Stop Expansionism - Chống Bành Trướng

An Liên | DKN 

Trong cuộc xâm lược Ukraine, ông Putin đã mắc phải ba sai lầm khiến ông bị sa lầy vào cuộc chiến này.

Cuộc chiến chống Ukraine, phát động vào ngày 21/2 có thể được coi là sự tiếp nối của sự kiện Crimea năm 2014. 8 năm trước, chỉ trong vài ngày, quân đội Nga đã thành công trong việc né tránh trinh sát của phương Tây bằng phương pháp “Chiến tranh lai (Hybrid Warfare)”, gần như không tốn một viên đạn nào, bán đảo Crimea bị chiếm giữ trong một vụ đổ bộ mà không gây ra bất kỳ thiệt hại nào cho quân đội hoặc cơ sở hạ tầng xã hội. Đây được coi là một tác phẩm kinh điển của ông Putin. Tuy nhiên, trong bối cảnh cuộc chiến chống Ukraine hiện nay, cách tiếp cận của ông Putin là khá khó khăn.

Đầu tiên, mạnh mẽ chống lại xu hướng

Chìa khóa thành công chưa từng có của cuộc đánh chiếm Crimea chính là từ “bất ngờ”, cuộc tấn công bất ngờ không chuẩn bị trước, mục tiêu rõ ràng, cụ thể, hành động nhanh gọn lẹ. Tuy nhiên, kiểu chiến lược này chỉ có thể dùng một lần, khó có thể dùng lần thứ hai. Việc đánh chiếm Ukraine phản bội cam kết trước đây của Nga trong việc bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, vi phạm các quy tắc của luật pháp quốc tế và đối đầu với phương Tây, cho nên từ đầu nó đã là một chiến lược thất bại, và thiệt hại thu được nhiều hơn lợi ích.

Ví dụ, Hoa Kỳ và Châu Âu áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga, điều này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng và ảnh hưởng sâu rộng. Trước hết, nền kinh tế Nga bị tổn thất lớn, với GDP giảm từ hơn 2 nghìn tỷ USD (2011-2014) xuống còn hơn 1 nghìn tỷ kể từ năm 2015 (lần lượt là 1,687 nghìn tỷ, 1,4 nghìn tỷ và 1,775 nghìn tỷ từ 2019 đến 2021), sức mạnh của đất nước đang giảm sút. Thứ hai, với phương Tây, không gian chiến lược và khả năng chiến lược của Nga đã bị suy giảm đáng kể, xung đột trong nước leo thang và vị thế quyền lực cá nhân của ông Putin cũng bị thách thức.

Trong tình thế như vậy, ông Putin vẫn không nghĩ ra lối thoát mà tiếp tục đi theo quỹ đạo chiếm Crimea, phát động cuộc chiến lần thứ hai chống Ukraine và nâng cao mức độ đối đầu với phương Tây, điều này sẽ chỉ làm tình trạng khó khăn của Nga và cá nhân ông Putin thêm sâu sắc.

Thứ hai, thiếu kiềm chế

Kể từ năm 2021, tình hình Nga và Ukraine trở nên căng thẳng, ông Putin đã khai triển một số lượng lớn quân đội ở biên giới Nga và Ukraine để tiến hành một trò chơi chiến lược với Ukraine, châu Âu, Hoa Kỳ và NATO, yêu cầu NATO ngừng mở rộng về phía đông và rút khỏi Liên Xô cũ mở rộng, đồng thời cung cấp cho Nga “sự đảm bảo an ninh”, và hai bên đã đạt được một văn bản ràng buộc pháp lý. Khách quan mà nói, những lo ngại về an ninh chính đáng của Nga cần được tôn trọng và sự mở rộng về phía đông của NATO không phải là không có chỗ để thảo luận. Từ quan điểm chiến lược, với nhận thức của phương Tây về lịch sử nước Nga và đặc điểm cá nhân của ông Putin, ông Putin có thể răn đe Ukraine, Mỹ và châu Âu ở một mức độ nào đó và đạt được một phần mục tiêu của mình miễn là gây sức ép và không khiêu khích đối phương (bằng nhiều phương tiện chiến lược).

Trên thực tế, có những lý do phức tạp khiến NATO mở rộng sang phía đông và cuộc đối đầu chiến lược giữa Nga và Mỹ (phương Tây) mà khối này gây ra không thể giải quyết trong một sớm một chiều. Điều mà ông Putin cần là thực hiện một cách tiếp cận từng bước và lâu dài. Tuy nhiên, lần này, ông Putin đã vượt qua ranh giới chiến tranh trong một bước, mắc ít nhất hai sai lầm.

Thứ nhất, không giống như cuộc chiến ‘bất ngờ’ năm 2014, việc phô trương sức mạnh quân sự trong thời gian dài trước cuộc chiến này không được phối hợp với nhiều kế hoạch chiến lược phù hợp. Trên thực tế, họ đã đánh mất sự chủ động chiến thuật và tính bất ngờ, giảm đi đáng kể tác dụng răn đe và tự đưa mình vào thế chân tường.

Thứ hai, chiến lược “leo thang dần dần” đã không được sử dụng để kiểm soát hiệu quả diễn biến của cuộc chiến, nhằm đạt được kết quả lớn nhất với chi phí ít nhất. Cụ thể, việc công nhận nền độc lập của hai nền “cộng hòa” ly khai và tiến quân vào miền đông Ukraine vào ngày 21 tháng 2 là một bước trong cuộc chiến, vượt quá mong đợi của nhiều người và có tác dụng răn đe mạnh mẽ – “Tôi thực sự đã làm được”, ông Putin nên dừng lại vào lúc này và tận dụng nó, nhưng ông ấy chỉ dừng lại trong 3 ngày. Vào ngày 24/2, một “hoạt động quân sự đặc biệt” đã được thực hiện chống lại Ukraine, và một cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa được thực hiện, lúc này, Nga nên giới hạn mục tiêu tác chiến là các cơ sở quân sự chính, hệ thống chỉ huy tác chiến và khả năng tác chiến của quân đội Ukraine – “Tôi đã khiến bạn bị thương”, buộc Ukraine tìm kiếm hòa bình, không vì mục đích giết người và chiếm đóng quân sự. Do khoảng cách về sức mạnh quân sự giữa Nga và Ukraine là rất lớn, và NATO sẽ không tham gia trực tiếp vào cuộc chiến cứu Ukraine, miễn là sự thèm muốn của Nga không quá lớn, khả năng đàm phán thành công giữa Nga và Ukraine là rất cao. Nga không nên ngay lập tức bước vào giai đoạn chiến đấu trên bộ; tuy nhiên, vào ngày 24, các lực lượng mặt đất của Nga đã tấn công bằng nhiều cách, với hy vọng hạ gục Kiev trong gang tấc.

Theo quan điểm này, không phải ông Putin kiểm soát cuộc chiến, mà cuộc chiến kiểm soát ông Putin. Đây là điều tối kỵ đối với quân đội.

Thứ ba, phát huy điểm mạnh, tránh điểm yếu

Tại thời điểm viết bài này, cuộc chiến Nga – Ukraine đã bước sang ngày thứ tư, nhưng tiến trình chiến tranh rõ ràng đã không diễn ra theo như kỳ vọng của Nga. Phía Nga đã đánh giá sai nghiêm trọng ý chí chiến đấu và hiệu quả chiến đấu của quân đội Ukraine, điều này cũng nêu rõ chiến lược và chiến thuật không phù hợp của Nga, đồng thời bộc lộ một số vấn đề của quân đội Nga.

Ví dụ. Thứ nhất, các cuộc tấn công bằng tên lửa dẫn đường chính xác của quân đội Nga quá thấp. Chỉ có hơn 200 tên lửa được phóng vào hơn 80 mục tiêu của quân đội Ukraine, với trung bình 3 tên lửa cho mỗi mục tiêu (trong khi, quân đội Mỹ đã tấn công một sân bay ở Syria và phóng hơn 60 tên lửa hành trình). Không có gì ngạc nhiên khi hệ thống chỉ huy liên lạc của Ukraine vẫn hoạt động hiệu quả. Thứ hai, máy bay không người lái của Nga đã không thực hiện các nhiệm vụ giám sát chiến trường và tấn công chiến trường quy mô lớn (máy bay không người lái của Azerbaijan đã gây ấn tượng đặc biệt trong cuộc xung đột với Armenia ở vùng Naka năm 2020). Thứ ba, lực lượng không quân Nga đã không tham chiến quy mô lớn. Thứ tư, quân đội Nga có gần 200.000 quân đóng ở biên giới Nga-Ukraine, nhưng chỉ có 1/3 tiến vào Ukraine, và quân chia thành 5 tuyến, rất khó phối hợp với nhau, không có sự tập trung quân thực sự.

Còn đối với quân đội Ukraine, họ đang chiến đấu trên lãnh thổ của chính mình và chống lại sự xâm lược. Từ việc Tổng thống Ukraine gắn bó với Kiev và nói với với các nhà lãnh đạo EU trong cuộc gọi điện video vào ngày 24/2 rằng “đây có thể là lần cuối cùng các bạn nhìn thấy tôi còn sống”, những người lính Ukraine đã hy sinh thân mình để làm nổ tung cây cầu nhằm ngăn quân Nga tiến lên, thể hiện ý chí quyết chiến mạnh mẽ. Ngày 26/2, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hannah Marial cho biết, trong vòng hai ngày Nga đã mất hơn 100 xe tăng, hơn 3.000 binh sĩ, 14 máy bay, 8 máy bay trực thăng và hệ thống tên lửa phòng không Buk (hệ thống tên lửa đối không tầm trung). Có thể nói, quân đội Nga đã bị tổn thất nghiêm trọng. Không phải vô lý khi người Trung Hoa cổ đại nói rằng “ai binh tất thắng” (quân đội buồn đau nhất định sẽ chiến thắng).

Phần kết

Từ tình hình hiện tại, có lẽ không dễ để quân Nga “thắng trận nhanh”. Ngày 26/2, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo thế giới phải chuẩn bị cho một cuộc chiến kéo dài giữa Nga và Ukraine.

Đồng thời, làn sóng phản đối chiến tranh ở Nga, các lệnh trừng phạt ngày càng leo thang của phương Tây đối với Nga và các nhân vật chủ chốt của nước này, dòng viện trợ ổn định cho Ukraine từ Hoa Kỳ và châu Âu, và sự lên án mạnh mẽ của quốc tế đang gây áp lực đáng kể lên Nga và ông Putin.

Ông Putin và Nga cần phải kiểm tra lại, cuộc chiến Nga-Ukraine này có thực sự đáng xảy ra hay không? Nina L. Khrushcheva, giáo sư khoa học chính trị người Mỹ gốc Nga và là cháu gái của cựu lãnh đạo Liên Xô Khrushchev, tin rằng ông Putin chỉ đơn giản là mắc vào bẫy của ĐCSTQ, và Nga sẽ ngày càng phụ thuộc vào ĐCSTQ sau khi phải chịu các biện pháp trừng phạt toàn diện của phương Tây. ĐCSTQ sẽ trở thành ‘ngư ông đắc lợi’ nhờ cuộc khủng hoảng quân sự Nga-Ukraine.

Ông Putin, người đến từ Liên Xô cũ, hiểu rất rõ Đảng Cộng sản là gì, và bản thân ông cũng tố cáo tai họa của Đảng Cộng sản đối với nước Nga. Nếu ông ấy thực sự bị ĐCSTQ mê hoặc về vấn đề chiến tranh Nga-Ukraine, thì đối mặt với thực tế, ông Putin nên xoay chuyển kịp thời và ngăn chặn tổn thất của mình, thay vì dốc toàn lực, bất kể giá nào, và cuối cùng mắc một sai lầm lớn.

Theo Epoch Times

Tags: Nga, tin tức thế giới, Ukraine