu nhạy cảm cho cuộc điều tra chính thức về đại dịch. Đối với những người muốn hiểu điều gì đã sai (hoặc đúng) trong phản ứng của chính phủ Anh trước đại dịch Covid, lô tài liệu này là một mỏ vàng.

Các giấy tờ được yêu cầu bao gồm nhật ký chưa được chỉnh sửa từ đầu năm 2020 đến đầu năm 2022, được viết bởi Boris Johnson, người khi đó là thủ tướng, cũng như 24 cuốn sổ ghi chép của ông vào thời điểm đó. Cuộc điều tra cũng yêu cầu tin nhắn WhatsApp giữa ông Johnson và ít nhất 40 quan chức cấp cao nhất của ông. Các bộ trưởng bảo thủ nói việc tiết lộ tin nhắn sẽ tạo tiền lệ có hại. Khả năng sẽ có một cuộc chiến pháp lý.

Cuộc điều tra sẽ đánh giá một cách cẩn thận các cáo buộc ông Johnson vi phạm các quy tắc Covid nghiêm ngặt của chính mình (trước đó ông đã bị phạt vì tham dự một bữa tiệc ở Phố Downing trong thời gian phong tỏa). Các phiên điều trần miệng, bắt đầu vào mùa hè này, hứa hẹn tiếp tục chiếm trang nhất các báo.

---

Bế mạc cuộc họp thường niên của WHO

Vào thứ Ba, Đại hội đồng Y tế Thế giới lần thứ 76 sẽ bế mạc. Trong hơn một tuần qua, các bộ trưởng y tế, bác sĩ và các nhà vận động đã đến Geneva để vạch ra các ưu tiên y tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một cơ quan được Liên Hợp Quốc hậu thuẫn vừa bước sang tuổi 75. Chúng bao gồm các nghị quyết tăng cường thực phẩm thiết yếu, chẳng hạn như gạo, với vitamin và khoáng chất; tăng cường tiếp cận toàn cầu với các dịch vụ phục hồi chức năng, chẳng hạn như vật lý trị liệu; và để giảm số ca tử vong do đuối nước.

Nhưng các vấn đề chính trị – cả quốc tế và nội bộ – đã làm lu mờ phần lớn hội nghị. Đài Loan bị cấm tham gia; họ đáp lại bằng cáo buộc WHO thiên vị Trung Quốc. Nga đã cố gắng (và thất bại) làm hỏng chiếc vé bầu Ukraine vào ban điều hành của WHO. Và Tedros Adhanom Ghebreyesus, tổng giám đốc của WHO, thừa nhận tổ chức này đã làm quá ít trước nạn lạm dụng và quấy rối tình dục trong nội bộ nhân viên suốt nhiều năm qua. Một cuộc điều tra sẽ khép lại trong vòng 200 ngày tới. Trước khi giúp ích cho thế giới, WHO cần tự chữa bệnh cho chính mình.

---

Bác bỏ kế hoạch hòa bình của Trung Quốc, Ukraine nêu giải pháp duy nhất để chấm dứt xung đột

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tham dự cuộc họp báo tại ga tàu điện ngầm Maidan Nezalezhnosti vào ngày 23/4/2022 ở Kyiv, Ukraine. (Ảnh: The Asahi Shimbun/Getty Images) 

Ukraine đã bác bỏ kế hoạch hòa bình 12 điểm do Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đề xuất. Một trợ lý hàng đầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết kế hoạch hòa bình của Ukraine mới là giải pháp duy nhất để chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine.

Trưởng cố vấn ngoại giao của Nhà lãnh đạo Ukraine – ông Ihor Zhovkva – nói với tờ Reuters rằng Ukraine không quan tâm đến một lệnh ngừng bắn cho phép Nga kiểm soát lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng, mà nước này chỉ có một điều kiện duy nhất để kết thúc chiến tranh là: Nga rút quân hoàn toàn khỏi lãnh thổ Ukraine. 

Trong những tháng gần đây, ông Zhovkva đã bác bỏ một loạt sáng kiến hòa bình từ Trung Quốc, Brazil, Vatican và Nam Phi.

“Khi nói về cuộc chiến ở Ukraine, kế hoạch hòa bình của Brazil, kế hoạch hòa bình của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hay kế hoạch hòa bình của Nam Phi đều không hiệu quả”, ông Zhovkva nói trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters hôm thứ Sáu (26/5).

“Trong giai đoạn chiến tranh diễn ra, chúng tôi không cần bất kỳ nước trung gian hòa giải nào. Đã quá muộn để hòa giải”, cố vấn của Tổng thống Ukraine nhấn mạnh.

Vào tháng 2 năm nay, ĐCSTQ đã đề xuất một kế hoạch hòa bình gồm 12 điểm cho cuộc chiến Nga – Ukraine. Kế hoạch này kêu gọi Nga ngừng bắn và hai bên đàm phán hòa bình, nhưng không yêu cầu Nga rút quân mà yêu cầu các nước phương Tây dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga.

Đáp lại, Điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby đã nói rõ vào tháng 3 rằng kế hoạch hòa bình của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, vốn chỉ kêu gọi ngừng bắn chứ không yêu cầu Nga rút quân, sẽ chỉ giúp ích cho các lực lượng Nga.

Ông cũng cáo buộc Nga sẽ tận dụng lệnh ngừng bắn đó để tiếp tục củng cố các vị trí của mình tại nước láng giềng Ukraine, cũng như khôi phục lực lượng và đào tạo quân nhân để chuẩn bị cho đợt tấn công mới.

Ông cho rằng điều đó chứng thực một cách hiệu quả cho cuộc chinh phục bất hợp pháp của Nga. Các nước châu Âu cũng có quan điểm tương tự.

Gần đây, đặc phái viên Trung Quốc về các vấn đề Á – Âu Lý Huy đã đến thăm nhiều quốc gia châu Âu trong nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán về một “giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine”. Trao đổi với tờ Wall Street Journal, một nhà ngoại giao châu Âu từng nói chuyện với ông Lý Huy cho hay, “Chúng tôi đã giải thích (với ông Lý Huy) rằng trừ khi quân đội Nga rút quân [khỏi lãnh thổ Ukraine], nếu không thì đó chỉ là động thái đóng băng cuộc xung đột và điều này không có lợi cho cộng đồng quốc tế”.

Một quan chức khác lập luận rằng mối quan tâm chính của Trung Quốc dường như là đảm bảo rằng Nga không thua trong cuộc chiến và Moscow không sử dụng vũ khí hạt nhân.

Trong khi đó, ông Zhovkva cho biết phản ứng của các đại diện quốc gia đối với kế hoạch hòa bình 10 điểm của Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, là rất tích cực. Các nước G7 cũng không nêu quan ngại về bất kỳ điểm nào trong kế hoạch hòa bình của Ukraine.

Về phần mình, Nga cho biết họ sẵn sàng đàm phán hòa bình với Ukraine, nhưng Moscow khẳng định rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng sẽ dựa trên “thực tế mới”, nghĩa là công nhận 4 khu vực mà Nga tuyên bố sáp nhập. Đây là điều kiện mà Ukraine sẽ không chấp nhận.

Vào tháng 9/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng Nga sẽ sáp nhập 4 vùng của Ukraine (Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia) vào lãnh thổ nước Nga. Phản ứng về sự việc này, Ukraine và các nước phương Tây cho biết họ sẽ không công nhận các khu vực này là lãnh thổ của Nga.

Trong khi Ukraine mong muốn các nhà lãnh đạo G7 giúp đưa càng nhiều quốc gia “Nam bán cầu” đến dự “hội nghị thượng đỉnh hòa bình” do Ukraine đề xuất càng tốt, ông Zhovkva cho hay địa điểm của hội nghị thượng đỉnh vẫn đang được thảo luận.

Ông Zelenskyy đã tạo ra một “cú hích lớn” trong tháng này nhằm thu hút sự ủng hộ từ các quốc gia ở “phía nam bán cầu”. Vào ngày 19/5, Tổng thống Ukraine đã tham dự một hội nghị thượng đỉnh ở Ả Rập Xê Út để hội đàm với Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman, cũng như các quan chức Iraq và các phái đoàn khác.

Sau đó, ông đã bay tới Nhật Bản để gặp gỡ các nhà lãnh đạo Ấn Độ và Indonesia bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima. Hai quốc gia này đại diện cho những tiếng nói quan trọng ở Nam bán cầu.

Mặc dù Ukraine nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của phương Tây trong cuộc chiến chống lại Nga, nhưng nước này lại không nhận được sự ủng hộ tương tự từ các quốc gia ở Nam bán cầu (bao gồm Mỹ Latinh, Châu Phi và phần lớn Châu Á). Đây là nơi mà Nga đã đẩy mạnh các khoản đầu tư về năng lượng và ngoại giao của mình trong những năm qua.

Để đối phó với các biện pháp trừng phạt của phương Tây, Nga đã cố gắng chuyển doanh số bán năng lượng từ các thị trường châu Âu truyền thống sang châu Á, châu Phi, Mỹ Latinh và khu vực Trung Đông.

Lam Giang tổng hợp

---

Ukraina: Thủ đô Kiev bị bắn phá liên tiếp đêm thứ ba

Đêm thứ ba liên tiếp, thủ đô Kiev Ukraina ngày 29/05/2023 bị Nga oanh kích dữ dội. Ban ngày là các đợt bắn phá bằng tên lửa đạn đạo, về đêm đến lượt các loại drone tự sát. Dù phòng không Ukraina đã chặn được khá hiệu quả các đợt oanh, nhưng vẫn không tránh khỏi những thiệt hại về nhân mạng. 

Nhiều xe hơi bị hư hại sau cuộc tấn công lớn bằng drone của Nga, Kiev, ngày 30/05/2023. REUTERS – VALENTYN OGIRENKO 

Anh Vũ /RFI

Thông tín viên Stéphane Siohan tại Kiev tường trình : 

“Một kịch bản buồn theo lối cũ lại diễn ra trong đêm qua. Còi báo động phòng không liên hồi kéo lên trong đêm tối. Với những người khó ngủ thì đây là một đêm trắng.

Bất chợt, những loạt đạn phòng không được bắn lên, có thể nhìn bằng mắt thường, nhiều tiếng nổ xé tan bầu trời Kiev.

Một lần nữa các loại drone Shahed 136 do Iran chế tạo bay lượn trên bầu trời thủ đô. Tất cả đều bị bắn chặn, như thường lệ. Các mảnh vỡ của drone rơi xuống đất, nhưng lần này đã gây thiệt hại về người. 

Trong khu phố Holosieevski, hai tầng trên cao của một tòa nhà đã bị phá, một người thiệt mạng, một bà cụ bị thương  và hai mươi người khác đã được sơ tán khỏi tòa nhà. 

Các mảnh của drone bị bắn rơi nằm vương vãi trên mặt đường, trên các xe và tại một xí nghiệp ở phía tây nam Kiev.

Cho dù hệ thống phòng không có hiệu quả, nhưng các mảnh kim loại rớt xuống như vậy thực sự dễ gây rủi ro cho người dân. Họ thường xuyên căng thẳng lo sợ. Trên mạng xã hội, nhiều người dân Kiev viết : ban đêm họ không thể ngủ được nữa và sau đó cả ngày sống vật vờ như thây ma. Đó là một thiệt hại mới của chiến tranh”.

Cũng trong ngày hôm qua, Ukraina thừa nhận một « cơ sở quân sự » đã bị thiệt hại sau các đợt oanh kích của Nga. Chính quyền Ukraina cho biết đang sửa chữa một đường băng của một sân bay trong vùng Khmelnytsky, phía tây đất nước. Ngoài ra 5 máy bay cũng bị hư hại trong vụ tấn công này. 

---

XEM THÊM

Nhật nghi “vệ tinh” của BTT là tên lửa đạn đạo – NHK

Cập nhật 4 giờ trước

Bộ trưởng Phòng vệ Nhật Bản Hamada Yasukazu nói rằng mặc dù Bắc Triều Tiên thông báo sẽ phóng vệ tinh, nhưng dựa trên những gì đã xảy ra trước đây, ông cho rằng Bình Nhưỡng sẽ phóng tên lửa đạn đạo.

Trả lời phóng viên hôm thứ Ba về thông báo của Bắc Triều Tiên, Bộ trưởng Hamada cho biết Bắc Triều Tiên thông báo sẽ phóng vệ tinh theo như cách gọi của nước này vào khoảng thời gian từ thứ Tư ngày 31/5 đến ngày 11/6.

Ông cho biết các vụ phóng của Bắc Triều Tiên sử dụng công nghệ tên lửa đạn đạo là sự vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và là một vấn đề nghiêm trọng liên quan đến an toàn của người dân.

Ông cho biết Nhật Bản sẽ phối hợp chặt chẽ với Mỹ và Hàn Quốc để yêu cầu Bắc Triều Tiên kiềm chế, không có các hành động khiêu khích và tuân thủ các nghị quyết của Liên hợp quốc.

Bộ trưởng cũng cho biết Nhật Bản sẽ tiếp tục thu thập, phân tích thông tin và luôn cảnh giác.

Hôm thứ Hai, Bộ trưởng Hamada đã ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ đánh chặn bất kỳ tên lửa đạn đạo

nào có khả năng rơi xuống lãnh thổ Nhật Bản.

Theo Economist: Nhật Bản đặt hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo trong tình trạng báo động sau khi Triều Tiên tuyên bố có kế hoạch phóng một vệ tinh trong vòng hai tuần tới. Chính phủ Nhật Bản cảnh báo sẽ “thực hiện các biện pháp phá huỷ” đối với bất kỳ vật thể nào đe dọa lãnh thổ đất nước. Tháng trước, nhà độc tài Kim Jong Un cho biết Triều Tiên đã chế tạo được vệ tinh do thám đầu tiên.

---

Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines-Nhật-Mỹ diễn tập chung

NHK – Cập nhật 8 giờ trước

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/common/player/tv/clip/?lang=vi&ver=19&id=p-news__videoPlayer&key=%2Fnhkworld%2Fdata%2Fvi%2Fnews%2Fmovie%2F0529EE40.xml

Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines sẽ tổ chức diễn tập với các đối tác Nhật Bản và Hoa Kỳ từ thứ Năm tại vùng biển quanh Vịnh Manila.

Các quan chức của 3 nước đã gặp nhau hôm thứ Hai tại trụ sở lực lượng bảo vệ bờ biển ở Manila.

Các bên xác nhận sẽ tăng cường hợp tác, dường như có tính đến các hoạt động ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông).

Khoảng 400 người sẽ tham gia cuộc diễn tập kéo dài 1 tuần, với nội dung thực hành chặn tàu đánh cá bất hợp pháp và triển khai các hoạt động cứu hộ.

Chuẩn đô đốc Armand Balilo, chỉ huy các vấn đề công cộng của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines, cho biết: “Cuộc diễn tập sẽ tăng cường khả năng tương tác. Chúng tôi sẽ lĩnh hội được những thao tác thực hành tốt nhất từ các đối tác”.

Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản sẽ cử tàu tuần tra Akitsushima tham gia diễn tập.

---

Uganda ban hành luật khắc nghiệt về quan hệ tình dục đồng tính

Tổng thống Uganda ban hành một trong những luật chống đồng tính khắc nghiệt nhất thế giới. Bất kỳ ai bị phát hiện có quan hệ tình dục đồng tính – vốn đã bất hợp pháp – sẽ đối mặt án tù chung thân. Những người quan hệ tình dục đồng tính với người dưới 18 tuổi hoặc người nhiễm HIV có thể bị tử hình. Các nhóm nhân quyền nói luật này sẽ gây cản trở việc điều trị bệnh HIV. Tổng thống Mỹ Joe Biden đe dọa trừng phạt nếu Uganda không bãi bỏ luật. (NHK)

---

Moscow bị tấn công bởi máy bay không người lái (BBC)

BỞI ISABEL VAN BRUGEN

(more…)

Wall Street Journal

Tác giả: Wenxin Fan – Cù Tuấn, dịch – 26/5/2023

Các công ty sản xuất đã hủy bỏ các chương trình hài kịch ở Trung Quốc sau khi một câu đùa của diễn viên hài Li Haoshi dẫn đến một cuộc điều tra của cảnh sát. Ảnh: GETTY IMAGES 

(more…)

Võ Thái Hà tổng hợp

---

Bộ trưởng Không quân Mỹ: ‘nhiều nhất là vài tháng’ để F-16 đến Ukraina

Một chiếc F16 của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ lăn bánh trên đường băng trong cuộc tập trận không quân chung giữa Hoa Kỳ và Philippines ngày 09 tháng 5 năm 2023 ở Philippines. (Ảnh Ezra Acayan/Getty). 

(more…)

Daniel Martin, PHÓ TỔNG BIÊN TẬP CHÍNH TRỊ, Ở HIROSHIMANgày 20 tháng 5 năm 2023 • 2:43 chiều

Rishi Sunak ôm nồng nhiệt tổng thống Ukraine khi Thủ tướng nói rằng thế giới ‘đoàn kết’ với Kyiv

(more…)

Võ Thái Hà tổng hợp

---

G7 thông báo các trừng phạt mới nhằm vào “cỗ máy chiến tranh” của Nga

19/5/2023

Các lãnh đạo G7 họp thượng đỉnh tại Hiroshima, Nhật Bản, ngày 19/05/2023. AP 

Anh Vũ /RFI

AFP dẫn một thông cáo của thượng đỉnh G7, tại Hiroshima , Nhật Bản, cho biết, hôm nay, 19/05/2023, lãnh đạo nhóm 7 nước công nghiệp phát triển hàng đầu đã quyết định các biện pháp trừng phạt mới nhằm cắt nguồn cung cấp công nghệ, thiết bị công nghiệp và các dịch vụ của G7 mà Nga có thể sử dụng cho ngành công nghiệp quốc phòng, phục vụ cho cuộc chiến tranh tại Ukraina 

Ngay trước giờ khai mạc thương đỉnh G7 tại Hiroshima, Hoa Kỳ và các đồng minh lớn đã thông báo các trừng phạt tiếp tục đánh vào nguồn tài chính của Nga, nhằm chủ yếu vào buôn bán kim cương. 

Washington thông báo những biện pháp trừng phạt mới nhằm vào “ cỗ máy chiến tranh” của Nga. Theo lời một quan chức Mỹ, các trừng phạt này nhắm vào khoảng 70 thực thể tại Nga và tại các nước khác. Quan chức này cho biết thêm, các nước G7 khác cũng chuẩn bị các trừng phạt mới về xuất nhập khẩu liên quan đến Nga. 

Luôn Đôn đã thông báo các biện pháp trừng phạt lĩnh vực khai thác mỏ của Nga, trong đó có buôn bán kim cương mà Nga thu về hàng tỷ đô la mỗi năm. Cũng trong ngày hôm nay, chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel, có mặt tại Hiroshima dự thượng đỉnh G7, thông báo Liên Hiệp Châu Âu sẽ “ hạn chế mua bán kim cương Nga” trong khuôn khổ các trừng phạt Matxcơva xâm lược Ukraina. 

Theo một quan chức cao cấp của chính quyền Joe Biden, thượng đỉnh G7 lần này đặt mục tiêu phối hợp ngăn chặn các nguồn tài chính giúp Nga nuôi dưỡng cuộc chiến tại Ukraina, đồng thời lấp những kẽ hở giúp Nga lách trừng phạt, giảm hơn nữa lệ thuộc vào Nga, tiếp tục ngăn cản Matxcơva tiếp cận hệ thống tài chính quốc tế, cam kết phong tỏa các tài sản của Nga cho đến khi chiến tranh chấm dứt, 

---

Hội nghị thượng đỉnh G-7 đang diễn ra ở Hiroshima với các lệnh trừng phạt mới dành cho Nga 

Tổng thống Ukraine dự kiến ​​sẽ thực hiện một chuyến đi cá nhân tới Hiroshima để tham dự hội nghị thượng đỉnh vào Chủ Nhật 

Tác giả Emel Akan 

19/5/2023

Các nhà lãnh đạo Nhóm Bảy Cường quốc (G-7) bước ra khỏi Bảo tàng Tưởng niệm Hòa bình để dự lễ đặt vòng hoa ở Công viên Tưởng niệm Hòa bình trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh các Nhà lãnh đạo G7 ở Hiroshima, hôm 19/05/2023. (Ảnh: Franck Robichon/POOL/AFP qua Getty Images) 

HIROSHIMA, Nhật Bản — Cuộc chiến ở Ukraine trở thành tâm điểm tại hội nghị thượng đỉnh Nhóm Bảy Cường quốc (G-7) năm nay, với các nhà lãnh đạo dự định đưa ra các lệnh trừng phạt mới “để tiếp tục gia tăng sức ép đối với Nga” khi họ bắt đầu cuộc họp kéo dài ba ngày ở Hiroshima. 

Theo một quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc, các nhà lãnh đạo G7 dự kiến sẽ đưa ra một tuyên bố mạnh mẽ về “sự đoàn kết, sức mạnh, và cam kết” để đáp trả cuộc xâm lược của Nga. 

“Cam kết tiếp tục gia tăng sức ép đối với Nga của chúng ta vẫn mạnh mẽ như năm ngoái. Và vì vậy, tôi nghĩ ngày mai quý vị sẽ chứng kiến biện pháp mới sẽ được thực hiện nhằm cô lập Nga về kinh tế và làm suy yếu khả năng gây chiến của nước này,” quan chức này nói với các phóng viên hôm 18/05 trước thềm hội nghị thượng đỉnh. 

Theo Tòa Bạch Ốc, đây sẽ là bộ các lệnh trừng phạt và kiểm soát xuất cảng toàn diện nhất từng được áp đặt đối với một nền kinh tế lớn. 

Hội nghị thượng đỉnh thường niên của các quốc gia dân chủ tiên tiến nhất thế giới — Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức, Vương quốc Anh, Pháp, Ý, và Canada — sẽ diễn ra từ ngày 19 đến 21/05. 

Trong hội nghị thượng đỉnh này, các nhà lãnh đạo sẽ tiết lộ các kế hoạch nhằm làm gián đoạn hơn nữa khả năng cung cấp nguồn đầu vào của Nga cho cuộc chiến của họ, loại bỏ các thủ thuật né tránh thuế, hạn chế sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga, và hạn chế hơn nữa khả năng tiếp cận của Moscow vào hệ thống ngân hàng quốc tế. Ngoài ra, các tài sản quốc gia của Nga sẽ vẫn bị đóng băng cho đến khi cuộc chiến này kết thúc. 

Mỗi thành viên của G7 sẽ tuyên bố các lệnh trừng phạt mới và hạn chế xuất cảng nhằm gia tăng sức ép kinh tế lên Nga. 

Quan chức này cho biết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thắt chặt kiểm soát xuất cảng đối với Nga, khiến việc duy trì cỗ máy chiến tranh của nước này trở nên khó khăn hơn. 

“Bên cạnh những thứ khác, thì việc này liên quan đến việc hạn chế trên diện rộng các loại hàng hóa quan trọng cho chiến trường và cũng ngăn chặn khoảng 70 tổ chức từ Nga và những nước thứ ba nhận hàng hóa xuất cảng của Hoa Kỳ bằng cách thêm họ vào danh sách đen của Bộ Thương mại. Ngoài ra, chúng tôi sẽ công bố hơn 300 lệnh trừng phạt mới đối với các cá nhân, tổ chức, tàu thuyền, và phi cơ.” 

Sau khi Nga xâm lược Ukraine hồi tháng 02/2022, các quốc gia G7 đã đồng ý giảm dần sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga. 

Chủ tịch Hội đồng Âu Châu Charles Michel, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen chụp ảnh cùng nhau sau khi đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Nạn nhân của Bom Nguyên tử trong Công viên Tưởng niệm Hòa bình bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 tại Hiroshima, Nhật Bản, hôm 18/05/2023. (Ảnh: Franck Robichon/Getty Images) 

Tại Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Đức một năm trước, các nhà lãnh đạo đã đồng ý áp dụng một chiến lược hạn chế giá dầu của Nga để bóp nghẹt doanh thu của Điện Kremlin. 

“Sau khi thực hiện chính sách mức trần giá, doanh thu từ dầu mỏ của Nga đã giảm đáng kể so với cả các mức trước chiến tranh và mức giá cao khi bắt đầu cuộc chiến tranh,” Bộ Ngân khố Hoa Kỳ cho biết trong một báo cáo tiến độ công bố hôm 18/05. 

Báo cáo này cho biết: “Sự sụt giảm doanh thu này đã xảy ra mặc dù trong tháng 04/2023 Nga xuất cảng dầu thô nhiều hơn khoảng 5 đến 10% so với tháng 03/2022.” 

---

Ông Zelensky dự kiến tham dự hội nghị thượng đỉnh

Hãng thông tấn Bloomberg đưa tin, trích dẫn các nguồn tin ẩn danh, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky dự kiến sẽ đích thân tham gia các cuộc thảo luận của hội nghị thượng đỉnh vào Chủ Nhật (21/05). 

Ông Zelensky luôn tham gia vào các cuộc gặp gỡ trước đây của các nhà lãnh đạo G7 về Ukraine, quan chức cao cấp này cho biết nhưng không bình luận về hình thức hoặc thời gian của cuộc họp. 

Vào ngày đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh này, các nhà lãnh đạo đã tham dự một buổi lễ đặt vòng hoa, chụp ảnh chung, và trồng cây tại Bảo tàng và Công viên Tưởng niệm Hòa bình Hiroshima để vinh danh những người đã thiệt mạng tại thành phố này 78 năm về trước trong các vụ đánh bom nguyên tử. Sau đó, các nhà lãnh đạo vừa dùng bữa trưa vừa làm việc.

Cẩm An biên dịch

---

Tổng thống Hàn Quốc dự hội nghị G7 mở rộng và cuộc gặp ba bên Mỹ-Nhật-Hàn

19/5/2023

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và phu nhân đến Hirsoshima, Nhật Bản, dự thượng đỉnh G7 ngày 19/05/2023. AP 

Trần Công /RFI

Theo lời mời của thủ tướng Nhật Bản, chủ tịch G7, nhóm 7 nước công nghiệp phát triển nhất, tổng thống Yoon Seok-yeol hôm nay 19/05/2023 đã  tới Hiroshima, Nhật Bản, để dự hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng. 

Từ Seoul, thông tín viên Trần Công cho biết thêm thông tin:

“Việc tổng thống Yoon Seok-yeol được mời tham dự thượng đỉnh G7 mở rộng tại Nhật Bản khẳng định vị thế, vai trò của Hàn Quốc trong khu vực và trên thế giới. Đây cũng là dịp để nguyên thủ Hàn Quốc gặp gỡ các đồng nhiệm, lãnh đạo chính phủ, nhằm tăng cường quan hệ song phương. 

Trong thời gian ở Nhật, từ 19 đến 21/05/2023, tổng thống Hàn Quốc có nhiều hoạt động ngoại giao quan trọng. Trong khuôn khổ chuyến thăm Nhật, ông sẽ hội đàm với thủ tướng Fumio Kishida. Bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng, tổng thống Yoon Seok-yeol sẽ có các cuộc gặp song phương với lãnh đạo nhiều nước như Úc, Anh, Việt Nam, Indonesia và Ấn Độ. 

Điểm nhấn trong chuyến đi lần này đó là hội nghị thượng đỉnh Hàn-Nhật và cuộc hội đàm 3 bên Hàn-Mỹ-Nhật vào ngày 21.5.2023. Tổng thống Yoon, cùng với đồng nhiệm Mỹ Biden và thủ tướng Nhật Kishida, sẽ điểm lại việc thực hiện nội dung “chia sẻ thông tin cảnh báo tên lửa” đã được nhất trí vào tháng 11 năm 2022. Ngoài ra, lãnh đạo 3 nước cũng sẽ thảo luận về sự bất ổn của chuỗi cung ứng khu vực và khủng hoảng năng lượng. Được biết, ba nước sẽ không đưa ra tuyên bố sau cuộc gặp này.

Để khẳng định vị thế của Hàn Quốc trên trường quốc tế, tổng thống Yoon dự thượng đỉnh G7 mở rộng, bày tỏ ý định mở rộng đóng góp của chính phủ Seoul cho các chương trình nghị sự toàn cầu như lương thực, sức khỏe, khí hậu và năng lượng.

Trong khuôn khổ chuyến thăm Nhật Bản, tổng thống Yoon Seok-yeol và thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ đến viếng các nạn nhân bom nguyên tử, trong đó có nhiều người Triều Tiên, ở khu tưởng niệm trong Công viên Tưởng niệm Hòa bình Hiroshima “

---

Montana trở thành tiểu bang đầu tiên cấm TikTok

Việt Bình /SGN
18/5/2023

Thống đốc Montana, Greg Gianforte (ảnh: William Campbell/Getty Images) 

Thống đốc Greg Gianforte đã ký Dự luật Thượng viện 419 (Senate Bill 419) vào Thứ Tư 17 Tháng Năm 2023 để chính thức cấm TikTok trên toàn tiểu bang Montana; và nói rằng luật cấm này nhằm bảo vệ thông tin cá nhân của cư dân bang khỏi bị xâm phạm; và rằng chính phủ Trung Quốc là một mối đe dọa tiềm tàng khi đứng sau TikTok.

Vào Thứ Tư, Gianforte đã ký một sắc lệnh hành pháp riêng cấm sử dụng bất kỳ ứng dụng truyền thông xã hội nào “gắn liền với các đối thủ nước ngoài” trên các thiết bị của chính quyền, bao gồm CapCut và Lemon8 thuộc sở hữu của ByteDance và Telegram Messenger (do một người Nga tạo ra nhưng có trụ sở ở Dubai).

Thống đốc Gianforte nói: “Đảng Cộng sản Trung Quốc sử dụng TikTok để theo dõi người Mỹ, vi phạm quyền riêng tư của họ và thu thập thông tin cá nhân, riêng tư và nhạy cảm của họ”. Không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy chính phủ Trung Quốc đã truy cập dữ liệu người dùng TikTok. Tuy nhiên, những người chỉ trích TikTok chỉ ra rằng luật ở Trung Quốc cho phép chính phủ truy cập vào hồ sơ khách hàng của công ty.

Theo luật Montana, các nền tảng cung cấp ứng dụng trên thị trường của tiểu bang, chẳng hạn như Google Play Store và Apple App Store, sẽ bị phạt tới $ 10000 một ngày nếu vi phạm. Lệnh cấm sẽ có hiệu lực vào ngày 1 Tháng Giêng 2024. Dự kiến, TikTok sẽ phản đối dự luật tại tòa án liên bang. TikTok và các nhóm như Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ đã nói rằng lệnh cấm là vi hiến.

Tháng Mười Hai 2022, Thống đốc Gianforte đã cấm TikTok trên các thiết bị điện tử của chính quyền bang. Ngày 17 Tháng Năm 2023, ông nói thêm rằng lệnh cấm sẽ mở rộng để bao gồm “tất cả các ứng dụng truyền thông xã hội liên quan việc thu thập và cung cấp thông tin hoặc dữ liệu cá nhân của người dùng cho một kẻ thù nước ngoài; một người hoặc tổ chức ở một quốc gia được coi là kẻ thù nước ngoài.”

Với chính quyền liên bang, Tổng thống Biden đã ký luật cấm TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ vào Tháng Mười Hai 2022 và đang xem xét lệnh cấm toàn diện nếu công ty mẹ của TikTok – ByteDance – không tìm được người mua ở Mỹ. Hoa Kỳ và các đối tác bảo mật “Five Eyes” – gồm Úc, Canada, New Zealand và Vương quốc Anh – cấm TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ liên bang, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia.

Tháng trước, các nhà lập pháp tại Hạ viện Montana đã bỏ phiếu 54-43 để thông qua dự luật, được gọi là SB419 và chuyển dự thảo luật đến bàn của Thống đốc Gianforte. Phần mình, đại diện TikTok nói rằng “Thống đốc Gianforte đã ký một dự luật vi phạm các quyền trong Tu chính án thứ nhất của người dân Montana bằng cách cấm TikTok một cách bất hợp pháp, một nền tảng trao quyền cho hàng trăm nghìn người trên khắp tiểu bang. Chúng tôi muốn trấn an người dân Montana rằng họ có thể tiếp tục sử dụng TikTok để thể hiện bản thân, kiếm sống và tìm kiếm cộng đồng khi chúng tôi tiếp tục làm việc để bảo vệ quyền của người dùng trong và ngoài Montana.”

NetChoice, một nhóm thương mại công nghệ bao gồm TikTok với tư cách là thành viên, đã gọi dự luật Montana là vi hiến. Carl Szabo, cố vấn của NetChoice, nói: “Chính quyền không được chặn khả năng chúng tôi tiếp cận những phát ngôn được bảo vệ theo Hiến pháp – cho dù đó là trên một tờ báo, trên một trang web hay thông qua một ứng dụng. Khi thực thi luật này, Montana đã bỏ qua Hiến pháp Hoa Kỳ, thủ tục pháp lý và quyền tự do ngôn luận bằng cách từ chối quyền truy cập vào trang web và ứng dụng mà công dân của họ muốn sử dụng.”

Tổ chức ACLU (American Civil Liberties Union) cũng không ủng hộ dự luật. Họ nói, “với lệnh cấm, Thống đốc Gianforte và cơ quan lập pháp Montana đã chà đạp lên quyền tự do ngôn luận của hàng trăm nghìn người Montana sử dụng ứng dụng này để thể hiện bản thân, thu thập thông tin và làm ăn, nhân danh chống Trung Quốc.”

Giới chuyên gia an ninh mạng nói rằng có thể khó thực thi lệnh cấm. Vào Tháng Ba, Thượng nghị sĩ Rand Paul (GOP, Kentucky) đã chặn dự luật cấm TikTok trên toàn quốc. Paul cho rằng dự luật sẽ vi phạm Hiến pháp và khiến cử tri quen dùng ứng dụng này tức giận. Ứng dụng mạng xã hội TikTok đã trở nên phổ biến trên toàn cầu và được coi là mối đe dọa cạnh tranh đối với những gã khổng lồ công nghệ khác của Hoa Kỳ, chẳng hạn như Meta. Vào năm 2020, TikTok đã vượt qua hai tỷ lượt tải xuống trên thiết bị di động trên toàn thế giới.

---

Trung Quốc tăng cường hợp tác với các nước Trung Á vốn là sân sau của Nga

Trung Quốc tuần này sẽ lần đầu tiên chủ trì tổ chức một hội nghị thượng đỉnh trực tiếp với các quốc gia Trung Á nhằm tìm cách củng cố mối quan hệ với khu vực vốn được xem là sân sau của Nga trong bối cảnh Moscow đang phải tập trung nguồn lực vào cuộc chiến tranh Ukraine.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ thảo luận làm sâu sắc các mối liên kết kinh tế và an ninh với những người đồng cấp đến từ Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan. Đây là 5 quốc gia từng thuộc Liên Xô và được cho là đang mong muốn tìm các nguồn lực thay thế các khoản đầu tư từ Nga khi Moscow phải dồn lực vào cuộc chiến tranh tại Ukraine.

Theo Reuters, hội nghị thượng đỉnh giữa Trung Quốc và các quốc gia Trung Á sẽ diễn ra trong hai ngày từ thứ Năm (18/5), gần như trùng khớp với hội nghị G7 họp tại Nhật Bản nơi các quốc gia phát triển nhất thế giới bàn thảo về nỗ lực ứng phó với Trung Quốc.

Nhà nghiên cứu Adina Masalbekova của Học viện OSCE tại Bishkek nhận định: “Bắc Kinh muốn thúc đẩy thay thế trật tự toàn cầu, và cố gắng thuyết phục khu vực Trung Á rằng trật tự toàn cầu mới cũng là tốt hơn cho họ”.

Hội nghị thượng đỉnh các lãnh đạo Trung Quốc – Trung Á được tổ chức lần đầu vào năm ngoái, nhưng là dưới hình thức trực tuyến do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tây An, Trung Quốc được chọn là nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á trực tiếp lần đầu tiên. Thành phố thủ phủ của tỉnh Thiểm Tây này là biểu tượng về tầm quan trọng của các mối quan hệ kinh tế vì nơi đây đóng vai trò then chốt trong con đường thương mại Tơ Lụa cổ đại bao trùm Trung Á.

Hướng tới hội nghị thượng đỉnh này, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của khu vực là cánh cổng của Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc – chính sách cơ sở hạ tầng chính được ông Tập Cận Bình loan báo khi đến thăm Kazakhstan năm 2013.

Hai dự án BRI chính hiện tại đang được thảo luận là một hệ thống đường sắt kết nối Trung Quốc với Kyrgyzstan và Uzbekistan và một đường ống dẫn khí đốt tự nhiên từ Turkmenistan.

Cũng theo Reuters, các lãnh đạo của các quốc gia Trung Á đã đến Tây An để họp một – một với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào thứ Năm (18/5) trước khi họp thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á vào thứ Sáu (19/5).

Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, trong hội nghị thượng đỉnh của 6 nhà lãnh đạo vào 19/5, ông Tập Cận Bình sẽ có bài phát biểu “quan trọng” và các bên cũng sẽ ký kết một văn kiện chính trị “quan trọng”.

Nguyên thủ Trung Á đầu tiên đến Tây An là Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan. Ông Tokayev đã họp với Chủ tịch Tập hôm thứ Tư (17/5) và hai bên đã ký thỏa thuận xây dựng “mối quan hệ hữu nghị lâu dài” và “chia ngọt sẻ bùi”. Kazakhstan hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc tại khu vực Trung Á.

“Chúng ta có một mục tiêu chung là tăng cường mối quan hệ song phương”, Reuters dẫn lời ông Tokayev nói với ông Tập.

“Chúng ta cũng thống nhất mong muốn củng cố an ninh và hợp tác khu vực và quốc tế”, ông Tokayev nói thêm.

Hai bên đã đồng ý thực hiện các biện pháp để đảm bảo vận hành an toàn và ổn định đoạn đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Trung Quốc – Trung Á đi qua Kazakhstan và cũng làm sâu sắc thêm hợp tác về dầu mỏ và uranium.

Tổng thống Kyrgyzstan Sadyr Japarov cũng đã họp với ông Tập Cận Bình và nói rằng ông mong muốn làm sâu sắc thêm các liên kết thương mại, kinh tế và đầu tư.

“Không có các bất đồng chính trị hay các vấn đề không thể giải quyết giữa hai nước chúng ta”, ông Japarov nói.

“Chúng ta đem đến cho nhau sự ủng hộ về các vấn đề mang tính thời sự và quan trọng đối với mỗi nước”, ông Japarov nói thêm.

Thương mại hai chiều giữa Trung Quốc và Trung Á đã đạt kỷ lục vào năm ngoái với trị giá 70 tỷ USD. Kazakhstan dẫn dầu với 31 tỷ USD, tiếp đến là Kyrgyzstan 15,5 tỷ USD, Turkmenistan 11,2 tỷ USD, Uzbekistan 9,8 tỷ USD và Tajikistan 2 tỷ USD.

Hải Đăng

---

Nền kinh tế lớn nhất của EU có thể rơi vào suy thoái

(Ảnh minh họa: Pedrosek/Shutterstock) 

Niềm tin của các nhà đầu tư vào Đức đã giảm tháng thứ 3 liên tiếp, khi triển vọng tăng trưởng xấu đi, làm dấy lên lo ngại nền kinh tế lớn nhất Liên minh châu Âu (EU) có thể rơi vào suy thoái, theo hãng tin Bloomberg.

Cụ thể, chỉ số tâm lý kinh tế của Đức được đo bởi Viện nghiên cứu kinh tế ZEW đã giảm từ mức 4,1 trong tháng 4 xuống -10,7 trong tháng 5. Đây là lần đầu tiên trong năm nay, chỉ số này rơi xuống mức dưới 0. Hãng tin cho biết chỉ số về các điều kiện kinh tế của Đức cũng đang cũng xấu đi.

Dữ liệu trên được đưa ra trong bối cảnh sản lượng sản xuất sụt giảm sâu hơn dự kiến trên hầu hết các ngành công nghiệp ở Đức. Đơn đặt hàng mới cho các công ty sản xuất đã giảm 10,7% trong tháng 3 so với tháng trước, mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 4/2020.

Chủ tịch ZEW Achim Wambach cho biết trong một tuyên bố: “Các chuyên gia thị trường tài chính dự đoán tình hình kinh tế vốn đã bất lợi sẽ càng tồi tệ hơn trong 6 tháng tới. Kết quả là, nền kinh tế Đức có thể rơi vào suy thoái, mặc dù ở mức độ nhẹ”.

Trong khi đó, các nhà kinh tế dự đoán ngành công nghiệp Đức sẽ dậm chân tại chỗ thay vì phục hồi như kỳ vọng, làm giảm triển vọng phục hồi kinh tế.

Ông Carsten Brzeski, Giám đốc phân tích vĩ mô toàn cầu của Ngân hàng ING, cho biết trong một báo cáo với khách hàng: “ZEW hôm nay gửi một thông điệp đáng lo ngại. Ba lần giảm liên tiếp là một xu hướng mới, một xu hướng đáng lo ngại”.

Trong báo cáo quốc gia hôm 17/5, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo rằng các điều kiện tài chính thắt chặt hơn và cú sốc giá năng lượng tăng cao đã bắt đầu ảnh hưởng đến tăng trưởng của Berlin trong ngắn hạn.

Phan Anh

---

Thủ tướng Anh nói “di dân nhập cư quá cao” sau con số 1,1 triệu/nửa năm

19/5/2023

Trả lời BBC News bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, Thủ tướng Anh, ông Rishi Sunak nói ông “muốn xem xét các biện pháp khác nhau để giảm số người vào Anh hợp pháp”.

Khi được hỏi ông có muốn ngăn không cho sinh viên nước ngoài sang Anh học hưởng quyền đón thân nhân sang thăm, Rishi Sunak chỉ nói ông sẽ xem xét các cách để “giảm con số đó xuống”.

Đảng Bảo thủ của ông Sunak đang chịu sức ép về những lời hứa trước trưng cầu dân ý Brexit, khi họ hứa sẽ kiểm soát chặt hơn biên giới, giảm số người nhập cư, cả hợp pháp và bất hợp pháp.

Năm 2019, đảng Bảo thủ nêu ra trong Cương lĩnh tranh cử của họ là sẽ bằng mọi cách giảm số người vào Anh (say khi trừ số ra khỏi Anh), xuống 226 nghìn/năm.

Yêu sách và mục tiêu của Brexit

Một trong những yêu sách của phe hữu tại Anh trước Brexit là không để công dân các nước EU khác tới Anh định cư. Họ nói việc đó chỉ làm được khi Anh không còn là thành viên EU.

Mục tiêu này xem ra đã đạt được vì dân EU thôi không sang Anh nữa nhưng người tới Anh từ các vùng khác lại tăng.

Trả lời BBC ở Hiroshima bên lề hội nghị G7, ông Sunak thừa nhận “số người nhập cư vào Anh quá cao”

Theo một bài trên BBC tháng 11/2022, trong sáu tháng đầu năm đó, có tới 504 nghìn người vào sống ở Anh hợp pháp, trên tổng số người đến 1,1 triệu (xem thêm: UK net migration hits all-time record at 504,000)

Trước luồng người vào, và ra rất lớn, Anh chỉ coi số nhập cư ròng để định cư ngắn hạn, và dài hạn là vấn đề cần bàn thảo, sau khi đã trừ đi số người rời đi.

̀Theo Cục Thống kê Quốc gia (ONS), trong 1,1 triệu người tới Anh tháng 1-6/2022, số người tỵ nạn Ukraine là 170 nghìn, cộng với 76 nghìn từ Hong Kong. 

Còn lại là 277 nghìn sinh viên tới Anh du học, và dân nhập cư hợp pháp từ các nước khác.

Nhưng sau khi trừ đi tổng số người ra khỏi Anh (đi sống nơi khác, người Anh di cư, ngoại kiều hồi hương…) thì con số nhập cư ròng là 504 nghìn.

Con số này được tính vào mục “dân số tại Anh tăng lên nửa triệu” chỉ trong nửa đầu năm 2022.

Theo BBC News, đây là con số tăng vọt, so với 330 nghìn năm 2016, khi công dân tại Anh bỏ phiếu chọn Brexit.

Từ đầu năm 2022 tới tháng 9/2022, có trên 76 nghìn đơn tỵ nạn do người vượt biên vào Anh bằng thuyền nhỏ từ châu Âu lục địa được nộp lên Bộ Nội vụ.

Đa số người tới Anh hợp pháp là người Hong Kong và công dân Ukraine, vượt xa con số dân EU vào Anh.

Thậm chí, có thể nói rằng người dân EU đã không sang Anh sinh sống, làm việc bao nhiêu nữa. Trong bảng số liệu của ONS, do BBC soạn thành đồ họa, con số này nằm dưới ngưỡng 10.000.

Hiện nay tại Anh, sức ép của dân số lên thị trường nhà ở rất lớn. Số nhà xây thêm nhiều năm qua không đủ đáp ứng nhu cầu của người mua, thuê, khiến giá thuê tại nhiều vùng ở nước Anh lên cao chóng mặt.

Theo trang Telegraph hồi tháng 1/2023, giá thuê căn hộ tại nội đô London lần đầu vượt ngưỡng 3.000 bảng/tháng. 

Tính trung bình trên cả nước, công ty địa ốc Rightmove cung cấp con số giá thuê nhà trung bình là 1.172 bảng/tháng.

Vẫn trang báo này nói một số ước tính cho hay số người nhập cư vào Anh (net migration -số ròng, sau khi trừ số xuất cảnh) trong năm 2022 có thể đạt 650-675 nghìn. 

Giá thuê nhà ở Anh lên cao chóng mặt mấy năm qua

Theo họ, con số ước tính tương tự được nêu ra cho năm nay, 2023. Tuy nhiên, BBC News không đăng tải các thông tin này.

---

Xem thêm:

• Mỹ, Đài Loan đạt thỏa thuận phần đầu của hiệp định thương mại ‘Thế kỷ 21’ (Reuters) May 18, 2023
• Tóm tắt đánh giá của ISW ngày 18/05/2023: *Ukr chủ động xung quanh Bakhmut, chỉ huy tập đoàn Wagner, Yevgeny Prigozhin, thừa nhận và đổ lỗi cho Nga *Nga tấn công hỏa tiễn đêm ngày 17 rạng ngày 18 *Tổng thư ký NATO tuyên bố NATO có thể thảo luận về máy bay chiến đấu cho Ukraine May 18, 2023
• ISW đánh giá cuộc tấn công của Nga vào Ukraine ngày 18/05/2023 May 18, 2023
• Giáo hoàng Francis cử phái viên đến Kiev và Moscow cho ‘sứ mệnh hòa bình’ May 18, 2023
• Tư lệnh Chỉ huy TDF Tantsyura sống sót sau vụ ám sát – Hỏa tiễn Kalibr của Nga rơi ở Crimea bị chiếm đóng May 18, 2023

Võ Thái Hà tổng thợp

---

Ukraina nhấn mạnh với đặc sứ Trung Quốc nguyên tắc ‘‘toàn vẹn lãnh thổ’’

18/5/2023

Ngoại trưởng Ukraina Dmytro Kuleba (giữa, trái) và đặc sứ Trung Quốc Lý Huy (ảnh giữa, bên phải) tại Kiev, Ukraina, ngày 17/05/2023. AP 

Trọng Thành /RFI

2 phútHôm qua, 17/05/2023, tại Kiev, ngoại trưởng Ukraina Dmytro Kuleba đã tiếp đặc sứ Trung Quốc Lý Huy (Li Hui), quan chức cao cấp nhất của Trung Quốc đến Ukraina kể từ cuộc xâm lăng của Nga. Trong cuộc gặp, lãnh đạo ngoại giao Ukraina khẳng định Kiev sẽ không chấp nhận bất cứ đề nghị hòa bình nào bao gồm việc nhượng một phần lãnh thổ cho Nga, hoặc ‘‘đóng băng’’ xung đột. 

Bộ Ngoại Giao Ukraina hôm qau ra thông cáo cho biết ngoại trưởng Kuleba đã giải thích chi tiết cho đặc sứ Trung Quốc ‘‘về những nguyên tắc thiết lập một nền hòa bình bền vững và công bằng, dựa trên nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina’’. Theo AFP, lãnh đạo ngoại giao Ukraina một mặt khẳng định nguyên tắc toàn vẹn lãnh thổ, mặt khác cũng thừa nhận ‘‘vai trò quan trọng’’ của Bắc Kinh trong các nỗ lực hướng đến chấm dứt cuộc xâm lăng của Nga.

Về phần mình, bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm nay ra một thông báo về cuộc hội kiến nói trên, theo đó đặc sứ của Bắc Kinh đã kêu gọi Ukraina và Nga nối lại đối thoại, ‘‘xây dựng quan hệ tin cậy, xác lập các điều kiện cho phép chấm dứt chiến tranh và đối thoại’’.

Đặc sứ Lý Huy là thứ trưởng Ngoại Giao, đặc trách các vấn đề châu Âu và Trung Á, nguyên là đại sứ tại Nga, từ 2009 đến 2019. Theo Bắc Kinh, ông Lý Huy có sứ mạng thảo luận về việc ‘‘tìm ra giải pháp chính trị’’ cho cuộc xung đột tại Ukraina trong vòng công du châu Âu, mở đầu với chặng đầu là Kiev. Trả lời AFP, một giới chức cao cấp Ukraina, xin ẩn danh, cho biết tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky ‘‘có thể’’ tiếp đặc sứ Trung Quốc.

Đặc sứ Trung Quốc sẽ đến Pháp vào đầu tuần tới, tiếp theo đó là Đức. Tối hôm qua, thứ trưởng Ngoại Giao Nga Andrei Roudenko cho biết ông Lý Huy có thể tới Matxcơva vào cuối tháng 5, tuy nhiên thời điểm cụ thể chưa được xác định.

Cho đến nay, Bắc Kinh, đối tác mật thiết của Matxcơva, chưa bao giờ lên án cuộc xâm lược Ukraina của Nga. Hồi cuối tháng 2/2023, Trung Quốc đã đề xuất một ‘‘kế hoạch hòa bình 12 điểm’’ cho Ukraina, nhưng các nước phương Tây đã tỏ vẻ hoài nghi về kế hoạch này

---

Chuyên gia LHQ nói Nga, Trung Quốc viện trợ quân sự cho quân đội Myanmar

Liên Thành

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Ảnh: Reuters). 

Quân đội Myanmar đã nhập khẩu ít nhất 1 tỷ đô la Mỹ vũ khí và các vật liệu khác kể từ khi tổ chức cuộc đảo chính vào tháng 2 năm 2021. Thông tin này được một chuyên gia của Liên Hợp Quốc cho biết vào ngày 17/4 trong một báo cáo mới chỉ trích Nga và Trung Quốc vì đã hỗ trợ cho chính quyền quân sự Myanmar đàn áp phe đối lập.

Ông Tom Andrews, Báo cáo viên đặc biệt của LHQ về tình hình nhân quyền ở Myanmar cho biết, máy bay trực thăng Mi-35 do Nga sản xuất, chiến đấu cơ MiG-29 và máy bay hạng nhẹ Yak-130, và máy bay phản lực K-8 của Trung Quốc, thường được chính quyền quân đội Myanmar sử dụng để tiến hành các cuộc không kích nhằm vào trường học, cơ sở y tế, nhà ở và các địa điểm dân sự khác.

Theo báo cáo của Liên hợp quốc, quân đội Myanmar đã tấn công vào một ngôi làng ở vùng Sagaing vào ngày 11 tháng 4 đã giết chết ít nhất 160 người, trong đó có gần 40 trẻ em.

Ông Andrews nói trong một tuyên bố: “Tin tốt là giờ đây chúng ta biết ai đang cung cấp những loại vũ khí này”. Ông đồng thời kêu gọi các thành viên Liên Hợp Quốc “đẩy mạnh và ngăn chặn dòng chảy vũ khí” bằng lệnh cấm hoàn toàn việc chuyển giao cho quân đội Myanmar, thực thi các lệnh cấm hiện có và các biện pháp trừng phạt phối hợp.

Cảnh sát bắt một người biểu tình tại thành phố Mawlamyine, Myanmar. (Ảnh: AFP). 

Chuyên gia của Liên Hợp Quốc đã sử dụng dữ liệu thương mại để mô tả chi tiết việc chuyển giao vũ khí và các hàng hóa khác, bao gồm cả nguyên liệu thô để sản xuất vũ khí trong nước của Myanmar. Kể cuộc đảo chính, Nga và Trung Quốc đã cung cấp các vật tư lần lượt trị giá 406 triệu đô la và 267 triệu đô la cho quân đội Myanmar.

Các thực thể thuộc sở hữu nhà nước và công ty khác ở Ấn Độ, các công ty ở Singapore,và Thái Lan cũng tham gia chuyển giao vật tư cho quân đội Myanmar.

Báo cáo cho biết, khoảng 227 triệu USD hàng hóa đến từ Rosoboronexport, nhà xuất khẩu vũ khí thuộc sở hữu nhà nước của Moscow. Công ty này đã chuyển máy bay chiến đấu SU-30, vật tư cho máy bay phản lực MiG-29 và hệ thống phóng tên lửa cho Myanmar.

Các công ty khác của Nga đã cung cấp cho quân đội Myanmar một loạt công cụ, thiết bị và phụ tùng thay thế cho các hệ thống vũ khí do Nga cung cấp.

Báo cáo cho biết: “Vũ khí do các nhà cung cấp Nga cung cấp đã được sử dụng để thực hiện các tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người ở Myanmar”.

Chuyên gia Andrews cho biết ông đã thông báo cho các quốc gia có tên trong báo cáo về những phát hiện của mình trước khi công bố.

---

Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng ở Trung Á

Vào thứ Năm, các nhà lãnh đạo của Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan sẽ tề tựu về Tây An, một thành phố ở miền trung Trung Quốc, để dự cuộc họp đầu tiên của Hội nghị Thượng đỉnh Trung Quốc-Trung Á. Sự kiện này, do chủ tịch Tập Cận Bình chủ trì, phản ánh mối quan hệ ngày càng thắm thiết giữa các nước Trung Á và nước láng giềng phía đông hùng mạnh của họ.

Nó cũng là kết quả của chính sách ngoại giao khôn ngoan của Trung Quốc. Năm quốc gia Trung Á này bị kẹp giữa tỉnh Tân Cương của Trung Quốc và Nga. Việc thúc đẩy các liên minh chiến lược ở đây giúp Trung Quốc kiểm soát tốt hơn một trong những khu vực bất ổn nhất của mình và mở rộng ảnh hưởng đến sân sau của Nga.

Các nước Trung Á cũng sẽ được hưởng lợi. Trung Quốc mang đến thương mại, năng lượng và đầu tư, trong khi có thể đóng vai trò đối trọng với Nga. Cuộc xâm lược Ukraine của Nga đã khiến các nước Trung Á cảnh giác. Họ hy vọng mối quan hệ bền chặt hơn với Trung Quốc có thể giúp họ tránh được số phận tương tự.

---

Triển vọng của Alibaba hậu chia tách

Các nhà đầu tư đang rất hào hứng với màn ra mắt của một sinh vật công nghệ mới của Trung Quốc: “Baby Baba.” Kể từ khi gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba tuyên bố tách thành sáu công ty vào tháng 3, triển vọng về một số đợt IPO khổng lồ đã khiến các chủ ngân hàng và nhà quản lý danh mục đầu tư thèm thuồng. Các công ty tách ra từ Alibaba này hứa hẹn cực kỳ béo bở: chỉ riêng tập đoàn hậu cần Cainiao đã có thể được định giá tới 20 tỷ USD. Một tập hợp các doanh nghiệp thương mại điện tử ở nước ngoài có thể còn giá trị hơn nữa. Một trong các Baby Baba sẽ có phiên bản ChatGPT của riêng mình và lướt làn sóng chatbot AI.

Alibaba có thể nói nhiều hơn về tương lai vào thứ Năm khi công bố thu nhập quý đầu năm 2023 và năm tài chính 2022-2023. Báo cáo cũng sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư cái nhìn thoáng qua về hiệu quả hoạt động của đơn vị thương mại điện tử kể từ khi Trung Quốc từ bỏ chính sách zero covid và chấm dứt phong tỏa.

---

Mùa bận rộn của Toà án Tối cao Mỹ

Trong những tuần gần đây, Tòa án Tối cao Mỹ đã bị đeo bám bởi những vụ bê bối về đạo đức. Nhưng chín vị thẩm phán không có nhiều thời gian để bị phân tâm. Từ giờ đến cuối tháng 6, tòa sẽ đưa ra phán quyết cho hàng chục vụ kiện đã được tranh luận từ tháng 10 đến tháng 4, trong đó ít nhất một phán quyết sẽ có vào thứ Năm.

Gần một năm trước, đa số bảo thủ của toà đã lật ngược phán quyết Roe kiện Wade. Giờ đây, họ được cho là sẽ lật ngược tiền lệ từ những năm 1970 khẳng định tính hợp hiến của việc tuyển sinh đại học dựa trên chủng tộc, một chính sách được thiết kế để khắc phục hậu quả của phân biệt đối xử và làm cho các nhóm sinh viên trở nên đa dạng hơn. Một phán quyết đảo ngược tiền lệ trên sẽ buộc các trường đại học phải thay đổi hoàn toàn chính sách tuyển sinh.

Ngoài ra còn có một số vụ việc nóng bỏng khác, bao gồm: một nhà thiết kế web từ chối tạo trang web cho các đám cưới đồng tính; tính hợp pháp của các cuộc đình công gây thiệt hại tài sản công ty; trách nhiệm pháp lý của các công ty Internet đối với thuật toán của họ; chủng tộc và quyền bỏ phiếu; và chương trình xóa nợ sinh viên của tổng thống Joe Biden.

---

Hội nghị tiền điện tử thế giới ở Miami

Vào thứ Năm, những người đam mê tiền điện tử từ khắp nơi trên thế giới sẽ đến Miami cho sự kiện Bitcoin2023. Không khí tại hội nghị sẽ phần nào mát mẻ hơn so với thời tiết nóng nực của thành phố.

Sau một năm của các vụ sụp đổ và lừa đảo, thế giới tiền điện tử đang trải qua một cuộc khủng hoảng niềm tin công chúng. Hôm thứ ba, Liên minh châu Âu đã công bố các quy tắc buộc các sàn giao dịch tiền điện tử phải chịu trách nhiệm nếu làm mất tài sản của khách hàng và yêu cầu các công ty tiền điện tử phải được cấp phép.

Những nước khác còn đi xa hơn. Trong số 45 nền kinh tế được nghiên cứu bởi Hội đồng Đại Tây Dương, có 25 nước đã cấm hoàn toàn hoặc một phần tiền điện tử. Hồi tháng 3, nhà chức trách Mỹ đã đưa ra cáo buộc chống lại Binance, sàn giao dịch lớn nhất thế giới, vì không ngăn người Mỹ sử dụng nền tảng nước ngoài của công ty. Các công ty đang chạy đến những nơi thân thiện hơn như Dubai, nơi đã tạo ra một cơ quan quản lý nhằm thu hút hoạt động tiền điện tử. Miami là một địa điểm tốt cho hội nghị tiền điện tử, nhưng tương lai của ngành có thể ở nơi khác.

---

Đức cho biết Trung Quốc vẫn vận hành đồn công an ở Berlin

Liên Thành

Đại sứ quán Trung Quốc tại Berlin (Ảnh: Xinhua/Shan Yuqi). 

Hôm 15/05, các quan chức Đức cho biết họ tin rằng hai tiền đồn công an trái phép của Trung Quốc vẫn đang hoạt động ở nước này, mặc dù hồi tháng Hai Bắc Kinh đã hứa sẽ đóng cửa những tiền đồn đó.

Trong một cuộc họp báo thường nhật hôm thứ Hai, một phát ngôn viên của Bộ Nội vụ Liên bang cho biết những tiền đồn công an này “không phải là văn phòng cố định, mà là những cơ sở di động”. Phát ngôn viên này cho biết thêm, các cá nhân, trong đó có một số người mang quốc tịch Trung Quốc, thực hiện “các nhiệm vụ chính thức” theo lệnh của chính quyền Trung Quốc.

Theo Safeguard Defenders, một nhóm nhân quyền có trụ sở tại Tây Ban Nha, “đồn công an hải ngoại” này được cho là một phần của hơn 100 cơ sở tương tự do Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) điều hành trên toàn cầu. Viện dẫn các thông báo chính thức, các nhà nghiên cứu đã xác định những đồn công an không chính thức này ở ít nhất 53 quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ, Anh, Canada, Ý, Việt Nam và Đức.

Trong báo cáo nối tiếp được công bố hồi tháng 12/2022, nhóm này cho biết, chính quyền Trung Quốc sử dụng các cơ sở này để “sách nhiễu, đe dọa, uy hiếp và ép buộc các mục tiêu phải quay về Trung Quốc để chịu sự bức hại”.

Sự hiện diện rộng rãi này đã khiến chính phủ Đức và các quốc gia Âu Châu khác phải mở các cuộc điều tra về các cơ sở như vậy trên lãnh thổ của họ.

Hồi tháng 10/2022, một phát ngôn viên của Bộ Nội vụ nói với tờ báo địa phương Handelsblatt rằng, “Chính phủ liên bang không chấp nhận việc thực thi quyền lực nhà nước của ngoại quốc, và theo đó, chính quyền Trung Quốc không có quyền hành pháp trên lãnh thổ của Cộng hòa Liên bang Đức”.

Sau đó, Berlin cho biết chính quyền Trung Quốc đã thiết lập ít nhất hai đồn công an trên khắp đất nước này, nhiều hơn một tiền đồn so với tiết lộ của Safeguard Defender. Báo cáo của nhóm này chỉ đề cập đến một tiền đồn ở Frankfurt.

Theo một phản hồi của chính phủ hồi tháng Ba đối với một câu hỏi bằng văn bản của một nhà lập pháp, các tiền đồn của công an Trung Quốc này không có văn phòng thường trực ở Đức và được các nhà lãnh đạo của cộng đồng Hoa kiều quản lý.

Hồi tháng 11/2022, chính phủ Đức đã kêu gọi chính quyền Trung Quốc đóng cửa đồn công an của họ.

Hôm thứ Hai, bà Andrea Sasse, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Đức, nói với các phóng viên: “Phía Trung Quốc đã liên lạc lại với chúng tôi hồi đầu tháng Hai và nói rằng những cái gọi là quầy dịch vụ như phía Trung Quốc gọi này đã bị đóng cửa”.

Tuy nhiên, “các nhà chức trách an ninh tiếp tục cho rằng có hai cái gọi là đồn công an ngoại quốc ở Đức”, phát ngôn viên Bộ Nội vụ cho biết.

---

Ukraine: Người đứng đầu Tòa án Tối cao bị bắt vì nghi nhận hối lộ 2.7 triệu USD

Báo Ukraine đăng tin ông Vsevolod Knyazev, người đứng đầu Tòa án Tối cao, đã bị bắt hôm 15/5 cùng với hàng loạt đồng phạm. Cảnh sát đặc nhiệm cho đăng ảnh tiền đô la Mỹ được lôi ra từ nhà riêng và bày đầy trên bàn. Ngày 16/5, tòa đã tuyên bố ông là nghi phạm vụ nhận hối lộ giá trị 2,7 triệu đô la để giúp đỡ nhà tài phiệt Konstantin Zhevago.

Ông Vsevolod Knyazev, người đứng đầu Tòa án Tối cao, đã bị bắt hôm 15/5 cùng với hàng loạt đồng phạm. (Nguồn: Ảnh ghép từ Facebook của Vsevolod Knyazev) 

Hôm 15/5, các cơ quan chức năng của Ukraine đã thông báo họ đã bắt ông Vsevolod Knyazev, người đứng đầu Tòa án Tối cao, cùng một số thẩm phán được coi là đồng bọn. Trong thông báo có cả hình tiền đô la Mỹ được lôi ra chụp ảnh. Sau đó một số chi tiết lần lượt được công bố.

Hình ảnh lược tả thời gian diễn biến của quá trình nhận hối lộ, cũng do cơ quan chức năng của Ukraine thông báo.

Báo Pravda Ukraine đưa tin rằng Vsevolod Knyazev đã bị cáo buộc nhận hối lộ từ nhà tài phiệt Konstantin Zhevago, và hiện bị bắt giữ như một nghi phạm của tòa. Tuy nhiên ông Knyazev đã bác bỏ cáo buộc. Tòa dự kiến sẽ kết án theo điều 368: Quan chức nhận tiền với số lượng đặc biệt lớn.

Nhật Tân

---

Tàu cá Trung Quốc bị lật ở Ấn Độ Dương, 39 người mất tích

Một tàu cá Trung Quốc đã bị lật ở trung tâm Ấn Độ Dương, truyền thông nhà nước đưa tin hôm thứ Tư (17/5), khiến thủy thủ đoàn gồm 17 người Trung Quốc, 17 người Indonesia và 5 người Philippines mất tích.

“Cho đến nay, vẫn chưa tìm thấy nạn nhân mất tích nào,” đài truyền hình nhà nước CCTV cho hay, đồng thời nói thêm rằng Chủ tịch Tập Cận Bình đã ra lệnh tiến hành chiến dịch tìm kiếm và cứu nạn.

Con tàu bị lật có tên Lu Peng Yuan Yu 028 bị lật vào khoảng 3 giờ sáng ngày 15/5 (giờ Bắc Kinh). Tàu thuộc sở hữu của công ty Penglai Jinglu Fishery có trụ sở tại tỉnh Sơn Đông.

Hiện các đội tìm kiếm, cứu hộ từ Úc và một số quốc gia khác đã đến hiện trường, trong khi Trung Quốc triển khai hai tàu hỗ trợ.

Bộ Ngoại giao Bắc Kinh đã đưa ra một “cơ chế bảo vệ lãnh sự khẩn cấp”, yêu cầu sự phối hợp của các đại sứ quán và lãnh sự quán ở Úc, Sri Lanka, Maldives, Indonesia, Philippines và các quốc gia khác, theo CCTV.

Hồi tháng trước, hai thành viên thủy thủ đoàn Trung Quốc đã thiệt mạng khi một tàu nạo vét của Trung Quốc bị lật úp ngoài khơi Philippines.

Trong hai thập kỷ qua, Trung Quốc đã xây dựng đội tàu đánh cá nước sâu lớn nhất thế giới.

Nhưng khi nguồn dự trữ trong nước cạn kiệt, ngư dân Trung Quốc ngày càng ra khơi xa hơn và vướng vào ngày càng nhiều tranh chấp và tai nạn hàng hải.

Năm 2019, Philippines cáo buộc một tàu Trung Quốc đâm vào một tàu Philippines ở Biển Đông đang tranh chấp, khiến nó bị chìm và đe dọa tính mạng của gần chục thủy thủ đoàn.

Nhật Minh (Theo Reuters)

---

Quan chức phá dỡ trang trại, nông dân Trung Quốc tức giận bắn bị thương

Liên Thành 

Một số trang trại ở Phúc Kiến, Trung Quốc đã bị phá dỡ, thậm chí có thông tin cho rằng nông dân đã dùng súng bắn một số công chức chính phủ bị thương. (Ảnh chụp màn hình NTD). 

Gần đây, một số trang trại ở Phúc Kiến, Trung Quốc đã bị phá dỡ, thậm chí có thông tin cho rằng nông dân đã dùng súng bắn một số công chức chính phủ bị thương. Dư luận cho rằng việc chính quyền  Trung Quốc mạnh tay thúc đẩy chính sách “trả lại rừng cho đất nông nghiệp” đã khiến người dân khốn đốn, hai bên chắc chắn sẽ bùng nổ mâu thuẫn.

Trên mạng lan truyền một thông báo của Cục Công an quận Diên Bình, thành phố Nam Bình, tỉnh Phúc Kiến với nội dung là vào chiều ngày 8 tháng 5, tại quận Diên Bình đã xảy ra một vụ án hình sự, cảnh sát đã treo giải thưởng 50.000 nhân dân tệ cho những ai bắt giữ người đàn ông họ Lô 50 tuổi, ở thôn Bảo Châu, thị trấn Mang Đãng, quận Diên Bình.

Đáp lại thông báo này, trên mạng lan truyền rộng rãi thông tin rằng, chính quyền thị trấn Mang Đãng đã cưỡng chế phá bỏ trang trại lợn ở làng Bảo Châu. Kết quả là, nhiều công chức chính phủ đã bị hộ chăn nuôi dùng súng hoa cải bắn bị thương, người này sau đó đã mang theo súng và bỏ trốn.

Khi một phóng viên của NTD gọi điện đến Chi cục Công an Diên Bình, đầu dây bên kia chỉ nói rằng sự việc đã được giải quyết, nhưng không tiết lộ các chi tiết khác và cúp điện thoại.

Gần đây, chính quyền Trung Quốc đã đẩy mạnh chính sách “trả lại rừng cho đất nông nghiệp”, các loại cây trồng phi lương thực, vườn cây ăn quả và trang trại của nông dân đã bị phá hủy. Một đoạn video cho thấy mái của trang trại lợn bị sập, chuồng cừu cũng bị phá hủy.

Ông Dương, một cựu sĩ quan công an ở Phúc Kiến nói với NTD: “Sau khi thành lập đội quản lý nông nghiệp, nó chắc chắn sẽ cướp đi nguồn tài nguyên ít ỏi còn lại của nông dân. Cuối cùng thì mâu thuẫn chắc chắn sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn. Vì vậy, hai ba thành viên đội quản lý nông nghiệp bị giết. Chuyện này lan truyền trên mạng là điều tất yếu, dân thường đã khốn cùng rồi, nếu cứ tiếp tục như vậy nhất định sẽ bùng nổ lớn”.

Một đoạn video khác cho thấy một trang trại lợn ở thành phố Long Nham, tỉnh Phúc Kiến đã bị phá hủy và những người nông dân phản đối đã bị còng tay.

---

Ngũ Giác Đài cho biết 31 xe tăng Abrams của Mỹ đã đến Đức để huấn luyện lực lượng Ukraina

Liên Thành 

Xe tăng Abrams của Mỹ. (Ảnh: AP). 

CNN đưa tin, Ngũ Giác Đài ngày 15/5 cho biết 31 xe tăng M1 Abrams đã đến Đức để huấn luyện cho lực lượng Ukraina 

Thư ký báo chí Ngũ Giác Đài, Chuẩn Tướng Không quân Pat Ryder cho biết trong cuộc họp báo ngày 15/5 rằng, Chương trình huấn luyện dự kiến kéo dài vài tháng và các xe tăng dự kiến sẽ được gửi đến Ukraina vào mùa thu.

Ông Ryder nói thêm rằng, các xe tăng được gửi tới Đức có thiết kế đặc biệt để huấn luyện các binh lính Ukraina, trong khi những chiếc xe tăng được gửi đến Ukraina đang được tân trang lại và chuẩn bị vận chuyển.

---

Mỹ nói tổ hợp hỏa tiễn Patriot ở Ukraine có thể đã hư hại

Viên Minh

Một người lính đứng trước hệ thống hỏa tiễn đất đối không PATRIOT (Radar theo dõi mảng pha để đánh chặn mục tiêu) trong cuộc tập trận quân sự tại sân bay Warsaw Babice, Ba Lan vào ngày 7 tháng 2 năm 2023. (Ảnh: JANEK SKARZYNSKI/AFP via Getty Images) 

Một quan chức Mỹ nói tổ hợp Patriot ở Ukraine có thể đã hư hại, nhưng không bị phá hủy, sau đợt tập kích tên lửa của Nga vào Kyiv.

Hôm 16/5, theo hãng tin CNN, Mỹ đang đánh giá mức độ hư hại của tổ hợp phòng không Patriot. Việc này sẽ quyết định lực lượng Ukraine cần rút hoàn toàn hay có thể sửa chữa tổ hợp ngay tại trận địa.

Quan chức trên bình luận vài giờ sau khi Bộ Quốc phòng Nga cho biết Moscow đã sử dụng hỏa tiễn siêu vượt âm Kinzhal phá hủy trận địa hỏa tiễn phòng không Patriot tại Kyiv trong cuộc tập kích rạng sáng cùng ngày. Quân đội Nga không cung cấp thêm thông tin chi tiết về cuộc tấn công.

Một quan chức Mỹ khác cho biết hỏa tiễn Nga có thể đã đánh trúng một thành phần trong tổ hợp Patriot. Hệ thống gồm 6 thành phần chính gồm radar, bệ phóng, anten, đài chỉ huy, trạm phát điện và tên lửa đánh chặn, giúp phóng tên lửa chính xác đến mục tiêu. Nếu một thành phần bị hư hại nghiêm trọng, Ukraine sẽ buộc phải rút hệ thống và chuyển ra nước ngoài sửa chữa.

Các quan chức Mỹ cho rằng Nga đã thu được tín hiệu phát ra từ hệ thống Patriot, sau đó sử dụng hỏa tiễn Kinzhal để tập kích. Khác với những hệ thống phòng không tầm ngắn mà Mỹ đã cung cấp cho Ukraine, Patriot có tính cơ động kém hơn, khẩu đội lớn hơn, cho phép lực lượng Nga có thời gian ngắm mục tiêu.

Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc John Kirby không thể xác nhận thông tin hệ thống Patriot bị hư hại, nhưng thêm rằng vũ khí do Mỹ cung cấp thường xuyên bị tổn thất hoặc hao mòn trong giao tranh.

“Nếu hệ thống Patriot cần phải sửa chữa ngoài Ukraine, chúng tôi chắc chắn sẽ hỗ trợ”, ông Kirby trả lời báo giới ngày 16/5.

Đây là lần đầu tiên Nga thông báo phá hủy tổ hợp Patriot mà Mỹ chuyển giao cho Ukraine. Nếu được xác thực, đây sẽ là tổn thất rất lớn với lưới phòng không Ukraine, bởi Patriot từng được kỳ vọng là vũ khí có thể thay đổi đáng kể cục diện trên bầu trời nước này.

Trong khi đó, phát ngôn viên không quân Ukraine Yuriy Ihnat lên tiếng trấn an người dân, cho rằnghỏa tiễn Kinzhal Nga không thể phá hủy hoàn toàn hệ thống phòng không Patriot ở Kiev.

“Tôi muốn nói rằng đừng lo lắng về số phận của tổ hợp phòng không Patriot”, ông nói trong thông điệp trên truyền hình gửi tới người dân ngày 17/5. “Việc phá hủy toàn bộ tổ hợp Patriot bằng hỏa tiễn Kinzhal là không thể. Những gì Nga nói chỉ là hoạt động tuyên truyền của họ”.

Theo ông Ihnat, sư đoàn Patriot của Ukraine gồm một đơn vị radar và 8 bệ phóng nằm rải rác ở nhiều địa điểm khác nhau, khiến chúng không thể bị phá hủy hoàn toàn bằng một hỏa tiễn Kinzhal. Ông cho rằng tuyên bố như vậy của giới lãnh đạo quân sự Nga là “không thể tin được”.

Ihnat lấy dẫn chứng từ những tuyên bố trước đây của Bộ Quốc phòng Nga về số tiêm kích Ukraine bị lực lượng Nga tiêu diệt. “Nếu Ukraine có lượng máy bay nhiều như Nga tuyên bố, chúng tôi thắng từ lâu rồi”, ông cho hay.

Trong một diễn biến khác, Ukraine đã tiến hành thủ tục hình sự với 6 người đăng ảnh và video về hệ thống phòng không ở Kyiv đã vận hành trong cuộc tập kích của Nga.

“Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã xác định 6 cư dân ở Kyiv đăng tải bất hợp pháp thông tin về công việc của lực lượng phòng không trong cuộc tập kích của Nga vào thành phố”, SBU đăng trên Telegram hôm 17/5.

SBU cho biết vào tối 16/5, 6 người này đã chụp ảnh, quay video trái phép hệ thống phòng không của Kyiv và đăng lên mạng xã hội. Cơ quan an ninh Ukraine cáo buộc hành động như vậy có thể tiết lộ vị trí của hệ thống phòng không tại thủ đô.

“Chỉ trong vài phút, những video này được nhiều kênh Telegram và truyền thông Nga tiếp cận”, SBU nói thêm.

Theo SBU, những người này đã bị tịch thu điện thoại, máy tính ở nhà riêng và có thể đối mặt án tù 8 năm. SBU cũng thông báo chặn các camera an ninh của một số doanh nghiệp ở Kyiv đã tự động quay lại cảnh hệ thống phòng không ở thành phố vận hành.

Viên Minh (Tổng hợp)

---

Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng ‘đập tan’ quyền tự trị của Đài Loan 

18/5/2023 

AP 

Trung Quốc sẵn sàng “kiên quyết đập tan bất kỳ hình thức độc lập nào của Đài Loan”, quân đội nước này cảnh cáo hôm 16/5, giữa lúc tin tức cho hay Mỹ chuẩn bị đẩy nhanh việc bán vũ khí phòng thủ và hỗ trợ quân sự cho nền dân chủ của hòn đảo tự trị.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, Đại tá Tan Kefei, nói trong một video đăng trên mạng rằng sự gia tăng trao đổi gần đây giữa quân đội Hoa Kỳ và quân đội Đài Loan là một “động thái cực kỳ sai lầm và nguy hiểm”.

Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) “tiếp tục tăng cường huấn luyện và chuẩn bị quân sự, đồng thời sẽ kiên quyết đập tan mọi hình thức ly khai độc lập của Đài Loan cũng như những nỗ lực can thiệp từ bên ngoài, đồng thời sẽ kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ”, ông Tan nói đề cập đến đồng minh thân cận nhất của Đài Loan, là Hoa Kỳ.

Trung Quốc tuyên bố hòn đảo có 23 triệu dân này là lãnh thổ của riêng mình và sẽ kiểm soát bằng vũ lực nếu cần.

Phô trương sức mạnh 

Với lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, máy bay chiến đấu thế hệ mới nhất và kho phi đạn đạn đạo khổng lồ, Trung Quốc đã gia tăng các mối đe dọa bằng cách đưa máy bay và tàu chiến vào vùng biển và không phận xung quanh Đài Loan. Với hơn 2 triệu binh sĩ, PLA cũng được xếp hạng là quân đội thường trực lớn nhất thế giới, mặc dù việc vận chuyển thậm chí một phần lực lượng trong trường hợp nổ ra cuộc xâm lược được coi là một thách thức lớn về hậu cần.

Cùng với các vụ xâm nhập trên không và trên biển hàng ngày xung quanh Đài Loan, Bắc Kinh đã tổ chức các cuộc tập trận trong và xung quanh Eo biển Đài Loan chia cắt đôi bên, một phần được coi là diễn tập cho một cuộc phong tỏa hoặc xâm lược, mà khi xảy ra, sẽ gây ra hậu quả to lớn đối với an ninh và nền kinh tế trên toàn thế giới.

Những hành động như vậy có thể được coi là nỗ lực quấy rối quân đội Đài Loan và đe dọa các chính trị gia cũng như cử tri, những người sẽ bầu chọn tổng thống và cơ quan lập pháp mới tại Đài Loan vào năm tới.

Các động thái này của Trung Quốc dường như có tác dụng hạn chế. Hầu hết người Đài Loan kiên quyết ủng hộ việc duy trì tình trạng độc lập trên thực tế của họ. Các chính trị gia và các nhân vật công chúng khác từ Châu Âu và Hoa Kỳ cũng thường xuyên đến Đài Bắc để bày tỏ sự ủng hộ của họ, mặc dù các quốc gia này không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan.

Phát biểu của ông Tan được đưa ra đáp câu hỏi của một phóng viên về tin nói rằng Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang chuẩn bị phê duyệt thương vụ bán vũ khí trị giá 500 triệu đô la cho Đài Loan và cử hơn 100 quân nhân đến Đài Loan đánh giá các phương pháp huấn luyện và đưa ra các đề nghị để cải thiện khả năng phòng thủ của hòn đảo.

Hỗ trợ của Hoa Kỳ

Đài Loan nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ đảng Dân chủ và Cộng hòa của Hoa Kỳ. Cả hai đảng đã kêu gọi chính quyền Biden xúc tiến gần 19 tỷ đô la các mặt hàng quân sự đã được phê duyệt để bán nhưng chưa được giao cho Đài Loan.

Các quan chức chính quyền nói việc giao hàng chậm trễ là do tắc nghẽn trong sản xuất liên quan đến đại dịch COVID-19 và năng suất hạn chế cũng như nhu cầu vũ khí gia tăng để hỗ trợ Ukraine. Động thái của ông Biden sẽ cho phép xuất khẩu các mặt hàng từ kho dự trữ quân sự hiện có của Hoa Kỳ, đẩy nhanh việc cung cấp ít nhất một số khí tài mà Đài Loan cần để ngăn chặn hoặc đẩy lùi bất kỳ cuộc tấn công nào của Trung Quốc.

Trong số các mặt hàng được đặt có phi đạn chống hạm Harpoon, máy bay chiến đấu F-16, phi đạn vác vai Javelin và phi đạn Stinger, Hệ thống Rốc-két Pháo binh Cơ động Cao, hay HIMARS, vốn đã trở thành một vũ khí quan trọng cho quân đội Ukraine chiến đấu với các lực lượng xâm lược của Nga.

Phát biểu của ông Tan phù hợp với giọng điệu tiêu chuẩn của Bắc Kinh về cái mà họ gọi là “lợi ích cốt lõi của Trung Quốc”. Đài Loan và Trung Quốc tách rời sau cuộc nội chiến năm 1949 và Bắc Kinh coi việc đặt Đài Loan dưới sự kiểm soát của mình là chìa khóa để khẳng định chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.

Những nỗ lực “tìm kiếm độc lập bằng cách dựa vào Hoa Kỳ” và “tìm kiếm độc lập bằng sức mạnh quân sự” là một “ngõ cụt”, ông Tan nói.

Với quan hệ Mỹ-Trung ở mức thấp lịch sử và Đài Loan không chấp nhận yêu cầu của Bắc Kinh về nhượng bộ chính trị trong việc thống nhất, mối lo ngại đang gia tăng về khả năng xảy ra xung đột mở liên quan đến cả ba bên và có thể là cả các đồng minh hiệp ước của Hoa Kỳ như Nhật Bản.

Sự hỗ trợ kinh tế và ngoại giao của Trung Quốc dành cho Nga sau cuộc xâm lược Ukraine cũng làm gia tăng căng thẳng với Washington. Bắc Kinh được cho là đang điều nghiên kỹ lưỡng những thất bại quân sự của Moscow trong cuộc xung đột tại Ukraine, trong khi ý chí của phương Tây ủng hộ Kyiv được một số người coi là phép thử đối với quyết tâm đứng về phía Đài Loan trong trường hợp xảy ra xung đột với Trung Quốc.

---

Khí hậu : 2023-2027 sẽ là giai đoạn nóng chưa từng có

18/5/2023

Cháy rừng do nắng nóng tại tỉnh Alberta, miền tây Canada. Ảnh chụp ngày 04/05/2023. © via REUTERS – ALBERTA WILDFIRE 

Thu Hằng /RFI

Giai đoạn 2023-2027 gần như chắc chắn sẽ là gia đoạn nóng nhất chưa từng được nghi nhận trên Trái đất, đó là báo động ngày 17/04/2023 của Tổ chức Khí tượng Thế giới ( OMM ). Tổ chức này cho rằng đây là hệ quả từ khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính và hiện tượng El Niño khiến nhiệt độ tăng lên.  

Điều đáng lo ngại là nhiệt độ trên thế giới có lẽ sớm vượt qua mục tiêu đầy tham vọng của Thỏa thuận Paris về Khí hậu năm 2015 là kiềm chế mức tăng nhiệt độ trung bình trên Trái đất dưới ngưỡng 2°C và nếu có thể là ở mức 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp 1850-1900. Cụ thể, theo cơ quan của Liên Hiệp Quốc, trong một đến 5 năm tới, 66% khả năng là nhiệt độ trung bình hàng năm trên bề mặt Trái đất vượt mức 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. 

Tổng thư ký Tổ chức Khí tượng Thế giới Petteri Taalas cho biết những dữ liệu được công bố hôm 17/05 « không có nghĩa là chúng ta sẽ thường xuyên vượt qua ngưỡng 1,5°C của Thỏa thuận Paris », nhưng phản ánh sự nóng lên lâu dài trong nhiều năm. Do đó, Tổ chức Khí tượng Thế giới cảnh báo « ngưỡng 1,5°C sẽ tạm bị vượt qua và ngày càng thường xuyên bị vượt qua hơn ».

Ông Petteri Taalas cũng lưy ý trong thông cáo rằng « hiện tượng El Niño sẽ xảy ra trong vài tháng tới, thêm vào đó là tình trạng biến đổi khí hậu do con người gây ra sẽ khiến nhiệt độ trên Trái đất tăng ở mức chưa từng có ». El Niño là hiện tượng khí hậu liên quan đến việc nhiệt độ tăng cao, hạn hán nghiêm trong tại nhiều vùng trên thế giới và mưa lớn ở nhiều khu vực khác. 

Ví dụ mới nhất là tình trạng hạn hán ở châu Âu, Hoa Kỳ, cháy rừng chưa từng có ở miền trung và bắc bang Alberta, Canada, do khô hạn. Trong khi đó, vùng Emilia-Romagne, phía bắc miền trung Ý, đang bị lụt lội chưa từng có do mưa lớn, khiến 9 người chết và nhiều người mất tích. Lượng mưa trong 15 ngày tương đương với 7 tháng.

Theo OMM, khả năng El Niño sẽ hình thành từ nay đến cuối tháng 7 là 60% và từ nay đến cuối tháng 9 là 80%, với hệ quả là nhiệt độ trên thế giới sẽ tăng vào năm 2024.

Võ Thái Hà tổng hợp

---

Hạ viện Mỹ thông qua dự luật siết chặt an ninh biên giới 

12/5/2023 – Reuters 

Biên giới Mỹ- Mexico. 

Hạ viện Mỹ ngày 11/5 phê chuẩn dự luật do bên đảng Cộng hòa đề xướng nhằm ngăn chặn di dân và ma túy bất hợp pháp đi vào Hoa Kỳ qua đường biên giới phía tây nam giáp với Mexico.

(more…)

Võ Thái Hà tổng hợp

---

Liên đoàn Ả Rập vừa bỏ phiếu cho Syria, nước bị đình chỉ tư cách thành viên từ năm 2011, tái gia nhập khối tại cuộc họp khẩn ở Ai Cập. Liên đoàn cũng thảo luận về nội chiến ở Sudan. Các nước láng giềng của Syria đã bình thường hóa quan hệ với nước này trong những tháng gần đây. Ả Rập Saudi, quốc gia sẽ tổ chức cuộc họp dự kiến của Liên đoàn vào ngày 19 tháng 5, gần đây thừa nhận những nỗ lực bài xích nhà độc tài Bashar al-Assad của họ đều không thành công.

(more…)

Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Chiến tranh Nga – Ukraine:

---

Nga dùng tên lửa do Iran sản xuất tấn công Ukraine

(more…)

Liên Thành

Giám đốc Tình báo Quốc gia Hoa Kỳ Avril Haines trong một phiên điều trần của Ủy ban Quân vụ Thượng viện về các mối đe dọa toàn cầu hôm ⅘ đã nhận xét rằng, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình vẫn ủng hộ các biện pháp phi chiến tranh để sáp nhập Đài Loan

Haines nói: “Chúng tôi tiếp tục đánh giá rằng ông Tập muốn đạt được sự thống nhất Đài Loan thông qua các biện pháp hòa bình. Tuy nhiên, thực tế là ông ấy đã chỉ đạo quân đội của mình cung cấp cho ông ấy lựa chọn quân sự, về cơ bản là có thể thực hiện nó mà không cần lo ngại về sự can thiệp của Mỹ”.

(more…)