Thời sự Thứ tư 31/05/2023: *Phóng thất bại, vệ tinh Bắc Hàn rơi xuống biển *Nga và Ukraina đồng ý bảo vệ hạt nhân Zaporijia *Tỷ phú Elon Musk đến Bắc Kinh *Thoả thuận trần nợ Mỹ lên Hạ viện *Trung Quốc phục hồi chậm sau Covid

Wednesday, May 31st, 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


Hỏa tiễn đẩy bị hỏng, vệ tinh Triều Tiên lao xuống biển 

31/5/2023 Reuters 

Bức ảnh này do Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cung cấp, cho thấy một vật thể được quân đội Hàn Quốc trục vớt được cho là một phần của phương tiện phóng vũ trụ của Triều Tiên đã rơi xuống biển sau một vụ phóng thất bại ở vùng biển ngoài khơi đảo Eocheongdo, Hàn Quốc, ngày 31/5/2023. 

Một vụ phóng vệ tinh của Triều Tiên hôm thứ Tư (31/5) đã kết thúc thất bại, khiến hỏa tiễn đẩy và vệ tinh rớt xuống biển. Quân đội Hàn Quốc cho biết họ đã thu hồi được các bộ phận của phương tiện phóng này, Reuters dẫn tin từ Triều Tiên cho biết.

Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA đưa tin rằng hỏa tiễn phóng vệ tinh mới “Chollima-1” đã thất bại do động cơ và hệ thống nhiên liệu không ổn định.

Vụ phóng này là nỗ lực phóng vệ tinh thứ 6 của quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân này và là lần đầu tiên kể từ năm 2016. Nó được dự trù sẽ phóng vệ tinh do thám đầu tiên của Triều Tiên lên quỹ đạo.

Vụ phóng đã gây ra báo động khẩn cấp và cảnh báo sơ tán ngắn tại một số vùng của Hàn Quốc và Nhật Bản. Báo động đã được rút lại mà không có nguy hiểm hoặc thiệt hại nào được ghi nhận.

Tham mưu trưởng liên quân Hàn Quốc hôm 31/5 cho biết quân đội đang tiến hành trục vớt để thu hồi các mảnh vỡ của hỏa tiễn và vệ tinh đã rơi xuống biển.

Quân đội Hàn Quốc đã chia sẻ hình ảnh các mảnh vỡ được vớt lên khỏi mặt nước, trong đó có một vật thể hình trụ lớn được buộc vào một chiếc phao.

Ông George William Herbert, giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Không phổ biến Vũ khí hạt nhân và là nhà tư vấn hỏa tiễn, cho biết các hình ảnh cho thấy ít nhất một phần của tên lửa, bao gồm “tầng giữa” được thiết kế để kết nối với tầng khác.

Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết các quan chức từ Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc đã tổ chức một cuộc điện đàm và “lên án mạnh mẽ” vụ phóng này.

“Ba nước sẽ cảnh giác cao”, tuyên bố cho biết.

Triều Tiên cho biết họ sẽ phóng vệ tinh do thám quân sự đầu tiên trong khoảng thời gian từ ngày 31/5 đến ngày 11/6 để tăng cường giám sát các hoạt động quân sự của Hoa Kỳ.

Hàn Quốc vào tuần trước lần đầu tiên phóng các vệ tinh lên quỹ đạo bằng một tên lửa được thiết kế và sản xuất trong nước, và Trung Quốc đã phóng ba phi hành gia lên trạm vũ trụ Trung Quốc trong chương trình luân chuyển phi hành đoàn hôm thứ Ba.

Tên lửa lao xuống biển “sau khi mất lực đẩy do động cơ giai đoạn hai khởi động bất thường”, KCNA đưa tin, trong một sự thừa nhận thẳng thắn bất thường về lỗi kỹ thuật của Triều Tiên.

KCNA cho biết Cơ quan Phát triển Hàng không Vũ trụ Quốc gia (NADA) của Bình Nhưỡng sẽ điều tra “những khiếm khuyết nghiêm trọng” và hành động để khắc phục chúng trước khi tiến hành vụ phóng thứ hai càng sớm càng tốt.

NADA sau đó cho biết tên lửa này không bay vào lãnh thổ Nhật Bản.


Bắc Hàn nói vệ tinh do thám bị rơi xuống biển sau khi phóng

Nguồn hình ảnh, Reuters – Chụp lại hình ảnh, 

Hình ảnh từ Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho thấy mảnh vỡ từ vệ tinh do thám của Bắc Hàn 

Tác giả, Jean Mackenzie từ Seoul & Oliver Slow từ London

BBC News

Bắc Hàn nói một tai nạn đã xảy ra khi nước này tiến hành phóng vệ tinh không gian đầu tiên, khiến vệ tinh này lao xuống biển.

Bắc Hàn trước đó tuyên bố lên kế hoạch phóng vệ tinh trước ngày 11/06 để do thám các hoạt động quân sự của Mỹ.

Giờ đây Bình Nhưỡng nói sẽ cố gắng phóng lần thứ hai càng sớm càng tốt.

Vụ phóng đã kích hoạt một báo động giả ở thủ đô Seoul của Hàn Quốc, còn ở Nhật Bản, một cảnh báo được phát ra cho người dân Okinawa, ở miền nam.

Đã có sự hỗn loạn và hoang mang ở Seoul khi mọi người thức giấc vì tiếng còi hụ báo động và một thông báo khẩn cấp yêu cầu chuẩn bị sơ tán – chỉ 20 phút sau mới có thông báo rằng đó chỉ là báo động nhầm. 

Nguy cơ đang gia tăng cao trên bán đảo Triều Tiên, nơi căng thẳng đã kéo dài giữa hai quốc gia trong suốt 70 năm qua. Cảnh báo sai này có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến lòng tin của người dân đối với hệ thống cảnh báo.

Bắc Hàn đã tạo nên mối đe dọa đối với Hàn Quốc. Nếu trong tương lai có cảnh báo vang lên, câu hỏi được đặt ra là liệu người dân có coi đó là chuyện nghiêm túc hay làm ngơ vì cho rằng chỉ là một sai sót.

Cô Kim, 33 tuổi sống tại Seoul nói với BBC là bản thân đã “rất sợ hãi” khi nhận được cảnh báo khẩn cấp và bắt đầu thu gom đồ đạc để di tản.

“Tôi không tin là sẽ xảy ra một cuộc chiến tranh, nhưng cuộc chiến tranh Ukraine khiến tôi nghĩ rằng Bắc Hàn hoặc Trung Quốc có thể xâm lược Hàn Quốc,” cô Kim nói, và cho biết cô nghĩ Bình Nhưỡng đã “mất trí” và tiến hành một cuộc xâm lược.

Nguồn hình ảnh, Reuters

Chụp lại hình ảnh, 

Người dân theo dõi diễn biến trên màn hình TV ở Seoul

Quân đội Hàn Quốc cho biết tên lửa có thể đã bị vỡ giữa không trung hoặc bị rơi sau khi nó sớm biến mất sớm khỏi màn hình radar, đồng thời cho biết thêm rằng quá trình phân tích đang được tiến hành, hãng thông tấn Yonhap đưa tin.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cho biết Bắc Hàn dường như đã bắn một tên lửa đạn đạo và chính phủ đang phân tích chi tiết.

Ông nói thêm rằng hiện không có báo cáo về thiệt hại sau vụ phóng. Nhật Bản trước đó tuyên bố sẵn sàng bắn hạ bất cứ thứ gì đe dọa lãnh thổ của mình.

Hôm thứ Ba 30/05, Ri Pyong-chol, phó chủ tịch ủy ban quân sự trung ương của Đảng Lao động Triều Tiên, đã công bố kế hoạch phóng vệ tinh, nói rằng đó là sự đáp trả trước “các hành động quân sự liều lĩnh” của Mỹ và Hàn Quốc.

Ông cáo buộc các nước “công khai để lộ tham vọng xâm lược liều lĩnh”.

Cùng với Hàn Quốc và Nhật Bản, Mỹ lên án vụ phóng của Bắc Hàn, gọi đây là “sự vi phạm trắng trợn” nhiều nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

“Cánh cửa ngoại giao không khép lại nhưng Bình Nhưỡng phải ngay lập tức dừng những hành động khiêu khích và thay vào đó chọn cùng tham gia,” Adam Hodge, người phát ngôn Hội đồng an ninh quốc gia của Mỹ cho biết.

Ông Adam cũng cho biết thêm Mỹ sẽ tiến hành “tất cả các biện pháp cần thiết” để tự bảo vệ mình và các đồng minh.

Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cũng lên án vụ thử, và cho biết bất kỳ vụ phóng nào của Bình Nhưỡng sử dụng công nghệ tên lửa đạn đạo là “trái ngược” với những nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Nhà lãnh đạo Bắc Hàn, Kim Jong-un đã xác định phát triển các vệ tinh quân sự là một yếu tố trọng yếu trong nền quốc phòng.

Leif-Eric Easley, giáo sư từ Đại học Ewha ở Seoul, cho biết chính phủ Bắc Hàn “có thể thấy mình đang trong một cuộc chạy đua vào không gian”, và cho dù sứ mệnh vệ tinh hiện tại của họ có thành công hay không, thì “có thể sẽ là sự tuyên truyền chính trị về khả năng không gian của quốc gia này”.


Triều Tiên phóng vệ tinh không gian; còi báo động rú vang tại Hàn Quốc và Nhật Bản (nhưng thất bại)

Triều Tiên đã phóng một vệ tinh không gian hướng về phía nam vào sáng thứ Tư (31/5). Sự kiện này khiến Hàn Quốc và Nhật Bản phải báo động khẩn cấp và cảnh báo sơ tán ở một số nơi.

Triều Triên trước đó đã loan báo với Nhật Bản rằng họ sẽ phóng một vệ tinh giám sát quân sự đầu tiên vào khoảng thời gian giữa ngày 31/5 và 11/6 để tăng cường theo dõi các hoạt động của Mỹ.

Theo Reuters, trong dữ liệu được cung cấp cho giới chức quốc tế, Triều Tiên nói vụ phóng sẽ mang theo rocket về phía nam với nhiều giai đoạn và các mảnh vỡ khác dự kiến sẽ rơi xuống Hoàng Hải và Thái Bình Dương.

Còi báo động phòng không đã rú vang khắp thủ đô Seoul của Hàn Quốc vào khoảng 6:32 sáng thứ Tư (31/5, giờ địa phương) khi thành phố này phát đi cảnh báo yêu cầu người dân chuẩn bị cho khả năng sẽ phải sơ tán. Sau đó, giới chức cho biết cảnh báo của thành phố đã gửi đi là lỗi.

Chính phủ Nhật Bản cũng đã phát đi cảnh báo khẩn cấp qua hệ thống truyền phát J-Alert cho người dân ở tỉnh Okinawa, miền nam Nhật Bản vào sáng sớm thứ Tư (31/5, giờ địa phương). Chính phủ cảnh báo người dân hãy tìm nơi ẩn núp có mái che nếu họ đang ở ngoài.

Chính phủ Nhật Bản sau đó nói rằng tên lửa phóng từ Triều Tiên sẽ không bay qua lãnh thổ Nhật Bản và đã gỡ cảnh báo.

Bộ Quốc phòng Nhật Bản hôm thứ Hai (29/5) tuyên bố nước này sẽ bắn phá tất cả tên lửa Triều Tiên vi phạm không phận và đã sẵn sàng làm vậy.

Hôm thứ Ba (30/5), ông Ri Pyong Chol, phó chủ tịch Quân Ủy Trung ương Triều Tiên cho biết các cuộc tập trận chung sắp tới của Mỹ và Hàn Quốc đòi hỏi Bình Nhưỡng phải có “các phương tiện có khả năng thu thập thông tin về các hoạt động quân sự của kẻ thù theo thời gian thực”.

Trước vụ phóng hôm 31/5, Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng bất kỳ vụ phóng nào của Triều Tiên mà sử dụng công nghệ tên lửa đạn đạo đều vi phạm nhiều nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Hải Đăng

(Cuối cùng thị cuộc phóng hỏa tiễn thất bại, vệ tinh rơi xuống biển, xem tin ở trên)


AIEA : Nga và Ukraina đồng ý các nguyên tắc bảo vệ trung tâm hạt nhân Zaporijia

Ngày 30/05/2023, tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế AIEA, ông Rafael Grossi, đã trình bày « 5 nguyên tắc » để bảo vệ nhà máy hạt nhân Zaporijia, Ukraina, sau nhiều tháng nỗ lực tìm kiếm một thỏa thuận nhằm ngăn chặn bằng mọi giá một thảm họa hạt nhân.    

Tổng giám đốc AIEA, Rafael Grossi, tại cuộc họp Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, New York, Hoa Kỳ, ngày 30/05/2023. AP – Seth Wenig 

Minh Anh /RFI

Từ New York, thông tín viên đài RFI, Carrie Nooten tường thuật :  

« Tại nhà máy hạt nhân lớn nhất châu Âu bị rơi vào tay quân Nga, những đường dây cao thế thường xuyên bị bắn phá, các tòa nhà thì bị đặt các vũ khí, nhưng Hội Đồng Bảo An lại không thể thông qua một nghị quyết nào để lên án, bởi vì Nga chắc chắn sẽ cản trở ngay lập tức bằng cách phủ quyết.  

Thế nên, sau nhiều tháng thương lượng mà không đạt được một kết quả gì, sau khi thất bại trong việc thiết lập một vùng an toàn xung quanh nhà máy, lãnh đạo AIEA ông Rafael Grossi giờ đây tập trung vào 5 nguyên tắc mà Ukraina và Nga đều không bác bỏ. Theo ông Grossi, đó đã là một tiến bộ.  

Ông nói : “Hiện tại, chúng tôi đã có một bước tiến theo đúng hướng. Dĩ nhiên, lịch sử đã cho thấy là trong thời chiến, những thỏa thuận đạt được không bao giờ được tuân thủ nghiêm túc. Nhưng AIEA có sức mạnh của ngòi bút : Đó là cộng đồng quốc tế sẽ biết ngay lập tức chuyện gì đang diễn ra. Chỉ bấy nhiêu thôi đủ để răn đe.”  

Do vậy, ngay từ lúc này, Kiev và Matxcơva phải ngưng mọi cuộc tấn công từ nhà máy hay hướng vào nhà máy, không được tàng trữ vũ khí hạng nặng hay đạn dược, và phải bảo đảm cung ứng điện liên tục cho các tòa nhà. Những nguyên tắc thể hiện thuần túy “ý thức chung”, đã được ghi rõ trong luật quốc tế, nhưng cũng là phương cách duy nhất cho đến lúc này để có được một thỏa hiệp sơ bộ. »  

Nvidia trở thành nhà sản xuất chip đầu tiên trên thế giới vượt mức định giá 1 nghìn tỷ đô la. Cổ phiếu công ty này tăng hơn 4% vào thứ Ba sau khi CEO của họ tuyên bố tạo ra một nền tảng siêu máy tính AI mới giúp các công ty công nghệ khác xây dựng các mô hình AI tạo sinh (generative AI models). Là bên thiết kế các công nghệ bán dẫn được lựa chọn cho nhiều máy chủ AI, Nvidia là một trong số các nhà sản xuất chip được hưởng lợi lớn từ cơn sốt AI.


Tỷ phú Elon Musk đến Bắc Kinh gặp Ngoại trưởng Tần Cương

Elon Musk, ông chủ của Tesla, đã gặp ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương tại Bắc Kinh

Chuyên cơ riêng của ông Elon Musk đã đến Bắc Kinh vào ngày 30/5. Theo trang web của Bộ Ngoại giao Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), Ngoại trưởng Tần Cương đã gặp ông Musk tại Bắc Kinh. Theo thông tin trước đó từ truyền thông Anh, chuyến thăm Trung Quốc của ông Musk nhiều khả năng là được Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường mời.

Theo báo cáo mới nhất của Reuters hôm 30/5, trong cùng ngày, các nhân chứng nói với giới truyền thông rằng máy bay riêng của ông Elon Musk, CEO của nhà sản xuất ô tô điện Tesla của Mỹ, đã đến Bắc Kinh.

Theo trang web chính thức của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ, ngày 30/5/2023, Ủy viên Quốc vụ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Tần Cương đã gặp Giám đốc điều hành Tesla – Elon Musk tại Bắc Kinh.

Việc ông Musk một lần nữa thăm Trung Quốc đúng vào lúc Tesla đang nỗ lực muốn giải quyết nhiều vấn đề, bao gồm nhu cầu suy yếu ở thị trường ô tô lớn nhất thế giới – Trung Quốc, và sự cạnh tranh ngày càng tăng với các nhà sản xuất ô tô điện Trung Quốc. Ngoài ra, quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ xấu đi cũng ảnh hưởng xấu đến Tesla Motors. Chính quyền ĐCSTQ đã cấm xe Tesla đi vào các khu vực nhạy cảm về chính trị và quân sự của Trung Quốc, với lý do Tesla thu thập thông tin người dùng gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia của Trung Quốc.

Ngay từ ngày 31/3 năm nay, báo cáo tin tức “độc quyền” của Reuters cho biết, hai người quen thuộc với vấn đề này đã biết rằng Giám đốc điều hành Tesla – Elon Musk, đã lên kế hoạch đến thăm Trung Quốc vào đầu tháng 4 và tìm cách gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường. Một trong những nguồn tin cho biết thời gian chính xác của chuyến thăm sẽ phụ thuộc phần lớn vào thời điểm khi nào ông Lý Cường có thời gian trống.

Ông Lý Cường, người được thăng chức Thủ tướng Quốc vụ viện ĐCSTQ vào tháng 3 năm nay, từng giữ chức Bí thư Thành ủy Thượng Hải.

Tờ Financial Times của Anh từng đưa tin, ông Lý Cường khi làm Bí thư Thượng Hải, đã thuyết phục ông Musk xây dựng nhà máy ở nước ngoài đầu tiên của Tesla tại Thượng Hải. Việc này đã giúp thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế Thượng Hải và ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc, đồng thời cũng được coi là một trong những thành tích chính trị chính khi quản lý Thượng Hải của ông Lý Cường.

So với người tiền nhiệm Lý Khắc Cường, ông Lý Cường có một lợi thế khác, là thành viên của “Chi Giang Tân quân” (phe Tập Cận Bình), ông Lý Cường đã giành được sự tin tưởng của Tập Cận Bình. Giới quan sát cho rằng ông Lý Cường vẫn được thăng chức thủ tướng dưới cái bóng của việc đóng cửa thành phố Thượng Hải, phá vỡ thông lệ các thủ tướng đều phải là người từng giữ chức phó thủ tướng kể từ thời ông Chu Ân Lai, điều này có liên quan đến sự tín nhiệm cao của ông Tập Cận Bình đối với ông ấy.

Trung Quốc là thị trường bán xe điện lớn thứ hai thế giới của Tesla sau Mỹ. Nhà máy của Tesla ở Thượng Hải là trung tâm sản xuất lớn nhất của nhà sản xuất ô tô điện này.

Chuyến thăm đầu tiên của ông Musk tới Trung Quốc là vào đầu năm 2020. Vào thời điểm đó, nhà máy Thượng Hải của Tesla đã hoàn thành và tổ chức lễ sản xuất. Hình ảnh và video ông Musk nhảy trên sân khấu đã trở thành cơn sốt trên mạng.

Ông Musk trao đổi qua lại với ông Lý Cường rất nhiều. Vào tháng 4/2020, ông Lý Cường, khi đó là Bí thư Thành ủy Thượng Hải, đã tổ chức một cuộc kết nối video với ông Musk và giới thiệu rằng “công tác phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh viêm phổi virus corona mới ở Thượng Hải tiếp tục ổn định và cải thiện”. Trong quá trình kết nối, ông Lý Cường bày tỏ hy vọng rằng Tesla sẽ “tiếp tục đầu tư sâu hơn tại Thượng Hải, cải thiện bố cục kinh doanh, đẩy nhanh tiến độ xây dựng giai đoạn hai của siêu nhà máy ở Thượng Hải và đẩy nhanh việc triển khai trung tâm nghiên cứu phát triển (R&D) và đổi mới.”

Vào thời điểm đó, ông Musk đã trả lời rằng Tesla sẽ kiên định tăng cường hợp tác giữa hai bên, đảm bảo sự ổn định của chuỗi cung ứng chuỗi sản xuất, không ngừng nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm, phục vụ tốt hơn cho thị trường và người dùng Trung Quốc.

Vào ngày 26/9/2021, Hội nghị thượng đỉnh Ô Trấn của Hội nghị Internet Thế giới năm 2021 đã khai mạc tại thành phố Ô Trấn, Chiết Giang. Ông Musk cũng đã có một bài phát biểu qua video.

Đổng Lâm San, Vision Times


Ấn Độ tiếp tục là điểm sáng kinh tế toàn cầu nhưng vẫn còn nhiều khó khăn

Dữ liệu được công bố vào thứ Tư có thể cho thấy Ấn Độ vẫn là một điểm sáng của kinh tế toàn cầu. Giới phân tích kỳ vọng GDP của Ấn Độ sẽ tăng 5% trong ba tháng đầu năm, từ mức 4,4% của quý trước. Con số này sẽ đưa Ấn Độ trở thành nền kinh tế lớn phát triển nhanh nhất thế giới, với mức tăng trưởng trong năm tài chính 2022-2023 vượt 7%.

Song con số tổng quát che dấu những điểm yếu. Thứ nhất, tăng trưởng không tạo ra việc làm. Theo Trung tâm Giám sát Kinh tế Ấn Độ, tỷ lệ thất nghiệp đã tăng đều đặn và đạt 8% trong tháng 4. Hồi tháng 2, chính phủ Ấn Độ đã công bố một khoản chi lớn cho đường xá và các cơ sở hạ tầng khác, nhưng đầu tư tư nhân vẫn còn mờ nhạt. Tăng trưởng vẫn chậm ở các vùng nông thôn, vốn có nhu cầu tiêu dùng thấp và tiền lương trì trệ. Bên cạnh đó còn có các thách thức khác. Trong những tháng tới, sự trở lại của El Niño có thể dẫn đến một đợt gió mùa khô, làm tổn thương nông dân, cản trở tăng trưởng và làm tăng lạm phát.


Nga tăng cường bắn phá các thành phố Ukraine

Trong những tuần gần đây, Nga đã tăng cường bắn phá các thành phố của Ukraine. Chỉ trong giai đoạn từ ngày 1 tháng 5 đến ngày 30 tháng 5 đã có 17 đòn không kích vào thủ đô Kiev. Các cuộc tấn công chủ yếu được tiến hành vào ban đêm, cho đến đòn không kích ban ngày hiếm hoi vào hôm thứ Hai. Các nhà phân tích cho rằng Điện Kremlin đang cố gắng làm kiệt quệ hệ thống phòng không của Ukraine. Các tài liệu rò rỉ của Mỹ hồi tháng 4 cho thấy Ukraine có thể đang thiếu các loại vũ khí phòng không quan trọng.

Tuy nhiên, việc Nga nhắm mục tiêu vào thường dân là một dấu hiệu của sự yếu kém. Báo cáo gần đây của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế kết luận rằng mục đích cuối cùng của Nga là làm suy yếu tinh thần của Ukraine, từ đó buộc chính phủ này phải tìm kiếm hòa bình. Nếu đây là chiến lược thì rõ ràng họ đang thất bại. Hôm thứ Ba, một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Moscow, thủ đô của Nga, đã làm hư hại một số tòa nhà. Các quan chức Ukraine phủ nhận có liên quan trực tiếp, nhưng dự đoán số vụ tấn công như vậy sẽ tăng lên. Ukraine không hề chùn bước trước các đòn oanh tạc của Nga.


Thoả thuận trần nợ của Mỹ được trình lên Hạ viện

Thỏa thuận đình chỉ trần nợ của Mỹ, được các bên đồng ý trong cuối tuần qua, sẽ phải vượt ải Hạ viện vào thứ Tư. Các nhà đàm phán của đảng Cộng hòa đã tuyên bố chiến thắng khi đạt được yêu sách không tăng hầu hết chi tiêu liên bang trong hai năm tới để đổi lấy việc cho phép chính phủ tiếp tục vay tiền mặt. Nhưng một số người Cộng hòa, đặc biệt là từ phe cánh hữu của đảng, không hài lòng và sẽ bỏ phiếu chống.

Các đảng viên cấp cao của đảng Cộng hòa dự đoán có thể có tới 60 người phản đối, đồng nghĩa phe Dân chủ sẽ phải đạt đủ ủng hộ tại Hạ viện để dự luật được đưa lên Thượng viện, nơi những người phản đối sẽ tìm cách ngăn cản nó bằng các thủ tục lằng nhằng. Điều đó có thể đưa nước Mỹ đến gần ngày 5 tháng 6 một cách nguy hiểm, thời điểm mà bộ tài chính nói chính phủ sẽ cạn tiền. Nếu có bất kỳ trục trặc pháp lý nào trong quá trình thực hiện, nỗi lo về thảm họa trần nợ sẽ quay trở lại.


Trung Quốc phục hồi chậm sau Covid

Không như dự đoán, việc Trung Quốc mở cửa lại sau đại dịch không gây quá nhiều tác động lên thế giới. Đợt dữ liệu kinh tế dưới kỳ vọng hồi tháng 4 đã khiến thị trường chứng khoán lao dốc, trong khi lợi suất trái phiếu thu hẹp và đồng Nhân dân tệ giảm giá. Nhà đầu tư giờ đang hồi hộp chờ đợi những con số của tháng 5.

Vào thứ Tư, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc sẽ công bố chỉ số quản lý mua hàng PMI hàng tháng, một thống kê dựa trên khảo sát các công ty. Tháng trước, PMI sản xuất bất ngờ giảm xuống dưới 50, cho thấy hoạt động sản xuất giảm so với tháng 3. Thị trường hầu như dự đoán một kết quả tương tự cho tháng 5. PMI “phi sản xuất” của Trung Quốc, bao gồm xây dựng cũng như dịch vụ, sẽ khá hơn, nhưng có lẽ không mạnh như hồi tháng 4.

Ting Lu đến từ ngân hàng Nomura nói nguy cơ kinh tế Trung Quốc giảm tốc “kép” đang tăng lên. Điều này thường sẽ thúc đẩy chính phủ cắt giảm lãi suất hoặc tăng đầu tư để vực dậy nền kinh tế. Nhưng vì chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng khiêm tốn chỉ khoảng 5% trong năm nay, họ có thể không vội vàng.


Silicon Valley và bài học Elizabeth Holmes

Lương Thái Sỹ /SGN
30 tháng 5, 2023

Elizabeth Holmes (trái) bắt đầu ngồi tù (với bản án 11 năm) từ ngày 30 Tháng Năm 2023 (ảnh: Yichuan Cao/NurPhoto via Getty Images) 

Khi nữ doanh nhân công nghệ Elizabeth Holmes vào tù, Silicon Valley có học được bài học nào không?

Elizabeth Holmes đã cố gắng tìm cách thoát vòng lao lý, nhưng nữ doanh nhân ở Thung lũng Silicon này cuối cùng cũng phải ngồi tù từ ngày 30 Tháng Năm. Tội của Holmes không liên quan gì đến “cách vận hành và văn hoá” của trung tâm công nghệ Mỹ, vốn bị xem là nguyên nhân dẫn đến nhiều sai phạm, cả chủ quan lẫn khách quan.

Cách nay năm năm, các công tố viên liên bang đã truy tố Holmes về nhiều tội danh âm mưu làm trái và lừa gạt từ các nhà đầu tư đến người bệnh thông qua công ty khởi nghiệp Theranos “khai trương ồn ào nhưng làm ăn mờ ám”. Bị kết luận là “có tội” vào đầu năm 2022 với bốn tội danh nhưng đến nay mới phải nhận bản án 11 năm ba tháng tù giam, Holmes đã trình diện tại một trại tù cách thành phố Houston của tiểu bang Texas khoảng 160 km.

Ngay sau khi đối mặt với cuộc điều tra hình sự, Holmes đã tiến hành nhiều nỗ lực để thoát án tù bằng các thủ đoạn câu giờ được nhóm luật sư biện hộ lặp đi lặp lại làm tiêu tốn của bà hơn $30 triệu! Thậm chí, theo cáo trạng, Holmes còn lên kế hoạch dự đào thoát sang Mexico. Nhưng con người đa mưu này vẫn không thoát khỏi cánh tay pháp luật. Kể từ khi bị xem là có tội, Holmes và người bạn đời Billy Evans đã kịp mang thai đứa con thứ hai sinh vào Tháng Hai qua.

Bà từng “khoe” trên tờ New York Times mình là tình nguyện viên của một đường dây nóng (hotline) chuyên thông tin về cuộc khủng hoảng hiếp dâm. Câu chuyện của Holmes được xem là một ví dụ về cách hoạt động và văn hoá kinh doanh của Silicon Valley, nơi phổ biến tâm lý “fake it till you make it” (Hãy giả vờ cho đến khi bạn làm được điều đó) trong số các công ty mới thành lập (start-up) và là một ví dụ điển hình về sự “hiểu và làm không đúng” trong lĩnh vực công nghệ. Tâm lý và lối suy nghĩ này đã được nhiều chuyên gia công nghệ cảnh báo sẽ có ngày phải trả giá.

Làm thế nào mà một người phụ nữ lại phải ngồi tù trong khi Silicon Valley với không ít thiên tài, vẫn luôn che chở cho một số lượng đáng kể những người có quyền lực đã và đang thoải mái kiếm tiền mà không sợ bị trả giá? Khi phiên tòa xét xử Holmes bắt đầu vào Tháng Chín 2021, nhiều thông tin về vụ án đã tiết lộ một số điều đáng sợ về một ngành công nghiệp đã giúp “thay đổi thế giới” nhưng không phải lúc nào cũng làm cho thế giới tốt đẹp hơn.

Gần đây, một cuộc tranh luận về vụ lợi cá nhân trong vụ Holmes đã bộc phát với kết luận: Holmes có thể phạm bất cứ tội gì ngoài việc… lừa gạt các nhà đầu tư. Thực tế, Holmes được trắng án về tất cả các tội liên quan đến lừa gạt bệnh nhân; và bồi thẩm đoàn không thể thống nhất về việc liệu bà có lừa gạt các nhà góp vốn đầu tiên của Theranos.

Điều đó có nghĩa là Holmes bị tống giam vì đã lừa được những người có số tiền lớn như Rupert Murdoch và Betsy DeVos, còn lừa các nhà đầu tư nhỏ lẻ khác thì không. Phán quyết kiểu này rõ ràng đã “cứu một bàn thua trông thấy” cho các công ty khởi nghiệp bị nghi ngờ về mục tiêu huy động vốn.

Nhìn chung, hoạt động đầu tư và góp vốn của Silicon Valley vẫn không bị ảnh hưởng dù nguy cơ xuất hiện một chuyên gia lừa đảo liên quan việc dụ những con nai tơ góp vốn cho mình như trường hợp Elizabeth Holmes vẫn chực chờ. Các khoản đầu tư vào những công ty đứng sau “cuộc cách mạng ChatGPT” đang rất “hot” đã tăng hơn 10 lần, lên $4.5 tỷ vào năm ngoái so với năm 2018, báo hiệu một “cơn sốt vàng mới” bắt đầu. Ba công ty Apple, Microsoft và Alphabet (công ty mẹ của Google) có giá trị vốn hoá hơn $1 ngàn tỷ. Nvidia, công ty bán chất bán dẫn dùng cho các máy điện toán lưu trữ “các mô hình ngôn ngữ lớn” để cung cấp năng lượng cho các ứng dụng AI đã thay thế Intel để trở thành “ông trùm” thống trị chip.


Ý bắt 40 nghi phạm mafia buôn ma túy thông qua những kẻ rửa tiền Trung Quốc 

31/5/2023 Reuters 

Cảnh sát Ý bảo vệ an ninh tối đa phiên xử hơn 300 nghi phạm băng đảng mafia ‘Ndrangheta, trong một tòa nhà xây dựng đặc biệt kiên cố gần thị trấn Calabrian, miền nam Ý, ngày 13/1/2021. 

Cảnh sát Ý ngày 30/5 bắt giữ 40 người trong một cuộc trấn áp mới nhắm vào băng đảng mafia ‘Ndrangheta, các nghi phạm bị tố giác buôn bán ma túy với các đối tác ở Mỹ Latin bằng cách sử dụng mạng lưới ngầm của những người Trung Quốc môi giới rửa tiền.

Đại úy cảnh sát Guardia di Finanza Angelo Santori nói: “Cuộc đột kích hôm nay là một hoạt động quan trọng cho thấy ‘Ndrangheta là một con bạch tuộc vươn tới mọi nơi với các mối liên kết trên toàn thế giới”.

Bước đột phá này diễn ra chưa đầy một tháng sau chiến dịch mà cảnh sát châu Âu đã bắt giữ hơn 100 nghi phạm mafia trong một đợt truy quét lớn chống buôn lậu ma túy và vũ khí.

Ông Santori, người dẫn đầu cuộc điều tra mới nhất ở thành phố phía bắc Bologna, cho biết cảnh sát đang thi hành 40 lệnh bắt giữ, bao gồm 4 người Albania và 2 nghi phạm Trung Quốc, cũng như hạn chế hoạt động của các thành viên mafia vùng Calabria bị nghi ngờ ở 7 khu vực của Ý.

Cảnh sát Guardia di Finanza cho biết trong một tuyên bố, cuộc điều tra kéo dài từ cuối năm 2019 đến tháng 7 năm 2022, đã lần ra đường dây vận chuyển 1,2 tấn cocaine, 450 kg búp hoa cần sa ép và 95 kg cần sa.

Cảnh sát cho biết mạng lưới này có thể xử lý các chuyến vận chuyển ma túy với các băng đảng hùng mạnh ở Nam Mỹ, bao gồm Primeiro Comando da Capital của Brazil, và các tổ chức tội phạm Colombia, Peru, Mexico và Bolivia.

‘Ndrangheta, có nguồn gốc từ vùng Calabria, miền nam nước Ý, đã qua mặt Cosa Nostra trở thành nhóm mafia quyền lực nhất ở Ý và là một trong những mạng lưới tội phạm lớn nhất thế giới.

“Mạng lưới các đối tượng Trung Quốc đóng vai trò tích cực thông qua một hệ thống chuyển tiền không chính thức gọi là ‘fei chien’ với hơn 5 triệu euro (5,5 triệu đô la) đã được tẩy rửa,” ông Santori nói thêm.

Theo cảnh sát Ý, sau khi nhận được tiền mặt, những kẻ môi giới rửa tiền người Trung Quốc liền chuyển tiếp cho các công ty thương mại ở Trung Quốc và Hong Kong. Sau đó, các công ty mới chuyển tiền cho những kẻ môi giới ma túy và chính các băng đảng Nam Mỹ thông qua các đại lý ở nước ngoài.

Một số cuộc điều tra gần đây cho thấy các băng đảng ma túy ở Ý đang ngày càng sử dụng mạng lưới ngầm của các tay môi giới rửa tiền người Trung Quốc không có giấy phép để che giấu các khoản thanh toán xuyên biên giới.

Tuyên bố của cảnh sát Ý cho biết cuộc điều tra đã được hỗ trợ bằng cách truy cập các cuộc trò chuyện được mã hóa trên một nền tảng đã bị Nhóm điều tra chung của Europol triệt phá vào năm 2021 và hợp tác với Cơ quan điều tra an ninh nội địa Hoa Kỳ.


Chiến đấu cơ Trung Quốc lượn ‘hung hãn’ gần máy bay quân sự Mỹ

Chiến đấu cơ Trung Quốc lượn ‘hung hãn’ gần máy bay quân sự Mỹ

Một máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã thực hiện một thao thác ‘gây hấn không cần thiết’ gần một máy bay quân sự của Mỹ trên Biển Đông trong không phận quốc tế, Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Ba 30/05.

Bộ chỉ huy quân sự Mỹ chịu trách nhiệm tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương nói rằng máy bay J-16 của Trung Quốc đã thực hiện thao tác ‘gây hấn’ này tuần trước và buộc máy bay RC-135 của Mỹ phải bay qua vùng nhiễu động.

“Mỹ sẽ tiếp tục bay, điều tàu thuyền, và hoạt động – an toàn và có trách nhiệm – ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép,” Mỹ nói trong một tuyên bố. 

Một video cho thấy cảnh một máy bay chiến đấu tạt ngang trước mũi máy bay của Hoa Kỳ và buồng lái chiếc RC-135 của Mỹ rung chuyển trong vùng nhiễu động. 

Người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington, ông Lưu Bằng Vũ, không bình luận về việc này, nhưng nói rằng từ lâu, Mỹ đã thường xuyên điều máy bay và tàu do thám áp sát Trung Quốc, gây nguy hiểm nghiêm trọng cho nền an ninh quốc gia của quốc gia này. 

“Trung Quốc kêu gọi Mỹ ngưng cách hành động khiêu khích nguy hiểm như vậy, và ngưng đổ lỗi cho Trung Quốc,” ông Lưu nói trong email phản hồi đề nghị bình luận về tuyên bố của Mỹ từ Reuters

Ông Lưu nói thêm rằng Trung Quốc sẽ “tiếp tục tiến hành các biện pháp cần thiết để kiên quyết bảo vệ lãnh thổ và an ninh của mình, và sẽ làm việc với các quốc gia trong khu vực để bảo vệ vững chắc hòa bình và ổn định trên Biển Đông”

Trung Quốc khẳng định chủ quyền ở hầu hết Biển Đông, nơi một vài nước khác cũng có khẳng định chủ quyền. 

Bắc Kinh thường xuyên nói rằng Mỹ đưa tàu và máy bay vào Biển Đông là hành động gây phương hại tới hòa bình. 

Sự việc mới đây xảy ra trước khi Trung Quốc từ chối yêu cầu của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin gặp gỡ bên lề Thượng đỉnh về an ninh châu Á, Đối thoại Shangri-La, tại Singapore tuần này.

Một quan chức quốc phòng Mỹ, phát biểu giấu tên, nói rằng từ 2021 Trung Quốc đã từ chối hoặc không phản hồi hàng loạt đề nghị đối thoại của Lầu Năm Góc, trong đó nói rằng những cuộc tiếp xúc như vậy là rất quan trọng để tránh hiểu lầm hoặc những hậu quả không lường trước.

Cuộc chạm trán diễn ra sau điều Mỹ gọi là xu hướng hành vi ngày càng nguy hiểm gần đây của máy bay Trung Quốc. 

Những vụ bay chặn đầu như vậy thỉnh thoảng vẫn xảy ra. Vào tháng 12, một máy bay quân sự Trung Quốc đã áp sát trong khoảng cách ba mét với một máy bay của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ và buộc máy bay Mỹ phải lượn vòng để tránh xảy ra va chạm trong không phận quốc tế. 

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ đang căng thẳng. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có xung đột trong nhiều vấn đề, từ Đài Loan tới hồ sơ nhân quyền của Trung Quốc, tới các hành động quân sự của Trung Quốc trên Biển Đông. 


XEM THÊM


Mỹ trừng phạt Iran cung cấp máy bay không người lái cho Nga

Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Blinken báo cáo rằng Hoa Kỳ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các nhà cung cấp công nghệ cho máy bay không người lái của Iran.

https://twitter.com/NOELreports/status/1663789809481965570

“Ngày mai, chúng tôi sẽ công bố các biện pháp mới bổ sung cho các biện pháp của chúng tôi nhằm xuất khẩu các công nghệ kiểm soát được tìm thấy trong máy bay không người lái của Iran được sử dụng để tấn công thường dân và cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine.” công bố bởi @SecBlinken ở Thụy Điển sớm hơn ngày hôm nay.

Thời sự ngày Thứ ba 30 tháng 5 năm 2023

Tuesday, May 30th, 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


Trung Quốc từ chối yêu cầu của Mỹ về cuộc gặp giữa các bộ trưởng quốc phòng

Liên Thành

Trung Quốc từ chối yêu cầu của Mỹ về cuộc gặp giữa các bộ trưởng quốc phòng. 

Theo các phương tiện truyền thông đưa tin hôm thứ Hai (30/5), Trung Quốc đã từ chối yêu cầu của Hoa Kỳ về một cuộc gặp giữa các bộ trưởng quốc phòng của hai nước tại một diễn đàn an ninh thường niên ở Singapore vào cuối tuần này, đây được xem là một dấu hiệu căng thẳng mới giữa các cường quốc.

Bộ Quốc phòng Mỹ trong một tuyên bố với tờ Wall Street Journal đã cho biết: “Đêm qua, CHND Trung Hoa đã thông báo với Hoa Kỳ rằng họ đã từ chối lời mời vào đầu tháng 5 của chúng tôi để Bộ trưởng Austin gặp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng CHND Trung Hoa Lý Thượng Phúc tại Singapore”. Ngũ Giác Đài cho biết họ tin tưởng vào giao tiếp cởi mở “để bảo đảm rằng cạnh tranh không dẫn đến xung đột”.

Tuần trước, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc John Kirby cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ đã có các cuộc thảo luận để tiến hành đàm phán giữa ông Lloyd Austin và người đồng cấp Trung Quốc Lý Thượng Phúc.

Triển vọng về một cuộc gặp giữa hai quan chức Mỹ – Trung này đang được theo dõi chặt chẽ do căng thẳng an ninh khu vực và tranh chấp thương mại đã làm hỏng kế hoạch tái hợp tác của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Tuần trước, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo và Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào đã trao đổi về các chính sách thương mại, đầu tư và xuất khẩu trong một cuộc họp ở Washington, đánh dấu cuộc trao đổi cấp nội các giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đầu tiên trong nhiều tháng sau những căng thẳng đôi bên.

Theo Ian Storey, một nhà phân tích an ninh có trụ sở tại Singapore, quyết định của Trung Quốc xa lánh ông Austin không phải là dấu hiệu tốt lành gì. Vì ông Storey cho rằng vào thời điểm căng thẳng Mỹ – Trung gia tăng như hiện nay, “việc Tướng Lý từ chối gặp người đồng cấp sẽ càng làm căng thẳng khu vực hơn nữa”.

Ông Austin và ông Lý sẽ có mặt tại Singapore để tham dự Đối thoại Shangri-la lần thứ 20 sẽ khai mạc vào thứ Sáu tuần này, một cuộc gặp gỡ không chính thức của các quan chức quốc phòng các nước cùng các nhà phân tích, bên cạnh đó là một loạt các cuộc họp bên lề khác. Cả hai quan chức Mỹ – Trung dự kiến sẽ tổ chức các cuộc gặp song phương với các đối tác từ khắp khu vực.

Các quan chức Trung Quốc vẫn chưa giải thích về thái độ bị cho là nhằm làm bẽ mặt lãnh đạo quốc phòng Mỹ của ông Lý Thượng Phúc, nhưng một số nhà phân tích an ninh cho rằng việc Trung Quốc khó chịu trước lệnh trừng phạt của Mỹ đối với bộ trưởng quốc phòng nước này có thể là một lý do.

Ông Lý Thượng Phúc là thành viên của Quân ủy Trung ương, cơ quan quốc phòng hàng đầu của Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình chỉ huy.

Vào năm 2018, ông bị chính quyền Mỹ trừng phạt vì đã mua vũ khí của Nga, bao gồm máy bay chiến đấu Su-35 và hệ thống tên lửa đất đối không S-400 và thiết bị từ nhà xuất khẩu vũ khí Rosoboronexport.


Trung Quốc : Đụng độ giữa người Hồi Giáo và cảnh sát, hàng chục người bị bắt

Trung Quốc hôm nay, 30/05/2023, điều động hàng trăm cảnh sát bắt giữ nhiều người tại một thành phố có đông dân theo đạo Hồi sinh sống ở phía tây nam. Theo AFP, chiến dịch trấn áp này diễn ra sau những đụng độ giữa cảnh sát và người theo đạo Hồi,  có liên quan đến việc phá hủy một phần đền thờ Hồi Giáo, xảy ra hôm thứ Bảy 27/05/2023.  

Ảnh minh họa : Một đền thờ Hồi giáo ở tỉnh Cam Túc (Gansu), Trung Quốc. JOHANNES EISELE / AFP 

Minh Anh /RFI

Thông tín viên đài RFI, Stephane Lagarde tại Bắc Kinh, tường thuật : 

«  Các hình ảnh đã bị các nhà kiểm duyệt nhanh chóng xóa đi, nhưng người ta vẫn có thể tìm thấy chúng sáng thứ Hai này trên mạng xã hội Twitter – vốn bị kiểm duyệt tại Trung Quốc. Những cú đá, cú đấm, rồi ném gạch đá, những người phản đối hôm thứ Bảy tìm cách đẩy lui bức tường khiên mầu đen của cảnh sát vũ trang nhân dân. Lực lượng an ninh ngăn chặn những người này tiếp cận đền thờ Hồi Giáo Nạp Gia Doanh, ở huyện Ngọc Khê. 

Tại tỉnh Vân Nam này, trong số các sắc dân thiểu số, người Hồi chiếm số đông. Trên một đoạn video khác, một bộ phận những người phản đối tiếp cận được một bức tường bao quanh và đẩy sập giàn giáo xây dựng. Một số hình ảnh khác còn cho thấy nhiều người mặc bộ đồ rằn ri hô các khẩu hiệu. Nhiều bình luận trên mạng cũng nói đến sự hiện diện của nhiều nhân viên an ninh mặc thường phục. 

Được xây dựng từ thời nhà Minh, đền thờ Nạp Gia Doanh có mái vòm và bốn ngọn tháp. Chính phần trên cao và đặc biệt là mái vòm đã bị chính quyền địa phương nhắm đến khi cho rằng việc xây dựng là bất hợp pháp. Chiến dịch Hán hóa ở Trung Quốc những năm gần đây đã cho dỡ bỏ nhiều thánh giá khỏi nhà thờ và cuỗm mất những phần trang trí tại nhiều đền thờ. 

Tòa án và viện kiểm sát quận Thông Hải (Tonghai) hôm Chủ Nhật ra thông cáo khẳng định rằng “một vụ việc” hôm thứ Bảy 27/5 đã gây xáo trộn nghiêm trọng trật tự xã hội. Khoảng ba chục người biểu tình dường như đã bị bắt giữ. » 


Các nỗ lực tạo ra định chế quản lý cho AI

Các quan chức G7 sẽ gặp nhau vào thứ Ba để lần đầu tiên thảo luận về chính sách quản lý các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT. Cuộc họp này một lần nữa cho thấy cả chính phủ và các công ty công nghệ lớn đều đồng ý là cần phải làm gì đó để AI không phát triển quá nhanh đến mức mất kiểm soát. Chẳng hạn, hôm 22 tháng 5, OpenAI, công ty khởi nghiệp tạo ra ChatGPT, đã kêu gọi thành lập một cơ quan quản lý quốc tế như Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế.

Nhưng để vạch ra các bước cụ thể không hề đơn giản. Ngay cả một định nghĩa chung về AI cũng chưa có, trong khi lợi ích của các bên rất khác nhau. OpenAI, một tổ chức dù tuyên bố phi lợi nhuận nhưng đang ngày càng chạy theo lợi nhuận, muốn các quy định được áp dụng nhẹ nhàng, trong khi EU thúc đẩy kiểm soát chặt chẽ. Khi mà EU đã có “Đạo luật AI” đang được soạn thảo, họ có thể một lần nữa đặt ra các quy tắc cho thế giới — như họ từng làm về quyền riêng tư với Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung GDPR.


Giá nhà ở Mỹ hồi sinh

Dù lãi suất có thể còn tăng ở Mỹ, giá nhà đang tăng trở lại. Vào tháng 2, giá nhà đã tăng gần 0,2%, chấm dứt chuỗi bảy tháng giảm giá. Giới phân tích sẽ xem xét kĩ lưỡng khi chỉ số S&P CoreLogic Case-Shiller, thước đo giá nhà ở Mỹ, được công bố vào thứ Ba.

Hai yếu tố có thể duy trì đà phục hồi của giá nhà, ngay cả khi lãi suất thế chấp tiếp tục tăng. Đầu tiên là nguồn cung. Sau hơn một thập niên ngành xây dựng hoạt động dưới sức, nước Mỹ đang đối mặt tình trạng thiếu nhà ở, khiến giá nhà bị đẩy lên cao. Bên cạnh đó là sự phổ biến của “còng tay vàng” — các khoản thế chấp có lãi suất cố định thấp khiến hàng triệu chủ nhà bị ràng buộc với những ngôi nhà mà họ có thể muốn rời đi.

Yếu tố thứ hai là thị trường lao động nóng của Mỹ. Tỷ lệ thất nghiệp thấp, cùng với khoản tiết kiệm dư thừa sau đại dịch, làm tăng nhu cầu nhà mới. Và với rất nhiều người mua tiềm năng đang chờ đợi, giá có thể vẫn chưa chạm trần.


Tổng thống Lula muốn xây dựng lại hình ảnh Brazil lãnh đạo Nam Mỹ

Vào thứ Ba, tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đã tổ chức cuộc họp khu vực cấp cao đầu tiên trong gần một thập niên qua với mười người đồng cấp Nam Mỹ khác. Ông hy vọng sự kiện sẽ giúp hàn gắn một số rạn nứt về ý thức hệ giữa các nhà lãnh đạo trong khu vực.

Trong nhiệm kỳ tổng thống trước đây của mình từ năm 2003 đến 2010, Lula đã mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của Brazil bằng cách thay mặt cho các quốc gia bất hòa ở Mỹ Latinh trên trường quốc tế. Sau khi nhậm chức vào tháng 1, ông muốn lặp lại thành tích này. Nhưng cơ chế hợp tác của ông, Liên minh Nam Mỹ (UNASUR) do Venezuela khởi xướng vào năm 2004, đang bị suy giảm số lượng thành viên. Và hầu hết các tổng thống đều bận giải quyết các vấn đề ở quê nhà — ví dụ, Peru sẽ cử thủ tướng đến dự sau khi Pedro Castillo bị lật đổ khỏi vị trí tổng thống vào tháng 12. Khi gặp các đồng nghiệp, Lula có thể nhận ra bao nhiêu điều đã thay đổi sau mười năm.


Scandal đại dịch của Boris Johnson vẫn chưa chấm dứt

Thứ Ba này là hạn chót để chính phủ Anh bàn giao một loạt các tài liệu nhạy cảm cho cuộc điều tra chính thức về đại dịch. Đối với những người muốn hiểu điều gì đã sai (hoặc đúng) trong phản ứng của chính phủ Anh trước đại dịch Covid, lô tài liệu này là một mỏ vàng.

Các giấy tờ được yêu cầu bao gồm nhật ký chưa được chỉnh sửa từ đầu năm 2020 đến đầu năm 2022, được viết bởi Boris Johnson, người khi đó là thủ tướng, cũng như 24 cuốn sổ ghi chép của ông vào thời điểm đó. Cuộc điều tra cũng yêu cầu tin nhắn WhatsApp giữa ông Johnson và ít nhất 40 quan chức cấp cao nhất của ông. Các bộ trưởng bảo thủ nói việc tiết lộ tin nhắn sẽ tạo tiền lệ có hại. Khả năng sẽ có một cuộc chiến pháp lý.

Cuộc điều tra sẽ đánh giá một cách cẩn thận các cáo buộc ông Johnson vi phạm các quy tắc Covid nghiêm ngặt của chính mình (trước đó ông đã bị phạt vì tham dự một bữa tiệc ở Phố Downing trong thời gian phong tỏa). Các phiên điều trần miệng, bắt đầu vào mùa hè này, hứa hẹn tiếp tục chiếm trang nhất các báo.


Bế mạc cuộc họp thường niên của WHO

Vào thứ Ba, Đại hội đồng Y tế Thế giới lần thứ 76 sẽ bế mạc. Trong hơn một tuần qua, các bộ trưởng y tế, bác sĩ và các nhà vận động đã đến Geneva để vạch ra các ưu tiên y tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một cơ quan được Liên Hợp Quốc hậu thuẫn vừa bước sang tuổi 75. Chúng bao gồm các nghị quyết tăng cường thực phẩm thiết yếu, chẳng hạn như gạo, với vitamin và khoáng chất; tăng cường tiếp cận toàn cầu với các dịch vụ phục hồi chức năng, chẳng hạn như vật lý trị liệu; và để giảm số ca tử vong do đuối nước.

Nhưng các vấn đề chính trị – cả quốc tế và nội bộ – đã làm lu mờ phần lớn hội nghị. Đài Loan bị cấm tham gia; họ đáp lại bằng cáo buộc WHO thiên vị Trung Quốc. Nga đã cố gắng (và thất bại) làm hỏng chiếc vé bầu Ukraine vào ban điều hành của WHO. Và Tedros Adhanom Ghebreyesus, tổng giám đốc của WHO, thừa nhận tổ chức này đã làm quá ít trước nạn lạm dụng và quấy rối tình dục trong nội bộ nhân viên suốt nhiều năm qua. Một cuộc điều tra sẽ khép lại trong vòng 200 ngày tới. Trước khi giúp ích cho thế giới, WHO cần tự chữa bệnh cho chính mình.


Bác bỏ kế hoạch hòa bình của Trung Quốc, Ukraine nêu giải pháp duy nhất để chấm dứt xung đột

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tham dự cuộc họp báo tại ga tàu điện ngầm Maidan Nezalezhnosti vào ngày 23/4/2022 ở Kyiv, Ukraine. (Ảnh: The Asahi Shimbun/Getty Images) 

Ukraine đã bác bỏ kế hoạch hòa bình 12 điểm do Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đề xuất. Một trợ lý hàng đầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết kế hoạch hòa bình của Ukraine mới là giải pháp duy nhất để chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine.

Trưởng cố vấn ngoại giao của Nhà lãnh đạo Ukraine – ông Ihor Zhovkva – nói với tờ Reuters rằng Ukraine không quan tâm đến một lệnh ngừng bắn cho phép Nga kiểm soát lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng, mà nước này chỉ có một điều kiện duy nhất để kết thúc chiến tranh là: Nga rút quân hoàn toàn khỏi lãnh thổ Ukraine. 

Trong những tháng gần đây, ông Zhovkva đã bác bỏ một loạt sáng kiến hòa bình từ Trung Quốc, Brazil, Vatican và Nam Phi.

“Khi nói về cuộc chiến ở Ukraine, kế hoạch hòa bình của Brazil, kế hoạch hòa bình của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hay kế hoạch hòa bình của Nam Phi đều không hiệu quả”, ông Zhovkva nói trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters hôm thứ Sáu (26/5).

“Trong giai đoạn chiến tranh diễn ra, chúng tôi không cần bất kỳ nước trung gian hòa giải nào. Đã quá muộn để hòa giải”, cố vấn của Tổng thống Ukraine nhấn mạnh.

Vào tháng 2 năm nay, ĐCSTQ đã đề xuất một kế hoạch hòa bình gồm 12 điểm cho cuộc chiến Nga – Ukraine. Kế hoạch này kêu gọi Nga ngừng bắn và hai bên đàm phán hòa bình, nhưng không yêu cầu Nga rút quân mà yêu cầu các nước phương Tây dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga.

Đáp lại, Điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby đã nói rõ vào tháng 3 rằng kế hoạch hòa bình của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, vốn chỉ kêu gọi ngừng bắn chứ không yêu cầu Nga rút quân, sẽ chỉ giúp ích cho các lực lượng Nga.

Ông cũng cáo buộc Nga sẽ tận dụng lệnh ngừng bắn đó để tiếp tục củng cố các vị trí của mình tại nước láng giềng Ukraine, cũng như khôi phục lực lượng và đào tạo quân nhân để chuẩn bị cho đợt tấn công mới.

Ông cho rằng điều đó chứng thực một cách hiệu quả cho cuộc chinh phục bất hợp pháp của Nga. Các nước châu Âu cũng có quan điểm tương tự.

Gần đây, đặc phái viên Trung Quốc về các vấn đề Á – Âu Lý Huy đã đến thăm nhiều quốc gia châu Âu trong nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán về một “giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine”. Trao đổi với tờ Wall Street Journal, một nhà ngoại giao châu Âu từng nói chuyện với ông Lý Huy cho hay, “Chúng tôi đã giải thích (với ông Lý Huy) rằng trừ khi quân đội Nga rút quân [khỏi lãnh thổ Ukraine], nếu không thì đó chỉ là động thái đóng băng cuộc xung đột và điều này không có lợi cho cộng đồng quốc tế”.

Một quan chức khác lập luận rằng mối quan tâm chính của Trung Quốc dường như là đảm bảo rằng Nga không thua trong cuộc chiến và Moscow không sử dụng vũ khí hạt nhân.

Trong khi đó, ông Zhovkva cho biết phản ứng của các đại diện quốc gia đối với kế hoạch hòa bình 10 điểm của Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, là rất tích cực. Các nước G7 cũng không nêu quan ngại về bất kỳ điểm nào trong kế hoạch hòa bình của Ukraine.

Về phần mình, Nga cho biết họ sẵn sàng đàm phán hòa bình với Ukraine, nhưng Moscow khẳng định rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng sẽ dựa trên “thực tế mới”, nghĩa là công nhận 4 khu vực mà Nga tuyên bố sáp nhập. Đây là điều kiện mà Ukraine sẽ không chấp nhận.

Vào tháng 9/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng Nga sẽ sáp nhập 4 vùng của Ukraine (Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia) vào lãnh thổ nước Nga. Phản ứng về sự việc này, Ukraine và các nước phương Tây cho biết họ sẽ không công nhận các khu vực này là lãnh thổ của Nga.

Trong khi Ukraine mong muốn các nhà lãnh đạo G7 giúp đưa càng nhiều quốc gia “Nam bán cầu” đến dự “hội nghị thượng đỉnh hòa bình” do Ukraine đề xuất càng tốt, ông Zhovkva cho hay địa điểm của hội nghị thượng đỉnh vẫn đang được thảo luận.

Ông Zelenskyy đã tạo ra một “cú hích lớn” trong tháng này nhằm thu hút sự ủng hộ từ các quốc gia ở “phía nam bán cầu”. Vào ngày 19/5, Tổng thống Ukraine đã tham dự một hội nghị thượng đỉnh ở Ả Rập Xê Út để hội đàm với Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman, cũng như các quan chức Iraq và các phái đoàn khác.

Sau đó, ông đã bay tới Nhật Bản để gặp gỡ các nhà lãnh đạo Ấn Độ và Indonesia bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima. Hai quốc gia này đại diện cho những tiếng nói quan trọng ở Nam bán cầu.

Mặc dù Ukraine nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của phương Tây trong cuộc chiến chống lại Nga, nhưng nước này lại không nhận được sự ủng hộ tương tự từ các quốc gia ở Nam bán cầu (bao gồm Mỹ Latinh, Châu Phi và phần lớn Châu Á). Đây là nơi mà Nga đã đẩy mạnh các khoản đầu tư về năng lượng và ngoại giao của mình trong những năm qua.

Để đối phó với các biện pháp trừng phạt của phương Tây, Nga đã cố gắng chuyển doanh số bán năng lượng từ các thị trường châu Âu truyền thống sang châu Á, châu Phi, Mỹ Latinh và khu vực Trung Đông.

Lam Giang tổng hợp


Ukraina: Thủ đô Kiev bị bắn phá liên tiếp đêm thứ ba

Đêm thứ ba liên tiếp, thủ đô Kiev Ukraina ngày 29/05/2023 bị Nga oanh kích dữ dội. Ban ngày là các đợt bắn phá bằng tên lửa đạn đạo, về đêm đến lượt các loại drone tự sát. Dù phòng không Ukraina đã chặn được khá hiệu quả các đợt oanh, nhưng vẫn không tránh khỏi những thiệt hại về nhân mạng. 

Nhiều xe hơi bị hư hại sau cuộc tấn công lớn bằng drone của Nga, Kiev, ngày 30/05/2023. REUTERS – VALENTYN OGIRENKO 

Anh Vũ /RFI

Thông tín viên Stéphane Siohan tại Kiev tường trình : 

“Một kịch bản buồn theo lối cũ lại diễn ra trong đêm qua. Còi báo động phòng không liên hồi kéo lên trong đêm tối. Với những người khó ngủ thì đây là một đêm trắng.

Bất chợt, những loạt đạn phòng không được bắn lên, có thể nhìn bằng mắt thường, nhiều tiếng nổ xé tan bầu trời Kiev.

Một lần nữa các loại drone Shahed 136 do Iran chế tạo bay lượn trên bầu trời thủ đô. Tất cả đều bị bắn chặn, như thường lệ. Các mảnh vỡ của drone rơi xuống đất, nhưng lần này đã gây thiệt hại về người. 

Trong khu phố Holosieevski, hai tầng trên cao của một tòa nhà đã bị phá, một người thiệt mạng, một bà cụ bị thương  và hai mươi người khác đã được sơ tán khỏi tòa nhà. 

Các mảnh của drone bị bắn rơi nằm vương vãi trên mặt đường, trên các xe và tại một xí nghiệp ở phía tây nam Kiev.

Cho dù hệ thống phòng không có hiệu quả, nhưng các mảnh kim loại rớt xuống như vậy thực sự dễ gây rủi ro cho người dân. Họ thường xuyên căng thẳng lo sợ. Trên mạng xã hội, nhiều người dân Kiev viết : ban đêm họ không thể ngủ được nữa và sau đó cả ngày sống vật vờ như thây ma. Đó là một thiệt hại mới của chiến tranh”.

Cũng trong ngày hôm qua, Ukraina thừa nhận một « cơ sở quân sự » đã bị thiệt hại sau các đợt oanh kích của Nga. Chính quyền Ukraina cho biết đang sửa chữa một đường băng của một sân bay trong vùng Khmelnytsky, phía tây đất nước. Ngoài ra 5 máy bay cũng bị hư hại trong vụ tấn công này. 


XEM THÊM

Nhật nghi “vệ tinh” của BTT là tên lửa đạn đạo NHK

Cập nhật 4 giờ trước

Japan's Defense Minister presumes N.Korean 'satellite' is ballistic missile

Bộ trưởng Phòng vệ Nhật Bản Hamada Yasukazu nói rằng mặc dù Bắc Triều Tiên thông báo sẽ phóng vệ tinh, nhưng dựa trên những gì đã xảy ra trước đây, ông cho rằng Bình Nhưỡng sẽ phóng tên lửa đạn đạo.

Trả lời phóng viên hôm thứ Ba về thông báo của Bắc Triều Tiên, Bộ trưởng Hamada cho biết Bắc Triều Tiên thông báo sẽ phóng vệ tinh theo như cách gọi của nước này vào khoảng thời gian từ thứ Tư ngày 31/5 đến ngày 11/6.

Ông cho biết các vụ phóng của Bắc Triều Tiên sử dụng công nghệ tên lửa đạn đạo là sự vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và là một vấn đề nghiêm trọng liên quan đến an toàn của người dân.

Ông cho biết Nhật Bản sẽ phối hợp chặt chẽ với Mỹ và Hàn Quốc để yêu cầu Bắc Triều Tiên kiềm chế, không có các hành động khiêu khích và tuân thủ các nghị quyết của Liên hợp quốc.

Bộ trưởng cũng cho biết Nhật Bản sẽ tiếp tục thu thập, phân tích thông tin và luôn cảnh giác.

Hôm thứ Hai, Bộ trưởng Hamada đã ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ đánh chặn bất kỳ tên lửa đạn đạo

nào có khả năng rơi xuống lãnh thổ Nhật Bản.

Theo Economist: Nhật Bản đặt hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo trong tình trạng báo động sau khi Triều Tiên tuyên bố có kế hoạch phóng một vệ tinh trong vòng hai tuần tới. Chính phủ Nhật Bản cảnh báo sẽ “thực hiện các biện pháp phá huỷ” đối với bất kỳ vật thể nào đe dọa lãnh thổ đất nước. Tháng trước, nhà độc tài Kim Jong Un cho biết Triều Tiên đã chế tạo được vệ tinh do thám đầu tiên.


Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines-Nhật-Mỹ diễn tập chung

NHK – Cập nhật 8 giờ trước

https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/common/player/tv/clip/?lang=vi&ver=19&id=p-news__videoPlayer&key=%2Fnhkworld%2Fdata%2Fvi%2Fnews%2Fmovie%2F0529EE40.xml

Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines sẽ tổ chức diễn tập với các đối tác Nhật Bản và Hoa Kỳ từ thứ Năm tại vùng biển quanh Vịnh Manila.

Các quan chức của 3 nước đã gặp nhau hôm thứ Hai tại trụ sở lực lượng bảo vệ bờ biển ở Manila.

Các bên xác nhận sẽ tăng cường hợp tác, dường như có tính đến các hoạt động ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông).

Khoảng 400 người sẽ tham gia cuộc diễn tập kéo dài 1 tuần, với nội dung thực hành chặn tàu đánh cá bất hợp pháp và triển khai các hoạt động cứu hộ.

Chuẩn đô đốc Armand Balilo, chỉ huy các vấn đề công cộng của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines, cho biết: “Cuộc diễn tập sẽ tăng cường khả năng tương tác. Chúng tôi sẽ lĩnh hội được những thao tác thực hành tốt nhất từ các đối tác”.

Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản sẽ cử tàu tuần tra Akitsushima tham gia diễn tập.


Uganda ban hành luật khắc nghiệt về quan hệ tình dục đồng tính

Tổng thống Uganda ban hành một trong những luật chống đồng tính khắc nghiệt nhất thế giới. Bất kỳ ai bị phát hiện có quan hệ tình dục đồng tính – vốn đã bất hợp pháp – sẽ đối mặt án tù chung thân. Những người quan hệ tình dục đồng tính với người dưới 18 tuổi hoặc người nhiễm HIV có thể bị tử hình. Các nhóm nhân quyền nói luật này sẽ gây cản trở việc điều trị bệnh HIV. Tổng thống Mỹ Joe Biden đe dọa trừng phạt nếu Uganda không bãi bỏ luật. (NHK)


Moscow bị tấn công bởi máy bay không người lái (BBC)

Nga ‘đã thua’ trong cuộc chiến, nhà chỉ trích Putin nói từ trong tù

Monday, May 29th, 2023

BỞI ISABEL VAN BRUGEN

Phó thành phố Moscow Alexei Gorinov
Nghị viên thành phố Moscow Alexei Gorinov, bị buộc tội lan truyền “thông tin sai lệch có chủ ý” về quân đội Nga đang chiến đấu ở Ukraine, đứng với một tấm áp phích có nội dung: “Bạn vẫn cần cuộc chiến này chứ?” bên trong một phòng giam bằng kính trong phiên tòa tuyên án trong phiên tòa xét xử anh ta tại một tòa án ở Moscow vào ngày 8 tháng 7 năm 2022. Gorinov đã gửi một lá thư cho Newsweek từ nhà tù, nơi anh ta đang thụ án gần bảy năm.HÌNH ẢNH KIRILL KUDRYAVTSEV/AFP/GETTY
(more…)

Chuyển động Quốc Phòng  từ ngày 19 tháng 5  đến 25 tháng 5 năm 2023

Friday, May 26th, 2023

Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Chiến tranh Nga – Ukraine:


Nga tiến hành không kích vào Dnipro của Ukraine

Ukraine hôm thứ hai cho biết ít nhất 8 người bị thương và nhiều tòa nhà bị hư hại trong cuộc không kích của Nga vào khu vực Dnipropetrovsk trong đêm. Lực lượng Không quân Ukraine cho biết Nga sử dụng 16 loại tên lửa khác nhau và 20 drone Shahed-136/131 trong cuộc không kích. Sau đó, lực lượng phòng không Ukraine cũng cho biết đã hạ gục 20 drone và 4 tên lửa hành trình của Nga.

Xem thêm tại: Reuters, Russia launches air attack on Ukraine’s Dnipro, eight hurt – governor. Truy cập ngày 23/5/2023


Nga duy trì ‘hoạt động chống khủng bố’ ở Belgorod

Moscow hôm thứ ba cho biết đã đẩy lui và tiêu diệt rất nhiều “người Ukraine theo chủ nghĩa dân tộc” vượt biên từ Ukraine vào Nga sau hai ngày giao tranh. Hai nhóm nhận trách nhiệm về cuộc đột kích bao gồm Quân đoàn Tự do Nga và Quân đoàn Tình nguyện Nga (RVC), cả hai đều nói rằng họ đang tìm cách lật đổ tổng thống Vladimir Putin. Thêm vào đó, cả hai quân đoàn cho biết họ được Ukraine công nhận và các thành viên đều đang chiến đấu chống lại các lực lượng Nga tại khu vực.

Xem thêm tại: Reuters, Russia maintains ‘counter-terrorism operation’ in Belgorod – governor. Truy cập ngày 24/5/2023


Tàu chiến Nga bảo vệ ống dẫn khí đốt Biển Đen bị tàu không người lái Ukraine tấn công

Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ tư cho biết tàu chiến Ivan Hurs của Nga đã bị ba tàu không người lái của Ukraine tấn công bất thành ở Biển Đen khi đang trên đường tiếp cận eo biển Bosphorus. Bộ QP Nga cho biết thêm rằng tàu Ivan Hurs đang bảo vệ các đường ống dẫn khí đốt TurkStream và Blue Stream – vốn vận chuyển khí đốt từ Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ, một phần đi qua Biển Đen – và đang tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ của mình. Vào tháng chín năm ngoái, các vụ nổ đã làm hư hại đường ống Nord Stream 1 và 2 đưa khí đốt từ Nga dưới biển Baltic đến Đức.

Xem thêm tại: Jerusalem Post, Warship guarding Black Sea pipelines attacked by unmanned Ukraine craft. Truy cập ngày 25/5/2023


Ukraine tiến hành bao vây Bakhmut khi Nga tuyên bố chiếm được thành phố

Ukraine cho biết các lực lượng của họ vẫn đang được triển khai nhằm bao vây Bakhmut sau khi tổng thống Putin chúc mừng lực lượng Wagner và quân đội Nga đã chiếm được thành phố này. Cùng lúc đó, Oleksandr Syrskyi, chỉ huy lực lượng mặt đất của Ukraine đã đến thăm các vị trí tiền tuyến gần Bakhmut và cảm ơn quân đội đã bảo vệ khu vực này cũng như khẳng định rằng lực lượng Ukraine đang tiếp tục tiến công dọc theo sườn thành phố. Quân đội Ukraine vẫn đang bảo vệ các cơ sở hạ tầng và công nghiệp, đồng thời đã chiếm được một phần của các vị trí cao hướng ra biển.

Xem thêm tại: Jerusalem Post, Ukraine aims to encircle Bakhmut as Russia says it captures city. Truy cập ngày 22/5/2023


Rheinmetall tìm cách ký thỏa thuận xe bọc thép với Ukraine

Tập đoàn quốc phòng Đức Rheinmetall chuẩn bị ký hợp đồng mới với Ukraine nhằm sản xuất xe bọc thép chở quân Fuchs. Rheinmetall cũng cho biết thêm rằng Ukraine cũng quan tâm đến xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại Panther và xe chiến đấu bộ binh Lynx. Trong thời gian gần đây, Rheinmetall đã thành lập một liên doanh với tập đoàn quốc phòng hàng đầu Ukraine UkrOboronProm để sửa chữa và sản xuất các phương tiện chiến đấu.

Xem thêm tại: Defence Blog, Rheinmetall looks to sign armored vehicle deal with Ukraine. Truy cập ngày 22/5/2023


Chính quyền Biden công bố gói hỗ trợ an ninh thứ 38 cho quân đội Ukraine

Bộ Quốc phòng Mỹ hôm Chủ nhật đã công bố gói hỗ trợ an ninh thứ 38 để đáp ứng các nhu cầu an ninh và quốc phòng quan trọng của Ukraine. Gói viện trợ quân sự mới này cho Ukraine bao gồm đạn dược bổ sung cho HIMARS, đạn pháo, vũ khí chống thiết giáp và các thiết bị hỗ trợ quan trọng trị giá tới 375 triệu USD. Tính đến nay, Mỹ đã đã viện trợ an ninh cho Ukraine tổng cộng 38 tỷ USD, trong đó bao gồm hơn 1,600 hệ thống phòng không Stinger, 10,000 hệ thống chống tăng Javelin, 60,000 hệ thống vũ khí và đạn dược chống tăng, cùng hàng ngàn các loại đạn dược và vũ khí khác.

Xem thêm tại: Army Recog, Biden Administration announces 38th security assistance package for Ukraine army. Truy cập ngày 23/5/2023


Nga nói việc viện trợ F-16 cho Ukraine đặt ra nghi vấn về sự can dự của NATO

Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho biết việc viện trợ máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine sẽ đặt ra nghi vấn về sự can dự của NATO vào cuộc chiến. Trước đó, tổng thống Mỹ Joe Biden hôm thứ sáu đã phê duyệt các chương trình đào tạo phi công Ukraine trên máy bay chiến đấu F-16. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy sau đó cam kết với tổng thống Biden rằng máy bay F-16 sẽ không được sử dụng để tấn công vào lãnh thổ Nga. Đại sứ Anatoly Antonov nói thêm rằng bất kỳ cuộc tấn công nào của Ukraine vào Crimea sẽ được coi là một cuộc tấn công vào Nga và “điều quan trọng là Mỹ phải nhận thức đầy đủ về phản ứng của Nga”.

Xem thêm tại: Reuters, Russia says F-16 transfer to Ukraine would raise questions of NATO’s involvement. Truy cập ngày 23/5/2023


Đức gửi drone trinh sát tới Ukraine

Đức cho biết một lô hàng gồm 54 máy bay không vũ trang Vector đã được gửi tới Ukraine. Kiev đã đặt hàng 33 chiếc vào đầu tháng 8 năm ngoái và đã đặt thêm 105 chiếc sau lô hàng đầu tiên. Vector là drone cất cánh thẳng đứng chạy bằng điện (eVTOL UAV), cánh quạt của nó có chiều dài 1,63 mét, sải cánh 2,8 mét, được sử dụng để trinh sát trên không. Drone trinh sát Vector có thời gian bay 120 phút và có thể truyền tải các đoạn video và dữ liệu từ khoảng cách lên tới 30 km, tương tự với phạm vi hoạt động của nhiều loại pháo.

Xem thêm tại: Defence Blog, Germany sends reconnaissance drones to Ukraine. Truy cập ngày 25/5/2023


Tổng thống Hàn Quốc cam kết mở rộng viện trợ phi sát thương cho Ukraine

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tuyên bố sẽ mở rộng viện trợ không sát thương, bao gồm các thiết bị phát hiện và gỡ mìn và phương tiện cứu thương cho Kiev nhân chuyến thăm của đệ nhất phu nhân Ukraine Olena Zelenska đến Seoul hôm thứ ba vừa qua. Ngoài ra, Tổng thống Yoon Suk-yeol cũng lên án cuộc xâm lược của Nga, rằng “những thiệt hại khủng khiếp về sinh mạng vô tội, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, là không thể chấp nhận được trong bất kỳ trường hợp nào”. Phía Ukraine cũng không có bất kỳ yêu cầu nào về việc viện trợ vũ khí từ Hàn Quốc.

Xem thêm tại: Diplomat, South Korea’s President Vows to Expand Non-lethal Aid to Ukraine. Truy cập ngày 18/5/2023

Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương:


Microsoft cáo buộc hacker do Trung Quốc hậu thuẫn tấn công cơ sở hạ tầng đảo Guam

Microsoft hôm thứ tư cho biết đã phát hiện ra một hoạt động độc hại tên Volt Typhoon từ một hacker được Trung Quốc bảo trợ nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng ở đảo Guam và Mỹ. Theo đó, chiến dịch Volt Typhoon “đang phát triển các khả năng có thể làm gián đoạn cơ sở hạ tầng liên lạc quan trọng giữa Mỹ và khu vực châu Á trong các cuộc khủng hoảng trong tương lai”. Đảo Guam là nơi đặt các cơ sở quân sự lớn của Mỹ, bao gồm cả Căn cứ Không quân Andersen, nơi sẽ là chìa khóa để đối phó với bất kỳ cuộc xung đột nào ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.

Xem thêm tại: Nikkei Asia, China-backed hacker targets infrastructure in U.S., Guam: Microsoft. Truy cập ngày 25/5/2023


Tên lửa siêu thanh Trung Quốc ‘có thể tiêu diệt tàu sân bay mới nhất của Mỹ’

Một nhóm nhà khoa học cho biết vũ khí siêu thanh của Trung Quốc có thể tiêu diệt tàu sân bay mới nhất của Hải quân Mỹ trong một cuộc tập trận gần đây. Theo đó, các mô phỏng do một nhóm nghiên cứu thực hiện trên nền tảng phần mềm giả lập chiến tranh được quân đội Trung Quốc sử dụng cho thấy lực lượng Trung Quốc đã đánh chìm hạm đội tàu sân bay USS Gerald R Ford bằng một loạt 24 tên lửa chống hạm siêu thanh. Trước đó, một tài liệu mật bị rò rỉ cho biết Trung Quốc đã thử nghiệm thành công tên lửa siêu thanh DF-27, vốn có khả năng tránh được hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của Mỹ và được thiết kế để tăng cường khả năng của Bắc Kinh trong việc tấn công các khu vực rộng lớn ở Thái Bình Dương, bao gồm cả đảo Guam.

Xem thêm tại: Telegraph, Chinese hypersonic missiles ‘can destroy newest US aircraft carrier’. Truy cập ngày 25/5/2023


Chiếc ô hạt nhân của Mỹ sẽ củng cố an ninh của Đài Loan

Giám đốc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Su Tzu-yun nói rằng Đài Loan sẽ nâng cao được khả năng phòng thủ hạt nhân nếu được đưa vào chiếc ô hạt nhân của Mỹ. Ông Su nhấn mạnh rằng răn đe có thể được phân loại thành răn đe hạt nhân và răn đe thông thường, trong đó Đài Loan hoạt động theo khuôn khổ răn đe thông thường, vốn dựa vào các lực lượng và vũ khí truyền thống như mìn, tên lửa và rocket. Phó giáo sư chính trị quốc tế Lu Hsin-chi nói rằng để xác định được lợi ích của khả năng răn đe hạt nhân thì cần phải xem xét hai yếu tố trong nước và quốc tế. Theo đó, kết quả cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan vào năm tới sẽ đóng vai trò hết sức quan trọng vì nó phản ánh nguyện vọng của người Đài Loan và tác động trực tiếp đến đánh giá của cộng đồng quốc tế về tình hình eo biển Đài Loan. Ở cấp độ quốc tế, nếu Mỹ cam kết bảo vệ hạt nhân cho Đài Loan, vốn là lằn ranh cuối cùng của Trung Quốc, sẽ khiến Bắc Kinh có phản ứng mạnh mẽ hơn.

Xem thêm tại: Taiwan News, US nuclear umbrella would bolster Taiwan’s security. Truy cập ngày 24/5/2023


Đài Loan tập trận bắn đạn thật ở quần đảo Bành Hồ

Bộ Tư lệnh Bành Hồ đã tiến hành một cuộc tập trận bắn đạn thật ven biển vào sáng sớm thứ năm nhằm kiểm tra khả năng phòng thủ của quần đảo. Cuộc tập trận mở đầu bằng màn bắn đạn cối 120mm, sau đó là bắn máy bay bằng súng máy, và bắn đạn thật trên xe tăng M60A. Quân đội Đài Loan sau đó đã tiến hành một cuộc tập trận phản công để bảo vệ bờ biển. Trước đó, vào thứ tư, Đài Loan đã bắt đầu cuộc tập trận chống đổ bộ kéo dài hai ngày dọc theo bờ biển Yilan, mô phỏng một cuộc xâm lược tiềm năng của Trung Quốc.

Xem thêm tại: Taiwan News, Taiwan conducts live-fire drill on Penghu. Truy cập ngày 25/5/2023


Đài Loan khẳng định việc bàn giao máy bay phản lực F-16V sẽ hoàn tất vào cuối năm 2026

Đài Loan cho biết tất cả 66 máy bay chiến đấu F-16V đặt hàng từ Mỹ sẽ được chuyển giao vào cuối năm 2026 bất chấp các báo cáo về “những thách thức phát triển phức tạp”. Theo đó, Lực lượng Không quân Mỹ hôm thứ tư cho biết rằng các vấn đề kỹ thuật nghiêm trọng là nguyên nhân dẫn đến việc vận chuyển chậm trễ này. Việc hoãn vận chuyển vũ khí đã khiến các chính trị gia Mỹ lo ngại trong bối cảnh hành vi hung hăng của Trung Quốc, bao gồm các cuộc xâm nhập gần như hàng ngày của máy bay quân sự Trung Quốc vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan.

Xem thêm tại: Taiwan News, Taiwan insists F-16V jet deliveries to be completed by end of 2026. Truy cập ngày 25/5/2023


Chỉ hơn một nửa người dân Trung Quốc ủng hộ cuộc chiến toàn diện để giành quyền kiểm soát Đài Loan

Theo một cuộc khảo sát mới đây về vấn đề tái thống nhất Đài Loan với sự tham gia của 1,824 người Trung Quốc, 55% nói rằng họ ủng hộ việc “phát động một cuộc chiến tranh thống nhất để giành lại hoàn toàn Đài Loan”, 1/3 phản đối và số còn lại nói rằng họ không chắc chắn. Ngoài 55% ủng hộ một cuộc chiến toàn diện, chỉ 1% ủng hộ lựa chọn cực đoan nhất là không thử các lựa chọn khác trước. Các lựa chọn khác được thiết kế để ép buộc Đài Loan đồng ý thống nhất cũng giành được sự ủng hộ của đa số, bao gồm “bắt đầu các chiến dịch quân sự hạn chế ở ngoại vi Đài Loan” (58%), “sử dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế” (57%) và “duy trì hiện trạng để tăng sức mạnh kinh tế và quân sự” cho đến khi thống nhất (55%).

Xem thêm tại: SCMP, Just over half of mainland Chinese people back full-scale war to take control of Taiwan, poll finds. Truy cập ngày


Việt Nam chỉ trích Trung Quốc, Philippines về hành vi ở Biển Đông

Việt Nam hôm thứ năm đã chỉ trích hành vi gần đây của một tàu nghiên cứu Trung Quốc và lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines ở Biển Đông, cáo buộc Manila và Bắc Kinh có những hành động đơn phương vi phạm quyền chủ quyền của Việt Nam. Trước đó, các tàu Trung Quốc và Việt Nam đã nhiều lần đối đầu nhau trong những ngày gần đây khi một tàu nghiên cứu của Trung Quốc di chuyển trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Hà Nội. Philippines cũng bị khiển trách vì đã đặt các phao định hướng ở 5 khu vực tại EEZ của nước này để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa đang tranh chấp, nơi Việt Nam cũng có tuyên bố chủ quyền.

Xem thêm tại: Reuters, Vietnam rebukes China, Philippines over South China Sea conduct. Truy cập ngày 19/5/2023


Trung Quốc triển khai ba đèn hiệu ‘dẫn đường’ ở Trường Sa

Bộ Giao thông vận tải Trung Quốc hôm thứ tư cho biết Trung tâm An ninh Hàng hải Biển Đông đã đặt ba đèn hiệu gần Mỏm đá Irving (mỏm đá Balagtas), Whitsun (Julian Felipe) và Ga Ven (Burgos) thuộc quần đảo Trường Sa, bao gồm nhiều đảo nhỏ, bãi đá ngầm và bãi cạn. Đầu tháng này, Manila cũng đã đặt các phao định hướng mang cờ quốc gia trong vùng đặc quyền kinh tế của mình, bao gồm cả tại mỏm đá Balagtas và Julian Felipe, nơi hàng trăm tàu ​​Trung Quốc neo đậu vào năm 2021 và năm 2022.

Xem thêm tại: GMA, China deploys three ‘navigation’ beacons in Spratlys. Truy cập ngày 24/5/2023


Mỹ gửi hàng không mẫu hạm thứ hai đến Nhật Bản cho G-7

Hải quân Mỹ thông báo tàu sân bay USS Nimitz và các đơn vị từ nhóm tàu ​​sân bay tấn công của đã đến Sasebo, Nhật Bản cho một chuyến thăm cảng theo lịch trình. Việc bổ sung tàu Nimitz, đồng nghĩa với việc có hai hàng không mẫu hạm cập cảng Nhật Bản khi các nhà lãnh đạo G7 tập trung tại Hiroshima để dự hội nghị thượng đỉnh. Vào năm ngoái, Trung Quốc và Nga đã thực hiện các chuyến bay chung trên Biển Nhật Bản và Biển Hoa Đông ngay sau khi các nhà lãnh đạo của Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc gặp nhau tại Nhật Bản tại hội nghị thượng đỉnh bộ Tứ. Do đó, Hải quân Mỹ dường như đang chuẩn bị cho một phản ứng tương tự, đặc biệt là khi G-7 đề cập đến “Trung Quốc” 20 lần trong thông cáo đưa ra hôm thứ bảy.

Xem thêm tại: Nikkei Asia, U.S. sends second aircraft carrier to Japan for G-7. Truy cập ngày 21/5/2023


Mỹ chuyển hướng sang xưởng đóng tàu tư nhân Nhật Bản để sửa chữa tàu chiến nhanh hơn

Hải quân Mỹ đang nghiên cứu việc sử dụng các xưởng đóng tàu tư nhân của Nhật Bản để bảo trì, sửa chữa và đại tu các tàu chiến của mình nhằm giảm bớt các công việc bảo dưỡng tồn đọng ở quê nhà – một ý tưởng có khả năng mở rộng sang Hàn Quốc, Singapore và Philippines. Trong quá khứ, Hải quân Mỹ đã sử dụng các xưởng đóng tàu ở Nhật Bản, Ấn Độ và Philippines để sửa chữa các tàu hậu cần, chẳng hạn như tàu phụ trợ và tàu tiếp dầu. Nhưng việc mở rộng này sẽ bao gồm các tàu chiến, chẳng hạn như tàu khu trục, tàu tuần dương và tàu đổ bộ được triển khai tới Nhật Bản.

Xem thêm tại: Nikkei Asia, U.S. turns to private Japan shipyards for faster warship repairs. Truy cập ngày 25/5/2023


Anh gửi tàu sân bay đến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vào năm 2025

Thủ tướng Anh Rishi Sunak hôm thứ năm tuyên bố Hải quân Hoàng gia Anh sẽ triển khai một nhóm tấn công tàu sân bay tới Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nhằm tăng cường quan hệ quốc phòng với Nhật Bản và các quốc gia khác tại khu vực. Hiện chưa có thông tin chi tiết về việc triển khai tàu sân bay mới ngoài việc Anh cho biết rằng nhóm tàu tấn công sẽ bao gồm các tàu hộ tống hải quân và máy bay chiến đấu F-35 hoạt động cùng với Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và các lực lượng hải quân khác trong khu vực. Chuyến thăm của thủ tướng Rishi Sunak cho thấy Anh xác nhận họ sẽ tăng số lượng binh sĩ tham gia cuộc tập trận quân sự Vigilant Isles được lên kế hoạch cho Nhật Bản vào cuối năm nay.

Xem thêm tại: Defense News, Britain to send an aircraft carrier to the Indo-Pacific in 2025. Truy cập ngày 19/5/2023


Thủ tướng Kishida cân nhắc tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng 7

Thủ tướng Fumio Kishida đang thu xếp để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO dự kiến ​​vào tháng bảy tới. Bên lề hội nghị thượng đỉnh tại Lithuania, thủ tướng Kishida dự kiến ​​sẽ có cuộc hội đàm song phương với tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg để thảo luận về kế hoạch mở văn phòng liên lạc của liên minh này tại Tokyo. Năm 2022, thủ tướng Kishida trở thành thủ tướng Nhật Bản đầu tiên tham gia hội nghị thượng đỉnh NATO, trong bối cảnh môi trường an ninh trở nên phức tạp hơn trước cuộc xâm lược Ukraine của Nga cũng như sức mạnh quân sự ngày càng tăng và sự quyết đoán của Trung Quốc ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.

Xem thêm tại: Japan Times, Kishida considering attending NATO summit in July, government sources say. Truy cập ngày 25/5/2023


Hàn Quốc, Đức ký hiệp ước tình báo nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng

Hàn Quốc và Đức sẽ sớm ký một thỏa thuận nhằm bảo vệ bí mật quân sự để tăng cường hợp tác quốc phòng khi tổng thống Yoon Suk-yeol gặp thủ tướng Đức Olaf Scholz tại Seoul. Thỏa thuận thông tin quân sự sẽ giúp “chuỗi cung ứng công nghiệp quốc phòng vận hành trơn tru”, trong bối cảnh bất ổn kinh tế và chính trị toàn cầu. Tổng thống Yoon Suk-yeol và thủ tướng Olaf Scholz cũng thảo luận về việc tăng cường hợp tác trong lĩnh vực sản xuất chất bán dẫn và các lĩnh vực khác.

Xem thêm tại: Reuters, South Korea, Germany to sign information pact to boost defence cooperation. Truy cập ngày 22/5/2023


Công ty Hàn Quốc kết hợp AI với hình ảnh để phát hiện tên lửa đạn đạo

Một công ty Hàn Quốc chuyên phân tích hình ảnh vệ tinh đang phát triển các kỹ thuật mới để xác định tên lửa, bệ phóng và cơ sở hạ tầng hỗ trợ ở Triều Tiên với các ứng dụng tiềm năng vượt xa Bình Nhưỡng. Dự án mới nhất hợp nhất dữ liệu quan sát trái đất từ ​​nhiều nhà khai thác vệ tinh thương mại với phân tích hình ảnh tăng cường bằng trí tuệ nhân tạo để phát hiện và phân loại các điểm bất thường – ví dụ như hoạt động tên lửa đạn đạo của Triều Tiên.

Xem thêm tại: Defense News, South Korea company fuses AI with imagery to detect ballistic missiles. Truy cập ngày 25/5/2023


Papua New Guinea sẽ không là bàn đạp cho ‘các hoạt động quân sự tấn công’

Papua New Guinea (PNG) sẽ không được sử dụng làm căn cứ để “tiến hành chiến tranh” và một thỏa thuận quốc phòng với Mỹ nghiêm cấm “các hoạt động quân sự mang tính tấn công” tại quốc đảo này. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm thứ hai cho biết một thỏa thuận hợp tác quốc phòng được ký với PNG sẽ mở rộng khả năng của PNG và giúp quân đội Mỹ huấn luyện các lực lượng của mình dễ dàng hơn. Thỏa thuận này đã làm dấy lên các cuộc biểu tình của sinh viên trong bối cảnh lo ngại rằng nó có thể lôi kéo PNG vào cuộc cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc.

Xem thêm tại: Nikkei Asia, PNG won’t be used for ‘offensive military operations’. Truy cập ngày 24/5/2023


Lầu Năm Góc từ chối lời đề nghị mua F-35 của Thái Lan

Bộ Quốc phòng Mỹ ngụ ý rằng họ sẽ từ chối lời đề nghị mua máy bay chiến đấu F-35 của Thái Lan. Đại sứ Mỹ Robert F Gordec cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng lực lượng không quân Thái Lan (RTAF) chưa có cơ sở hạ tầng sẵn sàng cho F-35, đặc biệt là an ninh căn cứ không quân, sân bay, bảo trì, phi công và các nguồn nhân lực liên quan khác. Tuy nhiên, Mỹ không từ chối thẳng thừng yêu cầu mua F-35 của Thái Lan và sẽ cân nhắc lại khi RTAF sẵn sàng, có thể trong vòng 5 đến 10 năm tới. Thay vào đó, họ đề nghị bán máy bay chiến đấu F-16 Block 70 và F-15 Eagle cho Thái Lan.

Xem thêm tại: Bangkok Post, US Pentagon set to rebuff Thailand’s bid for F-35s. Truy cập ngày 25/5/2023

Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Mỹ-Latinh:


Các thiết kế phòng thủ mới của EU nhằm mục đích chuẩn bị cho các xung đột cường độ cao

EU đã công bố 11 chương trình quốc phòng hợp tác mới để bổ sung vào danh sách các dự án hợp tác cấu trúc thường trực về an ninh quốc phòng (PESCO) của mình và Đan Mạch đã đăng ký làm thành viên thứ 26 của chương trình. Chương trình quốc phòng mới sẽ bao gồm huấn luyện, đạn dược, pháo phản công, tên lửa phóng từ trên không và máy bay trực thăng cỡ trung bình, các dự án mới bổ sung vào 57 dự án đã được thiết lập bởi PESCO, phù hợp để chia sẻ tài chính giữa các thành viên EU và phát triển các khả năng phòng thủ mới.

Xem thêm tại: Defense News, New EU defense designs aim to prep members for high-intensity conflict. Truy cập ngày 25/5/2023


Ba Lan muốn mua máy bay cảnh báo sớm của Thụy Điển

Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Błaszczak cho biết Warsaw đang đàm phán với Thụy Điển để mua một số lượng máy bay cảnh báo sớm cho Lực lượng Không quân Ba Lan. Bộ trưởng Błaszczak không tiết lộ thiết kế của chiếc máy bay sẽ được mua, mặc dù các nhà quan sát ngành công nghiệp địa phương cho biết chính phủ Ba Lan muốn có máy bay GlobalEye của Saab. Stockholm đã đặt mua hai chiếc máy bay với giá khoảng 689 triệu USD, với tùy chọn mua thêm hai chiếc nữa. Máy bay sẽ được trang bị radar Erieye Extended Range có tầm hoạt động hơn 550 km.

Xem thêm tại: Defense News, Poland looks to buy early-warning aircraft from Sweden. Truy cập ngày 24/5/2023


Estonia và Lithuania tìm mua hệ thống phòng không tầm trung của Đức

Estonia và Lithuania sẽ bắt đầu đàm phán với Diehl Defense của Đức để mua một hệ thống phòng không tầm trung. Chi phí của hệ thống phòng không Iris-T SLM và các cấu phần bổ sung như cơ sở hạ tầng, nhân sự, huấn luyện, thiết bị sẽ được xác định tại các cuộc đàm phán. Tháng 10 năm ngoái, Estonia và Lithuania nằm trong số 14 đối tác NATO tại châu Âu ký một ý định thư cùng mua các hệ thống phòng không khi cuộc chiến của Nga ở Ukraine cho thấy sự thiếu hụt về hệ thống vũ khí này.

Xem thêm tại: Reuters, Estonia and Latvia look to purchase mid-range air defence from Germany. Truy cập ngày 22/5/2023


Ba người Palestine thiệt mạng trong cuộc đột kích ở Bờ Tây của Israel

Lực lượng an ninh Israel đã giết chết ba người Palestine trong một cuộc đột kích ở Bờ Tây bị chiếm đóng vào đầu ngày thứ Hai. Hàng trăm binh sĩ đã tham gia cuộc đột kích trước bình minh và ba người Palestine thiệt mạng là những tay súng đã đọ súng với lực lượng. Không có nhóm vũ trang nào lên tiếng xác nhận danh tính những người đàn ông bị giết trong trại tị nạn Balata ở thành phố Nablus ở phía bắc Bờ Tây, khu vực mà các lực lượng Israel đã tiến hành các cuộc đột kích thường xuyên trong năm qua.

Xem thêm tại: Reuters, Three Palestinians killed in Israeli West Bank raid – ministry. Truy cập ngày 23/5/2023


Hezbollah tổ chức tập trận gần biên giới Lebanon với Israel

Hezbollah đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự gần biên giới phía nam của nước này với Israel nhằm phô trương sức mạnh quân sự. Theo đó, khoảng 200 chiến binh Hezbollah đã sử dụng đạn thật và drone tấn công để tham gia cuộc tập trận hôm chủ nhật tại Aaramta, cách biên giới Israel 20km về phía bắc. Cuộc tập trận diễn ra trước ngày kỷ niệm Israel rút quân khỏi miền nam Lebanon vào ngày 25 tháng 5 năm 2000.

Xem thêm tại: Al Jazeera, Hezbollah conducts wargames near Lebanon’s border with Israel. Truy cập ngày 23/5/2023


Israel cáo buộc Iran sử dụng tàu dân sự làm ‘căn cứ khủng bố trên biển’

Israel cáo buộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC) hôm thứ Hai biến các tàu thương mại thành bệ phóng tên lửa, máy bay không người lái và biệt kích, nói rằng mục tiêu là mở rộng ảnh hưởng hải quân bí mật của Tehran ra ngoài vùng Vịnh. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant nói tại diễn đàn an ninh Hội nghị Herzliya rằng đây là “căn cứ khủng bố nổi” và một chiếc gần đây đã đi về phía Vịnh Aden. Phía Iran không có bất kỳ bình luận nào về vụ việc.

Xem thêm tại: Reuters, Israel accuses Iran of using civilian ships as ‘floating terror bases’. Truy cập ngày 23/5/2023


Người biểu tình ở Tigray của Ethiopia yêu cầu các lực lượng bên ngoài rút quân

Hàng nghìn người đã biểu tình hôm thứ Ba ở khu vực Tigray phía bắc Ethiopia để yêu cầu những người dân phải sơ tán sau cuộc chiến kéo dài hai năm được trở về nhà và yêu cầu các lực lượng bên ngoài còn sót lại kể từ khi cuộc xung đột kết thúc phải rút lui. Cuộc chiến giữa một bên là quân đội chính phủ và các đồng minh của họ từ nước láng giềng Eritrea và khu vực Amhara và bên kia là lực lượng Tigrayan đã kết thúc bằng một thỏa thuận ngừng bắn vào tháng 11 năm ngoái. Sau đó, lực lượng Tigray đã bắt đầu giải giáp, một chính phủ lâm thời đã được thành lập và nhiều dịch vụ cơ bản đã được khôi phục. Nhưng chính quyền Tigrayan đã phàn nàn về sự hiện diện liên tục của các lực lượng quân sự bên ngoài.

Xem thêm tại: Reuters, Protesters in Ethiopia’s Tigray demand withdrawal of outside forces. Truy cập ngày 24/5/2023


Chiến sự tại Sudan: Một số sự kiện chính

các phe phái tham chiến ở Sudan đã đồng ý ngừng bắn trong 7 ngày sau các cuộc đàm phán tại thành phố Jeddah của Ả Rập Saudi. Thỏa thuận ngừng bắn sẽ có hiệu lực sau 48 giờ, lúc 9:45 tối giờ địa phương (19:45 GMT) vào thứ hai. Vào thứ tư, các cuộc không kích và đụng độ xuyên đêm ở Khartoum đã làm giảm hy vọng về thỏa thuận ngừng bắn trước đó. Các cuộc đọ súng cũng diễn ra ở Khartoum Bắc và Omdurman. Tính đến nay, it nhất 1.000 người đã thiệt mạng và hàng trăm nghìn người buộc phải rời bỏ Sudan để tị nạn tại các nước xung quanh.

Xem thêm tại: Al Jazeera, Sudan’s army, Rapid Support Forces sign 7-day ceasefire; Air raids, clashes at start of one-week truce in Sudan. Truy cập ngày 25/5/2023

Chuyên mục Phân tích:


Ukraine chỉ toàn thắng khi đánh bại được Nga?

Mỹ đã có những mục tiêu mờ nhạt trong cuộc chiến tại Ukraine khi những lời hô hào như “hãy giúp Ukraine tự bảo vệ mình” hay thậm chí tệ hơn “hãy giúp Ukraine đạt được vị trí đàm phán tốt nhất có thể” đều trở nên vô nghĩa. Thay vào đó, Ukraine tự định nghĩa được chiến thắng của mình ra sao? Đó là biên giới trước năm 2014 đã sạch bóng quân xâm lược, những người lưu vong và tị nạn hồi hương, xã hội và kinh tế được xây dựng lại, đạt được tư cách thành viên của EU và NATO, và đảm bảo rằng những kẻ phạm tội tác chiến tranh sẽ đối mặt với công lý. Do đó, phương Tây nên thuận theo chiến thắng mà Ukraine mong muốn. Nhưng để làm được điều này, phương Tây không những cần viện trợ cho Ukraine để đánh bại Nga mà còn phải thuyết phục Moscow rằng bản thân đã thất bại.

Một nước Nga bại trận sẽ đặt Bắc Kinh vào thế phòng thủ, cũng như củng cố liên minh phương Tây, và giúp duy trì một số chuẩn mực thiết yếu của hành vi đúng đắn ở những nơi quan trọng nhất trên thế giới đối với Mỹ và đồng minh. Trên hết, thất bại của Nga cũng sẽ ngăn chặn vĩnh viễn giấc mộng đế chế Nga vì nếu không có Ukraine, Moscow không thể trở thành một đế chế. Nhưng để đánh bại Nga, phương Tây không cần phải đánh tới Moscow, và cũng không cần thiết phải khiến Nga không còn khả năng tự vệ hay kiệt quệ. Thay vào đó, chiến thắng có thể đạt được từ giới lãnh đạo và người dân Nga. Mặt khác, Ukraine không chỉ phải đạt được chiến thắng trên chiến trường mà còn phải đảm bảo rằng Nga sẽ thất bại thảm hại với hàng ngàn quân tháo chạy, đào ngũ, hay chĩa súng vào chỉ huy của mình.

Hơn hết, phải làm cho Nga thừa nhận quan điểm trước đây về Ukraine sẽ không còn nữa bằng cách thúc đẩy quá trình gia nhập NATO và EU của Kyiv. Kế đến, phương Tây cũng cần có một chiến dịch thông tin quyết liệu về sự thất bại của Nga. Theo đó, phương Tây cần nhắc nhở Moscow rằng quy mô kinh tế Nga chi bằng 1/10 của EU, số lượng máy bay chiến đấu mạnh nhất là Su-57 cũng sẹ bị áp đảo bởi F-35s, các tướng lĩnh của Nga hoàn toàn yếu kém và quá cổ lỗ, cùng với hậu cần đang bị đục khoét bởi hối lộ và tham nhũng. Cuối cùng, Nga cũng phải bị cô lập cả về chính trị lẫn tâm lý, do đó lợi dụng sự mâu thuẫn trong lịch sử của nước này về phương Tây, được thể hiện ở hai thủ đô của nước này: St. Petersburg, vốn hướng về châu Âu và Moscow, vốn hướng về châu Á.

Xem thêm tại: The Atlantic, It’s Not Enough for Ukraine to Win. Russia Has to Lose. Truy cập ngày 20/5/2023


Tầm quan trọng của các cấp lãnh đạo chính phủ và quân sự Ukraine trong cuộc phản công sắp tới là gì?

Có hai khía cạnh về sức mạnh chiến đấu rất quan trọng đối với tình hình quốc phòng của Ukraine: đó là các yếu tố về đạo đức và trí tuệ tạo nên sức mạnh chiến đấu của người Ukraine. Yếu tố trí tuệ sẽ cung cấp kiến thức về chiến tranh, chiến lược và khả năng nhận thức, trong khi yếu tố đạo đức củng cố văn hóa, giá trị và tính chính danh, và là nền tảng cho ý chí chiến đấu, vốn thuộc về phương diện con người mà cụ thể hơn là lãnh đạo.

Trước nhất là về vai trò của tổng thống Zelensky trong cuộc chiến. Tổng thống Zelensky đã quy người dân về một mối, và lèo lái đất nước vượt qua cuộc xâm lược của Nga. Một nhà lãnh đạo giỏi là một người biết lắng nghe cấp dưới của mình và cung cấp cho họ mục tiêu, nguồn lực và phương hướng rõ ràng, cho phép cấp dưới của mình làm những gì họ cần. Ngoài Tổng thống Zelensky, Bộ trưởng Quốc phòng Oleksii Reznikov, người đã đem lại cho Kyiv nguồn viện trợ quân sự khổng lồ tư phương Tây, và tổng tư lệnh Valerri Zaluzhnyi, người đã giám sát chiến lược phòng thủ trong khi lên kế hoạch cho cuộc phản công sắp tới, cũng đóng vai trò chủ chốt trong cuộc chiến. Cả hai được miêu tả là “cầu nối không thể so sánh” giữa giới lãnh đạo quân sự và dân sự. Nhưng tổng tư lệnh Zaluzhny đảm trách việc chỉ huy một lớp các lãnh đạo khác là các vị tướng cấp cao, những người dẫn dắt quân đội, hải quân, và không quân cũng như các lực lượng tình báo, hậu cần hiệp đồng khác. Những vị tướng này là người đưa các phương hướng chiến lược vào kế hoạch, lực lượng chiến đấu, hỗ trợ hậu cần, phòng không, tấn công tầm xa, thu thập thông tin tình báo và nhiều chức năng quân sự quan trọng khác phải được đồng bộ hóa để Ukraine giành chiến thắng.

Ngoài ra, còn một lớp lãnh đạo nữa rất quan trọng đó là những chỉ huy các cấp từ phân khu, sư đoàn, trung đoàn, đến lữ đoàn vốn tập trung vào việc diễn tập, chuẩn bị và đánh sáp lá cà với quân Nga. Đối mặt với mối đe dọa hiện hữu từ Nga, thế hệ chỉ huy tác chiến mới đã học hỏi cách đánh mới: đó là khai thác drone và mạng chỉ huy kỹ thuật số để kết nối tốt hơn các lực lượng trinh sát với pháo binh, đồng thời cải thiện và kết nối các hoạt động vũ khí kết hợp. Cũng chính thế hệ chỉ huy mới này đã học các cách tiếp cận của phương Tây đối với các chỉ huy nhiệm vụ và phát triển phương thức chiến tranh của riêng Ukraine. Khác với các lãnh đạo khác, những chỉ huy tác chiến được giao trọng trách lãnh đạo đơn vị của mình tiêu diệt kẻ thù trên chiến trường, vốn là sự thúc ép kinh khủng nhất của ý chí con người.

Xem thêm tại: Twitter, Mick Ryan. Truy cập ngày 23/5/2023


Nguyên nhân nào khiến Anh và Mỹ bất đồng về cuộc chiến tại Ukraine?

Tuy Mỹ và Anh là đồng minh thân cận, nhưng bất đồng quan điểm về vấn đề Ukraine giữa Washington và London đang ngày càng gay gắt. Trong khi người Anh muốn người Mỹ phải quyết liệt hơn, thì người Mỹ lại muốn người Anh cẩn trọng hơn. Trước nhất, sự bất đồng chủ yếu xoay quanh việc viện trợ vũ khí.

Vào tuần trước, Anh đã tuyên bố sẽ viện trợ cho Ukraine tên lửa hành trình Bão Ảnh cùng các thiết bị chiến tranh điện từ cũng như hỗ trợ tình báo. Dù gói viện trợ của Anh vẫn chưa thể so với Mỹ, London lại cho thấy một nỗ lực lâu dài trong việc viện trợ vũ khí tốt nhất của mình cho Ukraine. Thêm vào đó, Anh cũng đã điều lực lượng đặc nhiệm SAS và trung đoàn SRR cũng như các đơn vị hải quân SBS đang hoạt động rất gần với tiền tuyến, để thực hiện nhiệm vụ cố vấn cho quân đội Ukraine. Tuy vậy, sự hỗ trợ này là không tưởng ở giai đoạn từ năm 2006 đến 2022, khoảng thời gian mà chính sách đối ngoại Anh hoàn toàn đặt mối đe dọa từ các nhóm khủng bố Hồi giáo làm trọng tâm. Cho đến khi cuộc xâm lược của Nga diễn ra vào năm 2022, thủ tướng Anh lúc bấy giờ là Boris Johnson, vốn là một người thân Nga, cũng thay đổi thái độ đối với Moscow khi ông điều lực lượng đặc nhiệm đến Ukraine cùng với lượng lớn các loại vũ khí khác nhau và khả năng tình báo khác. Sau thành công của những nỗ lực nhằm bảo vệ Ukraine của thủ tướng Boris Johnson, thủ tướng Anh đương nhiệm Rishi Sunak, người vốn được coi là chú trọng vào Trung Quốc nhiều hơn, cũng đã tăng gấp đôi viện trợ cho Ukraine.

Nhưng không chỉ Anh, các quốc gia Baltic và Ba Lan cũng đã than thở về sự thờ ơ của chính quyền Biden khi không viện trợ cho Ukraine vũ khí tân tiến mà Kyiv yêu cầu. Ngoài ra, sự cẩn trọng của Mỹ còn thể hiện ở những khu vực khác, ví dụ như khi một chiến đâu cơ của Nga bắn rơi drone của Mỹ tại Biển Đen hồi tháng ba, chính quyền Biden đã ra lệnh cho các chuyến bay tiếp theo sẽ phải tránh xa khu vực chiến trường.

Xem thêm tại: WSJ, The U.S. and U.K. Are Split on the Ukraine War. Truy cập ngày 20/5/2023


Tại sao Mỹ phải ưu tiên Đài Loan hơn Ukraine?

Có quan điểm cho rằng Mỹ không cần phải chọn lựa giữa viện trợ cho Ukraine hay ngăn chặn Trung Quốc xâm lược Đài Loan. Tuy nhiên, đây là một quan điểm sai lầm. Để có thể thực hiện hai nhiệm vụ trên cùng lúc, Mỹ cần phải tập trung nguồn lực để củng cố khả năng phòng thủ của Đài Loan trong khi chủ yếu dựa vào các đồng minh ở châu Âu để chống lại một nước Nga suy yếu. Nhưng vấn đề là cả Ukraine và Đài Loan đều cùng sử dụng một số loại vũ khí trong khi Mỹ chỉ có thể cung cấp một số lượng hạn chế. Vậy Mỹ có thể làm gì để đảm bảo vừa có thể bảo vệ Đài Loan vừa duy trì lợi ích của mình tại Châu Âu?

Trước nhất, Mỹ cần phải tăng tốc độ vận chuyển vũ khí quan trọng cho Đài Loan, bao gồm các vũ khí tấn công như HIMARS, ATACMS, GMLRS và drones, cũng như vũ khí phòng thủ NASAMS, Patriots, Harpoons, Stingers và Javelins. Để có thể thực hiện điều này, chính quyền Biden nên sử dùng thẩm quyền rút vốn của tổng thống để nhanh chóng vận chuyển vũ khí lấy từ kho đạn của Mỹ, với ưu tiên dành cho Đài Loan hơn là Ukraine đối với bất kỳ vũ khí nào mà cả hai đều cần. Ngoài ra, Washington cũng cần phải nhanh chóng đặt Đài Loan lên hàng đầu đối với việc bán vũ khí cho nước ngoài trên cả Ukraine và các đối tác ở Trung Đông. Cùng với đó, Mỹ cũng cần gia tăng hỗ trợ an ninh cho Đài Loan nhưng với điều kiện nghiêm ngặt rằng hòn đảo phải tăng ngân sách quốc phòng và theo đuổi chiến lược phòng thủ bất đối xứng. Tiếp đến, Mỹ cần phải mở rộng quy mô sản xuất vũ khí bằng cách phục hồi nền công nghiệp quốc phòng đang thoi thóp thật nhanh. Thêm vào đó, khi việc đánh đổi với các nơi khác phát sinh do thiếu vốn, nguồn cung, nhân công, thì Đài Loan phải được ưu tiên. Cuối cùng, chính quyền Biden cần phải xem việc phòng thủ Đài Loan nghiêm túc hơn nữa, bao gồm việc đảm bảo lực lượng của Mỹ tại châu Á nhận nguồn lực tình báo cần thiết đồng thời tập trung vào việc gia tăng vành đai phòng thủ ở khu vực. Song việc ưu tiên Đài Loan không có nghĩa là Mỹ phải bỏ rơi châu Âu. Thay vào đó, Mỹ nên để cho các đồng minh đảm đương trách nhiệm chính cho việc phòng thủ châu Âu, chủ yếu dựa vào Mỹ để có khả năng răn đe hạt nhân mở rộng và lựa chọn các năng lực thông thường không làm giảm khả năng ngăn chặn Trung Quốc của chúng ta.

Xem thêm tại:  Washington Post, To avert war with China, the U.S. must prioritize Taiwan over Ukraine. Truy cập ngày 19/5/2023


Lý do Mỹ nên ngưng các căn cứ quân sự ở nước ngoài là gì?

Bất chấp các bước tiến lớn về công nghệ quân sự trong thời gian qua, Mỹ không thể hoàn toàn chiến đấu ở khoảng cách xa. Do đó, sự hiện diện của Mỹ gần các khu vực xung đột tiềm tàng vẫn còn có giá trị không chỉ trong việc báo hiệu khả năng mà còn thể hiện ý chí chính trị để tham chiến theo cách mà các hệ thống tầm xa không thể thực hiện. Nhưng thay vì răn đe kẻ thù, các căn cứ quân sự của Mỹ ở nước ngoài đôi khi có thể chọc giận đối phương. Lấy ví dụ như hồi tháng ba vừa qua, Mỹ đã tiến hành các cuộc không kích để trả đũa cuộc tấn công vào căn cứ không quân của liên quân do các nhóm phiến quân do Iran hậu thuẫn tại Syria thực hiện, vốn chỉ dẫn đến nhiều cuộc tấn công vào các cơ sở của Mỹ nhiều hơn.

Tiếp đến, các căn cứ ở nước ngoài tuy có thể trấn an đồng minh, nhưng trong một số trường hợp chiến lược này quá hiệu quả sẽ dẫn đến nguy cơ các đồng minh quá tự mãn đối với thế bố trí phòng thủ của họ. Mặt khác, thay vì trấn an, sự hiện diện của quân đội Mỹ có thể khiến người dân địa phương phẫn nộ đối với lãnh đạo của họ do các vi phạm về luật lao động và các hành vi phạm pháp của lính Mỹ, khiến các đồng minh không còn tin rằng các căn cứ này là nhằm mục đích trấn an. Kế đến, các căn cứ ở nước ngoài có thể đem lại cho Mỹ lợi thế phản ứng đối với một cuộc khủng hoảng nhanh chóng, nhưng đây không hẳn là một điều tốt. Theo đó, các căn cứ ở nước ngoài khiến cho việc tham chiến quá dễ dàng dẫn đến việc quân đội Mỹ dễ sa vào việc can thiệp bất hợp pháp, từ đó khiến cho một số bên kêu gọi hoàn toàn bãi bỏ các căn cứ này. Cuối cùng, chi phí duy trì các căn cứ ở nước ngoài, cụ thể hơn là tại vùng Vịnh Ba Tư, tiêu tốn khoảng 5 tỷ đến 50 tỷ USD là không đáng khi rủi ro bị kẻ thù xâm chiếm rất thấp và việc Mỹ tiếp tục hiện diện tại khu vực sẽ tạo ra phản kháng chính trị từ người dân của các nước sở tại. Dù vậy, việc đóng cửa các căn cứ ở nước ngoài sẽ rất khó khi chúng tạo ra một chi phí chìm đáng kể, và sẽ rất khó để có thể có được ý chí chính trị và quan liêu để giải thích cho khoản chi phí thất thoát này.

Xem thêm tại: Foreign Policy, Why the U.S. Should Close Its Overseas Military Bases. Truy cập ngày 17/5/2023


Tại sao Nhật Bản không thể tiếp tục né tránh xung đột?

Đứng trước tham vọng bành trướng ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc, Nhật Bản không thể tiếp tục dựa dẫm vào sự bảo vệ của Mỹ, vốn khiến cho ngân sách quốc phòng của Tokyo rất thấp. Sau khi bại trận trong CTTG II, hiến pháp của Nhật Bản cấm duy trì các lực lượng trên bộ, trên biển, và trên không, vốn phù hợp với những nhà lãnh đạo muốn né tránh tranh luận chính trị gây chia rẽ về vấn đề ngân sách quốc phòng (ở mức 1% GDP). Hiến pháp hậu chiến cũng trấn an các nước Đông Nam Á rằng Nhật Bản sẽ không còn xâm lược nước ngoài nữa. Tuy nhiên, sau khi Mỹ nhận ra giá trị của Nhật Bản với tư cách là một đồng minh thời Chiến tranh Lạnh, Washington đã thúc đẩy Tokyo trở nên chủ động hơn. Nhưng bất chấp lời kêu gọi của Mỹ, Nhật vẫn từ chối can dự vào cuộc chiến tại Việt Nam và Vịnh Ba Tư vì lo sợ rằng bản thân sẽ bị kéo vào một cuộc chiến giữa các siêu cường.

Song Trung Quốc, Triều Tiên và Nga hiện tại đã khiến cho Nhật phải đánh giá lại tình hình. Trong những năm qua, chính phủ Nhật Bản đã tái diễn giải bản hiến pháp theo chủ nghĩa ôn hòa nhằm gia tăng khả năng quân sự và vai trò của mình trong liên minh với Mỹ. Vào tháng mười hai năm ngoái, Nhật Bản đã quyết định tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng lên 2% GDP trong vòng năm năm tới, quyết định sẽ khiến Tokyo sẽ là nước thứ ba có chi tiêu quốc phòng lớn nhất thế giới sau Trung Quốc và Mỹ. Tuy nhiên, ngay cả khi đã có kế hoạch tăng ngân sách quốc phòng, thì cũng không có gì đảm bảo rằng Tokyo sẽ hiện thực hóa nó. Khác với Liên Xô, Bắc Kinh là một đối thủ đáng gờm hơn nhiều khi hải quân Trung Quốc sở hữu lượng tàu chiến và có lực lượng bảo vệ bờ biển lớn nhất, cũng như đang ngày càng gia tăng lực lượng tên lửa nhanh chóng. Mặt khác, dù nhiều lần cam kết sẽ “xoay trục” sang châu Á, nhưng Mỹ hiện tại đang bị phân tâm bởi cuộc chiến ủy nhiệm tại châu Âu và nỗi lo về một cuộc chiến với Iran nếu Tehran có được vũ khí hạt nhân. Giờ đây, Nhật Bản có hai lựa chọn, hoặc là tiếp tục đổ hết mọi trách nhiệm lên Mỹ với hy vọng rằng Washington sẽ gánh vác nó, hoặc là chấm dứt quan hệ liên minh để theo đuổi trung lập hay hòa hoãn với Trung Quốc. Nếu giới lãnh đạo Nhật Bản chọn phản kháng lại bá quyền Trung Quốc đối với châu Á, thì Tokyo sẽ trở nên giống với Tây Đức trước đây: bị đe dọa nặng nề, ở trung tâm của cuộc cạnh tranh địa chính trị và phải tự bảo vệ chính mình. Tuy nhiên, ngân sách quốc phòng mới của Nhật vẫn rất khiêm tốn, 2% GDP vẫn chưa đủ để có thể răn đe một siêu cường như Trung Quốc. Cuối cùng, một số ý kiến cho rằng quân đội Nhật mạnh lên có thể gây ra nỗi lo trong khu vực do những hành vi bạo lực trong chiến tranh trước đây. Song ngoài Trung Quốc và Triều Tiên, nhiều nước trong khu vực và xa hơn hoàn toàn không e ngại việc Nhật đóng vai trò an ninh lớn hơn, điển hình như các đối tác an ninh như Ấn Độ và Úc còn khuyến khích Tokyo đảm nhiệm vai trò này.

Xem thêm tại: NY Times, Japan Can’t Pass the Buck Anymore. Truy cập ngày 19/5/2023


Phiến quân Myanmar có được vũ khí hạng nhẹ từ đâu?

Trong thời gian qua, lực lượng phòng vệ nhân dân Myanmar (PDF) đã nhận được rất nhiều vũ khí hạng nhẹ, với hàng ngàn khẩu súng trường được sử dụng không chỉ ở vùng biên giới mà còn ở phần lớn các vùng của người Bamar như Sagaing, Magwe và Bago ở trung tâm của đất nước. Hầu hết số vũ khí này là súng trường Type-56, bản nhái AK-47, và Type-81 do Trung Quốc sản xuất. Thêm vào đó, nhiều loại súng xài đạn 5,56mm hiện đại và nhỏ hơn cũng đang được PDF sử dụng bao gồm M-4 carbine và M-16 của Mỹ, cùng với súng trường HK-33 phiên bản Đức từng được cấp phép sản xuất tại Thái Lan. Song song với súng trường, PDF cũng có được ngày càng nhiều vũ khí bộ binh có khả năng vừa bắn vừa chạy (hit-and-run), bao gồm súng máy hạng nhẹ, súng phóng lựu cầm tay 40mm, Type-69 RPG, vốn là phiên bản Trung Quốc nhái từ RPG-7 do Liên Xô sản xuất. Mặt khác, sự phổ biến của vũ khí cầm tay và hạng nhẹ đang tái định hình cuộc chiến tại Myanmar đến từ ba nguồn chính. Nguồn thứ nhất đến từ quân đội giải phóng quốc gia Karen (KNLA) ở biên giới phía đông với Thái Lan, Quân đội Karenni (KA) ở bang Kayah ở phía bắc và Quân đội Quốc gia Chin (CNA) ở biên giới với Ấn Độ. Thêm vào đó, quân đội độc lập Kachin (KIA) ở cực bắc và quân đội bang Wa thống nhất (UWSA), vốn trung lập nay đã nghiêng về phía PDF, ở phía đông bắc đều sản xuất hàng nhái của Type-81 nhiều hơn bất kỳ loại súng trường nào khác đã cung cấp cho các đơn vị PDF mới. Nguồn chủ chốt kế tiếp đến từ đường dây buôn người xuyên biên giới từ Thái Lan. Do tham nhũng có hệ thống, vũ khí quân sự đã bị rò rỉ từ các kho vũ khí của lực lượng an ninh Thái Lan trong khi hoạt động buôn bán súng được mua và nhập khẩu hợp pháp phát triển mạnh, sau đó được tuồn ra thị trường chợ đen đã cung cấp nhiều loại súng khác nhau bao gồm súng bán tự động AR-15 do Mỹ sản xuất, súng tự động FN-FAL của Bỉ, súng máy hạng nhẹ Ultimax của Singapore, súng ngắn bán tự động Derya hoàn toàn mới của Thổ Nhĩ Kỳ. Nguồn cuối cùng đến từ khả năng tự sản xuất súng của PDF. Ngoài nguồn nhập vũ khí từ nước ngoài, bộ quốc phòng NUG cũng đã thiết lập và trang bị các cơ sở sản xuất được điều hành bởi các quân nhân đào ngũ.  Ngay từ những ngày vận hành đầu tiên vào cuối năm 2021, việc phát triển drone trên toàn quốc đã là một yếu tố đổi mới đáng chú ý cùng với súng cối và tên lửa thô. Tuy nhiên, việc tự sản xuất đã không còn là nguồn chủ chốt do các loại vũ khí thu được từ quân đội và cảnh sát Myanmar bao gồm súng trường tấn công tiêu chuẩn 5,56 mm MA-1 và MA-3 sản xuất trong nước, cộng với súng trường MA-11 lỗi thời.

Xem thêm tại: Asia Times, Myanmar PDFs getting the guns to turn the war. Truy cập ngày 20/5/2023

https://nghiencuuquocte.org/2023/05/26

Các khoản cho vay của Trung Quốc đẩy các nước nghèo nhất thế giới đến bờ vực sụp đổ (điều tra của AP)

Tuesday, May 23rd, 2023
Nợ nước nghèo Trung Quốc
Tư liệu – Công nhân cảng Sri Lanka cầm quốc kỳ Trung Quốc để chào đón tàu nghiên cứu Yuan Wang 5 của Trung Quốc, trang bị đầy đủ thiết bị giám sát, khi nó cập Cảng Quốc tế Hambantota ở Hambantota, Sri Lanka, Thứ Ba, ngày 16 tháng 8 năm 2022. Năm 2022, tàu … 

Hàng chục quốc gia nghèo đang phải đối mặt với sự bất ổn kinh tế và thậm chí có thể sụp đổ dưới sức nặng của hàng trăm tỷ đô la vay nước ngoài, phần lớn là vay từ Trung Quốc, chủ nợ chính phủ lớn nhất và không khoan nhượng nhất thế giới.

Bởi BERNARD CONDON Associated Press 18 tháng 5 năm 2023,

(more…)

KIẾN-NGHỊ CỦA HỘI-ĐỒNG LIÊN-TÔN VIỆT-NAM

Friday, May 19th, 2023

KIẾN-NGHỊ CỦA HỘI-ĐỒNG LIÊN-TÔN VIỆT-NAM

Kính gởi:

ỦY HỘI HOA KỲ VỀ TỰ DO TÔN GIÁO QUỐC TẾ  

(more…)

Thời sự Thứ Sáu 19/05/2023: *G7: trừng phạt mới vào Nga, Ô Zelensky sẽ tham dự, TT Hàn Quốc dự hội nghị *Montana là tiểu bang đầu tiên cấm TikTok *TQ hợp tác với các nước Trung Á *Anh nói “di dân nhập cư quá cao” *

Friday, May 19th, 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


G7 thông báo các trừng phạt mới nhằm vào “cỗ máy chiến tranh” của Nga

19/5/2023

Các lãnh đạo G7 họp thượng đỉnh tại Hiroshima, Nhật Bản, ngày 19/05/2023. AP 

Anh Vũ /RFI

AFP dẫn một thông cáo của thượng đỉnh G7, tại Hiroshima , Nhật Bản, cho biết, hôm nay, 19/05/2023, lãnh đạo nhóm 7 nước công nghiệp phát triển hàng đầu đã quyết định các biện pháp trừng phạt mới nhằm cắt nguồn cung cấp công nghệ, thiết bị công nghiệp và các dịch vụ của G7 mà Nga có thể sử dụng cho ngành công nghiệp quốc phòng, phục vụ cho cuộc chiến tranh tại Ukraina 

Ngay trước giờ khai mạc thương đỉnh G7 tại Hiroshima, Hoa Kỳ và các đồng minh lớn đã thông báo các trừng phạt tiếp tục đánh vào nguồn tài chính của Nga, nhằm chủ yếu vào buôn bán kim cương. 

Washington thông báo những biện pháp trừng phạt mới nhằm vào “ cỗ máy chiến tranh” của Nga. Theo lời một quan chức Mỹ, các trừng phạt này nhắm vào khoảng 70 thực thể tại Nga và tại các nước khác. Quan chức này cho biết thêm, các nước G7 khác cũng chuẩn bị các trừng phạt mới về xuất nhập khẩu liên quan đến Nga. 

Luôn Đôn đã thông báo các biện pháp trừng phạt lĩnh vực khai thác mỏ của Nga, trong đó có buôn bán kim cương mà Nga thu về hàng tỷ đô la mỗi năm. Cũng trong ngày hôm nay, chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel, có mặt tại Hiroshima dự thượng đỉnh G7, thông báo Liên Hiệp Châu Âu sẽ “ hạn chế mua bán kim cương Nga” trong khuôn khổ các trừng phạt Matxcơva xâm lược Ukraina. 

Theo một quan chức cao cấp của chính quyền Joe Biden, thượng đỉnh G7 lần này đặt mục tiêu phối hợp ngăn chặn các nguồn tài chính giúp Nga nuôi dưỡng cuộc chiến tại Ukraina, đồng thời lấp những kẽ hở giúp Nga lách trừng phạt, giảm hơn nữa lệ thuộc vào Nga, tiếp tục ngăn cản Matxcơva tiếp cận hệ thống tài chính quốc tế, cam kết phong tỏa các tài sản của Nga cho đến khi chiến tranh chấm dứt, 


Hội nghị thượng đỉnh G-7 đang diễn ra ở Hiroshima với các lệnh trừng phạt mới dành cho Nga 

Tổng thống Ukraine dự kiến ​​sẽ thực hiện một chuyến đi cá nhân tới Hiroshima để tham dự hội nghị thượng đỉnh vào Chủ Nhật 

Tác giả Emel Akan 

19/5/2023

Các nhà lãnh đạo Nhóm Bảy Cường quốc (G-7) bước ra khỏi Bảo tàng Tưởng niệm Hòa bình để dự lễ đặt vòng hoa ở Công viên Tưởng niệm Hòa bình trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh các Nhà lãnh đạo G7 ở Hiroshima, hôm 19/05/2023. (Ảnh: Franck Robichon/POOL/AFP qua Getty Images) 

HIROSHIMA, Nhật Bản — Cuộc chiến ở Ukraine trở thành tâm điểm tại hội nghị thượng đỉnh Nhóm Bảy Cường quốc (G-7) năm nay, với các nhà lãnh đạo dự định đưa ra các lệnh trừng phạt mới “để tiếp tục gia tăng sức ép đối với Nga” khi họ bắt đầu cuộc họp kéo dài ba ngày ở Hiroshima. 

Theo một quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc, các nhà lãnh đạo G7 dự kiến sẽ đưa ra một tuyên bố mạnh mẽ về “sự đoàn kết, sức mạnh, và cam kết” để đáp trả cuộc xâm lược của Nga. 

“Cam kết tiếp tục gia tăng sức ép đối với Nga của chúng ta vẫn mạnh mẽ như năm ngoái. Và vì vậy, tôi nghĩ ngày mai quý vị sẽ chứng kiến biện pháp mới sẽ được thực hiện nhằm cô lập Nga về kinh tế và làm suy yếu khả năng gây chiến của nước này,” quan chức này nói với các phóng viên hôm 18/05 trước thềm hội nghị thượng đỉnh. 

Theo Tòa Bạch Ốc, đây sẽ là bộ các lệnh trừng phạt và kiểm soát xuất cảng toàn diện nhất từng được áp đặt đối với một nền kinh tế lớn. 

Hội nghị thượng đỉnh thường niên của các quốc gia dân chủ tiên tiến nhất thế giới — Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức, Vương quốc Anh, Pháp, Ý, và Canada — sẽ diễn ra từ ngày 19 đến 21/05. 

Trong hội nghị thượng đỉnh này, các nhà lãnh đạo sẽ tiết lộ các kế hoạch nhằm làm gián đoạn hơn nữa khả năng cung cấp nguồn đầu vào của Nga cho cuộc chiến của họ, loại bỏ các thủ thuật né tránh thuế, hạn chế sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga, và hạn chế hơn nữa khả năng tiếp cận của Moscow vào hệ thống ngân hàng quốc tế. Ngoài ra, các tài sản quốc gia của Nga sẽ vẫn bị đóng băng cho đến khi cuộc chiến này kết thúc. 

Mỗi thành viên của G7 sẽ tuyên bố các lệnh trừng phạt mới và hạn chế xuất cảng nhằm gia tăng sức ép kinh tế lên Nga. 

Quan chức này cho biết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thắt chặt kiểm soát xuất cảng đối với Nga, khiến việc duy trì cỗ máy chiến tranh của nước này trở nên khó khăn hơn. 

“Bên cạnh những thứ khác, thì việc này liên quan đến việc hạn chế trên diện rộng các loại hàng hóa quan trọng cho chiến trường và cũng ngăn chặn khoảng 70 tổ chức từ Nga và những nước thứ ba nhận hàng hóa xuất cảng của Hoa Kỳ bằng cách thêm họ vào danh sách đen của Bộ Thương mại. Ngoài ra, chúng tôi sẽ công bố hơn 300 lệnh trừng phạt mới đối với các cá nhân, tổ chức, tàu thuyền, và phi cơ.” 

Sau khi Nga xâm lược Ukraine hồi tháng 02/2022, các quốc gia G7 đã đồng ý giảm dần sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga. 

Chủ tịch Hội đồng Âu Châu Charles Michel, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen chụp ảnh cùng nhau sau khi đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Nạn nhân của Bom Nguyên tử trong Công viên Tưởng niệm Hòa bình bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 tại Hiroshima, Nhật Bản, hôm 18/05/2023. (Ảnh: Franck Robichon/Getty Images) 

Tại Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Đức một năm trước, các nhà lãnh đạo đã đồng ý áp dụng một chiến lược hạn chế giá dầu của Nga để bóp nghẹt doanh thu của Điện Kremlin. 

“Sau khi thực hiện chính sách mức trần giá, doanh thu từ dầu mỏ của Nga đã giảm đáng kể so với cả các mức trước chiến tranh và mức giá cao khi bắt đầu cuộc chiến tranh,” Bộ Ngân khố Hoa Kỳ cho biết trong một báo cáo tiến độ công bố hôm 18/05. 

Báo cáo này cho biết: “Sự sụt giảm doanh thu này đã xảy ra mặc dù trong tháng 04/2023 Nga xuất cảng dầu thô nhiều hơn khoảng 5 đến 10% so với tháng 03/2022.” 


Ông Zelensky dự kiến tham dự hội nghị thượng đỉnh

Hãng thông tấn Bloomberg đưa tin, trích dẫn các nguồn tin ẩn danh, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky dự kiến sẽ đích thân tham gia các cuộc thảo luận của hội nghị thượng đỉnh vào Chủ Nhật (21/05). 

Ông Zelensky luôn tham gia vào các cuộc gặp gỡ trước đây của các nhà lãnh đạo G7 về Ukraine, quan chức cao cấp này cho biết nhưng không bình luận về hình thức hoặc thời gian của cuộc họp. 

Vào ngày đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh này, các nhà lãnh đạo đã tham dự một buổi lễ đặt vòng hoa, chụp ảnh chung, và trồng cây tại Bảo tàng và Công viên Tưởng niệm Hòa bình Hiroshima để vinh danh những người đã thiệt mạng tại thành phố này 78 năm về trước trong các vụ đánh bom nguyên tử. Sau đó, các nhà lãnh đạo vừa dùng bữa trưa vừa làm việc.

Cẩm An biên dịch


Tổng thống Hàn Quốc dự hội nghị G7 mở rộng và cuộc gặp ba bên Mỹ-Nhật-Hàn

19/5/2023

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và phu nhân đến Hirsoshima, Nhật Bản, dự thượng đỉnh G7 ngày 19/05/2023. AP 

Trần Công /RFI

Theo lời mời của thủ tướng Nhật Bản, chủ tịch G7, nhóm 7 nước công nghiệp phát triển nhất, tổng thống Yoon Seok-yeol hôm nay 19/05/2023 đã  tới Hiroshima, Nhật Bản, để dự hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng. 

Từ Seoul, thông tín viên Trần Công cho biết thêm thông tin:

“Việc tổng thống Yoon Seok-yeol được mời tham dự thượng đỉnh G7 mở rộng tại Nhật Bản khẳng định vị thế, vai trò của Hàn Quốc trong khu vực và trên thế giới. Đây cũng là dịp để nguyên thủ Hàn Quốc gặp gỡ các đồng nhiệm, lãnh đạo chính phủ, nhằm tăng cường quan hệ song phương. 

Trong thời gian ở Nhật, từ 19 đến 21/05/2023, tổng thống Hàn Quốc có nhiều hoạt động ngoại giao quan trọng. Trong khuôn khổ chuyến thăm Nhật, ông sẽ hội đàm với thủ tướng Fumio Kishida. Bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng, tổng thống Yoon Seok-yeol sẽ có các cuộc gặp song phương với lãnh đạo nhiều nước như Úc, Anh, Việt Nam, Indonesia và Ấn Độ. 

Điểm nhấn trong chuyến đi lần này đó là hội nghị thượng đỉnh Hàn-Nhật và cuộc hội đàm 3 bên Hàn-Mỹ-Nhật vào ngày 21.5.2023. Tổng thống Yoon, cùng với đồng nhiệm Mỹ Biden và thủ tướng Nhật Kishida, sẽ điểm lại việc thực hiện nội dung “chia sẻ thông tin cảnh báo tên lửa” đã được nhất trí vào tháng 11 năm 2022. Ngoài ra, lãnh đạo 3 nước cũng sẽ thảo luận về sự bất ổn của chuỗi cung ứng khu vực và khủng hoảng năng lượng. Được biết, ba nước sẽ không đưa ra tuyên bố sau cuộc gặp này.

Để khẳng định vị thế của Hàn Quốc trên trường quốc tế, tổng thống Yoon dự thượng đỉnh G7 mở rộng, bày tỏ ý định mở rộng đóng góp của chính phủ Seoul cho các chương trình nghị sự toàn cầu như lương thực, sức khỏe, khí hậu và năng lượng.

Trong khuôn khổ chuyến thăm Nhật Bản, tổng thống Yoon Seok-yeol và thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ đến viếng các nạn nhân bom nguyên tử, trong đó có nhiều người Triều Tiên, ở khu tưởng niệm trong Công viên Tưởng niệm Hòa bình Hiroshima “


Montana trở thành tiểu bang đầu tiên cấm TikTok

Việt Bình /SGN
18/5/2023

Thống đốc Montana, Greg Gianforte (ảnh: William Campbell/Getty Images) 

Thống đốc Greg Gianforte đã ký Dự luật Thượng viện 419 (Senate Bill 419) vào Thứ Tư 17 Tháng Năm 2023 để chính thức cấm TikTok trên toàn tiểu bang Montana; và nói rằng luật cấm này nhằm bảo vệ thông tin cá nhân của cư dân bang khỏi bị xâm phạm; và rằng chính phủ Trung Quốc là một mối đe dọa tiềm tàng khi đứng sau TikTok.

Vào Thứ Tư, Gianforte đã ký một sắc lệnh hành pháp riêng cấm sử dụng bất kỳ ứng dụng truyền thông xã hội nào “gắn liền với các đối thủ nước ngoài” trên các thiết bị của chính quyền, bao gồm CapCut và Lemon8 thuộc sở hữu của ByteDance và Telegram Messenger (do một người Nga tạo ra nhưng có trụ sở ở Dubai).

Thống đốc Gianforte nói: “Đảng Cộng sản Trung Quốc sử dụng TikTok để theo dõi người Mỹ, vi phạm quyền riêng tư của họ và thu thập thông tin cá nhân, riêng tư và nhạy cảm của họ”. Không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy chính phủ Trung Quốc đã truy cập dữ liệu người dùng TikTok. Tuy nhiên, những người chỉ trích TikTok chỉ ra rằng luật ở Trung Quốc cho phép chính phủ truy cập vào hồ sơ khách hàng của công ty.

Theo luật Montana, các nền tảng cung cấp ứng dụng trên thị trường của tiểu bang, chẳng hạn như Google Play Store và Apple App Store, sẽ bị phạt tới $ 10000 một ngày nếu vi phạm. Lệnh cấm sẽ có hiệu lực vào ngày 1 Tháng Giêng 2024. Dự kiến, TikTok sẽ phản đối dự luật tại tòa án liên bang. TikTok và các nhóm như Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ đã nói rằng lệnh cấm là vi hiến.

Tháng Mười Hai 2022, Thống đốc Gianforte đã cấm TikTok trên các thiết bị điện tử của chính quyền bang. Ngày 17 Tháng Năm 2023, ông nói thêm rằng lệnh cấm sẽ mở rộng để bao gồm “tất cả các ứng dụng truyền thông xã hội liên quan việc thu thập và cung cấp thông tin hoặc dữ liệu cá nhân của người dùng cho một kẻ thù nước ngoài; một người hoặc tổ chức ở một quốc gia được coi là kẻ thù nước ngoài.”

Với chính quyền liên bang, Tổng thống Biden đã ký luật cấm TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ vào Tháng Mười Hai 2022 và đang xem xét lệnh cấm toàn diện nếu công ty mẹ của TikTok – ByteDance – không tìm được người mua ở Mỹ. Hoa Kỳ và các đối tác bảo mật “Five Eyes” – gồm Úc, Canada, New Zealand và Vương quốc Anh – cấm TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ liên bang, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia.

Tháng trước, các nhà lập pháp tại Hạ viện Montana đã bỏ phiếu 54-43 để thông qua dự luật, được gọi là SB419 và chuyển dự thảo luật đến bàn của Thống đốc Gianforte. Phần mình, đại diện TikTok nói rằng “Thống đốc Gianforte đã ký một dự luật vi phạm các quyền trong Tu chính án thứ nhất của người dân Montana bằng cách cấm TikTok một cách bất hợp pháp, một nền tảng trao quyền cho hàng trăm nghìn người trên khắp tiểu bang. Chúng tôi muốn trấn an người dân Montana rằng họ có thể tiếp tục sử dụng TikTok để thể hiện bản thân, kiếm sống và tìm kiếm cộng đồng khi chúng tôi tiếp tục làm việc để bảo vệ quyền của người dùng trong và ngoài Montana.”

NetChoice, một nhóm thương mại công nghệ bao gồm TikTok với tư cách là thành viên, đã gọi dự luật Montana là vi hiến. Carl Szabo, cố vấn của NetChoice, nói: “Chính quyền không được chặn khả năng chúng tôi tiếp cận những phát ngôn được bảo vệ theo Hiến pháp – cho dù đó là trên một tờ báo, trên một trang web hay thông qua một ứng dụng. Khi thực thi luật này, Montana đã bỏ qua Hiến pháp Hoa Kỳ, thủ tục pháp lý và quyền tự do ngôn luận bằng cách từ chối quyền truy cập vào trang web và ứng dụng mà công dân của họ muốn sử dụng.”

Tổ chức ACLU (American Civil Liberties Union) cũng không ủng hộ dự luật. Họ nói, “với lệnh cấm, Thống đốc Gianforte và cơ quan lập pháp Montana đã chà đạp lên quyền tự do ngôn luận của hàng trăm nghìn người Montana sử dụng ứng dụng này để thể hiện bản thân, thu thập thông tin và làm ăn, nhân danh chống Trung Quốc.”

Giới chuyên gia an ninh mạng nói rằng có thể khó thực thi lệnh cấm. Vào Tháng Ba, Thượng nghị sĩ Rand Paul (GOP, Kentucky) đã chặn dự luật cấm TikTok trên toàn quốc. Paul cho rằng dự luật sẽ vi phạm Hiến pháp và khiến cử tri quen dùng ứng dụng này tức giận. Ứng dụng mạng xã hội TikTok đã trở nên phổ biến trên toàn cầu và được coi là mối đe dọa cạnh tranh đối với những gã khổng lồ công nghệ khác của Hoa Kỳ, chẳng hạn như Meta. Vào năm 2020, TikTok đã vượt qua hai tỷ lượt tải xuống trên thiết bị di động trên toàn thế giới.


Trung Quốc tăng cường hợp tác với các nước Trung Á vốn là sân sau của Nga

Trung Quốc tuần này sẽ lần đầu tiên chủ trì tổ chức một hội nghị thượng đỉnh trực tiếp với các quốc gia Trung Á nhằm tìm cách củng cố mối quan hệ với khu vực vốn được xem là sân sau của Nga trong bối cảnh Moscow đang phải tập trung nguồn lực vào cuộc chiến tranh Ukraine.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ thảo luận làm sâu sắc các mối liên kết kinh tế và an ninh với những người đồng cấp đến từ Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan. Đây là 5 quốc gia từng thuộc Liên Xô và được cho là đang mong muốn tìm các nguồn lực thay thế các khoản đầu tư từ Nga khi Moscow phải dồn lực vào cuộc chiến tranh tại Ukraine.

Theo Reuters, hội nghị thượng đỉnh giữa Trung Quốc và các quốc gia Trung Á sẽ diễn ra trong hai ngày từ thứ Năm (18/5), gần như trùng khớp với hội nghị G7 họp tại Nhật Bản nơi các quốc gia phát triển nhất thế giới bàn thảo về nỗ lực ứng phó với Trung Quốc.

Nhà nghiên cứu Adina Masalbekova của Học viện OSCE tại Bishkek nhận định: “Bắc Kinh muốn thúc đẩy thay thế trật tự toàn cầu, và cố gắng thuyết phục khu vực Trung Á rằng trật tự toàn cầu mới cũng là tốt hơn cho họ”.

Hội nghị thượng đỉnh các lãnh đạo Trung Quốc – Trung Á được tổ chức lần đầu vào năm ngoái, nhưng là dưới hình thức trực tuyến do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tây An, Trung Quốc được chọn là nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á trực tiếp lần đầu tiên. Thành phố thủ phủ của tỉnh Thiểm Tây này là biểu tượng về tầm quan trọng của các mối quan hệ kinh tế vì nơi đây đóng vai trò then chốt trong con đường thương mại Tơ Lụa cổ đại bao trùm Trung Á.

Hướng tới hội nghị thượng đỉnh này, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của khu vực là cánh cổng của Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc – chính sách cơ sở hạ tầng chính được ông Tập Cận Bình loan báo khi đến thăm Kazakhstan năm 2013.

Hai dự án BRI chính hiện tại đang được thảo luận là một hệ thống đường sắt kết nối Trung Quốc với Kyrgyzstan và Uzbekistan và một đường ống dẫn khí đốt tự nhiên từ Turkmenistan.

Cũng theo Reuters, các lãnh đạo của các quốc gia Trung Á đã đến Tây An để họp một – một với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào thứ Năm (18/5) trước khi họp thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á vào thứ Sáu (19/5).

Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, trong hội nghị thượng đỉnh của 6 nhà lãnh đạo vào 19/5, ông Tập Cận Bình sẽ có bài phát biểu “quan trọng” và các bên cũng sẽ ký kết một văn kiện chính trị “quan trọng”.

Nguyên thủ Trung Á đầu tiên đến Tây An là Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan. Ông Tokayev đã họp với Chủ tịch Tập hôm thứ Tư (17/5) và hai bên đã ký thỏa thuận xây dựng “mối quan hệ hữu nghị lâu dài” và “chia ngọt sẻ bùi”. Kazakhstan hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc tại khu vực Trung Á.

“Chúng ta có một mục tiêu chung là tăng cường mối quan hệ song phương”, Reuters dẫn lời ông Tokayev nói với ông Tập.

“Chúng ta cũng thống nhất mong muốn củng cố an ninh và hợp tác khu vực và quốc tế”, ông Tokayev nói thêm.

Hai bên đã đồng ý thực hiện các biện pháp để đảm bảo vận hành an toàn và ổn định đoạn đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Trung Quốc – Trung Á đi qua Kazakhstan và cũng làm sâu sắc thêm hợp tác về dầu mỏ và uranium.

Tổng thống Kyrgyzstan Sadyr Japarov cũng đã họp với ông Tập Cận Bình và nói rằng ông mong muốn làm sâu sắc thêm các liên kết thương mại, kinh tế và đầu tư.

“Không có các bất đồng chính trị hay các vấn đề không thể giải quyết giữa hai nước chúng ta”, ông Japarov nói.

“Chúng ta đem đến cho nhau sự ủng hộ về các vấn đề mang tính thời sự và quan trọng đối với mỗi nước”, ông Japarov nói thêm.

Thương mại hai chiều giữa Trung Quốc và Trung Á đã đạt kỷ lục vào năm ngoái với trị giá 70 tỷ USD. Kazakhstan dẫn dầu với 31 tỷ USD, tiếp đến là Kyrgyzstan 15,5 tỷ USD, Turkmenistan 11,2 tỷ USD, Uzbekistan 9,8 tỷ USD và Tajikistan 2 tỷ USD.

Hải Đăng


Nền kinh tế lớn nhất của EU có thể rơi vào suy thoái

(Ảnh minh họa: Pedrosek/Shutterstock) 

Niềm tin của các nhà đầu tư vào Đức đã giảm tháng thứ 3 liên tiếp, khi triển vọng tăng trưởng xấu đi, làm dấy lên lo ngại nền kinh tế lớn nhất Liên minh châu Âu (EU) có thể rơi vào suy thoái, theo hãng tin Bloomberg.

Cụ thể, chỉ số tâm lý kinh tế của Đức được đo bởi Viện nghiên cứu kinh tế ZEW đã giảm từ mức 4,1 trong tháng 4 xuống -10,7 trong tháng 5. Đây là lần đầu tiên trong năm nay, chỉ số này rơi xuống mức dưới 0. Hãng tin cho biết chỉ số về các điều kiện kinh tế của Đức cũng đang cũng xấu đi.

Dữ liệu trên được đưa ra trong bối cảnh sản lượng sản xuất sụt giảm sâu hơn dự kiến trên hầu hết các ngành công nghiệp ở Đức. Đơn đặt hàng mới cho các công ty sản xuất đã giảm 10,7% trong tháng 3 so với tháng trước, mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 4/2020.

Chủ tịch ZEW Achim Wambach cho biết trong một tuyên bố: “Các chuyên gia thị trường tài chính dự đoán tình hình kinh tế vốn đã bất lợi sẽ càng tồi tệ hơn trong 6 tháng tới. Kết quả là, nền kinh tế Đức có thể rơi vào suy thoái, mặc dù ở mức độ nhẹ”.

Trong khi đó, các nhà kinh tế dự đoán ngành công nghiệp Đức sẽ dậm chân tại chỗ thay vì phục hồi như kỳ vọng, làm giảm triển vọng phục hồi kinh tế.

Ông Carsten Brzeski, Giám đốc phân tích vĩ mô toàn cầu của Ngân hàng ING, cho biết trong một báo cáo với khách hàng: “ZEW hôm nay gửi một thông điệp đáng lo ngại. Ba lần giảm liên tiếp là một xu hướng mới, một xu hướng đáng lo ngại”.

Trong báo cáo quốc gia hôm 17/5, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo rằng các điều kiện tài chính thắt chặt hơn và cú sốc giá năng lượng tăng cao đã bắt đầu ảnh hưởng đến tăng trưởng của Berlin trong ngắn hạn.

Phan Anh


Thủ tướng Anh nói “di dân nhập cư quá cao” sau con số 1,1 triệu/nửa năm

19/5/2023

Trả lời BBC News bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, Thủ tướng Anh, ông Rishi Sunak nói ông “muốn xem xét các biện pháp khác nhau để giảm số người vào Anh hợp pháp”.

Khi được hỏi ông có muốn ngăn không cho sinh viên nước ngoài sang Anh học hưởng quyền đón thân nhân sang thăm, Rishi Sunak chỉ nói ông sẽ xem xét các cách để “giảm con số đó xuống”.

Đảng Bảo thủ của ông Sunak đang chịu sức ép về những lời hứa trước trưng cầu dân ý Brexit, khi họ hứa sẽ kiểm soát chặt hơn biên giới, giảm số người nhập cư, cả hợp pháp và bất hợp pháp.

Năm 2019, đảng Bảo thủ nêu ra trong Cương lĩnh tranh cử của họ là sẽ bằng mọi cách giảm số người vào Anh (say khi trừ số ra khỏi Anh), xuống 226 nghìn/năm.

Yêu sách và mục tiêu của Brexit

Một trong những yêu sách của phe hữu tại Anh trước Brexit là không để công dân các nước EU khác tới Anh định cư. Họ nói việc đó chỉ làm được khi Anh không còn là thành viên EU.

Mục tiêu này xem ra đã đạt được vì dân EU thôi không sang Anh nữa nhưng người tới Anh từ các vùng khác lại tăng.

Trả lời BBC ở Hiroshima bên lề hội nghị G7, ông Sunak thừa nhận “số người nhập cư vào Anh quá cao”

Theo một bài trên BBC tháng 11/2022, trong sáu tháng đầu năm đó, có tới 504 nghìn người vào sống ở Anh hợp pháp, trên tổng số người đến 1,1 triệu (xem thêm: UK net migration hits all-time record at 504,000)

Trước luồng người vào, và ra rất lớn, Anh chỉ coi số nhập cư ròng để định cư ngắn hạn, và dài hạn là vấn đề cần bàn thảo, sau khi đã trừ đi số người rời đi.

̀Theo Cục Thống kê Quốc gia (ONS), trong 1,1 triệu người tới Anh tháng 1-6/2022, số người tỵ nạn Ukraine là 170 nghìn, cộng với 76 nghìn từ Hong Kong. 

Còn lại là 277 nghìn sinh viên tới Anh du học, và dân nhập cư hợp pháp từ các nước khác.

Nhưng sau khi trừ đi tổng số người ra khỏi Anh (đi sống nơi khác, người Anh di cư, ngoại kiều hồi hương…) thì con số nhập cư ròng là 504 nghìn.

Con số này được tính vào mục “dân số tại Anh tăng lên nửa triệu” chỉ trong nửa đầu năm 2022.

Theo BBC News, đây là con số tăng vọt, so với 330 nghìn năm 2016, khi công dân tại Anh bỏ phiếu chọn Brexit.

Từ đầu năm 2022 tới tháng 9/2022, có trên 76 nghìn đơn tỵ nạn do người vượt biên vào Anh bằng thuyền nhỏ từ châu Âu lục địa được nộp lên Bộ Nội vụ.

Đa số người tới Anh hợp pháp là người Hong Kong và công dân Ukraine, vượt xa con số dân EU vào Anh.

Thậm chí, có thể nói rằng người dân EU đã không sang Anh sinh sống, làm việc bao nhiêu nữa. Trong bảng số liệu của ONS, do BBC soạn thành đồ họa, con số này nằm dưới ngưỡng 10.000.

Hiện nay tại Anh, sức ép của dân số lên thị trường nhà ở rất lớn. Số nhà xây thêm nhiều năm qua không đủ đáp ứng nhu cầu của người mua, thuê, khiến giá thuê tại nhiều vùng ở nước Anh lên cao chóng mặt.

Theo trang Telegraph hồi tháng 1/2023, giá thuê căn hộ tại nội đô London lần đầu vượt ngưỡng 3.000 bảng/tháng. 

Tính trung bình trên cả nước, công ty địa ốc Rightmove cung cấp con số giá thuê nhà trung bình là 1.172 bảng/tháng.

Vẫn trang báo này nói một số ước tính cho hay số người nhập cư vào Anh (net migration -số ròng, sau khi trừ số xuất cảnh) trong năm 2022 có thể đạt 650-675 nghìn. 

Giá thuê nhà ở Anh lên cao chóng mặt mấy năm qua

Theo họ, con số ước tính tương tự được nêu ra cho năm nay, 2023. Tuy nhiên, BBC News không đăng tải các thông tin này.


Xem thêm:

Mỹ, Đài Loan đạt thỏa thuận phần đầu của hiệp định thương mại ‘Thế kỷ 21’ (Reuters)

Thursday, May 18th, 2023

Bởi David Lawder

Cờ của Đài Loan và Hoa Kỳ được đặt cho một cuộc họp ở Đài Bắc
Cờ của Đài Loan và Hoa Kỳ được đặt trong một cuộc họp ở Đài Bắc, Đài Loan ngày 27 tháng 3 năm 2018. REUTERS/Tyrone Siu

WASHINGTON, ngày 18 tháng 5 (Reuters) – Hoa Kỳ và Đài Loan đã đạt được thỏa thuận phần đầu của sáng kiến ​​thương mại “Thế kỷ 21” của họ, bao gồm các thủ tục hải quan và biên giới, thực tiễn quản lý và doanh nghiệp nhỏ, văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cho biết hôm thứ Năm.

Sau khi thỏa thuận ban đầu của Sáng kiến ​​Hoa Kỳ-Đài Loan về Thương mại Thế kỷ 21 được ký kết, các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu trên các lĩnh vực thương mại khác, phức tạp hơn bao gồm nông nghiệp, thương mại kỹ thuật số, tiêu chuẩn lao động và môi trường, doanh nghiệp nhà nước cũng như các chính sách và thông lệ phi thị trường , USTR cho biết.

(more…)

Thời sự Thứ Tư 17/05/2023: *Hội Đồng Châu Âu buộc Nga trách nhiệm thiệt hại gây ra ở Ukraina *Mỹ chưa có giải pháp tránh vỡ nợ, ông Biden cắt ngắn chuyến công du châu Á *

Wednesday, May 17th, 2023

Võ Thái hà tổng hợp


Hội Đồng Toàn Châu Âu nhất trí buộc Nga gánh chi phí thiệt hại gây ra ở Ukraina

17/5/2023

Lãnh đạo 46 quốc gia thành viên Hội Đồng Toàn Châu Âu họp tại Reykjavik, Iceland, ngày 16/05/2023. AP – Alastair Grant 

Thu Hằng /RFI

(more…)

Thổ Nhĩ Kỳ: Cuộc bầu cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra, ông Erdogan bỏ lỡ chiến thắng, sẽ đi vào vòng 2 hai tuần nữa

Monday, May 15th, 2023

Bởi SUZAN FRASER và ZEYNEP BİLGINSOY 57 phút trước AP

Ông Recep Tayyip Erdogan
Ông Kemal Kilicdaroglu
(more…)

Zelenskyy gặp Giáo hoàng Francis tại Vatican và tìm kiếm sự ủng hộ cho kế hoạch hòa bình của Ukraine

Saturday, May 13th, 2023

Bởi  FRANCES D’EMILIO – Thứ Bảy 13/5/2023

Hình ảnh do Vatican News cung cấp cho thấy Đức Thánh Cha Phanxicô gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy trong buổi tiếp kiến ​​riêng tại Vatican, Thứ Bảy, ngày 13 tháng 5 năm 2023. Đức Phanxicô gần đây nói rằng Vatican đã đưa ra một sáng kiến ​​bí mật để cố gắng chấm dứt cuộc chiến chiến tranh do Nga phát động vào năm ngoái.  (Tin tức Vatican qua AP)

1 trên 14. Hình ảnh do Vatican News cung cấp cho thấy Đức Thánh Cha Phanxicô gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy trong buổi tiếp kiến ​​riêng tại Vatican, Thứ Bảy, ngày 13 tháng 5 năm 2023. Đức Phanxicô gần đây nói rằng Vatican đã đưa ra một sáng kiến ​​bí mật để cố gắng chấm dứt cuộc chiến tranh do Nga phát động vào năm ngoái. (Tin tức Vatican qua AP)

(more…)

Thời sự Thứ Tư 10/05/2023: *Prigozhin: Vẫn rút quân nếu thiếu đạn, *Pháp muốn EU liệt Wagner là ‘khủng bố’; *Cựu Thủ tướng Pakistan Imran Khan bị bắt, bạo lực lan nhanh; *Lạm phát cao dai dẳng ở Mỹ; *Ukraine sẽ có hỏa tiễn tầm xa 300km, Nga lo sợ; *Mỹ kêu gọi WHO mời Đài Loan họp quan sát;

Wednesday, May 10th, 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


Prigozhin: Vẫn rút quân nếu thiếu đạn, dù Nga coi ai tự rút khỏi Bakhmut là phản bội

Yevgeny Prigozhin đang phân trần trong video đăng hôm 9/5. 

Ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh lính đánh thuê Wagner, người mấy ngày nay liên tục đe dọa rút quân khỏi Bakhmut, hôm 9/5 nói trên mạng xã hội ông được thông báo rằng ông và Wagner sẽ bị coi là phản quốc nếu tự ý rút quân khỏi các vị trí ở chiến trường Bakhmut. Tuy nhiên, ông tuyên bố vẫn cứ rút quân nếu không nhận đủ đạn dược.

(more…)

Thời sự Thứ Ba 09/05/2023: *Tàu dân quân TQ đi vào vùng tập trận Ấn Độ-Asean ở Biển Đông. *Canada trục xuất nhà ngoại giao TQ vì đe dọa gia đình nghị sĩ. *Nga kỷ niệm Ngày Chiến thắng nhưng không có chiến thắng nào. *Mỹ: căng thẳng trần nợ công, các công ty công nghệ sa thải hàng loạt. *EU chế tài các công ty Trung Quốc

Tuesday, May 9th, 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


Tàu dân quân Trung Quốc vào vùng tập trận của Ấn Độ-ASEAN ở Biển Đông 

09/05/2023 

Reuters 

Các tàu của lực lượng dân quân biển Trung Quốc ở Biển Đông. 

Các tàu của lực lượng dân quân biển Trung Quốc đã tiếp cận một khu vực mà hải quân Ấn Độ và các nước ASEAN đang tập trận ở Biển Đông, hai nguồn tin Ấn Độ cho biết ngày 8/5.

Một chuyên gia độc lập tại Việt Nam cho rằng Bắc Kinh dường như đang sử dụng lực lượng dân quân để đe dọa và phá rối cuộc tập trận hải quân này.

(more…)

Thời sự Thứ hai 08/05/2023: *Liên đoàn Ả Rập vừa bỏ phiếu cho Syria trở lại. *Nhật Bản – Hàn Quốc bình thường hóa quan hệ. *NATO tập trận phòng không lớn ở gần Bắc Cực, *Trung Quốc xếp áp chót Tự do Báo chí Thế giới.

Monday, May 8th, 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


Liên đoàn Ả Rập vừa bỏ phiếu cho Syria, nước bị đình chỉ tư cách thành viên từ năm 2011, tái gia nhập khối tại cuộc họp khẩn ở Ai Cập. Liên đoàn cũng thảo luận về nội chiến ở Sudan. Các nước láng giềng của Syria đã bình thường hóa quan hệ với nước này trong những tháng gần đây. Ả Rập Saudi, quốc gia sẽ tổ chức cuộc họp dự kiến của Liên đoàn vào ngày 19 tháng 5, gần đây thừa nhận những nỗ lực bài xích nhà độc tài Bashar al-Assad của họ đều không thành công.

(more…)

Thăm dò cho thấy hơn 90% người Ukraine xem nhà độc tài Nga Putin giống như Hitler hiện đại

Monday, May 8th, 2023

11:12 sáng ngày 8 tháng 5 năm 2023

Ukraine muốn nhìn thấy nhà độc tài Nga Putin tại bến tàu ở The Hague vì những tội ác chiến tranh do quân đội Nga gây ra (Ảnh: Sputnik/Alexei Danichev/Pool qua Reuters)

Ukraine muốn nhìn thấy nhà độc tài Nga Putin tại tòa án ở The Hague vì những tội ác chiến tranh do quân đội Nga gây ra (Ảnh: Sputnik/Alexei Danichev/Pool qua Reuters)

(more…)